علائم کووید-۱۹ متنوع است اما اغلب شامل تب،[۹] خستگی، سرفه،مشکلات تنفسی،از دست دادن حس بویایی وچشایی می‌شود.[۱۰][۱۱][۱۲] علائم ممکن است یک تا چهارده روزپس از تماس با ویروس ظاهر شوند. دست‌کم یک‌سوم افراد آلودههیچ علائم قابل‌توجهی نشان نمی‌دهند.[۱۳][۱۴] از میان کسانی که علائم قابل‌توجهی دارند و به‌عنوان بیمار شناخته می‌شوند، بیشترشان (۸۱٪) علائم خفیف تا متوسط (تا حدسینه‌پهلو خفیف) را تجربه می‌کنند، ۱۴٪ دچار علائم شدید (تنگی نفس،کمبود اکسیژن یا درگیری بیش از ۵۰٪ ریه در تصویربرداری) و ۵٪ دچار علائم بحرانی (نارسایی تنفسی،شوک یااختلال عملکرد اندام) می‌شوند.[۱۵] افراد مسن‌تر در معرض خطر بیشتری برای بروز علائم شدید هستند. برخی عوارض ممکن است منجر به مرگ شوند. برخی افراد ماه‌ها یا سال‌ها پس از ابتلا، طیف وسیعی از اثرات (کووید مزمن) را تجربه می‌کنند، و آسیب به اندام‌ها مشاهده شده است.[۱۶] مطالعات چندساله دربارهٔ اثرات بلندمدت این بیماری در حال انجام است.[۱۷]
انتقال کووید-۱۹ زمانی رخ می‌دهد که ذرات عفونی ویروس استنشاق شوند یا با چشم، بینی یا دهان تماس پیدا کنند. خطر انتقال در شرایطی که افراد در نزدیکی یکدیگر هستند، بیشتر است. با این حال، ذرات ریزمعلق در هوا که حاوی ویروس هستند، می‌توانند در محیط‌های بسته در هوا باقی بمانند و مسافت‌های طولانی‌تری را طی کنند. همچنین، انتقال می‌تواند از طریق تماس دست‌ها با چشم، بینی یا دهان پس از لمس سطوح یا اشیاء آلوده به ویروس رخ دهد. افراد تا ۲۰ روز می‌توانند ناقل ویروس باشند و حتی در صورت عدم بروز علائم، قادر به انتشار ویروس هستند.[۱۸]
چندینواکسن کووید-۱۹ در کشورهای مختلف تأیید شده و توزیع گردیده‌اند، و بسیاری از کشورهابرنامه‌های گسترده واکسیناسیون را آغاز کرده‌اند. سایر اقدامات پیشگیرانه شامل رعایت فاصله‌گذاری فیزیکی یااجتماعی،قرنطینه، تهویه مناسب فضاهای بسته، استفاده از ماسک یا پوشش صورت در اماکن عمومی، پوشاندن دهان و بینی هنگام سرفه و عطسه،شستن دست‌ها و اجتناب از تماس دست‌های نشسته با صورت است. اگرچه داروهایی برای مهار ویروسساخته شدند، درمان اصلی بر مدیریت و تسکین علائم بیماری متمرکز است و شاملدرمان حمایتی،جداسازی بیمار واقدامات تجربی می‌شود.
نخستین مورد شناخته‌شده کووید-۱۹ در دسامبر ۲۰۱۹ در شهرووهان چین شناسایی شد.[۲۳] بیشتر دانشمندان معتقدند که ویروس سارس-کوو-۲ از طریق انتقال طبیعی از حیوان به انسان (زئونوز) وارد جمعیت انسانی شده است، مشابه آنچه در اپیدمی‌هایسارس-کوو-۱ ومرس-کوو رخ داد و با سایر بیماریهای همه‌گیر در تاریخ بشریت سازگار است.[۲۴][۲۵] عوامل اجتماعی و زیست‌محیطی مانندتغییر اقلیم،تخریب اکوسیستم‌های طبیعی و تجارت حیات وحش، احتمال وقوع چنین انتقال‌هایزئونوتیک را افزایش داده‌اند.[۲۶][۲۷][۲۸][۲۹]
در طول شیوع اولیه درووهان، ویروس و بیماری معمولاً به‌عنوان «کروناویروس» و «کروناویروس ووهان» شناخته می‌شدند و گاهی بیماری «پنومونی ووهان» نامیده می‌شد. در گذشته، بسیاری از بیماری‌ها بر اساس مکان‌های جغرافیایی نامگذاری شده‌اند، مانندآنفلوانزای اسپانیایی،نشانگان تنفسی خاورمیانه وویروس زیکا. در ژانویه ۲۰۲۰،سازمان جهانی بهداشت نامهای موقت 2019-nCoV برای ویروس و بیماری تنفسی حاد 2019-nCoV را بر اساس دستورالعمل‌های سال ۲۰۱۵ و استانداردهای بین‌المللی پیشنهاد کرد که استفاده از نام مکان‌های جغرافیایی یا گروه‌های انسانی در نامگذاری بیماری‌ها و ویروس‌ها را به‌منظور جلوگیری ازانگ اجتماعی منع می‌کند. نامهای رسمی کووید-۱۹ و سارس-کوو-۲ در ۱۱ فوریه ۲۰۲۰ توسط سازمان جهانی بهداشت اعلام شدند، که کووید-۱۹ مخفف «بیماری کروناویروس ۲۰۱۹» است. سازمان جهانی بهداشت همچنین در ارتباطات عمومی از عبارات «ویروس کووید-۱۹» و «ویروس عامل کووید-۱۹» استفاده می‌کند.
علائم کرونا ویروس سارس۲ که منجر به بیماری کووید ۱۹ می‌شود، معمولاً چند روز پس از آلوده شدن فرد به ویروس شروع می‌شود. اما در بعضی افراد ممکن است علائم کمی دیرتر ظاهر شوند. براساس آمارها و تحقیقات انجام شده علائم می‌توانند شامل:تب (در۴۳/۸ درصد افراد هنگام پذیرش و ۸۸/۷ درصد افراد هنگام بستری)، سرفه خشک (در ۶۷/۸ درصد موارد)، اختلال تنفسی،احساس خستگی ودرد عضلانی (در ۱۱ تا ۱۴٪ موارد) واسهال (در ۳٫۸ درصد موارد) باشند.[۳۵][۳۶][۳۷] به‌طور متوسطدورهٔ نهفتگی علائم، چهار روز بوده است. در ۵۶/۴ درصد موارد،کدورت شیشه مات درسی‌تی اسکنقفسه سینه دیده شده است. ۱۷/۹ درصد از بیماران با بیماری غیر شدید و ۲/۹ درصد از بیماران با علائم شدید، هیچگونه مشکلی را دررادیولوژی یاسی‌تی اسکن خود نشان نداده‌اند. در هنگام پذیرش،لنفوپنی (کاهش تعداد لنفوسیت‌های در گردش خون) در ۸۳/۲ درصد افراد مشاهده شده است.[۳۸]در مقایسه باآنفلوانزا، درصد بیشتری از بیماران کووید۱۹ درگیری ریوی را در سی‌تی اسکن خود نشان داده‌اند.[۳۹]
برخی از افراد هیچ علامتی ندارند، یا فقط علائم خفیف دارند. اما در افراد دیگر، کووید ۱۹ می‌تواند منجر به مشکلات جدی مانندسینه‌پهلو، عدم دریافت اکسیژن کافی و حتی مرگ شود. این نشانه‌ها بیشتر در افرادی که مشکلات زمینه‌ای دیگری دارند، دیده می‌شود.[۳۸]
گمان می‌رود که حیوانات فروخته شده برای غذا منشأ یا واسطه این ویروس باشند، زیرا بسیاری از نخستین کسانی که مبتلا شدند کارگرانی دربازار غذاهای دریایی هوانان بودند. در نتیجه، آنها در معرض تماس بیشتر با حیوانات قرار داشتند. بازاری که با فروش حیوانات زنده برای غذا نیز در شیوع سارس در سال ۲۰۰۳ مقصر شناخته شد. چنین بازارهایی برای عوامل بیماری‌زای جدید به عنوان انکوباتور در نظر گرفته می‌شوند.[۴۰] این شیوع باعث تحریم موقت تجارت و مصرف حیوانات وحشی در چین شده است.[۴۱] با این حال، برخی محققان گفته‌اند، که بازار غذاهای دریایی هوانان ممکن است منبع اصلی انتقال ویروس به انسان نباشد.[۴۲][۴۳] با اینکه تحقیقات اخیر در چین نشان می‌دهد که خفاش می‌تواند منشأ احتمالی این ویروس باشد، مصرف سوپ خفاش چندان در این کشور متداول نیست، و تحقیقات دربارهٔ منشأ دقیق این ویروس ادامه دارد.[۴۴]
دکتر علی هرندیفوق دکتری واکسن‌شناسی، و استاد ایمونولوژی بالینی و رئیس گروه تحقیقات ایمنی و واکسن دردانشگاه گوتنبرگ سوئد، و عضوهیئت علمی در انستیتو تحقیقاتبیمارستان کودکان BC ودانشگاه بریتیش کلمبیادر گفتگویی با پلاک ۵۲[پیوند مرده] می‌گوید، که شکل‌گیری و گسترشبیماری‌های واگیردار جدید نظیرسارس،مِرس،زیکا،ابولا و اخیراً Covid-19 تا حد زیادی نتیجه دست اندازی افسار گسیخته بشر به طبیعت و اختلال در اکوسیستم است، که یکی از نتایج مخرب