 | Te zasady zostały zatwierdzone przezRadę Powierniczą Wikimedia Foundation. Nie mogą być one omijane, uchylane lub ignorowane przez funkcjonariuszy i pracowników Wikimedia Foundation, ani przez zasady lokalneprojektów Wikimedia. |
Niniejsze Wytyczne opisują, jak społeczności projektów Wikimedia i Wikimedia Foundation osiągną cele nakreślone przez Powszechne Zasady Postępowania (PZP). Podejmowane działania to między innymi: promowanie zrozumienia PZP, zaangażowanie w proaktywne działania przeciwdziałające naruszeniom PZP, ustalanie zasad działań responsywnych w przypadku naruszenia PZP, czy wspieranie struktur lokalnych w egzekwowaniu PZP.
PZP obowiązują we wszystkich przestrzeniach Wikimedia - zarówno wirtualnych jak i rzeczywistych. Egzekwowanie ich jest więc powinnością wspólną. W zgodzie z wyznawaną w ruchu Wikimedia zasadą decentralizacji, PZP należy egzekwować na jak najbardziej lokalnym szczeblu, o ile jest to wykonalne.
Wytyczne Egzekwowania przedstawiają wytyczne do interakcji w ramach istniejących i przyszłych struktur, starając się nakreślić podstawy równego i spójnego egzekwowania PZP.
Oryginalny język Wytycznych Egzekwowania PZP to język angielski. Wytyczne są tłumaczone na szereg języków obecnych w projektach Wikimedia. Wikimedia Foundation dokłada wszelkich starań, by tłumaczenia były dokładne. Jeśli w zrozumieniu Wytycznych pomiędzy językiem angielskim a językiem, na który wytyczne są tłumaczone, są rozbieżności, decyzje Komitetu Koordynującego (U4C) muszą być podejmowane w myśl anglojęzycznej wersji dokumentu.
Komitet Koordynujący prowadzi coroczne przeglądy Wytycznych.
Niniejszy rozdział stawia wytyczne dla społeczności ruchu Wikimedia oraz osób / organizacji afiliowanych dla zauważenia istnienia PZP, ich pełnego zrozumienia i stosowania się do nich. Rozdział ten podaje szczegółowe rekomendacje w celu zwiększenia świadomości istnienia PZP, postępowania z tłumaczeniami PZP oraz promowania ochotniczego stosowania się do PZP, kiedykolwiek jest to odpowiednie lub konieczne.
PZP stosuje się do każdego, kto wchodzi w interakcję z projektami Wikimedia lub wnosi do nich treści. Stosuje się je też do oficjalnych wydarzeń w świecie rzeczywistym oraz do przestrzeni związanych z Wikimediami a hostowanych na platformach podmiotów trzecich. Są one podstawami zachowań w duchu współpracy w projektach Wikimedia na poziomie ogólnoświatowym.
PZP stanowi część warunków korzystania.
Dodatkowo, stosowanie się do PZP muszą potwierdzić poniższe osoby:
Celem promowania świadomości PZP, Zasady będą dostępne w następujących miejscach:
Komitet Koordynowania PZP, przy wsparciu Fundacji Wikimedia, opracuje i wdroży szkolenia dające wspólne zrozumienie tego, czym są PZP i przedstawiające narzędzia do ich egzekwowania. Zaleca się, by w rozwijaniu szkoleń konsultować się z interesariuszami takimi, jak afilianci, Komitet Afiliacyjny, Komitety Arbitrażowe, stewardzi i inni użytkownicy o zaawansowanych uprawnieniach, zespoły Trust & Safety i prawny (Legal), jak też inni, o ile jest to dobre dla uzyskania całościowego oglądu PZP.
Szkolenia są przeznaczone dla tych, którzy chcą uczestniczyć w procesach egzekwowania PZP lub tych, którzy chcą być informowani o PZP.
