کلومیپرامین (بهانگلیسی:Clomipramine) تحت نام تجاریAnafranil یکداروی ضد افسردگی سه حلقه ای است.[۱] که به صورتقرص موجود است و مصرف میشود. این دارو در دهه ۶۰ میلادی تولید و در سراسر جهان مصرف میشود.[۲][۳][۴]
اختلال وسواس فکری-عملی که توسطFDA تأیید شدهاست.[۵][۶] سایر آژانسهای نظارتی (مانند TGAاسترالیا و MHRAانگلستان) نیز کلومیپرامین را برای این نشانه تأیید کردهاند.[۷][۸][۹][۱۰] در برخی بررسیها مشاهده شده که ۶۰ درصد از بیماران پس از ۴–۱۲ هفته مصرف به بهبود نسبی دست مییابند.[۱۱]
شب ادراری (ادرار غیرارادی در خواب) در کودکان. ممکن است این اثر پس از درمان پایدار نباشد، و زنگ درمانی ممکن است در کوتاه مدت و بلند مدت مؤثرتر باشد.[۱۹] ترکیبی از یک tricyclic (مانند کلومیپرامین) با داروهایآنتی کولینرژیک، ممکن است برای درمان شب ادراری از یکداروی ضدافسردگی سه حلقه ای تنها مؤثر ترباشد.[۱۹]
ممکن است خطرخودکشی را در افراد زیر ۲۰ سال افزایش دهد.[۱] از طریق دهان گرفته مصرف شود.[۱]کلومیپرامین بیشتر از سایر ضد افسردگیهای سه حلقهای مانیا ایجاد میکند
کلومیپرامین از داروهایضدافسردگی سه حلقهای است که از طریق مهار برداشت مجددسروتونین ونوراپینفرین توسط غشاء پایانهسلول عصبی پیشسیناپسی، غلظت آن را در سیستم عصبی مرکزی افزایش میدهد. این دارو برخلاف بقیه سه حلقهایها آنتاگونیستدوپامین است، این دارو آنتیکولیرژیک، آنتیهیستامینرژیک و آنتیآدرنرژیک نیز هست و بر بعضی گیرندههای سروتونینی نیز اثر آنتاگونیستی دارد.
اثر ضد وسواسی این دارو در بین ۱ تا ۶ هفته بعد از مصرف شروع میشود و طی ۱۰–۱۸ هفته به حداکثر میرسد. اینداروچربیدوست است و پس از تجویز خوراکی به خوبی و با فراهم زیستی ۶۰–۳۶٪ جذب میشود. غیرفعال شدن آن از راه دمتیلاسیون و سپس هیدروکسیلاسیون و کونژوگاسیون است. دفع دارو از طریق کلیهاست. نیمه عمر دارو ۲۴–۲۰ ساعت است.
عوارض آن شبیهآمیتریپتیلین است. شامل خوابآلودگی، اثرات آنتی کولینرژیک (خشکی دهان، تاری دید،یبوست)،تهوع، تنگی نفس، کمفشاری ارتواستاتیک، عرقریزی وترمور. در مقایسه با آمیتریپتیلین اختلال جنسی و تشنج در آن بیشتر است. تشنج در ۰٫۵٪ از افراد که ۲۵۰ میلیگرم یا کمتر مصرف کنند ممکن است ایجاد شود. در صورت مصرف بالای ۲۵۰ میلیگرم در روز احتمال تشنج به ۲ درصد میرسد. همچنین این دارو نسبت به تمام سه حلقهایها توانایی بیشتری برای القای فاز شیدای در افراد با سابقهاختلال دوقطبی دارد.کلومیپرامین ممکن است عوارض مهمی به همراه داشته باشد. در صورت شدت یا ازمان هر یک از علایم زیر با پزشک خود مشورت کنید: خواب آلودگی، سردرد، بیقراری، اشکال در حافظه یا تمرکز، تاری دید، احساس سبکی سر، تعریق، تهوع، استفراغ، خشکی دهان، ناراحتی معده،اسهال، یبوست، تغییر در اشتها یا وزن ومشکلات جنسی. اما در صورت بروز هر یک از علایم یا نشانههای زیر، بلافاصله به پزشک خود مراجعه کنید: ضعف یا خستگی شدید، افسردگی، تشنج، لرزش، اشکال در تنفس، زردی پوست یا چشمها، تب، بثورات پوستی، خشکی عضلانی غیرمعمول، تپش قلب یا ضربان نامنظم قلب و مشکلات ادراری، این دارو بیشتر از سایر ضد افسردگیهای سه حلقه ای مانیا ایجاد میکند.
این دارو نباید به صورت ترکیبی یا طی ۳ هفته قبل یا بعد از درمان بامهار کننده مونوآمین اکسیداز انجام شود. (موکلوبماید هم شامل میشود، با این حال کلومیپرامین میتواند زودتر از ۴۸ ساعت پس از قطع مکلوبمید شروع شود)
مصرف کلومیپرامین دردوران بارداری با نقایص مادرزادی قلب در نوزاد همراه است.[۱۰][۲۳] قطع این دارو همچنین با اثرات برگشتپذیر سندرم ترک در نوزاد همراه است.[۲۴] کلومیپرامین نیز درشیر مادر توزیع میشود و از این رو استفاده از پرستار در هنگام مصرف کلومیپرامین توصیه میشود.[۶]
علائم قطع دارو ممکن است هنگام ترک تدریجی یا به خصوص ناگهانی داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای ایجاد شود. علائم احتمالی عبارتند از: تهوع، استفراغ، درد شکم، اسهال، بی خوابی، سردرد، عصبی بودن، اضطراب، سرگیجه و بدتر شدن وضعیت روانی.[۷] تمایز بین بازگشتاختلال روانی اصلی و علائم ترک کلومیپرامین از اهمیت برخوردار است.[۲۵] علایم ترک کلومیپرامین میتواند شدید باشد.[۲۶] علائم ترک درنوزادان نیز هنگام استفاده از کلومیپرامین در دوران بارداری میتواند بروز کند.[۲۴]
مصرف بیش از حد کلومیپرامین معمولاً علائم زیر را نشان میدهد:[۵][۷][۸] توهم و هذیان. علایم سرکوب سیستم عصبی مرگزی شامل:کوما، استوپور، خواب آلودگی، بیقراری،آتاکسی. گشاد شدن مردمکها، تشنج، رفلکسهای تشدید یافته، سفتی عضلانی، حرکات آتتوز و کره آتتوز، سندرم سروتونین، اثرات کاردیووسکولار، آریتمی، اختلال هدایتی، طولانی شدن فاصله QT،افت فشار خون، شوک، نارسایی قلبی، آپنه، سیانوز، سرکوب تنفسی، تهوع، تب، تعریق، الیگوره، آنوریاهیچ پادزهر خاصی برای مصرف بیش از حد وجود ندارد و تمام درمانها صرفاً حمایتی و علامتی هستند.[۷] درمان باذغال فعال ممکن است برای محدود کردن میزان جذب در موارد مصرف بیش از حد خوراکی استفاده شود.[۷] هرکسی که مشکوک به مصرف بیش از حد کلومیپرامین است، باید حداقل ۷۲ ساعت در بیمارستان بستری شود و تحت نظارت جدی قرار گیرد.[۷]
مصرف در کسانی که تا ۱۴ روز قبل MAOI مصرف کردهاند منع شدهاست.
در بیماران قلبی و همچنین در افراد با سابقه سکته قلبی با احتیاط تجویز شود.
این دارو در بعضی از افراد دارای سابقه دوقطبی فاز مانیا (شیدایی) را القا میکند.
مصرف همزمان کلومیپرامین با داروهای ضدافسردگی، مخدرها، آرام بخش-خوابآورها، الکل وآنتی هیستامینها میتواند موجب اثرات خوابآوری یا افزایش عوارض عصبی این دارو شود و ممکن است ایجادسندرم سروتونین کند.
استفاده از کلومیپرامین در کنار داروهای ضدآریتمی احتمال بروز آریتمیهای بطنی را افزایش میدهد.
این دارو ممکن است باعث بروز گلوکومای زاویه بسته در افراد مستعد شود.
↑Adebayo, Kazeem Olaide et al. "Body dysmorphic disorder in a Nigerian boy presenting as depression: a case report and literature review."International Journal of Psychiatry in Medicine Vol. 44,4 (2012): 367-72. doi:10.2190/PM.44.4.f
↑Phillips, K.A., Albertini, R.S., Siniscalchi, J.M., Khan, A. and Robinson, M., 2001. "Effectiveness of pharmacotherapy for body dysmorphic disorder: a chart-review study."Journal of Clinical Psychiatry, 62(9), pp. 721-727.
↑Pallanti, S. and Koran, L.M., 1996. "Intravenous, pulse-loaded clomipramine in body dysmorphic disorder: two case reports."CNS Spectrums, 1(2), pp. 54-57.
↑۱۰٫۰۱۰٫۱۱۰٫۲Rossi, S, ed. (2013).Australian Medicines Handbook (2013 ed.). Adelaide: The Australian Medicines Handbook Unit Trust.ISBN978-0-9805790-9-3.
↑Hollander, E.; Hwang; Mullen (1993). "Clinical and research issues in depersonalization syndrome".Psychosomatics.34 (2): 193–194.doi:10.1016/s0033-3182(93)71919-2.PMID8456168.
↑Nilsson, HL; Knorring, LV (1989). "Review. Clomipramine in acute and chronic pain syndromes".Nordic Journal of Psychiatry.43 (s20): 101–113.doi:10.3109/08039488909100841.
↑۱۹٫۰۱۹٫۱Caldwell, Patrina H. Y.; Sureshkumar, Premala; Wong, Wicky C. F. (2016-01-20). "Tricyclic and related drugs for nocturnal enuresis in children".The Cochrane Database of Systematic Reviews (1): CD002117.doi:10.1002/14651858.CD002117.pub2.ISSN1469-493X.PMID26789925.
↑Rothbart, R; Amos, T; Siegfried, N; Ipser, JC; Fineberg, N; Chamberlain, SR; Stein, DJ (November 2013). "Pharmacotherapy for trichotillomania".The Cochrane Database of Systematic Reviews.11 (11): CD007662.doi:10.1002/14651858.CD007662.pub2.PMID24214100.