De 1930-er jierren binne suversynonym mei deGrutte Depresje , in perioade fan grutteekonomyske tebekgong, dy't ek wol bekendstiet ûnder de oantsjutting fan 'eKrisisjierren . Dy snuorje sette útein mei debeurskrach fan 1929 en duorre dêrnei goed tsien jier, oant yn1939 deTwadde Wrâldoarloch útbriek. De Grutte Depresje hie intraumatysk effekt op 'e hielewrâldekonomy , mar kaam benammen yn 'eWesterske wrâld hurd oan. De ekonomyske krisis late ta wiid ferspratewurkleazens en dêrtroch ta grutteearmoede .
Yn 'eFeriene Steaten boaze it effekt fan 'e Grutte Depresje noch oan troch it dermei gearfallende ferskynsel fan 'eDust Bowl , wêrby't dielen fan 'eGrutte Flakten troffen waarden troch oanhâldendestofstoarmen , feroarsake trochdatblanke kolonisten de lânseigenprêrjebegroeiïng ferfongen troch folle minder djipwoarteleeksoatyske planten (ntl.nôt ), dy't demoude net fêsthâlde koene. Miljoenenboeren wiene dêrtroch twongen om krekt yn in tiid fan ekonomyske krisis harren lân te ferlitten en in better bestean yn 'estêden te sykjen. De Amerikaanskepresidint Herbert Hoover makke de swierrichheden noch slimmer mei syn mislearre besykjen om 'ebegrutting yn lykwicht te bringen, wêrfoar't er debelestings ferhege. Yn1933 keazen de Amerikanen dêrom foar him yn 't plakFranklin D. Roosevelt ta presidint, dy't deNew Deal yntrodusearre, in belied basearre op 'ekeynesiaanske teory , wêrby't deoerheid krekt mearjild yn 'e ekonomy pompte. Dat barde troch opdracht te jaan foar de bou fan grutteynfrastrukturele projekten, lykas de oanlis fan 'eHooverdaam byLas Vegas en fan ferskatekeardammen yn 'erivier deTennessee yn it ramt fan 'eTennessee Valley Authority (TVA).
De fotoMigrant Mother , trochfotografe Dorothea Lange , fanFlorence Owens Thompson , in 32-jierrigemem fan 7bern op 'e siik nei in better bestean ynNipomo , ynKalifornje , ynmaart 1936 . Dit waard ien fan 'e bekendste bylden fan 'eGrutte Depresje . EkDútslân hie tige slim fan 'e Grutte Depresje te lijen, wat feroarsake waard troch de swiereferhelbetellings dy't it lân nei deEarste Wrâldoarloch troch deAlliëarden oplein wiene. De ekonomyske misêre wie ien fan 'e wichtichste faktoaren dy't derfoar soargen dat de Dútsers yn mearderheid har nocht hiene fan 'e swakkeWeimarrepublyk , dy't oan 'e ein fan 'e Earste Wrâldoarloch oprjochte wie. Dêrfoar yn 't plak brochten se sadwaande yn1933 Adolf Hitler oan 'e macht, de lieder fan 'e ekstreem-rjochtseNasjonaal-Sosjalistyske Dútske Arbeiderspartij . Hitler loek neitiid alle macht nei himsels ta en regearre it lân asdiktator . Hy sette útein mei in politike kampanje dy't Dútslân wer grut meitsje moast. Stappen op 'e wei nei dat doel wiene deReynkorporaasje fan it Saargebiet en dewerbewapening fan Dútslân yn1935 , deRemilitarisaasje fan it Rynlân yn1936 , deAnschluß fanEastenryk en deanneksaasje fan it Sudetenlân yn1938 , en deanneksaasje fan Bohemen en Moraavje , deanneksaasje fan Danzig en deDútske ynfal yn Poalen yn1939 . Uteinlik late Hitler syn belied dêrmei ta it útbrekken fan 'eTwadde Wrâldoarloch .