آن، دور کردن حیوانات وحشی از زیستگاه‌های طبیعی خود بوده است. در نتیجه میکروب‌ها و ویروس‌هایی که در جریان میلیون‌ها سال تکامل به صورت همزیستی با این حیوانات وحشی زندگی می‌کرده‌اند، نیاز به میزبان جدیدی پیدا کرده که این خود باعث می‌شود در ماده ژنتیکی آنها جهش‌های بی شماری رخ دهد، و این امکان را برایشان فراهم سازد تا سلول‌های انسانی را آلوده ساخته و موجب بیماریهای جدید و ناشناخته در انسان شوند. شکل‌گیری و شیوع این بیماریهای جدید -به ویژه بیماریهای با منشأ ویروسی- در انسان در آینده نه احتمال، بلکه یک واقعیت است.[۴۵]
این۳ اردیبهشتممکن است حاویترجمهٔ تقریبی از بخش از مقاله باشد و ممکن است کل یا بخشی از متن آن توسط یک رایانه یا مترجم‌های ماشینی تولید شده باشد. لطفاً بهبهبود ترجمه کمک کنید. مقالهٔ اصلی در قسمت «زبان‌ها» در نوار کناری تحت عنوان «یک» موجود است.
با انجامتوالی‌یابی دی‌ان‌ای به تعداد کافی، و تهیهٔ یکدرخت تبارزایی بررسی منشأ و تاریخچهٔ جهش و تغییر و تحولات ویروس‌ها امکان‌پذیر است. پس از انجام تحقیقات در مورد منشأ شیوعسارس در سال ۲۰۰۳، ویروسی بیماری‌زا درخفاش‌های نعل‌بینی، به‌عنوانمنبع طبیعی و منشأ اولیهٔ ویروس سارس معرفی شد.[۴۶][۴۷] با مقایسهٔژنوم ویروس کووید ۱۹ انسانی با ژنومکروناویروس خفاش، شباهت ۸۰ درصدی بین ژنوم این دو ویروس مشاهده شد، در حالی‌که ویروس سارس، تا ۹۶ درصد با ویروس خفاش، شباهت داشت. این میزان از تفاوت، نشان می‌داد که احتمالاً یک جانورمیزبان حدواسط بین خفاش و انسان برای ویروس کووید ۱۹ وجود دارد.[۴۸][۴۹] در ۲۷ مارس ۲۰۲۰، دانشمندان اعلام کردند که کروناویروسگونه‌ای ازپولک‌پوست‌ها (پانگولین‌ها) میزبان حدواسط و منشأ شیوع کووید ۱۹ بوده است.[۵۰][۵۱]
ویروس‌های مشابه با عامل بیماری که باعث ایجادبیماری دنیاگیر شده، در پولک‌پوست‌های قاچاق یافت شده است. به‌طوری‌که دانشمندان هشدار داده‌اند که پستانداران پولک‌دار برای جلوگیری از شیوع کروناویروس دیگری در آینده، لازم است که در بازار حیوانات ممنوع شوند.[۵۲]
مطالعه‌ای دردانشگاه سیدنی نشان داده کهکروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲، ویروسی که باعث کووید ۱۹ می‌شود، دارای شباهت ژنتیکی با سویه‌های مختلفی از کروناویروسی است، که در حال حاضر جمعیتپولک‌پوست سوندا (پانگولین مالایی) در جنوب چین را آلوده کرده است. این تحقیق که در مجلهنیچر منتشر شده، هشدار می‌دهد که «دست زدن به این حیوانات، به احتیاط قابل توجهی نیازمند است».[۵۳]
ویروس در ابتدا از تماس حیوان به انسان منتقل شده است. ویروس مرس از شتر به انسان و ویروس سارس از نوعی گربه به انسان انتقال یافته بودند.[نیازمند منبع] در مورد ویروس جدید هنوز منشأ احتمالی به صورت دقیق مشخص نیست.
