کوئِیکِرها (بهانگلیسی:Quakers) به افرادی گفته میشود که به جهت تاریخی متعلق به چندینفرقه مسیحی ذیلپروتستانتیسم هستند و رسماً به عنوانجامعهٔ مذهبی دوستان شناخته میشوند.[۱] اعضای این جنبشها به طور کلی در این اعتقاد مشترکند که هر انسانی قادر است «نور درون» را تجربه کند یا «نور خداوند را در همگان» ببیند.[۲] برخی کوئیکرها با الهام از آیهای ازنامه اول پطرس، به «کشیشبودن تمام مؤمنان» اعتقاد دارند.[۳] کوئیکرهای خداناباوری هم هستند که به آداب و مناسک کوئیکرها عمل میکنند اما به وجود خداوند باور ندارند. طبق آماری که در سال ۲۰۱۷ ارائه شد، ۳۷۷،۵۵۷ کوئیکر بزرگسال در دنیا وجود دارد که ۴۹٪ آنها ساکن آفریقا هستند.[۴]
اولین اقدامات زمینهساز جنبشمسیحیت انجیلی که با عنوان کوئیکریسم شناخته میشود، در دهه ۱۶۵۰ میلادی درانگلستان آغاز شد و در جریان آن، گروهی از مسیحیان پروتستان پیوند خود را باکلیسای انگلستان قطع کردند. نخستین کوئیکرها مانندجورج فاکس در پی احیای «مسیحیت بدوی» و معتقد به بازگشت به ریشههای آموزههای مسیح درباره منع خشونت، سادهزیستی، توجه خداوند به مستضعفان، و دسترسی مستقیم و برابر به روح خداوند بودند.[۵] کوئیکرها، به ویژه گروه Valiant Sixty، میکوشیدند با سفر به نقاط مختلف انگلستان و کشورهای خارجی و تبلیغ انجیل، باعث گرویدن افراد بیشتری به این فرقه شوند. برخی از نخستین کشیشهای کوئیکر زن بودند.[۶] پیام و بشارت آنها مبتنی بر این اعتقاد بود که انسانها قادرند از طریق عیسی مسیح با خداوند ارتباط مستقیم برقرار کنند. این تجربهٔ مذهبی شخصی از عیسی مسیح، تجربهٔ مستقیم و بیواسطه و با مطالعهٔ انجیل به دست میآمد.[۷] کوئیکرها زندگی شخصی خود را بر رفتار و گفتار متمرکز میکردند تا به پاکی عاطفی و نور خداوند برسند و هدف آنها دستیابی به تکامل مسیحی بود.[۸]
کوئیکرهای قدیم از (thee) به عنوان یک ضمیر عادی استفاده میکردند، حاضر به شرکت در جنگ نبودند، لباسهای ساده میپوشیدند، حاضر نبودند قسم بخورند، با بردهداری مخالف بودند و طبقتیتوتالیسم عمل میکردند.[۹] برخی کوئیکرها پایهگذار بانکها و موسسات مالی مهمی بودند از جملهبارکلیز،لویدز بانک و فرندز-پروویدنت؛ و برخی از آنها در حوزهٔ تولید کالا وارد شدند مانند شرکت تولیدکنندهٔ کفشکلارکز و سه شرکت قنادی بزرگ بریتانیا یعنیکدبری،راونتریز و فرای. کوئیکرها در فعالیتهای بشردوستانه هم نقش داشتند از جمله لغو بردهداری، اصلاح زندانها وعدالت اجتماعی.[۱۰] در سال ۱۹۴۷،شورای خدمات دوستان در بریتانیا وکمیته آمریکایی خدمات دوستان، به نمایندگی از طرف کوئیکرهاجایزه صلح نوبل را دریافت کردند.[۱۱]
↑Fox, George (1903). George Fox's Journal. Isbister and Company Limited. pp. 215–216. This is the word of the Lord God to you all, and a charge to you all in the presence of the living God; be patterns, be examples in all your countries, places, islands, nations, wherever you come; that your carriage and life may preach among all sorts of people and to them: then you will come to walk cheerfully over the world, answering that of God in every one; whereby in them ye may be a blessing, and make the witness of God in them to bless you: then to the Lord God you will be a sweet savour, and a blessing.
↑Bacon, Margaret (1986). Mothers of Feminism: The Story of Quaker Women in America. San Francisco: Harper & Row. p. 24.
↑«Friends (Quakers)».web.archive.org.۲۰۱۱-۰۸-۱۱. بایگانیشده ازاصلی در ۱۱ اوت ۲۰۱۱. دریافتشده در۲۰۲۲-۰۵-۰۸.
↑Stewart, Kathleen Anne (1992). The York Retreat in the Light of the Quaker Way: Moral Treatment Theory : Humane Therapy Or Mind Control?. William Sessions.ISBN 9781850720898. On the other hand, Fox believed that perfectionism and freedom from sin were possible in this world.