Füsikaalisk ianhaid Nööm Laachtjuar Ianhaidentiaken L j , l y {\displaystyle \mathrm {Lj,ly} } Füsikaalisk grate Lengde Formeltiaken s , d {\displaystyle s,d} Dimension L {\displaystyle {\mathsf {L}}} UunSI -ianhaiden 1 L j = 9 460 730 472 580 800 m ≈ 9,460 73 ⋅ 10 15 m ≈ 9 , 46 ⋅ 10 15 m {\displaystyle {\begin{aligned}1\,\mathrm {Lj} &=9\,460\,730\,472\,580\,800\;\mathrm {m} \\&\approx 9{,}460\,73\cdot 10^{15}\;\mathrm {m} \\&\approx 9{,}46\cdot 10^{15}\;\mathrm {m} \\\end{aligned}}} Hinget tuup mä Juar Luke uk diar: Parsec ,Astronoomisk Ianhaid
Atlaachtjuar as en miat för'tlengde . Hat woort uun aastronomii brükt för grat waier. At laachtjuar as di wai, di detlaacht uun ianjuar skaafet (uun aleesag rüm ). Det san 9,46 biljuunkilomeetern . (= 9,46 · 1012 km). Uk wan diar det wurdjuar uun föörkomt, as det laachtjuar nian miat för'ttidj .
Uun'tSI -süsteem as det ianhaidmeeter faard faan't laacht (= 299.792.458 m/s). Diaram as det laachtjuar en hial taal faan meetern:
Laachtsekund: 1 Ls = 299 792 458 m0 ≈ 3,0 · 105 km0 = 300 000 km Laachtminüt: 1 Lm = 17 987 547 480 m0 ≈ 1,8 · 107 km0 = 18 miljuunen km Laachtstünj: 1 Lh = 1 079 252 848 800 m0 ≈ 1,1 · 109 km0 = 1,1 miljaarden km Laachtdai: 1 Ld = 25 902 068 371 200 m0 ≈ 2,6 · 1010 km0 = 26 miljaarden km Laachtjuar: 1 Lj = 9 460 730 472 580 800 m0 ≈ 9,5 · 1012 km0 = 9,5 biljuunen km
Amreegang tu ööder ianhaiden:
Di trochmeeder faan'tAndromedagalaksii as ~ 140.000 laachtjuaren. Faan aeerd tu amuun san't ~ 1,28 laachtsekunden. Faan asan tu a eerd san't ~ 497 laachtsekunden (= 8,28 laachtminüten, = 149 597 870 700 meetern, = 1 AE). Faan a san tu aplaneet Neptun san't ~ 4,17 laachtstünjen. At aanj faan üssansüsteem as ~ 16,6 laachtstünjen wech. Di naist stäärProxima Centauri as ~ 4,24 laachtjuaren wech. Di trochmeeder faan üüsgalaksii , atmoolkstruat as 170.000 bit 200.000 laachtjuaren. Di wai bit tu't naist galaksii, atAndromedagalaksii as 2,4 bit 2,7 miljuunen laachtjuaren. Bit tu't aanj faan'tuniwersum san't ~ 46,6 miljaarden laachtjuaren. 
