| ادبیات خاخامی | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 خوانندگان تلمود اثرآدولف برمن | ||||||||||||
| ادبیات تلمودی | ||||||||||||
| ||||||||||||
| میدراش هلاخایی | ||||||||||||
| ||||||||||||
| میدراش آگادایی | ||||||||||||
| ||||||||||||
| ترگم | ||||||||||||
| ||||||||||||
گمارا (انگلیسی:Gemara)، (همچنیننویسه‌گردانی "Gemarah"، یا درزبان ییدیش "Gemore"") جزء ضروریتلمود است که شامل مجموعه‌ای از تحلیل‌ها و تفسیرهای خاخامی برمیشنا است و در ۶۳ کتاب ارائه شده است. این اصطلاح از کلمه آرامیالگو:اسکریپت/عبری گرفته شده است و ریشه در کلمهزبان‌های سامیג-מ-ר (گامار) دارد که به معنای «تمام کردن» یا «تمام کردن» است. در ابتدا، Gemara به صورت شفاهی مخابره می‌شد و اجازه نداشت که نوشته شود. با این حال، پس ازیهودا هناسی میشنا در حدود سال ۲۰۰ پس از میلاد، خاخام‌هایتاریخ یهودیان در عراق وسرزمین اسرائیل به‌طور گسترده این اثر را مطالعه کردند.[۱] مباحثات آنها سرانجام در مجموعه‌ای از کتاب‌ها مستند شد که بعدها به عنوان گمارا شناخته شدند. گمارا، هنگامی که با میشنا ترکیب می‌شود، تلمود کامل را تشکیل می‌دهد.