Szkolenia będą miały postać niezależnych modułów poruszających informacje ogólne, identyfikowanie naruszeń i wsparcie w tej kwestii, jak też skomplikowane sprawy oraz odwołania od nich. Po ustaleniu pierwszego składu Komitetu, tenże komitet będzie odpowiedzialny za moduły szkoleniowe i uaktualnianie ich w miarę potrzeb.
Szkolenia będą dostępne w różnych formatach, na różnych platformach, dla łatwości dostępu. Społeczności lokalne i afilianci Wikimedia, którzy chcą prowadzić szkolenia na swoim poziomie lokalnym otrzymają szkoleniowe wsparcie finansowe od Fundacji Wikimedia. Oznacza to również wsparcie w tłumaczeniu materiałów.
Participants who complete a module must have the option of having their completion publicly acknowledged.
Rekomenduje się następujące szkolenia:
Moduł A - Wprowadzenie (PZP - ogólne)
Moduł B - Identyfikacja i zgłaszanie (PZP - naruszenia)
Moduł C - Skomplikowane sprawy i odwołania (PZP - wielokrotne naruszenia, odwołania)
Niniejszy rozdział podaje wytyczne i zasady przetwarzania zgłoszeń naruszeń PZP, jak też rekomendacje dla lokalnych struktur egzekwowania PZP zajmujących się naruszeniami. Objaśnia szczegółowo ważne zasady przetwarzania zgłoszeń, rekomendacje tworzenia narzędzi do zgłaszania, sugerowane egzekwowania w przypadku naruszeń na różnych poziomach i rekomendacje dla lokalnych struktur egzekwowania PZP.
Poniżej znajdują się standardy dla systemów przesyłania zgłoszeń w ruchu Wikimedia.
Zgłaszanie:
Przetwarzanie zgłoszeń:
Przejrzystość:
Egzekwowanie PZP w strukturach lokalnych będzie wielorako wspierane. Społeczności będą miały wybór pomiędzy różnymi mechanizmami i podejściami zależnie od czynników takich, jak wydajność struktur lokalnych, podejście do zarządzania, czy preferencje społeczności. Część z tych podejść może wykorzystywać:
Społeczności powinny mieć możliwość egzekwowania naruszeń istniejącymi już narzędziami, jeśli te nie są sprzeczne z PZP.
Poniżej znajduje się, z zasady niekompletna, lista typów naruszeń, wraz z możliwymi do zastosowania metodami ich rozwiązania.
Fundacja Wikimedia opracuje i będzie utrzymywać scentralizowane narzędzie zgłaszania i weryfikacji naruszeń PZP. Narzędzie będzie umożliwiać składanie zgłoszeń poprzez mechanizm MediaWiki. Celem takiego działania jest obniżenie bariery zgłaszania i przetwarzania zgłoszeń naruszenia PZP.
Zgłoszenia powinny zawierać istotne informacje dające podstawy do działania lub dokumentować sprawę. Interfejs do zgłoszeń powinien pozwolić zgłaszającemu podanie odpowiednich szczegółów osobie, która sprawę rozpatrzy. Informacje te to między innymi:
Narzędzie powinno być łatwe w użyciu, zgodne z wytycznymi bezpieczeństwa i prywatności, jak też elastyczne w obsłudze i transparentne.
Osoby egzekwujące PZP nie muszą korzystać z narzędzia do zgłoszeń. Mogą pracować z narzędziami, które uznają za stosowne, o ile obowiązują w nich te same zasady łatwości użycia, prywatności, bezpieczeństwa, elastyczności w przetwarzaniu i przejrzystości.
O ile jest to możliwe, lokalne struktury egzekwowania Zasad zachęca się do wzięcia na siebie odpowiedzialności za rozpatrywanie naruszeń PZP i decydowanie w tych sprawach, zgodnie z wytycznymi tego dokumentu. W celu zapewnienia spójnego egzekwowania PZP w całym ruchu Wikimedia, zaleca się stosowanie poniższych podstawowych zasad.
Zachęca się struktury egzekwujące PZP do rozwijania i utrzymywania wspierających zasad konfliktu interesów, które dadzą administratorom i innym uczestnikom wiedzę o tym, kiedy należy wykluczyć się z rozpatrywania zgłoszenia, w którym jest się uczestnikiem.
Wszystkie strony zdarzenia zwykle będą mieć możliwość wypowiedzenia się w sprawie meritum i dowodów. Uzyskanie większej ilości informacji, opinii i kontekstu możliwe jest w drodze komentarzy osób postronnych. Możliwość ta może zostać ograniczona aby chronić prywatność i bezpieczeństwo stron.
Komitet Koordynowania PZP, zgodnie ze swoimi celami i zakresem działania opisanymi w sekcji 4.1 poniżej, udostępni dokumentację skuteczności egzekwowania PZP, jak też dokumentację powszechności naruszeń PZP w całym ruchu Wikimedia. W badaniach tych powinna Komitet wspierać Fundacja Wikimedia. Celem opracowania dokumentacji jest wspieranie struktur egzekwowania PZP w opracowywaniu najlepszych praktyk.
Projekty i afilianci Wikimedia, o ile to możliwe, będą utrzymywać strony wyszczególniające zasady i mechanizmy ich egzekwowania zgodne z tekstem PZP. Projekty i afilianci, gdzie obowiązują zasady sprzeczne z tekstem PZP powinny przeprowadzić dyskusję nad zmianami, które zharmonizują ich zasady z globalnymi PZP. Aktualizacja zasad lub ich wprowadzenie powinno przebiegać w sposób niekolidujący z PZP. Projekty i afilianci mogą poprosić o opinię na temat nowych zasad i wytycznych Komitet Koordynowania PZP.
W przypadku związanych z Wikimediami rozmów w przestrzeniach podmiotów trzecich (Discord, Telegram, itd.) mogą nie obowiązywać Warunki Korzystania właściwe dla projektów Wikimedia. W takich przypadkach obowiązują warunki korzystania oraz zasady zachowania danej platformy. Mimo tego, zachowania wikimedian w przestrzeniach udostępnianych przez platformy trzecie można przyjmować jako dowody w zgłoszeniach naruszeń PZP. Zachęcamy moderatorów przestrzeni Wikimedia w serwisach podmiotów trzecich do włączenia PZP do lokalnych zasad. Fundacja Wikimedia powinna zachęcać do stosowania najlepszych praktyk w serwisach podmiotów trzecich, które zniechęcają do przenoszenia na platformy trzecie konfliktów z serwisów Wikimedia.
Działanie podjęte przez lokalnego posiadacza zaawansowanych uprawnień musi nieść ze sobą możliwość odwołania do lokalnych lub współdzielonych struktur egzekwowania PZP innych niż Komitet Koordynowania PZP. Jeśli takie struktury nie istnieją, dopuszczalne jest odwołanie się do Komitetu Koordynowania PZP. Oprócz tych ustaleń, lokalne społeczności mogą zezwalać na odwołanie się do innego posiadacza zaawansowanych uprawnień.
Struktury egzekwowania PZP mają ustalić standardy przyjmowania i rozpatrywania odwołań na podstawie informacji kontekstowych i czynników łagodzących. Takie czynniki to między innymi weryfikowalność zarzutów, długość i natura sankcji, czy istnieje podejrzenie nadużycia władzy lub kwestie systemowe, jak też jakie jest prawdopodobieństwo wystąpienia kolejnych naruszeń. Uznanie odwołania nie jest gwarantowane.
Odwołania nie są możliwe w przypadku określonych decyzji zespołu prawnego (Legal) Fundacji Wikimedia. Odwołania od części działań podejmowanych przez FUndację Wikimedia w stosunku do użytkowników (tzw. office action) można kierować do komitetu Case Review Committee. Ograniczenia, szczególnie w odwołaniach od działań Fundacji Wikimedia, mogą nie mieć zastosowania w określonych systemach prawnych, jeśli są one odmienne od przyjętych.
Struktury egzekwowania PZP powinny postępować w sposób świadomy, by ustalić powody uznania lub odrzucenia odwołania. Informacje powinny być traktowane w sposób wrażliwy, z dbaniem o prywatność stron i proces podejmowania decyzji.
By osiągnąć te cele, zalecane jest by struktury egzekwowania PZP rozważały różne czynniki podczas rozstrzygania odwołań. Niektóre z nich to:
The Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is a co-equal body with other high-level decision-making bodies (e.g. ArbComs and AffCom). Its purpose is to serve as final recourse in the case of systemic failures by local groups to enforce the UCoC.
Komitet monitoruje zgłoszenia naruszeń PZP i może podjąć dodatkowe czynności sprawdzające, podejmując działania, jeśli uzna to za stosowne. Ma też regularnie monitorować i oceniać stan egzekwowania PZP. Komitet może też sugerować odpowiednie zmiany w PZP jak i wytycznych ich egzekwowania, przedstawiając rekomendacje Fundacji Wikimedia i społecznościom do rozważenia, ale nie wolno mu zmieniać żadnego z tych dwóch dokumentów samodzielnie. Jeśli jest to konieczne, Komitet będzie pomagał Fundacji Wikimedia w rozpatrywaniu spraw.
Komitet Koordynowania PZP:
prowadzi dochodzenia konieczne do rozwiązania tychże skarg i odwołań
Komitet nie podejmuje spraw, które nie zawierają w sobie elementu naruszenia PZP lub egzekwowania PZP. Może on delegować podejmowanie ostatecznych decyzji na inne podmioty, oprócz trudnych przypadków o charakterze systemowym. Jego odpowiedzialności są opisane w kontekście innych struktur egzekwowania PZP w sekcji 3.1.2.
Annual elections, organized by the global community, will select up to 16 voting members.
W warunkach szczególnych, Komitet może ogłosić wybory uzupełniające, jeśli uzna, że rezygnacje członków lub ich nieaktywność wymuszają uzupełnienie składu. Takie wybory uzupełniające przebiegać będą podobnie do corocznych wyborów zwyczajnych.
Fundacja Wikimedia może powołać do dwóch członków niegłosujących Komitetu i będzie delegować swoich pracowników do wspierania działań Komitetu.
Komitet nie tworzy nowych zasad i nie może zmieniać PZP. Ma za to stosować i egzekwować PZP, jak zdefiniowano w jego zakresie działania.
W miarę ewolucji społecznych zasad, wytycznych i norm, uprzednie decyzje będą brane pod uwagę tylko wtedy, gdy są istotne w bieżącym kontekście.
Czasowniki wiążące: podczas pisania niniejszych Wytycznych, autorzy brali pod uwagę czasowniki takie, jak tworzyć, rozwijać, egzekwować, musieć, wytwarzać, należy, jako czasowniki wiążące. Zobacz teżczasowniki rekomendujące.Case Review Committee: zob. definicję naMeta.
Czasowniki rekomendujące: podczas pisania niniejszych Wytycznych, autorzy brali pod uwagę czasowniki takie, jak zachęcać, móc, proponować, rekomendować, jako rekomendacje. Zobacz teżczasowniki wiążące.
Pracownik: pracownik / członek zespołu oddelegowany do pracy w organizacji w ruchu Wikimedia, jak też pracownik kontraktowy, którego praca wymaga kontaktu z członkami społeczności ruchu Wikimedia lub bytności w przestrzeniach ruchu Wikimedia (w tym na platformach podmiotów trzecich).
Akcja biurowa Fundacji Wikimedia: zob. definicję wMeta. Dotyczy również zasady przyjętej jako następca.