 Tekst üübFering |
Greenlun (üübGreenluns:Kalaallit Nunaat [kalaːɬit nunaːt], üübDeensk:Grønland [ˈgʀœnlanʔ]) as det gratsteilun faan aeerd. At eilun hiart efter ageografii tuNuurd-Ameerika an as poliitisk en dial faan't köningrikDenemark. Det hee 55.860 lidj (2017)[1]. At hoodsteed faan't eilun asNuuk.
 |
Koord faanGreenlun |
Greenlun leit twesken 83°40' an 59°44' faan a nuurd tu a süüd an 73°10' an 11°19' faan waast tu a uast. De huuchst ponkt faan't eilun asGunnbjørn Fjeld (3694 m). Öler berger sanMont Forel (3391 m) anEjnar Mikkelsen Fjeld (3325 m). At eilun as seekssis grater üüs Tjiisklun.
Uun a nuurd leit detArktisk Sia, uun a uast lei detGreenlun Sia, detDenemarkstruat an detAtlantisk Ootseaan, uun a süüd leit detLabrador Sia an uun a waast lei detDavis-Struat, detBaffin-Bocht an detNares Struat.
Tu a nuurd an waast leitKanada, tu a uastSvalbard (wat dial faanNoorweegen as) an tu a süüduastIslun.
84% faan't eilun as mä is bedobet.
Det gratst eilun faan Greenlun (bit üüb't feestlun) asDisko Eilun.
Dön tjiin gratst steeden uun Greenlun san:
| # | Steed | Lidj (2021)[2] |
|---|---|---|
| 1 | Nuuk | 18.800 |
| 2 | Sisimiut | 5622 |
| 3 | Ilulissat | 4710 |
| 4 | Qaqortoq | 3037 |
| 5 | Aasiaat | 3035 |
| 6 | Maniitsoq | 2486 |
| 7 | Tasiilaq | 1916 |
| 8 | Uummannaq | 1428 |
| 9 | Narsaq | 1392 |
| 10 | Paamiut | 1247 |
Greenlun hee sant 1. Janewoore 2018 fiiw komuunen. At eilun hee uk tau regiuunen, wat nian gemeenden hee:Thule Air Base (üübGreenluns:Pituffik [ˌpituˈvːik]) an deNorduast-Greenlun-Natschunaalpark (üübDeensk:Grønlands Nationalpark). A komuunen san:
| # | Komuun | Woopen | Grate (km²) | Lidj (2020)[1] | Hoodsteed | Sant | Koord |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Avannaata |  | 522.700 | 10.726 | Ilulissat | 2018 |  |
| 2 | Kujalleq |  | 32.000 | 6439 | Qaqortoq | 2009 | |
| 3 | Qeqertalik |  | 62.400 | 6340 | Aasiaat | 2018 | |
| 4 | Qeqqata |  | 115.500 | 9378 | Sisimiut | 2009 | |
| 5 | Sermersooq |  | 635.600 | 23.123 | Nuuk | 2009 |
At histoore faan't eilun begand mä't iinwaanring faan dön iarstInuit föör amanbi 5000 juar. Lääder kaam a nuurdmaaner, diar am1550 ütj ap tu nü ünkleeret grünjer ferswoon. At eilun wurd 1721 „welerütjfoon“ an faan deensken besiidlet. Sant 1. Mai1979 hee Greenlun autonomii banen det deensk köningrik.
