DeÅlandseilannen foarmje in autonome provinsje fan Finlân.
Finlân wurdt wol itlân fan de tûzen marren neamd. Foaral yn it súdeasten fan it lân lizze talleaze marren en markes. It noardlikste part fan Finlân heart byLaplân, wêr deLappen of Saami wenje.
Finlân hat in koel mar gemiddeld klimaat. It klimaat fan Finlân wurdt beynfloede troch deGolfstream, dy't waarme wetter nei it noarden fan Europa oanfierd. Dat makket dat it klimaat fan Finlân wat mylder is as oare parten fan Europa dy't op deselde breedtegraad lizze. Yn 'e winter is it yn Finlân frij koel, mei temperatueren dy't faak ûnder it friespunt lizze. Yn 'e simmer is it yn it suden fan Finlân relatyf waarm, mei temperatueren dy't gauris om 'e 20 graden Celsius hinne lizze. Yn it suden fan Finlân leit de jierlikse delslach sa likernôch tusken de 600 en 700 mm.
Yn de skriftlike boarnen fan de RomeinTacitus wurdt der foar it earst ferwiist nei deFenni, in folk yn it noarden fan Finlân, mar hy hied er likegoed deSamy mei bedoele kind. Foar deWytsingen wie Finlân sawol om de hannel as om plonderingen bekend.
Finlân hearde fan1200 ôf bySweden oant it yn1809 trochRuslân ferovere waard. Finlân ferklearre himsels ûnôfhinklik yn1917, en waard yn 1918 erkend. Dekommunisten enkonservativen bekampen inoar yn deFinske Boargerkriich. De konservativen, stipe troch it Dútske ryk, wûnen de kriich en foarmen in demokrasy. Yn 'eTwadde Wrâldkriich waard Finlân op 'e nij oanfallen troch Ruslân dy'tKareelje beset hold.
Wilens deKâlde Kriich wie de ynfloed fan deSowjetuny yn Finlân navenant grut, mar wie dêrfan net in satellytsteat. Mei troch de ein fan de Sowjetuny yn1991 lei Finlân him mear ta op gearwurking mei West-Jeropa. Yn1995 waard Finlân lid fan deJeropeeske Uny en krige yn 2002 deeuro. Finlân hat him op 4 april 2023 oansletten by deNoardatlantyske Ferdrachsorganisaasje.
De mar PielinenIn foto fan de haadstêd fan Finlân:Helsinki
Finlân hat sa'n fiif miljoen ynwenners wêrfan it grutste part yn it suden wennet, ien/fiifdepart fan de ynwenners wennet yn of om de stêdekloftHelsinki. YnLaplân is de befolkingstichtens minder as 2 ynwenners de km².Finsk enSweedsk binne de offisjele talen yn Finlân. Likernôch 5% fan de befolking hat it Sweedsk as foarste taal, wêrfan it meastepart yn it (súd-)westen wennet. Op de autonomeÅland eilannen is de fiertaal Sweedsk.Lykas ek ynNoarwegen en Sweden wenje der yn Finlân de Samy. ItSamy is in minderheidstaal mei likernôch 25.000 sprekkers.
De grutste stêden fan Finlân binne:
Helsinki: De haadstêd fan Finlân en de grutste stêd fan it lân mei in befolking fan mear as 656.920 ynwenners yn 'e stêd en mear as 1,3 miljoen ynwenners yn 'e stêdekloft.
Finlân is in parlemintêre demokrasy en syn grûnwet stamt út 1919. Alle Finnen dy't 18 jier of âlder binne hawwe stimrjocht. It Finske parlemint, de Eduskunta, is ferantwurdlik foar it meitsjen fan wetten en it bestjoer fan it lân. It parlemint bestiet út 200 sitten dy't alle fjouwer jier keazen wurdt. De Eduskunta kiest de premier fan it lân. De premier jout lieding oan it Finske regear hat de politike lieding oer it lân. De Finske presidint is ferantwurdlik foar it ûndertekenjen fan wetten dy't troch it parlemint oannommen binne en foar it ûnderhâlden fan bûtenlânske ferhâldingen. De Finske presidint is ek de heechste befelhawwer fan it Finske leger.
Finlân is in lân mei in moderne ekonomy. It is in lân mei in hege leefstandaard en in lân mei in grutte middenklasse. De wichtichste sektoaren yn 'e ekonomy fan Finlân binne de masinebou, de elektronika-yndustry en de tsjinstesektor. De wichtichste eksportprodukten fan Finlân binne masine-apparatuer, elektronika en auto's. Dêrneist hat Finlân ek in protte súksesfolle bedriuwen yn 'e ynformaasje- en kommunikaasjetechnologysektor. Finlân hat relatyf in protte ynvestearringen dien yn 'e ûntwikkeling fan duorsume enerzjyboarnen lykas wynenerzjy en biomassa.
De wichtichste seehavens fan Finlân binne Hamina, Helsinki, Kokkola, Kotka, Naantali, Pori, Raahe, Rauma en Turku. Helsinki hat it grutste fleanfjild fan Finlân. De maksimum snelheid op deautodyk is 100 of 120 km/h.
It Finske spoarnetwurk wurdt beheard troch it bedriuw VR Groep en it bedriuw hat in protte treinen dy't ferskate dielen fan it lân tsjinje. Finlân hat ek in ferskaat oan fleanfjilden, wêrûnder in oantal ynternasjonale fleanfjilden. De grutste lofthaven fan Finlân,Helsinki-Vantaa Airport, ûnderhâldt ferbiningen mei in grut tal bestimmingen yn Europa en oare dielen fan 'e wrâld.
Finlân is in populêre toeristyske bestimming foar minsken út oare lannen dy't graach de natoer en de kultuer fan it lân ûnderfine wolle. It lân hat in protte te bieden oan toeristen, wêrûnder prachtige landskippen, moaie strannen, in rike kultuer en skiednis. Yn 'e simmer binne de strannen en eilannen fan Finlân in populêre bestimming foar badgasten en wettersporters. Yn 'e winter binne de sky-gebieten fan Finlân in populêre bestimming foar wintersportleafhawwers dy't graach skyë of snowboarde wolle. Finlân hat ek in protte musea en kulturele sintra dy't nijsgjirrich binne foar toeristen dy't mear witte wolle oer de skiednis en de kultuer fan it lân. De haadstêdHelsinki is ek in populêre bestimming foar toeristen, mei in protte winkels, restaurants, en oare toeristyske attraksjes.
