دارای سه نوار افقی سرخ، سفید و سیاه و شعار «الله اکبر» به رنگ سبز و به خط کوفی در میان نوار سفید
پرچم عراق،عراق در دورههای مختلفپرچمهای متفاوتی را برای خود اختیار نموده است. برای درک بهتر پرچمهای مختلفعراق در حکومتهای مختلف میتوان به موارد زیر اشاره کرد پرچم کنونیعراق از سه نوار افقی تشکیل شده است، قرمز در قسمت بالا و مشکی در قسمت پایین، با رنگ سفید در وسط با کتیبه «الله اکبر» باخط کوفی، سبز رنگ نوشته شده است. این رنگها از ادبیات منظومصفی الدین حلی الهام گرفته شده است: «اقدامات ما روشن، میدانهای جنگ ما تاریک، سرزمینهای ما سبز و شمشیرهای ما از خون دشمنان ما سرخ است».[۱]
این پرچم در حال حاضر تنها پرچم عراق است که برافراشتن آن درمنطقه خودمختار کردستان عراق مشکلی ندارد و قانونی است، زیرا این پرچم تنها پرچم عراق است که در آن به کردهای ساکن در عراق اشاره شده، در حالی که سایر پرچمها بهدلیل وابستگی به مفاهیم پانعربیسم و تصویب در دورهٔ بعث این گونه نیستند.[۱۸]
این پرچم که در سال ۱۹۶۳ تحت حکومت عبدالسلام عارف برای نمایندگی از جمهوری متحد عربیِ تجدید سازمانیافته، که عراق نیز عضوی از آن بود، تصویب شد، تا زمان جایگزینی آن توسط صدام حسین در سال ۱۹۹۱، به عنوان پرچم ملی انحصاری مورد استفاده قرار میگرفت، اگرچه تا سال ۲۰۰۸ به عنوان یک نوع سکولار به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفت.تمبر پستی یادبودانقلاب رمضان و نشان دادن پرچم ۱۹۶۳پرچم روی یک بالگردبل ۲۱۴استی که در جریانحمله به کویت مورد استفاده قرار گرفت (در عربستان سعودی به غنیمت گرفته شد)
پس ازسرنگونیقاسم توسطحزب بعث در سال ۱۹۶۳، دولت جدید به رهبریعبدالسلام عارف ناصریست (که در آن زمان تحت تأثیر اتحادیه سوسیالیستهای عرب بود ) در ۳۱ ژوئیه ۱۹۶۳ (قانون شماره ۲۸ سال ۱۹۶۳) نسخه اصلاحشدهایاز پرچم آزادیبخش عرب را به عنوان پرچم جدیدعراق برگزید. این پرچم سه رنگ افقی با نوارهای قرمز، سفید و سیاه (زیرمجموعهای از رنگهای پانعرب که اولین باردر انقلاب ۱۹۵۲ مصر استفاده شد) اساس پرچمجمهوری متحده عربی (UAR) را تشکیل داد. اگرچه BAC در سال ۱۹۶۱ منحل شد، اما امیدها برایاتحاد اعراب ادامه یافت. برای مثال، پرچم BAC دو ستاره سبز در یک نوار سفید داشت که نمایانگر دو عضو این کشور (مصر وسوریه ) بود، در حالی که پرچم جدید عراق سه ستاره داشت که نماد تمایل عراق برای پیوستن به یک اتحادیه جدید بامصر وسوریه بود. سوریه با پیروی از این هدف، در اواخر همان سال پرچم جدید عراق را به عنوان پرچم خود برگزید. این پرچم تا سال ۱۹۷۱، زمانی که ستارههای سبز باشاهین قریش جایگزین شدند و به عنواننشان ملی سوریه انتخاب شدند، پرچم سوریه باقی ماند .
در دوران ریاست جمهوریصدام حسین ، قانون پرچم عراق شماره ۲۸ مصوب ۱۹۶۳ جای خود را به قانون پرچم شماره ۳۳ مصوب ۱۹۸۶ داد. این قانون پرچم را تغییر نداد، اما معنای سه ستاره را از معنای جغرافیایی اصلی آنها تغییر داد تا نمایانگر سه اصلحزب بعث باشد:wahda, hurriyah, ishtirakiyah (وحدت، آزادی و سوسیالیسم).
گونهای که حزب بعث پس از جنگ خلیج فارس به عنوان بخشی از کمپین ایمان اتخاذ کرد. پس از جنگ، این پرچم به عنوان نماد نیروهای وفادار و بعدها به عنوان نماد مخالفان سنی مورد استفاده قرار گرفت.
در ۱۳ ژانویه ۱۹۹۱، پرچم توسط قانون شماره ۶ پرچم اصلاح شد. با تشویق رئیس جمهور صدام حسین،تکبیر (عبارتعربی اللهاکبر ) به رنگ سبز بین ستارهها اضافه شد. گفته میشود که شکلtakbīr با دستخط خود صدام بوده است.[۱۹] او گنجاندن بسیاری از متون مقدس اسلامی را به عنوان تلاشی برای جلب حمایت رهبران مذهبی سابق عراق که در زمان جنگ غیرقانونی بودند، برای جلوگیری از هتک حرمت پرچم عراقدر کویت اشغال شده توسط عراق وتقویت اعتبار اسلامگرایانه دولت عراق در دوره بلافاصله قبل ازجنگ خلیج فارس تفسیر کرد. با وجود این، پرچم بدون تکبیر تا سال ۲۰۰۴ قانونی و مورد استفاده رسمی رایج باقی ماند؛ این پرچم بیشتر به عنوان پرچم مدنی یا در مکانهایی که به پرچمی با حساسیت مذهبی کمتر نیاز بود، مورد استفاده قرار میگرفت. پیش از حمله آمریکا، مخالفان عراقی گاهی از آن به عنوان «پرچم واقعی»عراق استفاده میکردند. برای مثال، متن جدیدی که به پرچم اضافه شده بود، با افزودن اثر شخصی صدام به پرچم ملی، که برای دههها به شناختهشدهترین نماد ملی و بینالمللی عراق تبدیل شده بود، به عنوان نمونهای از گرایشهای اقتدارگرایانه او تلقی میشد. این کاربرد با استفاده از آن به عنوان نماد وفاداری به صدام و دولت بعث پس از سال ۲۰۰۳ در تضاد است. نسخه بدون تکبیر هرگز رسماً توسط دولت آمریکا مورد استفاده قرار نگرفت.
پرچمی که روی تمبر تبلیغاتی دیده میشود (۱۹۶۹)
همانند سایر پرچمهایی کهبه خط عربی نوشته میشوند،میله پرچم در سمت راست سطح پرچم قرار دارد. اگرچههمزه بالایحرف الف در کلمه « الله » در نسخه اصلی، طبقدستور زبان رسمی عربی ، یک خطای املایی به نظر میرسد، اما این یک خطای رایج است که در بسیاری از متون یافت میشود.[۲۰] این پرچم در جریاناعتراضات عراق در سالهای ۲۰۱۲-۲۰۱۳ به عنوان نمادی از هویتسنی عراق (عمدتاً در میان اعراب و ترکمنها) دوباره مطرح شد و همچنان توسطجمعیت سنی عراق در سراسر جهان مورد استفاده قرار میگیرد. این پرچم همچنین همچنان توسط گروههای شورشی مانندارتش آزاد عراق ،ارتش نقشبندی ،جبهه مقاومت اسلامی در عراق ،فرماندهی عالی جهاد و آزادی وشورای قبیلهای انبار مورد استفاده قرار میگیرد و مرتباً بین نسخههای اصلی پرچم مربوط به سال ۱۹۶۳ و نسخههای تکبیر تغییر میکند. ستارههای این پرچم همچنان نماد قابل تشخیص عراق هستند، همانطور که در لوگویحزب کمونیست عراق دیده میشود. به دلیل ارتباط بین این جنبشها و پرچم، این پرچم اغلب به صورت گذشتهنگر به عنوان پرچم بعث، پرچم صدام یا پرچم سنی شناخته یا درک میشود، با وجود اینکه نمادی ذاتاً غیرفرقهای با منشأ ناصری است که مدتها قبل از حکومت صدام حسین به طور گسترده مورد استفاده قرار میگرفت.
این پرچم همچنین به عنوان طرح پرچم ملی عراق در مجموعههای طراحی ایموجی متعدد، از جمله پروژه OpenMoji و دستگاههایهواوی (هر دو تا سال ۲۰۲۴) مورد استفاده قرار گرفته است و با وجود اینکه بیش از یک دهه به طور رسمی مورد استفاده قرار نگرفته است، همچنان طرح پرچم در سایتهایی مانندSteam است.
در ۲۶ آوریل ۲۰۰۴، دولت موقت عراق پرچم جدیدی طراحی کرد که نشان از تمایل به «تمایز در تمام چیزها» با دولت صدام بود. آخرین پرچم پیشنهادی برای عراق سفید و زرد (دو خط آبی به نشانهٔدجله وفرات رنگ زرد را احاطه کرده بود) به همراه یک هلال در وسط قسمت سفید آن بود. رنگ زرد نشانهٔ اقلیت کرد عراق بود.[۲۱] این پرچم به دلیل شباهت فراوان آن بهپرچم اسرائیل هیچگاه جدی گرفته نشد.
۲۰۰۴–۲۰۰۸ پرچم عراق با الله اکبر به خط کوفی و سه ستاره (تناسب: ۲:۳)
در سال ۲۰۰۴ و پس از سرنگونیصدام حسین، مقرر گردید تا شکل اساسی پرچم موجود حفظ شود.[۲۲] با این وجود به دلیل اعلام انزجار از صدام، جملهٔ «الله اکبر» در درون پرچم از دست خط قبلی (که دست خط صدام بود) به دست خطکوفی تغییر شکل پیدا کرد.
در ۲۲ ژانویه ۲۰۰۸،مجلس عراق طرح جدید خود را برای پرچم ملی تصویب کرد که توسط قانون سال ۲۰۰۸ به عنوان جایگزین موقت پرچمعراق بعثی دوران صدام تأیید شد. در نسخهٔ فعلی، سه ستاره حذف شدند. مجلس در نظر داشت که طرح جدید یک سال دوام بیاورد و پس از آن تصمیم نهایی در مورد پرچم گرفته شود. با این حال، قانون پرچم در ۳۰ اوت ۲۰۰۹ در مجلس بررسی شد.[۲۳]
در سال ۲۰۱۲، تلاشی برای جایگزینی پرچم با طرحی جدید انجام شد.[۲۴]
↑"country flag".Directorate of Coordination and Protocol Presidency of the Council of Ministers Republic of Iraq. Government of Iraq. Archived fromthe original on 13 February 2022. Retrieved13 February 2022.