انتقال انسان به انسان معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که شخصی با مایعات ترشحی شخص آلوده (مثلاً قطرات سرفه) در تماس باشد. بسته به بیماریزایی ویروس، سرفه، عطسه و دست دادن می‌تواند سبب انتقال شود. تماس با لوازم و اشیایی که شخص آلوده لمس کرده است نیز می‌تواند باعث انتقال بیماری شود.
۲۳۹ دانشمند در نامهای سرگشاده بهسازمان جهانی بهداشت گفتند، که شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد، کروناویروس جدید به اندازه‌ای کوچک است، که می‌تواند از طریق هوا جابجا شده و مردم را آلوده کند.[۵۴]هشدار ۲۳۹ نفر از دانشمندان از ۳۲ کشور جهان دربارهٔ انتقال نوع جدید ویروس کرونا از طریق ذرات ریز در هوا در حالی مطرح شد، که سازمان جهانی بهداشت تا آن زمان، راه انتقال اصلی این ویروس راقطرات تنفسی ریزی که از بینی و دهان فرد مبتلا خارج می‌شود اعلام کرده بود.[۵۵]
سازمان جهانی بهداشت پروتکل‌های متعددی برای آزمایش این بیماری منتشر کرده است.[۵۶][۵۷] شیوه استاندارد تشخیصی، انجام آزمایشواکنش زنجیره‌ای پلیمراز رونوشت بردار معکوس بی‌درنگ (rRT-PCR) است.[۵۸] این آزمایش از طریق نمونه‌های تنفسی تهیه شده از روش‌های گوناگون از جمله سواب حلقی یا نمونهٔخلط سینه انجام شود.[۵۹] نتایج عموماً ظرف چند ساعت تا دو روز قابل دسترسی است.[۶۰][۶۱]آزمایش خون را هم می‌توان مورد استفاده قرار داد، ولی برای این کار دو نمونه خون که با فاصله دو هفته از هم گرفته شده باشند مورد نیاز است، و نتایج ارزش فوری چندانی ندارند.[۶۲]دانشمندان چینی توانستند یکسویهٔ کروناویروس را جداسازی کرده وتوالی اسید نوکلئیک را منتشر کنند تا آزمایشگاه‌ها در سطح جهان بتوانند به‌طور مستقل آزمایش‌هایواکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR) برای تشخیص عفونت ناشی از ویروس را توسعه دهند.[۷][۶۳][۶۴][۶۵][۶۶][۶۷][۶۸]
نگاره‌ای از مارگاریتا لامبرتینی،جراحبخش اورژانس، پس از یک شیفت کاری دوازده ساعته در مبارزه‌ای خسته‌کننده برای نجات جان بیماران مبتلا به بیماری کووید-۱۹ در بیمارستانی درپزارو،ایتالیا.
نشان داده شده است هشت هفته تمریناتپیلاتس و پیلاتس در آب در افرادی که بیماری کرونا را همراه با درگیری شدید ریوی تجربه کردند به شکل معناداری عملکرد ریوی وکیفیت زندگی آنها را بهبود بخشیده است.[۶۹]
در ۱۰ ژانویهٔ ۲۰۲۰، توالی ژنتیکی کاملکروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲، عامل کووید-۱۹ توسط GISAID منتشر شد. تا ۱۹ مارس، چندین شرکت دارویی در سراسر جهان تصمیم خود جهت تولید واکسن علیه این بیماری را اعلام کردند.[۷۰]
روسیه نخستین کشوری است که رسماً نخستین واکسن کووید-۱۹ را به نام خود ثبت کرده است. از نظر برخی محققان اما این امر بسیار شتاب‌زده بوده و نتایجکارآزمایی بالینی آن هنوز مشخص نبود. پوتین فرمان داد تا این واکسن مورد استفاده همگان قرار گیرد. رسانه‌های روسی نام واکسن روسی را «اسپوتنیک وی» عنوان کرده‌اند.[۷۱] پس از روسیه شرکت‌های داروییفایزر وبیوان‌تک نیز خبر موفقیت‌آمیز بودن آزمایش اولیه واکسن کووید-۱۹ تولیدی خود را اعلام کردند. این واکسن که به صورت مشترک توسط شرکت‌های فایزر وبیوان‌تک ساخته شد،واکسن کووید-۱۹ فایزر–بیوان‌تک نام گرفت. نتایج اولیه داده‌ها نشان داد که دو بار تزریق واکسن به فاصله زمانی سه هفته، بیش از ۹۰ درصد متقاضیان را در برابر کووید-۱۹ ایمن ساخته است.