Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


پرش به محتوا
ویکی‌پدیادانشنامهٔ آزاد
جستجو

پلیستوسن

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
کواترنری
سامانه/دورهردیف/دوراشکوب/عصرسن
(میلیون سال)
کواترنریهولوسنمگالاین۰۰/۰۰۴۲
نورث‌گریپین۰/۰۰۴۲۰/۰۰۸۲
گرینلندین۰/۰۰۸۲۰/۰۱۱۷
پلیستوسنتارانشین۰/۰۱۱۷۰/۱۲۶
چیبانین۰/۱۲۶۰/۷۸۱
کالابرین۰/۷۸۱۱/۸۰
گلاسین۱/۸۰۲/۵۸
نئوژنپلیوسنپیاسنزین پیش از آن
دور پلیستوسن درسیبری. در این نگاره،ماموت‌های پشمین وشیرهای غارنشین در حال شکارگوزن،تارپان وکرگدن پشمین هستند.

پلیستوسن (Pleistocene) یکی ازدورهای زمین‌شناسی است که حدود ۲٫۶ میلیون سال پیش آغاز شد و تا حدود ۱۱٬۷۰۰ سال پیش ادامه داشت، یعنی تا آغازهولوسین، دوره‌ای که اکنون در آن زندگی می‌کنیم. این دوره بخشی از دوراننوزیستی (سِنوزوئیک) و زیرمجموعهٔ دورهٔکواترنری است.

ویژگی اصلی پلیستوسن وقوع عصرهای یخبندان پی‌درپی بود. در این بازه، صفحات یخی عظیم بارها تا عرض‌های جغرافیایی پایین‌تر گسترش یافتند و سپس عقب‌نشینی کردند. این تغییرات اقلیمی، اثرات بزرگی بر جانوران، گیاهان و مسیرفرگشت انسان داشت. بسیاری از پستانداران بزرگ مانند ماموت‌ها و ببرهای دندان‌خنجری در پلیستوسن می‌زیستند و در پایان آن منقرض شدند.

در همین دوران، گونه‌های اولیهٔ انسان، از جملهانسان راست‌قامت،نئاندرتال‌ها و سرانجامانسان خردمند (هومو ساپینس) در آفریقا پدیدار شدند و به‌تدریج به سایر نقاط زمین مهاجرت کردند. پلیستوسن را می‌توان دوری دانست که در آن نه‌تنها طبیعت دگرگونی‌های چشم‌گیر را تجربه کرد، بلکه انسان نیز نخستین گام‌های جدی خود را به‌سوی شکل‌گیری تمدن برداشت.

پایان پلیستوسن با گرم‌شدن ناگهانی آب‌وهوا و آغاز دورهٔ میان‌یخچالی کنونی همراه بود که موجب شد یخچال‌ها عقب‌نشینی کنند و زندگی نوینی در بسیاری از نقاط زمین شکل گیرد.

جزئیات

[ویرایش]

انقراض گروه بزرگی ازپستانداران و شمار زیادی از گونه‌های پرندگان از اواخر دور پلیستوسن (حدود ۱۰۰۰۰ سال پیش) آغاز شد و تا دورهولوسین ادامه یافت که شاید دلیل آن پایانعصر یخبندان بوده‌است.ماموت،پستانک‌دندان،ببر خنجردندان،تنبل زمینی،شیاردندانGlyptodon،گوزن ایرلندی وخرس غارنشین از جمله حیوانات منقرض شده در اواخر پلیستوسن بودند.

در اوایل این دوره، استفاده از ابزارهای سنگی ساده درآفریقا در بین گونهانسان ماهر، گسترش یافت.[۱]

گونهانسان خردمند (هوموساپینس)، در اواخر پلیستوسن، درشرق آفریقا تکامل یافت.[۲]

منابع

[ویرایش]
درویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔپلیستوسن موجود است.
  • Turner, C. (ed.), 1996. The early Middle Pleistocene in Europe. Balkema (Rotterdam/Brookfield), 329 pp.ISBN90-5410-600-X
  1. Evans، Laurence.«Homo habilis & Homo erectus, first stone tool users».www.ecotao.com. بایگانی‌شده ازاصلی در ۱۵ مارس ۲۰۰۶. دریافت‌شده در۲۰۱۸-۰۵-۱۶.
  2. Wall, J.D. and Przeworski, M. (2000) "When did the human population start increasing?" Genetics 155: pp. 1865–1874
دوره کواترنری
دور پلیستوسندور هولوسن
گلاسین |کالابرین |چیبانین |تارانشینگرینلندین |نورث‌گریپین |مگالاین
پیشاشمالگون |شمالگون |اطلسی |زیرشمالگون |زیراطلسی
ابردوران‌ها
دوران‌ها (در پیدازیستی)
دوره‌ها (در پیدازیستی)
دورها (در نوزیستی)
روند تکاملیکیسه‌داران در دوره‌های زمین‌شناسی
پیدازیستی
هولوسین ۱۰٬۰۰۰ س.پ. – کنون
نخستین اروپاییان در ۱۶۰۶ از استرالیا بازدید کردند. سکونت آن‌ها از ۱۷۸۸ آغاز شد.
دینگو در ۴۰۰۰-۳۵۰۰ س.پ. به استرالیا معرفی شد و در پی آنگرگ تاسمانی وشیطان تاسمانی در خاک اصلی قاره منقرض شدند.
پلیستوسن ۱٫۷۵ م.س.پ. – ۱۰٬۰۰۰ س.پ.
واپسین عصر یخبندان ۲۰٬۰۰۰–۱۸٬۰۰۰ س.پ.
انقراض ابرزیاگان در ۵۵٬۰۰۰–۴۵٬۰۰۰ س.پ.
نخستین انسان‌ها در ۴۵٬۰۰۰ س.پ. به استرالیا رسیدند.
پلیوسن ۱٫۷-۵٫۳ م.س.پ.
تنوع در میان کیسه‌داران علفخوار پس از زیاد شدن مناطق چمنزاری و خشک، افزایش پیدا می‌کند.
نخستین پدیدار شدن کیسه‌داران بزرگ‌جثه.
میوسن پسین ۵٫۳–۱۱ م.س.پ.
دوره مبهم در خط زمانی کیسه‌داران استرالیا. جنگل‌نشینان آرام‌آرام محو می‌شوند.
میوسن میانی ۱۶٫۴۱۱ م.س.پ.
شرایط یخبندان باعث کاهش تعداد کیسه‌داران جنگلی و جنگل‌نشین می‌شود.
میوسن پیشین ۱۶٫۴–۲۳٫۵ م.س.پ.
شرایط گلخانه‌ای در استرالیا باعث ایجاد تنوع بسیار در کیسه‌داران این قاره شد.
کیسه‌داران در مدارک سنگواره‌ای استرالیا ظاهر شدند.
ائوسن ۳۳٫۷–۵۳ م.س.پ.
استرالیا ازجنوبگان جدا شد.
پالئوسن ۵۳–۶۵ م.س.پ.
تنوع زیاد کیسه‌داران در آمریکای جنوبی. کهن‌ترین کیسه‌داران در پالئوسن پسین ظاهر شدند.
پس از برخورد یک شهاب‌سنگ به زمین، دایناسورها منقرض شدند.
کرتاسه پسین ۶۵–۹۷ م.س.پ.
کیسه‌داران در سرزمین بزرگ شمالی،لوراسیا، ساکن شدند. بعضی از آن‌ها در آمریکای جنوبی پراکنده می‌شوند.
کرتاسه پیشین ۹۷–۱۳۵ م.س.پ.
سنگواره‌های کیسه‌داران و جفت‌داران برای نخستین بار ظاهر شدند.
ژوراسیک ۱۳۵–۲۰۳ م.س.پ.
قاره بزرگ جنوبیگوندوانا جدا می‌شود، خط فرگشتی کیسه‌داران و جفت‌داران از هم جدا می‌شود.
تریاس ۲۰۳–۲۰۵ م.س.پ.
نخستین پستانداران در ابرقارهپانجه‌آ ظاهر شدند.
بر پایه تقسیم‌بندی قدیمی،پالئوژن،نئوژن وپلیستوسن پیشین، دورهترشیاری پیشین را تشکیل می‌دهند.
ابردوران‌ها
پیشین‌زیستی
(۲۵۰۰ تا ۵۴۱ م.س.پ)
نخست‌زیستی
(۴۰۰۰ تا ۲۵۰۰ م.س.پ)
پیشازیستی
(۴۵۶۷ تا ۴۰۰۰ م.س.پ)
م.س.پ = میلیون سال پیش - ه.س.پ = هزار سال پیش -*توسطکمیسیون بین‌المللی چینه‌شناسی به رسمیت شناخته نشده‌ است.
کواترنری
کنونی
پلیستوسن
Maximum Quaternary northern-hemisphere glaciation
کربنیفر
  • کارو (۳۶۰ تا ۲۶۰ میلیون سال پیش)
اردویسین-سیلورین
ادیاکاران
کریوژنین
پیشین‌زیستی دیرینه
موضوعات وابسته
یخ
سازندها و
پدیده‌ها
مربوط به یخ
فعالیت‌ها
ورزش زمستانی
ساخت‌وسازها
کارها
دیگر کاربردها
عصر یخبندان
یخبندان‌های قاره‌ای
عمومی
زمین‌چهرها
فرسایشی
نهشته‌ها
یخچال‌رفت‌ها
آمریکای شمالی
کانادا
ایالات متحده
اوراسیا و جنوبگان
دوره‌های زمانی
آیکون خرد

این یکمقالهٔ خردزیست‌شناسی است. می‌توانید باگسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=پلیستوسن&oldid=42315757»
رده‌ها:
رده‌های پنهان:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp