Movatterモバイル変換

گویش کرونی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

Korouni
کرونی
زبان بومی در	ایران
شمار گویشوران	(بدون برآورد دسترسی)
تبار	هندواروپایی زبان‌های هندوایرانی زبان‌های ایرانی زبان‌های ایرانی غربی زبان‌های ایرانی غربی زبان‌های کردی کردی جنوبی Korouni
کدهای زبان
ایزو ۳–۶۳۹	`sdh`
گلاتولوگ	`-`^[۱]

گویش کرونی در نزدیکیکازرون نزدیک و حدفاصل بینشیراز وسپیدان گویشورانی دارد. منابع مختلفی کرونی را گویشی از کردی میدانند.^[۲]

انگلیسی	کرونی	کردی	فارسی (لاتینی)
beautiful	qašang	delal, rind, cûwan	zibâ, xoščehre
blood	xin	xwîn	xun
bread	nân	nan	nân
bring	âverden	anîn, hênan	âvardan
brother	berâka	bira	barâdar
come	hâten	hatin	âmadan
cry	giresen	girîn	geristan
dark	terik	tarî	târik
daughter	diyat	keç, kîj, kenîşk, dot	doxtar
day	ruz	roj	ruz
do	kerden	kirin, kirdin	kardan
door	dar	derge, derî	dar
die	merden	mirin	mordan
donkey	xar	ker	xar
egg	hileka	hêlk	toxme morq
earth	zeyi	herd, erd (Arabic)	zamin
eye	čow	çav	čašm
father	peðar, bobâ	bav, bawk	pedar, bâbâ
fear	zaleg	tirs	tars
fiancé	numzâðaka	dezgîran, destgirtî	nâmzad
fine	xoš, xâš	xweş, baş	xoš
finger	kelek	til, qamik	angošt
fire	âger	agir	âtaš, âzar
fish	mâyi	masî	mâhi
food / eat	?/ xuvârden	debar, xwardemenî / xwarin	qazâ, xorâk / xordan
go	činen	çûn	raftan
god	xodâ	xwedê	xodâ
good	huv	baş, çak	xub
great	qeyi, gowrâ	gir, mezin, gewre	bozorg, gonde, gat
hand	das	dest, lep	dast

انگلیسی	کرونی	کردی	فارسی معیار
head	sar	sar	sar, kalle
heart	del	dil	del, qalb
horse	asp, mâ'in	hesp	asb, astar
house	mâl, xuna	mal	xâne
language (Also Tongue)	zuvân	ziwan	zabân
laugh	xanen	kenîn	xandidan
man	piyâk	mêr, piyaw	mard
moon	mâng	mang, heyv	mâh
mother	dâlek	dayik	mâdar, mâmân
mouth	dam	dem, dev	dahân
name	now	naw	nâm
night	šow	shew	šab
open	vâz kerdan	vekirin	vâkardan, bâz kardan
peace	sōl	aştî	âshti, ârâmeš, ârâmi, solh, sol
place	ji	cih, şûn	jâ
read	xuvanen	xwendin	xândan
say	vaten	gotin	goftan, gap zadan
scratch	xorânen	quncirandin	xârândan
sister	xoyiška	xweşk	xâhar
small	biček, kam	piçûk	kucak, kam, xord
son	kor, jeγele	kur	pesar, pur, bacce
tall	bolend	bilind	boland , bârez, derâz
three	siyân	sê	se
water	ow	aw	âb, ow
weave	bâften	rêstin	bâftan
when	key	kengê	key
wind	bâd	ba	bâd
woman	žen	jin, afret	zan
yesterday	diyaka	duh, dwênê	diruz, di

لری جنوبی	کرونی	کردی کلیایی	فارسی محاوره‌ای فارس
یو چنِه؟	ye čey-ka?	یه چه‌ێکهya čayka	این چیه؟
علی کوچِ نِه؟	ali kura čiya?	عه‌لی کووره چیهAli kura čiya?	علی کجان؟
ای اَسپَکو سَفیدِه.	i asp-aka čarma-ga.	ئی ئه‌سپه چه‌رمگهi aspa čarmega.	. این اسب سَفیده
ایگِین روزی ده ساعت کار ایکنِه.	eyž-en ruz-i dā sât kâr ak-a.	ئۊشن ڕووژێ ده ساعه‌ت کار ئه‌کاتüšen ru:ʒe: da sâat kar akât.	. میگن روزی ده ساعت کار میکنه
مو دوتا دَدَه و کَکایِ خُرد دارُم.	do kakâ va do xuyišk-e biče der-em.	دو کاکه و دو خویشک بۊچک دێرمdo kâka û kuyšeke büchek der-em.	دوتا دده و کاکای کوچیک دارم.
اِی فَقَد یَه دَفَه رَتَه بِی آبادیشو مِهمون‌نَوازیشو وَ یادِت نیرَه.	aga yey dāfa bečitân a ow diyaka meyvân-i kiyâ le yâdetân nâče.	ئه‌گه یه‌ی ده‌فه بچیدن ئه‌و دیه‌که میوانیه‌که له یادتان ناچێ	. اگه فقَه یه بار رفته باشی دهشون مهمون نوازیشون اَ یادت نَمره.
کی بُنگـُم کـِرد؟	ki bi me-ni čerri?	کی بی من چڕیki bi men čerri?	که بُنگم داد؟

↑Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013)."Korouni".Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.{{cite book}}:Invalid|display-editors=4 (help)
↑«FĀRS viii. Dialects».Encyclopaedia Iranica (به انگلیسی). دریافت‌شده در۲۰۲۵-۰۵-۰۹.

این اطلاعات از کتاب گنجینه گویش‌شناسی فارس، تألیف عبدالنبی سلامی، نشر آثار فرهنگستان زبان و ادب فارسی است.

کرمانجی شمالی (کرمانجی/بادینی)	بوتانی (سَرحَدی «سَرحَدکی» لاچینی تُوری خَرزی سِلیوانی «فارقینی» قَرَژداخی آمَدی) بادینانی (حَکاری «شَمذینانی» سورچی شِنگالی «سَنجاری» هَرکی شِکاکی بایزیدی جودیکانی) کورمانجی روژاوا (دیرسِمی «دیرسِمکی» شادِلی شینَمِلی کورمانجکی رَشُویی «رَشوانی» اورفی «رِحایی» عَفرینکی) کورمانجی خراسان و دیلمان (عمارلویی «آمَرانلویی» قُوچانی بجنوردی جان‌بَگی «آمَرانلویی» عبدویی «آبدویی») کورمانجی آناتولی
کرمانجی مرکزی (سورانی)	مُوکریانی بوکانی اربیلی خُوشناوی پِشدَری بابانی «سلیمانیه‌ای» گرمیانی «کرکوکی» وارماوایی جافی سُورانی یهودی اردلانی «سنندجی» «سقزی»
کرمانجی جنوبی	کلیایی گروسی زنگنه‌ای سنجابی خزلی کرماشانی دالاهویی کلهری ایلامی ملکشاهی لکی کردی بغدادی کرندی عبدویی کرونی پهله‌ای شیخ بزینی

کرمانجکی	زازاکی دِمِلی
هورامی	لهونی تختی ژاورودی بیسارانی شیخانی حلبچه‌ای کندوله‌ای
گورانی	باجلانی گوره‌جوبی بیوه‌نیژی شبکی کاکه‌ای

رده‌های پنهان: