Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


پرش به محتوا
ویکی‌پدیادانشنامهٔ آزاد
جستجو

ژاک شیراک

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
ژاک شیراک
Jacques Chirac
شیراک در ژوئن ۱۹۹۹
بیست و دومینرئیس‌جمهور فرانسه
دوره مسئولیت
۱۷ مه ۱۹۹۵ – ۱۶ مه ۲۰۰۷
نخست‌وزیرآلن ژوپه
لیونل ژوسپن
ژان پیر رافارن
دومینیک دو ویلپن
پس ازفرانسوا میتران
پیش ازنیکولا سارکوزی
یکی ازدو شاهزاده آندورا
دوره مسئولیت
۱۷ مه ۱۹۹۵ – ۱۶ مه ۲۰۰۷
پس ازفرانسوا میتران
پیش ازنیکولا سارکوزی
نخست‌وزیر فرانسه
دوره مسئولیت
۲۰ مارس ۱۹۸۶ – ۱۰ مه ۱۹۸۸
رئیس‌جمهورفرانسوا میتران
پس ازلوران فابیوس
پیش ازمیشل روکار
دوره مسئولیت
۲۷ مه ۱۹۷۴ – ۲۶ اوت ۱۹۷۶
رئیس‌جمهوروالری ژیسکار دستن
پس ازپیر مسمر
پیش ازریموند باره
شهردار پاریس
دوره مسئولیت
۲۰ مارس ۱۹۷۷ – ۱۶ مه ۱۹۹۵
پس ازتشکیل دوباره پست
ژول فری (۱۸۷۱)
پیش ازJean Tiberi
President of Rally for the Republic
دوره مسئولیت
۵ دسامبر ۱۹۷۶ – ۴ نوامبر ۱۹۹۴
پس ازتشکیل پست
پیش ازآلن ژوپه
وزارت کشور فرانسه
دوره مسئولیت
۲۷ فوریه ۱۹۷۴ – ۲۸ مه ۱۹۷۴
رئیس‌جمهورژرژ پمپیدو
نخست‌وزیرپیر مسمر
پس ازRaymond Marcellin
پیش ازMichel Poniatowski
وزارت کشاورزی فرانسه وتوسعه روستایی
دوره مسئولیت
۷ ژوئیه ۱۹۷۲ – ۲۷ فوریه ۱۹۷۴
رئیس‌جمهورژرژ پمپیدو
نخست‌وزیرپیر مسمر
پس ازMichel Cointat
پیش ازRaymond Marcellin
Minister for Relations with the Parliament
دوره مسئولیت
۷ ژانویه ۱۹۷۱ – ۵ ژوئیه ۱۹۷۲
رئیس‌جمهورژرژ پمپیدو
نخست‌وزیرژاک شابان-دلما
پس ازRoger Frey
پیش ازRobert Boulin
President of the Corrèze General Council
دوره مسئولیت
۱۵ مارس ۱۹۷۰ – ۲۵ مارس ۱۹۷۹
پس ازElie Rouby
پیش ازGeorges Debat
اطلاعات شخصی
زاده
ژاک رنه شیراک

۲۹ نوامبر ۱۹۳۲
پاریس،جمهوری سوم فرانسه
درگذشته۲۶ سپتامبر ۲۰۱۹ (۸۶ سال)
پاریس،فرانسه
حزب سیاسیحزب کمونیست فرانسه
(دهه ۱۹۵۰–۱۹۶۲)
Union for the New Republic
(۱۹۶۲–۱۹۶۸)
Union of Democrats for the Republic
(۱۹۶۸–۱۹۷۱)
Rally for the Republic
(۱۹۷۱–۲۰۰۲)
اتحاد برای جنبش مردمی
(۲۰۰۲–۲۰۱۵)
جمهوری‌خواهان
(۲۰۱۵–۲۰۱۹)
همسر(ان)برنادت شیراک
فرزنداندو دختر
محل تحصیلمدرسه علوم سیاسی پاریس
École nationale d'administration (ENA)
امضا

ژاک رنه شیراک (بهفرانسوی:Jacques René Chirac) (زاده ۲۹ نوامبر ۱۹۳۲ درپاریس – درگذشته ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۹ در پاریس)سیاست‌مدارراست میانهفرانسوی بود که از ۱۷ مه ۱۹۹۵ تا ۱۶ مه ۲۰۰۷ مقامرئیس‌جمهور فرانسه را عهده داشت.[۱][۲]

وی از سال ۱۹۷۴ تا ۱۹۷۶ و از ۱۹۸۶ تا ۱۹۸۸نخست‌وزیر فرانسه (شیراک تنها کسی است که درجمهوری پنجم فرانسه دو بار به پستنخست‌وزیری رسیده‌است) و از ۱۹۷۷ تا ۱۹۹۵شهردار پاریس بوده‌است. ژاک شیراک در روز ۱۱ مارس ۲۰۰۷ اعلام کرد که در رقابت برای رسیدن به سومین دوره ریاست‌جمهوری شرکت نخواهد کرد. نیمه شب ۱۶ مه ۲۰۰۷ وی سمت خود را بهنیکلا سارکوزی واگذار کرد. شیراک در آن انتخابات از سارکوزی پشتیبانی کرده بود.

ژاک شیراک در ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۹ پس از یک دوره طولانی بیماری بر اثرعفونتشش در سن ۸۶ سالگی درگذشت.[۱]

زندگی سیاسی

[ویرایش]
ژاک رنه شیراک در کنار جرج بوش

ورود به سیاست

[ویرایش]

ژاک شیراک در ۱۵ مارس ۱۹۵۰ (میلادی) برای «فراخوان استکهلم»، توماری علیهگسترش جنگ‌افزارهای هسته‌ای، امضا جمع می‌کرد. پس از گرفتن مدرک دیپلم، تلاش کرد دریانورد شود. اما پدرش (که کمیاقتدارگرا بود) می‌خواست که ژاک،مهندس شود.[۳]

ژاک در همان سال ۱۹۵۰ (میلادی) درمؤسسه مطالعات سیاسی پاریس (سیانس پو) ثبت نام کرد. او در هنگام تحصیل در مؤسسه مطالعات سیاسی پاریس عضو حزب‌های گوناگونی شد. برای مدت کوتاهی بهحزب کمونیست فرانسه گرایش پیدا کرد و روزنامه «اومانیته» را می‌فروخت. او دلیل گرایش خود بهکمونیسم را آرمان‌هایصلح‌جویانه آن می‌داند.[۳]

ژاک شیراک در تابستان ۱۹۵۳ (میلادی) بهایالات متحده آمریکا سفر کرد. او در این سفر با فرهنگ و هنر آمریکا آشنا شد. در بازگشت به پاریس، با دختری به نام برنادت، که او نیز دانشجوی مؤسسه مطالعات سیاسی پاریس بود نامزد کرد و در سال ۱۹۵۶، بار دیگر برخلاف نظر خانواده‌اش، با برنادت ازدواج کرد. پس از ازدواج، از مارس ۱۹۵۶ تا ژوئن ۱۹۵۷ در حالی که دانشجوی مدرسه ملی اداری فرانسه بود درجنگ الجزایر شرکت کرد و در آن جنگ زخمی شد.[۳]

کار در دولت

[ویرایش]

ژاک شیراک پس از بازگشت به فرانسه و پایان تحصیلات، مدتی در مؤسسه مطالعات سیاسی پاریس به تدریس پرداخت. در ژوئن ۱۹۶۲ برای نخستین بار وارد کارهای دولتی شد. او در آغاز در دفتر مدیرکل دولت کار کرد و چند ماه بعد، در هنگام ریاست‌جمهوریشارل دو گل به دفترژرژ پمپیدو، نخست‌وزیر فرانسه راه یافت. ژرژ پمپیدو، شیراک را «بولدوزر» می‌نامید. در ۱۹۶۵، به شورای شهر یکی از شهرستان‌های فرانسه انتخاب شد. دو سال بعد در۱۹۶۷ (میلادی) از سوی ژرژ پمپیدو به سمتوزیر مشاور در امور کار منصوب شد و به هیئت دولت فرانسه راه یافت. با این سمت، راه ژاک شیراک برای تصدی وزارت‌های گوناگون فراهم شد.[۳]

نخست‌وزیری

[ویرایش]

در سال۱۹۷۴ (میلادی) با درگذشت ژرژ پمپیدو در مقام رئیس‌جمهور فرانسه، انتخابات زودهنگام برگزار شد. در این انتخابات، ژاک شیراک به رهبر حزب خود پشت کرد و با پشتیباتی ازوالری ژیسکار دستن نقش تعیین‌کننده‌ای در پیروزی او داشت. با پیروزی ژیسکار دستن، ژاک شیراک به نخست‌وزیری فرانسه رسید. در ژوئن ۱۹۷۴محمدرضا پهلوی برای سفری رسمی سه روزه به فرانسه رفت و شیراک در کاخ نخست‌وزیری با او وفرح پهلوی دیدار کرد.[۳]

اما همکاری والری ژیسکار دستن با ژاک شیراک به خاطر مناقشه‌های بین‌المللی و مشکلات اقتصادی داخلی فرانسه، عمر زیادی نداشت و ژاک شیراک در ژوئن ۱۹۷۶ از نخست‌وزیری فرانسه کنار رفت. والری ژیسکار دستن در یک گفتگوی تلویزیونی او را به ناتوانی در حل مشکلات متهم کرد.[۳]

نمایندگی مجلس

[ویرایش]

پس از کناره‌گیری از نخست‌وزیری، ژاک شیراک در انتخابات میان‌دوره‌ایمجلس فرانسه در سال۱۹۷۶ (میلادی) شرکت کرد و به آسانی به نمایندگی مجلس رسید. او در همان سال ۱۹۷۶ با پشتیبانی «گلیست‌ها» (پیروان سیاسی شارل دو گل) حزب راست‌میانهتجمع برای جمهوری را بنیان گذاشت و خودش ریاست آن را بر عهده گرفت؛ به این ترتیب، او رهبر نه همه مخالفان، بلکه مخالفان هم‌کیش رئیس‌جمهور (والری ژیسکار دستن) شد.[۳]

رقابت با میتران

[ویرایش]

ژاک شیراک درمارس ۱۹۷۷ به شهرداری پاریس رسید و این سمت را برای هجده سال و تا رسیدن به ریاست‌جمهوری در۱۹۹۵ (میلادی) حفظ کرد. البته او در این مدت، دو بار، در سال‌های ۱۹۸۱ و ۱۹۸۸ تلاش کرد به ریاست‌جمهور فرانسه برسد. اما در آن هنگام، سوسیالیست‌های فرانسه، یکه‌تاز عرصه سیاست فرانسه بود. در راس آنهافرانسوا میتران رهبرحزب سوسیالیست (فرانسه)، به دلیل دارا بودن شخصیتی کاریزماتیک، جایی برای دیگر رقیبان، نگذاشته بود. ژاک شیراک در ۱۹۸۱ در همان مرحله نخست انتخابات، حذف شد. اما با این وجود به کابینه دولت میتران وارد شد و برای بار دوم به نخست‌وزیری رسید. بار دوم در ۱۹۸۸ به دور دوم انتخابات راه یافت اما نتیجه را به میتران واگذار کرد.[۳]

ریاست‌جمهوری

[ویرایش]

در سال ۱۹۹۵ با پایان دو دوره ریاست‌جمهوری پیاپی فرانسوا میتران، ژاک شیراک بار دیگر در انتخابات شرکت کرد و به پیروزی رسید. او که در جوانی برای منع گسترش جنگ‌افزار اتمی امضا جمع می‌کرد در دوران ریاست‌جمهوری خود، دستور چند آزمایش هسته‌ای را صادر کرد. در دوره ریاست‌جمهوری ژاک شیراک، فرانسه وارد حوزه پولییورو شد. همچنین برای نخستین بار یک رئیس‌جمهور فرانسه، مسئولیت این کشور را در اخراجیهودیان در زمانجنگ جهانی دوم بر عهده گرفت.[۳] یکی از مهم‌ترین اصلاحات سیاسی او به عنوان رئیس‌جمهور، کاهش دوره ریاست‌جمهوری فرانسه از ۷ سال به ۵ سال بود.[۱]

در سال۱۹۹۷ (میلادی) به دنبال شکست‌های سیاسی حزب خود (تجمع برای جمهوری) دستور انحلال مجلس فرانسه را صادر کرد. این کار شیراک، راه قدرت گرفتن حزب چپگرای او را در انتخابات پارلمانی باز کرد ولیونل ژوسپن از حزب سوسیالیست به نخست‌وزیری رسید.[۳]

ژاک شیراک در آویل ۲۰۰۵ با دعوت ازرئیس‌جمهور ایران، بامحمد خاتمی درکاخ الیزه دیدار کرد.[۴]

در انتخابات ریاست‌جمهوری سال۲۰۰۲ (میلادی) سوسیالیست‌ها و دیگر احزاب چپ، با این که شیراک را نماینده همه آرمان‌های خود نمی‌دانستند اما از بیم قدرت گرفتنملی‌گرایان افراطی به رهبریژان-ماری لو پن، از شیراک پشتیبانی کردند و او با به دست آوردن بیش از ۸۲ درصد آرا در مرحله دوم انتخابات پیروز شد. شکست راست افراطی در آن انتخابات، چنان برای برخی از هواداران این حزب سخت بود که در ۱۴ ژوئیه ۲۰۰۲ یکی از هواداران راست افراطی تلاش کرد که شیراک را در جریان رژهروز ملی فرانسه ترور کند. از دیگر تلاش‌های موفق او در دور دوم، طرحی برای درمانسرطان و کاهش تلفات جاده‌ای هستند.[۳]

جنگ عراق

[ویرایش]

در سال ۲۰۰۲ (میلادی) زمانی کهجرج دابلیو بوش موضوعجنگ عراق را درسازمان ملل متحد مطرح کرد شیراک سخت به مخالفت با او برخاست و این موضع‌گیری، توجه عموم را بیشتر به او جلب کرد.[۵] شیراک در این راستا باگرهارد شرودر صدراعظم آن هنگامآلمان وولادیمیر پوتینرئیس‌جمهور روسیه، یک ائتلاف ضدجنگ تشکیل داد.[۶] خودداری از همراهی با آمریکا وبریتانیا در حمله به عراق و رای منفی فرانسه درشورای امنیت سازمان ملل متحد به نماد استقلال رأی فرانسه در عرصه بین‌المللی تبدیل شد.[۳]

چند روز پس از مرگ شیراک، سر ریچارد دیرلاو رئیس پیشینسرویس اطلاعات مخفی (ام‌آی۶) ادعا کرد شیراک برای اتخاذ چنین مواضعی، ازصدام حسین ۵ میلیون دلاررشوه دریافت کرده بود.[۷] به گفتهٔ دیرلاو پول‌ها به صورتنقد و باچمدان به شیراک منتقل شدند.[۸] دیرلاو گفته‌است کهسرویس‌های اطلاعاتی آمریکا وبریتانیا شواهد قوی در دست دارند که شیراک پول‌هایی که از صدام می‌گرفته را صرف مبارزات انتخاباتی‌اش می‌کرده‌است.[۹]

بیماری

[ویرایش]

در سال۲۰۰۵ (میلادی) همزمان با شورش‌های اجتماعی حومه پاریس، ژاک شیراک دچارسکته مغزی شد. اما پس از چند روز از بیمارستان مرخص شد. با این حال، شیراک در دو سال پایانی ریاست‌جمهوری، از هر دو نظر جسمی و سیاسی، از همیشه ضعیف‌تر شد و به جای او،نیکولا سارکوزی در جایگاهوزارت کشور فرانسه زمام کار را در دولت فرانسه و حزب تجمع برای جمهوری به دست گرفت.[۳]

پس از ریاست‌جمهوری

[ویرایش]
آرامگاه ژاک شیراک در گورستان مونپارناس

ژاک شیراک در انتخابات سال ۲۰۰۷ ازنیکولا سارکوزی پشتیبانی نکرد. اما همسرش برنادت شیراک، چنین کرد.[۳]

پس از ریاست‌جمهوری، ژاک شیراک نخستین «رئیس‌جمهور پیشین» فرانسه شد که به اتهام ایجاد شغل‌های صوری در زمان شهرداری پاریس، تحت تعقیب قضائی قرار گرفت.[۳]

همچنین در این سال‌ها به دلیلبیماری آلزایمر در گردهمایی‌های همگانی دیده نمی‌شد. دختر بزرگ ژاک شیراک به نام «لورانس» در سال۲۰۱۶ (میلادی) به دلیلافسردگی درگذشت. وضعیت جسمی شیراک در سال‌های آخر تا جایی بد بود که بارها در بیمارستان بستری شد و شایعاتی نیز مبنی بر درگذشت او منتشر می‌شد.[۳]

سمت‌ها

[ویرایش]
  • وزیر کشور فرانسه (۲۷ فوریه ۱۹۷۴ – ۲۸ مه ۱۹۷۴)
  • ۱۵۵امین نخست‌وزیر فرانسه (۲۷ مه ۱۹۷۴ – ۲۶ اوت ۱۹۷۶)
  • ۱۵۹امین نخست‌وزیر فرانسه (۲۰ مارس ۱۹۸۶ – ۱۰ مه ۱۹۸۸)
  • شهردار پاریس (۲۰ مارس ۱۹۷۷ – ۱۶ مه ۱۹۹۵)

سینما

[ویرایش]

از فیلم‌ها یا برنامه‌های تلویزیونی که وی در آن نقش داشته‌است می‌توان بهتاکسی ۲ اشاره کرد.

نشان‌ها

[ویرایش]

ژاک شیراک برنده جوایزی همچونلژیون دونور (صلیب بزرگ) وجایزه ایگ‌نوبل شده‌است.

منابع

[ویرایش]
  1. ۱٫۰۱٫۱۱٫۲«ژاک شیراک، رئیس‌جمهور پیشین فرانسه درگذشت».بی‌بی‌سی فارسی.۴ مهر ۱۳۹۸.
  2. «ژاک شیراک، رئیس‌جمهور سابق فرانسه، درگذشت». دریافت‌شده در۲۶ سپتامبر ۲۰۱۹.
  3. ۳٫۰۰۳٫۰۱۳٫۰۲۳٫۰۳۳٫۰۴۳٫۰۵۳٫۰۶۳٫۰۷۳٫۰۸۳٫۰۹۳٫۱۰۳٫۱۱۳٫۱۲۳٫۱۳۳٫۱۴۳٫۱۵رضا نوری-روزنامه‌نگار (۵ مهر ۱۳۹۸).«ژاک شیراک، در میانه راه دوگل به سارکوزی».بی‌بی‌سی فارسی.
  4. «فراز و فرود روابط ژاک شیراک، رئیس‌جمهوری فقید فرانسه با ایران».بخش فارسی یورونیوز.۵ مهر ۱۳۹۸.
  5. COBBE, ELAINE (۲۶ سپتامبر ۲۰۱۹)."Jacques Chirac, former French president who challenged U.S. over Iraq war, dies at 86".cbsnews.com(به انگلیسی). سی‌بی‌اس نیوز. Retrieved6 October 2019.
  6. Richburg، Keith (۲۶ سپتامبر ۲۰۱۹).«Jacques Chirac, flamboyant French president who opposed U.S. invasion of Iraq, dies at 86».washingtonpost.com. واشینگتن پست. دریافت‌شده در۵ اکتبر ۲۰۱۹.
  7. HENN، PETER (۲۸ سپتامبر ۲۰۱۹).«Saddam Hussein 'bribed Jacques Chirac' with £5million in bid to make the former French President oppose the US-led Iraq war».dailymail.co.uk. دیلی میل. دریافت‌شده در۵ اکتبر ۲۰۱۹.
  8. Sanderson، David (۲۹ سپتامبر ۲۰۱۹).«Rogue Chirac took cash from Saddam Hussein, says ex‑MI6 chief».thetimes.co.uk. تایمز. دریافت‌شده در۵ اکتبر ۲۰۱۹.
  9. Italiano، Laura (۲۹ سپتامبر ۲۰۱۹).«Ex-French President Jacques Chirac was 'bribed' by Saddam Hussein: report».nypost.com. نیویورک پست. دریافت‌شده در۵ اکتبر ۲۰۱۹.
درویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔژاک شیراک موجود است.

پیوند به بیرون

[ویرایش]
جمهوری اول
(۱۷۹۲-۱۸۰۴)
 ·  ·  ·
جمهوری دوم
(۱۸۴۸-۱۸۵۲)
جمهوری سوم
(۱۸۷۰-۱۹۴۰)
جمهوری چهارم
۱۹۴۶-۱۹۵۸
جمهوری پنجم
(تاکنون-۱۹۵۹)
بازگشت بوربون‌ها
سلطنت ژوئیه
جمهوری دوم
امپراتوری دوم
Interregnum
جمهوری سوم
فرانسه ویشی
حکومت موقت
جمهوری چهارم
جمهوری پنجم
عمومی
کتابخانه‌های ملی
واژه‌نامه‌های زندگی‌نامه‌ای
پایگاه‌های دادهٔ علمی
سایر
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=ژاک_شیراک&oldid=42753371»
رده‌ها:
رده‌های پنهان:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp