یِکشَنبِه یک روز بینشنبه ودوشنبه است،ایزد مهر نگهبان این روز در فرهنگ ایران است. نام این روز در میان سغدیان ومانوی‌ها از به هم پیوستن دو واژه Mir و jmnw ساخته شده‌است. بخش نخست نامسغدی ایزد پیمان یا مهر است و بخش دوم همان واژه روز در زبان فارسی است؛ بنابراین نام یکشنبه در ایران باستان Mir jmnw و برگردان این نام به فارسی، مهر روز است.[۱]
در ایران باستان هفته وجود نداشته‌است و گاهشماری نزد ایرانیان بر پایهٔ روزهای ماه بوده‌است. به این ترتیب که هر روز بهایزدی منسوب بوده و نامی داشته‌است. نمونه را روزِ نخستِ هر ماه، به نامِ هورمزد (هرمز)، روزِ دوم به نامِ وهومن (هومن یا بهمن)، یا روز شانزدهم به نامِ ایزدبانو آناهیتا نامیده شده بود و هر روز که نامش با نام ماه یکسان بود به نیایش و جشن مختص می‌شد. مفهومِ هفته ازتمدن‌های همسایه، به ویژه،میان رودان درفرهنگ ایرانی شده و پس از اسلام صورت امروزی گرفته‌است.