[۷۲] بعد از فایزر و بیوان‌تک شرکتمدرنا نیز خبر موفقیت‌آمیز بودن فاز انسانی واکسن کرونای خود را منتشر کرد. واکسن فایزر و مدرنا، هردو برپایهٔآران‌ای پیام‌رسان (mRNA) طراحی شده‌اند و از مواد ژنتیکی برای تولیدپادتن در برابر ویروس استفاده می‌کند.[۷۳] این واکسن‌ها نخستینواکسن‌های ام‌آران‌ای هستند که وارد بازار دارویی در جهان شده‌اند. در تاریخ ۲۱ دسامبر ۲۰۲۰ واکسن‌های مدرنا و فایزر توانستند مجوزسازمان غذا و داروی آمریکا را برای استفاده در شرایط اضطراری دریافت کرده و وارد بازار دارویی آمریکا بشوند.[۷۴]
یکی از راه‌های پیشگیری از این بیماری، عدم تماس با افراد و اشیای آلوده است. عدم تماس دست به چشم، دهان و بینی وشستن دست‌ها به صورت مداوم با صابون حداقل به مدت ۲۰ ثانیه نیز در جلوگیری از ابتلا یا انتشار بیماری موثرند.[۸۰]
سازمان جهانی بهداشت توصیه کرده است، که عموم مردم در محیط‌های عمومی و شلوغ و در تماس با بیماران، ازماسک‌های تنفسی ساده استفاده کنند.[۸۲] استفاده از ماسک وشیلد صورت و عینک‌های مخصوص برای کادر پزشکی و مشاغل مشابه، می‌تواند مفید باشد. مبتلایان به کووید-۱۹ نیز با استفاده از ماسک، می‌توانند از انتشار بیماری جلوگیری کنند. ماسک‌های یک بار مصرف باید به‌طور کامل روی دهان و بینی افراد را جهت پیشگیری پوشانده، و هر دو ساعت یک‌بار تعویض شوند، استفاده از دستکش لاتکس در محیط بیرون نیز مفید است.
از افرادی که دچار سرفه و عطسه و آبریزش بینی هستند، حداقل دو متر باید فاصله داشت. سطوح مختلف، از جمله: کلیدها، و گوشی موبایل، و دستگیره‌های درها، و ماشین‌ها را مرتب با پد الکلی یا محلول‌هایضدعفونی‌کننده ضدعفونی کرد.[۸۳]
داروهای ضد ویروس، که در مطالعات بالینی اثر بخشی آنها رضایت بخش می‌باشد.
دارویرمدسیویر، دارویی است که گفته می‌شود، قادر به کاهش عوارض ناشی از ابتلا به بیماری کووید-۱۹ است،[۸۹] و به‌صورت اضطراری به تأییدسازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) رسیده است.[۹۰]
دارویفاویپیراویر، که در کشورچین برای درمان کووید-۱۹ مورد مطالعه واقع شد، و اثر بخشی آن در مطالعات بالینی، نتایج مثبت در پی داشته است.[۹۱]
سعید نمکی وزیر بهداشت ایران تأکید کرده که «کووید ۱۹ هنوز هیچ داروی مؤثر و قابل اعتمادی در دنیا ندارد، اما برخی پزشکان ایرانی دو داروی رمدسیویر و فاویپیراویر را تجویز می‌کردند.»
او گفته که «روز گذشته این دارو را به اندازه کافی توزیع کردیم و هفته آینده نخستین تولید ملی این دارو هم عرضه خواهد شد، و بنابراین کمبودی در این زمینه نخواهیم داشت. با اینکه ممکن است رمدسیویر به بهبود بیماران کمک، و احتمال نیاز به بخش مراقبت‌های ویژه را بسیار کم کند، مطالعات به روشنی نشان نداده‌اند، که این دارو می‌تواند از مرگ بر اثر کرونا هم جلوگیری کند.»[۹۲]
طی بررسی‌های علمی و پزشکی، دانشمندان و محققان چینی و ژاپنی، به این نتیجه رسیدند، که داروهای مقابله باویروس ایدز نظیر:لوپیناویر، /ریتوناویر، برای درمان و جلوگیری از پیشروی کروناویروس، و حتی درمان این بیماری توانسته مفید باشد، و تاکنون بسیاری از بیماران از طریق استفاده از این داروها نجات یافته‌اند، و در مجموع شواهد نشان داده، که داروهای ضد عفونت ویروسی توانسته جان بسیاری از مبتلایان به کروناویروس را نجات بخشد.[۹۳]
در حال حاضر یکی از روش‌های نجات افراد مبتلا به کووید ۱۹، استفاده ازپلاسمای خون کسانی است، که از این بیماری شفا یافته‌اند. در یک طرح درمانی-تحقیقی که توسط FDA مجاز شده است، این روش مورد استفاده قرار گرفته، و طی آن پزشکان امیدوارند با انتقال پلاسمای بیماران بهبودیافته از کووید۱۹ به بیمارانی که حالشان همچنان وخیم است، از سپر دفاعی که سیستم ایمنی بدن بهبودیافتگان در برابر ویروس کرونا تولید کرده برای کمک به بهبودی بیماران فعلی استفاده کنند.[۹۴][۹۵][۹۶]
استفاده از این روش در ایران از روزهای آغازین همه‌گیری ویروس در اسفند ۱۳۹۸ آغاز گردید، و دربیمارستان بقیةالله وبیمارستان دکتر مسیح دانشوری دنبال گردید.[۹۷] ۷ اسفند ماه از داوطلبان خواسته شد با بیمارستان بقیةالله تهران تماس بگیرند.[۹۸]تا کنون ۲۰۰ بیمار ایرانی به این روش بهبود یافته‌اند و از ۹ فروردین ۱۳۹۹ رسماً استفاده از این روش آغاز شده است.[۹۹][۱۰۰][۱۰۱]
یکی از مشخصه‌های بیماری کرونا، واکنش شدید سیستم ایمنی بوده، که این واکنش باعث تخریب بافت ریه، و در نهایت گسترش عفونت می‌شود. در بیماران درگیر عفونت کرونا حجم بالایی از فاکتورهای التهابی ایجاد شده، و در نهایت فرایندی به نامطوفان سایتوکاینی رخ می‌دهد. یکی از رویکردهای درمانی، که ممکن است به درمان بیماری کرونا منجز شود؛ استفاده از خاصیت تنظیم کنندگی یاالتهاب سلول‌هایی مانند: سلول‌های مزانشیمی، برای درمان در فاز حال بیماری کرونا است. احتمالاً درمان توسط سلول‌های بنیادی مزانشیمی بتواند موجب، فرو نشستن طوفان سایتوکاینی و بهبود وضعیت بیمار مبتلا به کرونا شود. بر اساس این فرضه نزدیک به صد کارآزمایی بالینی انجام شده، یا درحال انجام است. این فرایند هم‌اکنون در فاز تحقیقاتی بوده و تا تبدیل شدن به یک روش درمانی فاصله زیادی دارد.[۱۰۲]
مسعود سلیمانی از محققان نخبه ایرانی در حوزههماتولوژی، وسلول‌های بنیادی اعلام کرد: «بنده به همراه یک تیم تحقیقاتی با استفاده از سلول‌های بنیادی مزانشیمی به دنبال تعدیل پاسخ ایمنی بدن در بیماران کرونایی هستیم؛ بنابراین تأکید می‌کنم که این یک روش درمانی-تحقیقاتی است… این تحقیق تحت نظارت و حمایت معاونت تحقیقات وزارت بهداشت در دوبیمارستان شریعتی ومسیح دانشوری در حال اجرا است، نتایج فاز اولکارآزمایی بالینی آن به زودی توسطوزارت بهداشت و درمان اعلام می‌شود.»[۱۰۳][۱۰۴]
روسیه نخستین کشوری است، که رسماً نخستین واکسن کرونا را به نام خود ثبت کرده است. از نظر برخی محققان اما این امر بسیار شتاب‌زده بوده و نتایج آزمایش آن هنوز مشخص نیست. پوتین فرمان داد تا این واکسن مورد استفاده همگان قرار گیرد. رسانه‌های روسی نام واکسن روسی هستند.[۱۰۵][۱۰۶][۱۰۷]
نخستین قربانی این ویروس جدید در خارج از چین، در شهرمانیلفیلیپین که یک شهروند اهلووهان چین بود (مرکز استانهوبئی) نیز در ۱۳ بهمن ماه ۱۳۹۸ ثبت گردید.[۱۰۸] در تاریخ ۱۶ بهمن ۱۳۹۸ بر اثر ابتلای یک نوزاد در چین به ویروس جدید کرونا سی ساعت بعد از تولد گزارش گردید. این نوزاد کم‌سن‌ترین فرد مبتلا به اینبیماری ویروسی بوده است. به دلایل نامشخص کودکان به ندرت مبتلا به این ویروس می‌شوند.[۱۰۹] مطابق با گزارش‌های منتشر شده در تاریخ ۲۰ بهمن ۱۳۹۸ آمار مرگ توسط ویروس کرونا از میزان تلفات ویروس سارس در سال ۲۰۰۳ عبور کرد و به ۸۰۳ نفر رسید. از این مجموع یک نفر درهنگ کنگ، یک نفر در فیلیپین و باقی در چین بوده است. تلفات ویروس سارس در سال ۲۰۰۳ بالغ بر ۷۷۴ نفر در ۲۴ کشور جهان بوده است.[۱۱۰]
تا تاریخ ۲۱ بهمن ۱۳۹۸ ویروس کرونا با گرفتن جان ۹۷ نفر در یک روز، مرگبارترین روز خود را به ثبت رسانده و تعداد کل جان باختگان ویروس کرونا به ۹۰۸ نفر رسید. همچنین آمار مبتلایان به این ویروس از مرز ۴۰ هزار نفر عبور کرد. پایان تعطیلاتسال نوی چینی و افزایش ترددهای شهری، دلیل شتاب گرفتن آمار تلفات عنوان شده است.[۱۱۱] در تاریخ ۲۴ بهمن ۱۳۹۸ در استان هوبیِ چین ۲۴۲ نفر در اثر ابتلا به ویروس کرونا جان باختند که بار دیگر رکورد مرگبارترین روز این ویروس ارتقا یافت. همچنین مبتلایان به این ویروس در استان هوبی در ظرف یک روز به ۱۴ هزار و ۸۴۰ نفر رسید که نشان از جهش نگران کننده این ویروس است.[۱۱۲] در تاریخ ۲۸ بهمن ۱۳۹۸ مقامات چین آمار تلفات ویروس کرونا را نزدیک به ۱۸۰۰ نفر و مبتلایان به آن را بیش از ۷۰ هزار نفر اعلام نموده‌اند.[۱۱۳]
در روز ۳۰ بهمن ۱۳۹۸ برای نخستین بار در ایران، دو مورد احتمالی ابتلا به ویروس کرونا در شهرقم مشاهده و آزمایش‌های تکمیلی جهت بررسی نهایی آن آغاز گردید. در همین راستا گروه‌های شناسایی و مدیریت بیماریهای واگیر و تیم‌های واکنش سریع در این شهر مستقر شده‌اند.[۱۱۴] ساعتی بعد مرگ هر دو نفر از سویوزارت بهداشت تأیید شد.[۱۱۵] در روز ۰۲ اسفند ۱۳۹۸ شمار قربانیان ویروس کرونا در ایران به ۴ نفر و مبتلایان به ۱۸ نفر رسید. همچنین ۷۳۵ نفر به ظن داشتن نشان‌های بیماری تحت قرنطینه قرار گرفته‌اند.[۱۱۶] همچنین در این روز آمار قربانیان ویروس کرونا به ۲۲۳۳ نفر رسید و تعداد مبتلایان به این بیماری از مرز ۸۰ هزار نفر عبور کرد.[۱۰۸] تعداد تلفات این بیماری طی این روز در چین ۱۱۸ نفر بوده و طبقه گزارش‌های دریافت شده بیماری به کلیساها و زندان‌ها هم رسیده است.[۱۱۷]
در روز ۵ اسفند ۱۳۹۸ شمار قربانیان ویروس کرونا در چین ۲۵۹۲ رسید. تعداد تلافات گزارش شده در سرزمین‌های اصلی چین در این روز ۱۵۰ نفر بوده است. همچنین شمار مبتلایان در چین به کرونا ۷۷۱۵۰ نفر برآورد شده است.[۱۱۸] علاوه بر این تا روز ۵ اسفند مرگ دسته کم ۱۲ نفر توسط مقامات رسمی در ایران بر اثر بیماری کووید-۱۹ مورد تأیید قرار گرفته است که این آمار، ایران را در رتبه دوم بعد از چین به لحاظ تعداد تلفات ناشی از شیوع کرونا قرار می‌دهد. همچنین تعداد مبتلایان در ایران ۴۷ نفر گزارش شده‌اند.[۱۱۹] در روز ۷ اسفند ۱۳۹۸ مطابق با اطلاعیه رسمیوزارت بهداشت ایران تعداد جان باختگان بر سر ابتلا به بیماری کووید-۱۹ در این کشور ۱۹ نفر، و تعداد مبتلایان ۱۳۹ نفر است.[۱۲۰] بر اساس بررسی بیماران در بیمارستان جین‌یین‌تان در شهر ووهان، بیش از نیمی از مبتلایان در این بیمارستان بین ۴۰ تا ۵۹ و ده درصد کمتر از ۳۹ سال داشتند و موارد بیماری در کودکان نادر بوده است.[۱۰۹]
در پژوهش مهمی که در تاریخ ۱۴ مه ۲۰۲۰ (۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۹) در مجلهٔ «هوش مصنوعینیچر» منتشر شد،[۱۲۱] پژوهشگران با استفاده از ۳نشانگر زیستی توانستند احتمال مرگ در بیماران مبتلا به نوع شدیدِ کووید-۱۹ را با دقت ۹۰٪، از ۱۰ روز پیش از وقوع آن، پیش‌بینی کنند. پژوهشگران با آنالیز دقیق نشانگرهای زیستی خون در ۴۸۵ بیمار و همچنین بررسی مشکلات و عوارض کلیوی، قلبی و خونی این بیماران، و داده‌کاوی بایادگیری ماشین، به این نتیجه رسیدند که خطر مرگ ناشی از کروناویروس، در صورت بالا بودن سه شاخصه زیر به‌طور همزمان، بیشتر است و این بیماران نیازمند مراقبت‌های پزشکی بیشتر و دقیق‌تری هستند:[۱۲۲]
با عبور تلفات ویروس کرونا از مرز ۱۰۰۰ نفر سازمان بهداشت جهانی برای بیماری ناشی آن نام رسمی کووید-۱۹ (19-COVID) را که اشاره‌ای دارد بهکرونا،ویروس،بیماری وسال ۲۰۱۹ انتخاب نمود.[۱۲۳]
بزرگ‌ترین نمایشگاه تلفن‌های همراه،همایش جهانی گوشی همراه، که قرار بود در شهربارسلوناسپانیا برگزار شود، به خاطر نگرانی از ویروس کرونا لغو شد.[۱۱۲] روز سه شنبه، ۲۹ بهمن ۱۳۹۸، شرکتاپل، تولیدکننده تلفن‌های همراه، گفت که اختلال در فعالیت‌های اقتصادی در چین به کاهش تولید، و عرضه محصولات این کشور و پائین رفت سود منجر خواهد شد. بخش قابل توجهی از محصولات اپل در واحدهای تولیدی این شرکت در چین تولید می‌شود.[۱۲۴] همچنینشرکت هواپیمایی سنگاپور گفته است، که به دلیل افت تقاضا برای سفرهای هوایی به دلیل شیوع این بیماری، برنامه‌های پرواز خود را در سراسر جهان و به خصوص در منطقهخاور دور کاهش داده است.[۱۲۴] شیوع کرونا در ایران باعث شد تا کشورهای عراق، ترکیه، قزاقستان، افغانستان، پاکستان، ترکمنستان، اردن و کویت مرزهای خود را به روی ایران ببندند.[۱۲۵]یکی از بزرگ‌ترین فاجعه‌های اقتصادی در زمان کرونا برای ایران کشتار جوجه‌های ۱ روزه است که حدود نیم میلیون جوجه در اوایل فروردین سال ۱۳۹۹ زنده به گور شدند. هم چنین کشتن بیش از۱۷میلیون راسو در کشور دانمارک.
↑۷٫۰۷٫۱Hui DS, I Azhar E, Madani TA, Ntoumi F, Kock R, Dar O, Ippolito G, Mchugh TD, Memish ZA, Drosten C, Zumla A, Petersen E. The continuing 2019-nCoV epidemic threat of novel coronaviruses to global health – The latest 2019 novel coronavirus outbreak in Wuhan, China. Int J Infect Dis. 2020 Jan 14;91:264–266. doi:10.1016/j.ijid.2020.01.009. PMID 31953166.
↑ایران، پایگاه اطلاع‌رسانی شبکه خبر صدا و سیمای جمهوری اسلامی (۱۳۹۹/۰۹/۲۹–۰۹:۴۶).«تعیین سرنوشت کرونا در هتل ارم».fa. دریافت‌شده در2020-12-29.تاریخ وارد شده در|تاریخ= را بررسی کنید (کمک)[پیوند مرده]
↑ایران، پایگاه اطلاع‌رسانی شبکه خبر صدا و سیمای جمهوری اسلامی (۱۳۹۹/۰۹/۲۹–۰۹:۴۶).«تعیین سرنوشت کرونا در هتل ارم».fa. دریافت‌شده در2020-12-29.تاریخ وارد شده در|تاریخ= را بررسی کنید (کمک)[پیوند مرده]
↑Li Yan, Hai-Tao Zhang, Jorge Goncalves, Yang Xiao, Maolin Wang, Yuqi Guo, et al. (2020-05-14). "An interpretable mortality prediction model for COVID-19 patients".Nature Machine Intelligence.doi:10.1038/s42256-020-0180-7.{{cite journal}}:Vancouver style error: name in name 1 (help)