Ek yn in soad oare lannen waard yn 'e 1930-er jierren dediktatuer ynsteld, lykas ynEstlân ,Letlân ,Eastenryk ,Roemeenje ,Bulgarije ,Albaanje ,Grikelân en in stikmannichLatynsk-Amerikaanske steaten. YnSpanje briek yn1936 deSpaanske Boargeroarloch út, dy't nei jierren fan bloedige striid einige mei de oerwinning fangeneraal Francisco Franco en de ynstelling fan infaksistyske diktatuer yn dat lân. Dútslân wie lykwols in gefal apart fanwegen it ynstitúsjonalisearreantysemitisme dat Hitler en syn oanhingers dêr yntrodusearren, û.m. mei deNeurenberger Wetten . Dyjoadehaat boaze geandewei fierder oan en berikte oan 'e ein fan 'e jierren tritich in hichtepunt yn 'eKristallnacht fan1938 . Uteinlik soe it, ûnder deTwadde Wrâldoarloch útrinne op ingenoside op suver yndustriële skaal: deHolokaust .
DeWesterske demokrasyen , mei de ferskrikkings fan 'erinfuorgen fan 'eEarste Wrâldoarloch noch klear foar eagen, lieten yn dit twadde desennium fan itYnterbellum in opmerklike slopheid blike as it gie om lannen as Dútslân ta de oarder te roppen. Dy saneamdeappeasement fermoedsoening troch it dwaan fan konsesjes, berikte ynseptimber 1938 syn hichtepunt mei it sluten fan itFerdrach fan München , wêrby't itFeriene Keninkryk enFrankryk Tsjechoslowakije opofferen om 'efrede mei Dútslân te bewarjen. Sok belied bea mooglikheden oan sterkere lannen om swakkere lannen meigeweld te oermasterjen sûnder dat dêr wat tsjin dien waard, útsein de almar wanhopiger oproppen tawrâldfrede troch itFolkebûn . Sa waard itAfrikaanske lânAbessynje ûnder deTwadde Italjaansk-Abessynske Oarloch fan1935 -1936 ferovere en beset trochItaalje , wylstJapan yn1937 deTwadde Sineesk-Japanske Oarloch begûn en grutte dielen fanSina besette.
Akteur Clark Gable yn 'erol fan Rhett Butler yn 'eAmerikaanske filmklassiker Gone with the Wind (1939 ).Underwilens wie yn 'eSovjet-Uny Josef Stalin dwaande mei de konsolidaasje fan syn macht. Oanhâldend liet er wiere en fermiende tsjinstanners út alle rangen en stannen fan 'emaatskippij likwidearje , wat geandewei de 1930-er jierren útrûn op 'e ferskrikkings fan 'eGrutte Suvering , dy't duorre fan1936 oant1938 . Tagelyk waard ek op folslein ûnmeilydsume wize dekollektivisaasje fan de lânbou trochfierd, mei as gefolch deSovjet-hongersneed fan 1932-1933 , wêrby't miljoenen minsken omkamen, benammen yn 'eOekraïne . YnSina wiene denasjonalisten en dekommunisten noch altyd ferwikkele yn 'eSineeske Boargeroarloch . Yn 'ekoloanjes fanAfrika ,Súd-Aazje enSúdeast-Aazje begûn debefolking stadichoan mear selsbewust te wurden. Lieders asMahatma Gandhi ynBritsk-Ynje ,Hồ Chí Minh ynFrânsk-Yndo-Sina enSoekarno ynNederlânsk-Ynje , begûnen oan te kringen op in ein oan 'e Westerske oerhearsking.
DeBritsk-Yndyske nasjonalistyske foaroanmanMahatma Gandhi op synSâltmars nei desee , yn1930 . Franklin D. Roosevelt waard yn1933 presidint fan 'e Feriene Steaten .Untdekking fan 'eplaneet Pluto (1930 ). 
.jpg)
.jpg)
