گادولینیُم (Gadolinium) یکعنصر شیمیایی بانمادGd وعدد اتمی ۶۴ است. گادولینیم پیش از اکسیده شدن، یک فلز نقره‌ای مایل به سفید است. این عنصر، کمیچکش‌خوار است و یکعنصر کمیاب زمین وشکل‌پذیر است. گادولینیم بااکسیژن یا رطوبتاتمسفر به آرامی واکنش داده و یک پوشش سیاه تشکیل می‌دهد. گادولینیم، زیرنقطهٔ کوری ۲۰ درجه سلسیوس (۶۸ درجه فارنهایت)فرومغناطیس است،[۴] با جاذبه‌ای بیشتر از میدان مغناطیسینیکل. بالاتر از این دما،پارامغناطیسترین عنصر است. در طبیعت، تنها به‌صورتاکسید شده یافت می‌شود و پس از جداسازی، معمولاً ناخالصی‌های سایر عناصر کمیاب را به‌دلیل خواص شیمیایی مشابه آن‌ها به همراه دارد.
گادولینیم دارای ویژگی‌هایمتالورژیکی غیرمعمولی است، به‌حدی که یک درصد گادولینیم می‌تواند به‌طور قابل توجهی کارایی و مقاومت در برابراکسیداسیون را در دماهای بالایآهن،کروم وفلزات مرتبط، بهبود بخشد. گادولینیم به‌عنوان یک فلز یا یک نمک،نوترون‌ها را جذب می‌کند و بنابراین گاهی برای محافظت دررادیوگرافی نوترونی و دررآکتورهای هسته‌ای استفاده می‌شود.
یون‌های گادولینیم (III) در نمک‌های محلول در آب برایپستانداران بسیار سمی هستند. با این‌حال،چنگالش گادولینیم (III) از قرار گرفتن گادولینیم (III) در معرض جاندار جلوگیری می‌کند و بیشتر آن پیش از این‌که بتواند در بافت‌ها رسوب کند توسطکلیههای سالم، دفع می‌شود.[۸] به‌دلیل خواصپارامغناطیس، محلول‌هایکمپلکس‌های گادولینیمآلی کِلات شده به‌عنوان مادهٔ حاجباِم‌آرآی مبتنی بر گادولینیم به‌صورتداخل وریدی درتشخیص پزشکی استفاده می‌شوند. مقادیر متفاوتی در بافت‌هایمغز،ماهیچه قلب،کلیه، سایر اندام‌ها وپوست رسوب می‌کند که عمدتاً به نحوهٔعملکرد کلیه، ساختار کِلات‌ها (خطی یا ماکروسیکلیک) و دوز تجویز شده بستگی دارد.
گادولینیم عنصری خاکی کمیاب ازلانتانیدهاست. عدد اتمی آن ۶۴ و در گروه IIIB و دوره ششمجدول تناوبی جای دارد.جرم اتمی آن ۱۵۷٫۲۵ و ظرفیت آن ۳ است.
گادولینیم فلزی است براق، جرم حجمی آن ۷٫۸۷نقطه ذوب ۱۳۱۲ درجه و نقطه جوش آن ۳۰۰۰ درجه سانتی‌گراد است. با آب به کندی واکنش می‌دهد و در دماهای پایین، مغناطیس قوی است. نمک‌های آن بی‌رنگند. دارای قوی‌ترین مقطع جذب نوترونی نسبت به هر عنصر شناخته شده‌است، قابل سوختن است و در دستگاه مسدسی اکسید می‌شود.
گادولینیم در بسیاری ازکانی‌ها مانندمونازیت وباستانائزیت یافت می‌شود. این فلز بیش از حد واکنش‌پذیر است و به‌طور طبیعی خالص وجود ندارد. کانیگادولینیت در واقع فقط حاوی ردپایی از این عنصر است. فراوانی گادولینیم در پوستهٔ زمین حدود ۶٫۲ میلی‌گرم بر کیلوگرم است[۹] و منابع اصلی معدنی آن درچین،ایالات متحده،برزیل،سری‌لانکا،هند واسترالیا با ذخایر بیش از یک میلیون تن است. تولید جهانی گادولینیم خالص حدود ۴۰۰ تن در سال است. کانیلپرسونیت-(Gd) نیز حاوی گادولینیم و بسیار نادر است.[۱۰][۱۱]
↑Yttrium and all lanthanides except Ce, Pm, Eu, Tm, Yb have been observed in the oxidation state 0 in bis(1,3,5-tri-t-butylbenzene) complexes, seeCloke, F. Geoffrey N. (1993). "Zero Oxidation State Compounds of Scandium, Yttrium, and the Lanthanides".Chem. Soc. Rev.22: 17–24.doi:10.1039/CS9932200017.
↑Charles Kittel (1996).Introduction to جامد State Physics. New York: Wiley. p. 449.
↑Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1997).Chemistry of the Elements (2nd ed.). Oxford: Butterworth-Heinemann.ISBN0080379419.{{cite book}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
↑Donnelly, L. , Nelson, R. Renal excretion of gadolinium mimicking calculi on non-contrast CT.
↑Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1997).Chemistry of the Elements (2nd ed.). Oxford: Butterworth-Heinemann.ISBN0080379419.{{cite book}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
_NIST_ASD_emission_spectrum.png)
