"Dai" uun ööder spriakwiisen
| Miat |
|---|
| Norm | SI-ianhaid |
| Nööm | Dai |
| Tiaken | [1] |
| Füsikaalisk grate | Tidj |
| Dimension |  |
| Dimensionsümbool |  |
| Uun SI-Ianhaiden |  |
| Luke uk diar:Juar,Muun,Stünj,Minüüt,Sekund |
Endai as en miat för'ttidj an hää flook bedüüdangen.
Ään dai (d) hää 24stünj, 1.440minüüten of 86.400sekunden.
En dai as det tidj, huar aeerd ham iansis am ham salew dreit. Di "san-dai" düüret 24 stünj, man uun disalew tidj dreit a eerd ham uk en letj stak widjer am a san. Sodenang as di "stäär-dai" en betj kurter, det san sowat 23 stünj, 56 minüüten an 4 sekunden.
At lengde faan en dai üüb dön ölerplaneeten faan'tsansüsteem kön linger of kurter üüs üüb a eerd wees:
- en dai üübMerkurius wooret amanbi 59 daar üüb a eerd;
- en dai üübWeenus wooret amanbi 118 daar;
- en dai üübMars wooret amanbi 37 minüüten linger üüs üüb a eerd;
- en dai üübJuupiter wooret bluat 10 stünj;
- en dai üübSaturnus wooret 10 stünj an 42 minüüten;
- en dai üübUranus wooret 17 stünj an 14 minüüten; an
- en dai üübNeptunus wooret 16 stünj an 6 minüüten.
En dai begant, wan asan apgongt an häält ap, wan a san onergongt. Do komt a naacht. Sodenang as't üüb a nuurdelk eerdheleft uun asomer linger dai üs uun awonter. De lingst dai as bi'tSomersankiar an de kurtst bi'tWontersankiar.
Diar san sööwen wegdaar:
Enkalender-muun hää tesken 28 an 31 daar.
- Uun det spreegwurdPiadersdai - naachtert bi dai as tuiarst di kalenderdai mend, an leeder at dailaacht.
- Maaren komt uk en dai[1]
- A prääster pretjet man iansis üüb a dai[1]
- ↑1,01,1Volkert Faltings anReinhard Jannen: Fering-Öömrang Spreegwurdleksikon, Hüsem 2012