منطقهٔ پاریس در سال ۲۰۱۷تولید ناخالص داخلی ۷۰۹ میلیاردیورویی (۸۰۸ میلیارددلار) داشت. طبق نظرسنجی جهانی هزینه زندگی واحد اطلاعات اکونومیست در سال ۲۰۱۸، پاریس پس ازسنگاپور و بالاتر اززوریخ،هنگ کنگ،اسلو وژنو، دومین شهر گران جهان بود. منبع دیگری، پاریس را در سال ۲۰۱۸ به عنوان گرانترین، همتراز باسنگاپور وهنگ کنگ، رتبهبندی کرد. پاریس یک مرکز راهآهنی، بزرگراهی و مرکز حملونقل هوایی است و دارای دوفرودگاه بینالمللی است.پاریس– شارل دوگل (دومین فرودگاه شلوغ اروپا) وپاریس–اورلی. سیستم متروی شهر،متروی پاریس که در سال ۱۹۰۰ افتتاح شد، روزانه به ۵٫۲۳ میلیون مسافر خدمات رسانی میکند. مترو پاریس دومین سیستم متروی اروپا پس ازمتروی مسکو است.گق دو نوق بیست و چهارمین ایستگاه راهآهن پرتردد در جهان است، اما شلوغترین ایستگاه راهآهن در خارج ازژاپن با ۲۶۲ میلیون مسافر در سال ۲۰۱۵ است. پاریس بهویژه به خاطرموزهها و معماری بناهایش معروف است:موزه لوور با ۲٬۶۷۷٬۵۰۴ نفر بازدیدکننده در سال ۲۰۲۰، با وجود تعطیلی طولانی موزهها به دلیل ویروسکووید-۱۹، پربازدیدترین موزه شناخته شد. موزههایاورسی،موزه مارموتان مونه وموزه اورانژری به خاطر مجموعههای هنریامپرسیونیستی فرانسه مورد توجه قرار گرفتهاند. موزه ملی هنر مدرن مرکز پمپیدو دارای بزرگترین مجموعه هنر مدرن و معاصر در اروپاست.موزه رودن وموزه پیکاسو آثار دو شهروند مشهور پاریس را به نمایش میگذارند. منطقه تاریخی در امتدادرود سن در مرکز شهر از سال ۱۹۹۱ به عنوانمیراث جهانی یونسکو طبقهبندی شده است. دیدنیهای معروف آنجا عبارتند ازکلیسای نوتردام پاریس درایل دو لا سیته که اکنون پس ازآتشسوزی ۱۵ آوریل ۲۰۱۹ برای بازسازی بسته شده است. سایر مکانهای توریستی محبوب عبارتند ازکلیسای سلطنتی گوتیک سنت شاپل، همچنین در Île de la Cité.برج ایفل که براینمایشگاه جهانی پاریس در سال ۱۸۸۹ ساخته شد.کاخ بزرگ وقصر کوچک، ساخته شده برای نمایشگاه جهانی پاریس در سال ۱۹۰۰.طاق پیروزی درشانزه لیزه وتپه مونمارتر با تاریخ هنری وکلیسای سکرهکر دو مونمارتر از دیگر مراکز دیدنی پاریس هستند. پاریس در سال ۲۰۲۰، ۱۲٫۶ میلیون بازدیدکننده داشته است که با معیار اقامت در هتل اندازهگیری میشود، این اندازه با کاهش ۷۳ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۹ به دلیلویروس کوید ۱۹ رو به رو بوده است. منطقه پاریس یکی از ثروتمندترین مناطق اروپاست. در سال ۱۹۸۹ به عنوانپایتخت فرهنگی اروپا و در سال ۲۰۱۷ به عنوان پایتخت نوآوری اروپا انتخاب شد.
پاریس در سال ۲۰۱۹ توسط KPMG به عنوان دومین شهر جذاب جهانی در جهان رتبهبندی شده است. La Défense، منطقه تجاری مرکزی پاریس، توسط Ernst & Young در سال ۲۰۱۷ به عنوان منطقه تجاری پیشرو در قاره اروپا و چهارمین منطقه در جهان رتبهبندی شد. دفتر مرکزی OECD در پاریس، پایتخت مالی کشور قرار دارد.
نام پاریس برگرفته از نام گروهی از افرادقوم گل به نامپاریزیها است.[۴] در دوره استیلایجمهوری روم نام این شهر به «لوتشیا» تغییر کرد، اما در زمانیولیانوس،امپراتورروم، نام شهر دوباره به پاریس تغییر یافت.[۵]
پاریس دارای القاب متعدد زیادی است، اما مهمترین نام آن «شهر نور» (بهفرانسوی:La Ville lumière) است. این نام هم به مرکزیت این شهر در زمینه علم و تحصیلات و هم به پر نور بودن این شهر در شبها برمیگردد.[۶]
همچنین از دیدگاه برخی این نام ریشه کهنتر دارد و اساطیری است: این نام ازداستان های ایلیاد و اسطورهیونانی-سَکایی به نام "پاریس" برگرفته شده است که درنبرد شهر تروا نقش داشت[۷] و درفیلم تروی هم از آن یاد شده است.
اولین آثار زندگی و تمدن دائمی در مکان فعلی پاریس و حاشیه آن به ۴۲۰۰ سال قبل از میلاد بر میگردد.[۸] از حدود ۲۵۰ سال قبل از میلاد مسیح،پاریزیها که شاخهای از تیرهسلتها بوده و عمدتاً به شغل قایقرانی و تجارت اشتغال داشتند ساکن این مکان شدند. رومیها در حدود سال ۵۲ قبل از میلاد پاریس را تصرف کردند.[۹]
در زمانجمهوری روم نام این شهر به «لوتشیا» تغییر کرد. در این عصر عمارتهای زیادی نظیر: سالنها، کاخها، حمامها، معابد، تئاترها و یکآمفی تئاتر در پاریس ساخته شد.[۱۰] تعدادی از این آثار از جمله حمام رومی و آمفی تئاتر هنوز پا برجاست. پس از پایان سلطهامپراتوری روم غربی در قرن سوم و چهارم میلادی پاریس به شهر کوچکی تبدیل شد، اما پس از مدت کوتاهی توانست جایگاه سابق خود را بهدستآورد.[۱۱]
دانشگاه پاریس در سده چهاردهم میلادی نام پایتخت فرانسه را به اوج رساند و شهرت دانشآموختگان و اعتبار مطالعات آن درالهیات وفلسفه سایر دانشگاهها را به زیر سایه خود برد. این دانشگاه که در این زمان بیش از ۵۰۰ دانشکده و تعداد بیشماری دانشجو از کشورهای مختلف در آن وجود داشت، همانند مغناطیسی عمل میکرد که بزرگترین متفکران را به سمت خود میکشید. برخی به دلیل همین دانشگاه، عنوان «آتنِ اروپا» را بر پاریس نهادند.[۱۴]
طبق گزارش وقایعنگاران در جریان همهگیریطاعون در میانه سده چهاردهم میلادی موسوم بهمرگ سیاه، روزانه قریب به ۸۰۰ نفر از ساکنان پاریس جان خود را از دست میدادند. بدین ترتیب حدود ۵۰ هزار نفر معادل نیمی از جمعیت این شهر از بین رفتند.[۱۵]
پاریس پس ازجنگ صدساله فرانسه وانگلستان دوباره به عنوان پایتخت فرانسه برگزیده شد.
در زمان جنگهای مذهبی فرانسه وکشتار سن بارتلمی در زمانشارل نهم، پاریس به عنوان قطب مذهبکاتولیک دراروپا مطرح شد. پس از انتقال سلطنت از دودمانوالوآ بهبوربون در فرانسه و روی کار آمدنلوئی چهاردهم، مرکز سیاسی فرانسه بهورسای که شهری در نزدیکی پاریس بود، منتقل شد؛ اما پاریس جایگاه خود را از منظر جمعیت، هنر، فرهنگ، علم و آموزش حفظ کرد. یک سده بعد، در جریانانقلاب فرانسه و فتحزندان باستیل در سال ۱۷۸۹ و برقراریسلطنت مشروطه،لوئی شانزدهم، پادشاه فرانسه به درخواست انقلابیون به پاریس نقل مکان کرد و پاریس دوباره به عنوان پایتخت فرانسه شد.[۱۶]
باانقلاب صنعتی و ظهور امپراتوری دوم درفرانسه، پاریس بیشترین رشد را در تاریخ خود شاهد بود. در سال ۱۸۴۰ راهآهن پاریس به کار افتاد. در زمانناپلئون سوم و شهرداریبارون هاوسمن تغییرات فاحشی در پاریس رخ داد. خیابانهای باریک تخریب و به خیابانهای زیبا و عریض تبدیل شدند. این تغییرات باعث زیباتر و مدرنتر شدن پاریس شد. در طول قرن نوزدهم، پاریس چهار دوره میزباننمایشگاه جهانی بود که در آن کشورهای صنعتی آخرین پیشرفتهای علمی، صنعتی و هنری خود را به نمایش میگذاشتند.[۱۷][۱۸]
درسالهای ۱۸۳۲ و ۱۸۴۹ بیماریوبا باعث مرگ و میر فراوانی در پاریس شد. تنها در سال ۱۸۳۲ در اثر شیوع این بیماری ۲۰٬۰۰۰ نفر از جمعیت ۶۵۰٬۰۰۰ نفری شهر جان خود را از دست دادند.[۱۹]همچنین در طول محاصرهٔ پاریس که باعث پایان جنگهای بینفرانسه وپروس شد، این شهر صدمات زیادی را متقبل گشت. علاوه بر این، درگیریهای مابین مردم و گروههای آزادیخواه با نیروهای دولتی طی سقوط دولتناپلئون سوم در سال ۱۸۷۱ باعث کشته شدن بیش از ۲۰٬۰۰۰ نفر و به آتش کشیده شدن بسیاری از آثار و اماکن تاریخی در پاریس شد. این دوره درتاریخ فرانسه به «هفته خونین» مشهور است.[۲۰]
در سال ۱۸۸۹ به مناسبت بزرگداشت صدمین سالانقلاب فرانسه ونمایشگاه جهانی صنعت و تکنولوژی، یک برج تمام فلزی توسط مهندس مشهور فرانسویگوستاو ایفل در مرکز پاریس ساخته شد.[۲۱]این برج که بهبرج ایفل مشهور است، ابتدا به عنوان یک بنای موقت ساخته شد، اما پس از پایان نمایشگاه پابرجا ماند و نماد زیبای دیگری به پاریس افزود.برج ایفل تا سال ۱۹۳۰ بلندترین برج جهان بود.[۲۲][۲۳][۲۴][۲۵]متروی پاریس نیز همزمان با افتتاح نمایشگاه جهانی در سال ۱۹۰۰ گشایش یافت. برگزاری این نمایشگاه نماد مهمی از جایگاه برتر پاریس به عنوان قطب فناوری، توریستی و تجارت در جهان آن روز بهشمار میرفت.[۲۱]
پاریس تنها پنج هفته پس از ورودفرانسه بهجنگ جهانی دوم در ژوئن ۱۹۴۰ توسط ارتشآلمان نازی اشغال شد، و تا اوت ۱۹۴۴ تحت اشغال نازیها بود.[۲۷]با وجود فتح پاریس بهدست آلمانیها بسیاری از آثار تاریخی و فرهنگی پاریس از آسیب و صدمات در امان ماندند. از دلایل این امر میتوان عدم مواجههٔ آلمانها با مقاومت زیاد و عدم وجود اهداف استراتژیک برای بمباران در مرکز شهر بر میگردد.[۲۸][۲۹]
دوره بعد از جنگ بزرگترین دوران توسعهٔ پاریس پس از دوران حکومتجمهوری سوم (تا ۱۹۱۴) بود. در این دوران احداث تراموای شهری و اتوبانهای مدرن در دستور کار قرار گرفت. علاوه بر آن اتوبان کمربندی عظیمی نیز به دور پاریس کشیده شد. شروع احداث منطقه اقتصادیلا دفانس نیز در این دوره رخ داد.[۳۰]
در دهه هفتاد صنایع بهطور کامل از درون شهر خارج شدند و موسسات از شکل سنتی خود به شکلی مدرن تبدیل گشتند. رونق اقتصادی پاریس را به یکی از گرانترین نقاط شهری دنیا تبدیل کرد و پاریسیها نیز یکی از بالاترین درآمدهای سرانه اروپا را بهدست آوردند. به خاطر این رشد سریع و ایجاد فاصله طبقاتی بین پاریس و حومه آن در طولدهه ۱۹۸۰، در طی سالهای اخیر تظاهرات و درگیریهای فراوانی بین ساکنان حومه پاریس و نیروهای دولتی صورت گرفته است، که از این جمله میتوان به تظاهرات گسترده حاشیهنشینان و مهاجران در سال ۲۰۰۵ اشاره کرد.[۳۱]
پاریس در مرکز کمانرود سن قرار دارد و شامل دو قسمت جزیره مانند است.ایل سن لویی بخش کوچکتر وایل دو لا سیته قسمت بزرگتر را تشکیل داده و شامل بخش قدیمی شهر است. پاریس در زمینی بسیار هموار و صاف قرار گرفته است. ارتفاع شهر پاریس از سطح دریادر حدود ۳۵ متر است. ارتفاع پستترین نقطه پاریس از سطح دریا در حدود ۲۴ متر از سطح دریا و بلندترین نقطه آن کهمونمارتر نام دارد دارای ارتفاع ۱۳۰ متر از سطح دریاست.[۳۲] مساحت هستهٔ اصلی پاریس حدود ۱۰۵ کیلومتر مربع است، اما منطقهٔ شهری پاریس و حومهٔ آن در حدود ۱۴۵۷ کیلومتر مربع مساحت دارد که ۱۳۸ برابر هستهٔ اصلی شهر است. منطقهٔ شهری پاریس و حومه شامل چند شهر و تعداد زیادی روستا بوده که با توسعهٔ پاریس در دهههای گذشته به صورت قسمتی از شهر درآمدهاند. وسعت هسته اصلی شهر پاریس به غیر از دو پارک وسیع به نامهایپارک بولونی وپارک ونسن در حدود ۸۷ کیلومتر مربع است.[۳۳]
پاریس دارای آب و هوایی اقیانوسی است و تحت تأثیر جبهههای هوایاقیانوس اطلس شمالی قرار دارد.
متوسط دمای سالیانه پاریس ۱۵ درجهسانتیگراد است. بالاترین دمای ثبت شده در پاریس برابر ۴۰٫۴درجه سانتیگراد در سال۱۹۴۸ است. پایینترین دمای ثبت شده در اینشهر نیز برابر ۲۳٫۹- درجه سانتیگراد در سال۱۸۷۹ است.[۳۴]
بارندگی در تمام طول سال در پاریس اتفاق میافتد. پاریس به خاطر بارانهای ناگهانیاش معروف است. متوسط میزان بارش سالانه در پاریس حدود ۶۴۱ میلیمتر است.[۳۵] بارش برف در این شهر به ندرت اتفاق میافتد، و در بیشتر موارد میزان بارشبرف به حدی است که بیش از ۲۴ ساعت بر رویزمین باقی نمیماند.
پاریس مدرن امروزی حاصل تغییرات میانهسده ۱۹ میلادی است. برای قرنها پاریس دارای خیابانهای باریک و کم عرض بود، اما از سال۱۸۵۲ با شروع عملیاتبارون هاوسمن خیابانهای باریک به خیابانهای عریض تبدیل شدند. از این دوران تا به امروز ارتفاع ساختمانهای هر خیابان در پاریس با توجه به عرض آن خیابان انتخاب شده است. بسیاری از ساختمانهای قرن نوزدهم کماکان در پاریس پابرجا هستند و استفاده میشوند.
با توجه به وجود قوانین بسیار سخت برای ساخت و ساز و عدم اجازه برای ساخت ساختمانهای بلند بسیاری از موسسات نظیر موسسات تجاری، دانشگاهها، موسسات تحقیقاتی و وزارت خانهها به حاشیه شهر پاریس و به ویژه منطقهلا دفانس انتقال یافتهاند.
این قوانین باعث شده است که شهر پاریس چهرهای تاریخی به خود گرفته و به قول اروپاییها به موزهفیکاسیون (muséification) یا موزه بصری تبدیل شود.[۳۷][۳۸]
بسیاری از ساختمانهای اداری پاریس که هنوز در محدوده مرکزی شهر قرار دارند قصد انتقال دفاتر خود را بهحومه شهر و به ویژه به منطقهلا دفانس دارند. منطقه اقتصادی دفنس میزبان دفاتر و مراکز مهم اداری، تجاری، اقتصادی و فرهنگی فرانسه و اروپا است. منطقه اقتصادیلا دفانس، دفاتر شرکتهای بزرگ تولید مواد غذایی درRungis، دانشگاههای مهمی چوندانشگاه پلی تکنیک پاریس، HEC, ESSEC, INSEAD و…، تعدادی از معروفترین آزمایشگاههای تحقیقاتی جهان (در منطقه سالکی و ایوری)، مجموعههای عظیم ورزشی نظیراستاد دو فرانس در سن دنی و بعضی از وزراتخانهها مانند وزارتحمل و نقل فرانسه در حومه پاریس قرار گرفتهاند.طبق اعلام مسئولان آرشیو ملی فرانسه نیز تا سال ۲۰۱۰ به حومه پاریس منتقل میشود.
نیاز به پاریسی بزرگتر از سوی دولتمردان فرانسوی نیز درک شده بهطوریکه این موضوع از سال ۲۰۰۷ در دستور کار قرار گرفته و نتیجه نهایی آن نیز درانتخابات بهار ۲۰۰۸ شورای شهر پاریس مشخص خواهد شد.
میدان باستیل[۳۹](Place de la Bastille): این میدان هم به خاطر نقش تاریخی و هم به خاطر فعالیتهای سیاسی صورت گرفته در آن از شهرت برخوردار است. بسیاری از اتفاقات اثرگذار تاریخ فرانسه در این مکان حادث شده است. امروزه نیز به خاطر بُعد تاریخی آن از این محل برای برگزاری اجتماعات اجتماعی، سیاسی و راهپیماییها استفاده میشود. از جمله میتوان از تظاهرات و اعتراضات سندیکاهای کارگری فرانسه در ۲۸ ماه مارس سال ۲۰۰۶ میلادی در این میدان نام برد.[۴۰]
خیابان شانز الیزه (Champs-Elysées): خیابان قرن هفدهمی پاریس با درختان زیبای حاشیه خود یکی از پرجاذبهترین نقاط گردشگری در دنیا محسوب میشود. این خیابان حدفاصل میدان کنکورد وتاق نصرت تریومف قرار گرفته و یکی از مهمترینمراکز خرید و تفریح در پاریس محسوب میشود. این خیابان در نزد فرانسویها ملقب به (La plus belle avenue du monde) به معنی «زیباترین خیابان جهان» است.[۴۰][۴۱][۴۲]
در این میدان و در حاشیه خیابان رویال ساختمان وزارت بحریه فرانسه،هتل کریلیون و سفارتایالات متحده آمریکا قرار دارد. در سوی دیگر میدان،باغ تویلری که بهموزه لوور منتهی میشود، قرار گرفته است. یکی از اضلاع میدان کنکورد به میدان دیگری به نام وندوم متصل است در این میدان نیز هتلهای مجللریتز ووندوم و تعداد بسیار زیادی جواهر فروشی مجلل و معروف قرار دارد. علاوه بر این در این ۲ میدان سالنهای مد بسیاری از معروفترین طراحان لباس دنیا و شرکتهای مشهور مُد قرار دارند.
در مرکز این میدان ستون تاریخیابلیسک قرار دارد. این ستون از سوی والیمصر،محمدعلی پاشا در زمان پادشاهیشارل دهم، بهفرانسه هدیه شده است. قدمت این ستون ۳۳۰۰ سال بوده و به دوره رامسس دوم بازگشته و قدیمیترین اثر موجود در فضای شهری پاریس است.[۴۰][۴۴]
محله لهال (Les Halles): این محله جایگاه قبلی بازارهای عرضه محصولات پروتئینی پاریس است. تا سال ۱۹۷۰ این بازار در این مکان قرار داشت. در کنار این بازار ایستگاه مرکزیمتروی پاریس با نام ایستگاه شاتل له ال قرار دارد. این ایستگاه بزرگترین ایستگاه مترو درجهان است.[۴۰][۴۵][۴۶]
در سال ۱۹۷۱ این بازار تخریب و به مکان جدیدی تحت عنوان «Rungis» در حومه پاریس منتقل شد. این مرکز هماکنون بزرگترین مرکز ارائه محصولات پروتئینی در جهان است.[۴۷][۴۸][۴۹]
خیابان مونتاین (Avenue Montaigne): خیابانی است جنب خیابان شانز الیزه؛ این خیابان پذیرای تعداد زیادی از سالنهای مُد معروف جهان نظیر شنل (Chanel)، دیور(Dior)، ولنتینو (Valentino)، لویی ویتون (Louis Vuitton)، ژیوونشی (Givenchy)، نینا ریچی (Nina Ricci)، سلین (Céline)، امانوئل آنگارو (Emmanuel Ungaro) و جواهرفروشیهای مشهوری چونبولگاری (Bulgari) و سن دوپونت (ST Dupont) است.[۴۰][۵۴]
محلهمونمارتر (Montmartre): تپهای است تاریخی که بر فراز آن کلیسای مشهورسکره کر قرار دارد. مونتمارتر همیشه به خاطر وجود تعداد بسیار زیاد استودیوها و کافههای مملو از هنرمندان خود مشهور بوده است.[۴۰]
محلهمون پارناس (Mont Parnasse): محلهای است در ساحل چپ رود سن. این مکان به علت استودیوهای موسیقی و کافههای خود مشهور است. ایستگاه بزرگ مترو مون پارناس و بلندترین برج مسکونی تجاری و اداری پاریس با نامبرج مون پارناس نیز در این محله واقع است.[۴۰][۵۵][۵۶]
خیابان لوپِرا (L'opéra): به محدوده اطرافکاخ گارنیه یا اپرا گارنیه محله لوپرا گفته میشود. این محل جایگاه اصلی دفاتر و موسسات اعتباری و فروشگاههای زنجیرهای است. به عنوان مثال میتوان از فروشگاههای زنجیرهای پرنتام (Printemp) و لافایت (Galeries Lafayette) نام برد. همچنین دفاتر موسسات عظیم مالی چون کردیت لیونه (crédit Lyonnais) و امریکن اکسپرس (American Express) نیز در این محله قرار دارد.[۴۰]
سنت اونوره (Faubourg saint-Honoré): این محله نیز یکی دیگر از مراکز مُد پاریس است. سالنهای مد مارکهایی همچون[۶۱][۶۲] هرمز (Hermès)، کریستین دیور (Chiristian Dior)، کریستین لاکروآ (Christian Lacroix)، ورساچه (Versace)، ژیوونشی (Givenchy)، لانوین (Lanvin)، گای لاروش (Guy Laroche)، ایو سن لورن (Yves Saint-Laurent)، ژان پل گولتیه (Jean-Paul Gaultier) و کلوئه[۶۳] (Chloé) در این مکان قرار دارد.[۴۰] علاوه بر این، مراکز مهم سیاسی چونکاخ الیزه وزارت کشورفرانسه، سفارتژاپن، سفارتبریتانیا وایرلند و اقامتگاه سفیر آمریکا و کانادا در این محله قرار دارند.
محله لا دفانس (La Défense): حومه مهم شهر پاریس است این منطقه یکی از بزرگترین و مهمترین مراکز اقتصادی تجاری جهان محسوب میشود. منطقه دفانس در حاشیه غربی شهر پاریس واقع شده و در امتداد محورخیابان شانز الیزه قرار دارد. این منطقه میزبان بسیاری از دفاتر و شرکتهای بزرگ و رده اول جهان است. این منطقه در سال ۱۹۵۸ توسط دولت فرانسه بدین منظور ساخته شد. در مجموع حدود ۳٫۵ میلیون متر مربع فضای اداری در این منطقه قرار دارد که تشکیل دهنده بزرگترین منطقه تجاری و اقتصادیاروپا است.[۴۰][۶۴][۶۵][۶۶][۶۷][۶۸][۶۹]
تاق بزرگ در منطقه لادفانس که میزبان وزارت حمل و نقل فرانسه است نیز در این محله قرار دارد.
محله سندُنی (Plaine Saint-Denis): این مکان سابقاً محلهای صنعتی بود اما در طول ۱۰ سال گذشته تغییر ماهیت داده است. امروزه این محل میزبان مجموعه ورزشیاستاد دو فرانس و منطقه اقتصادی لندی فرانس است. چندین آسمانخراش و ۲ خط سریعالسیر مترو نیز در این منطقه وجود دارد. همچنین دفاتر تعدادی از شبکههای تلویزیونی فرانسه و استودیوهای فیلمسازی این کشور نیز در این محله قرار دارد. صومعه مشهورسن دنی، میزبان آرامگاه بسیاری از پادشاهان قدیم فرانسه، نیز در این منطقه واقع است.[۷۰]
کلیسای سلطنتی سندُنی که مقبره بسیاری از پادشاهان فرانسه و خانوادههای سلطنتی این کشور است.
محله وال دو سن (Val de Seine): دفاتر رسانههای اصلی پاریس وفرانسه در این منطقه قرار گرفته است. شبکههای تلویزیونی مشهور فرانسه و جهان نظیر TF1 , France2 , Canal+ , France24 , EuroSport , Arté , TPS از جمله این دفاتر هستند. همچنین شرکتهای بزرگ ارتباطات و IT مانند Neuf Cegetel و دفتراروپا،آفریقا وخاورمیانه شرکتمایکروسافت در این منطقه قرار دارند.
معروفترین آثار شهر پاریس کلیسای قرن دوازدهمینوتردام واقع درایل دو لا سیته،برج ایفل وتاق نصرت (تریومف) میباشند. برج ایفل ابتدا به صورت موقت جهتنمایشگاه جهانی سال ۱۸۸۹ توسط گوستاو ایفل بنا شد، اما با حفظ آن پس از این تاریخ امروزه در نزد جهانیان به عنوان نماد شهر پاریس شناخته میشود.[۷۱][۷۲]
علاوه بر این ۲ منطقه آثار متعدد فراوانی نیز در سرتاسر شهر پاریس وجود دارند.موزه انولید که مقبره بسیاری از سربازان و افتخارآفرینان فرانسه از جملهناپلئون است،قلعه کونسیرژری که محل نگهداریلویی شانزدهم،ماری آنتوانت و خانواده سلطنتی فرانسه قبل از اعدام در جریان انقلاب بود، ۲ مجسمه ملقب به آزادی واقع در ایل دوسیژن و کاخ لوکزامبورگ که نمونه بزرگ آنها در سال ۱۸۸۶ از سوی ملت فرانسه به ملت آمریکا هدیه داده شد، بخش دیگری از این آثار دیدنی هستند.
کاخ گارنیه یا اپرا گارنیه که در زمان امپراتوری دوم ساخته شده نیز از دیگر بناهای دیدنی شهر پاریس محسوب میشود.موزه لوور که امروزه یکی از مشهورترین موزههای جهان است نیز در بنای کاخ سابق لوور قرار دارد. دانشگاه سوربن نیز که بخش اصلی دانشگاه پاریس را تشکیل میدهد نیز درمحله لاتین قرار گرفته است.
یکی از دو باغ قدیمی معروف پاریسباغ تویلری است که در قرن ۱۶ در حاشیه رود سن نزدیککاخ لوور و در قسمت چپپارک لوکزامبورگ ساخته شده است که برای کاخ خصوصیکاترین دو مدیچی ساخته شده است.[۷۳][۷۴] دیگر باغ معروف پاریسباغ گیاهان است. این باغ به دستور گای دو لابروس پزشک مخصوصلویی سیزدهم برای پرورش گیاهان دارویی ساخته شد، و نخستین باغ عمومی پاریس است.[۷۵] قدمت دیگر باغهای بزرگ پاریس به دوران امپراتوری دوم بر میگردد. پارکهای بوت شامون، مونتسوری و مونسو که به وسیله ژان شارل آلفان، یکی از مهندسانناپلئون سوم، ساخته شدهاند. دیگر پارکها به دستوربارون هاوسمن ساخته شدهاند که شاملپارک جنگلی بولونی وونسن میشوند. از دیگر پارکهای بزرگ پاریس میتوان پارک دولاویل ساخته شده توسط آرشیتکت معروف برنارد شومی را نام برد. پاریس با دارا بودن ۴۷۵٬۰۰۰ درخت از ۱۲۰ گونه مختلف گیاهی سبزترین پایتخت اروپا است.[۷۶] در مجموع پاریس دارای بیش از ۴۰۰ پارک عمومی است.[۷۶]
ساخت گورستانهای امروزی پاریس به سال۱۸۰۴ میلادی برمیگردد. تا قبل از این تاریخ هر یک از کلیساهای پاریس دارای یک گورستان اختصاصی بودند اما از اواخر قرن ۱۸ میلادی تصمیم به ساخت گورستانی واحد برای پاریس گرفتهشد. با توسعه شهر پاریس و پر شدن این گورستان، گورستانهای دیگری نیز جهت تدفین مردگان در حاشیه این شهر ساخته شد که از معروفترین آنها میتوان بهگورستان مشهور پرلاشز، گورستان مون پارناس، گورستان مون مارتر وگورستان پاسی نام برد.
در قرن بیستم نیز بنا به توسعه این شهر گورستانهایی به آن افزوده شدند که میتوان به گورستان سن اوون، گورستان دیوری و گورستان باژنو نام برد.
از بزرگترین اپراهای پاریس میتوان ازاپرای قرن نوزدهمی گارنیه واپرا باستیل نام برد. در این اپراها انواع بالههای کلاسیک و اپراهای ترکیبی کلاسیک و مدرن اجرا میشود.
تئاتر به صورت سنتی جایگاه ویژهای در فرهنگ پاریسی دارد. گرچه امروزه بسیاری از بازیگران مشهور تئاتر، بازیگر تلویزیونهای فرانسوی نیز هستند. تعدادی از تئاترهای اصلی پاریس را میتوان به این ترتیب نامبرد:تئاتر اودئون،تئاتر بوبینو،تئاتر موگادور وتئاتر دولاگیته مون پارناس.
بهطور کل در حدود ۱۴۳ سالن تئاتر در شهر پاریس وجود دارد.[۷۷]
بعضی از سالنهای تئاتر در پاریس، همزمان به عنوان سالن کنسرت نیز مورد بهرهبرداری قرار میگیرند. بسیاری از خوانندگان مشهور فرانسوی نظیرادیت پیاف،موریس شوالیه،جورج براسون وشارل آزناوور شهرت خود را از اجرا در این سالنها کسب کردهاند.
سالن الیزه مون مارتر نیز امروزه به عنوان سالن کنسرت مورد استفاده قرار میگیرد. کلوب نیومورنینگ نیز یکی از ندرتاً کلوبهایی است که هنوز کنسرت جاز در آنها اجرا میشود.
سالن زنیت در پاریس، محله لاویه و استادیوم پارکومنی اسپورت در محله برسی نیز به عنوان محل اجرای کنسرتهای عظیم سبک راک مورد استفاده قرار میگیرند.
رستوران «اُو پیه دو کوشون» (پاچه خوک)کافه فلورکاباره مولنروژ در پاریس، دارای آوازهای جهانی است.
کافههای پاریس از دیرباز شهرت جهانی داشتهاند. این کافهها با فضای کوچک داخلی و صندلیهای چیده شده در کنار خیابان و قهوههای خوشطعم و کیکهای خوشمزه نظر هر رهگذری را به سمت خود جلب میکند. از کافههای معروف پاریس میتوان ازکافه دولاپه،کافه دوماگوت وکافه فلور نام برد.
فرانسه به عقیده اکثر مردم جهان خوشمزهترین غذاهای دنیا را داراست، پس در نتیجه رستورانهای پاریسی نیز باید نمونه و نمودار کاملی از یک رستوران فرانسوی با غذاهای خوشطعم باشند. به همین خاطر است که پاریس رستورانهای درجهیک و عالی فراوانی دارد.بهطور کل در حدود ۵۰۰۰ رستوران در پاریس به تهیه و طبخ غذا میپردازند.
تعدادی از رستورانهای معروف پاریس شهرت بینالمللی دارند که میتوان به تعدادی از آنها اشاره کرد:رستوران لالزاس،رستوران ماکسیم، رستوران پییر گاگز، رستوران لزامباسادور، رستوران لاتراس و رستوران ویکند.
به انتخاب «مجله رستوران» از ۵۰ رستوران برتر جهان در سال ۲۰۰۷ نه تا از این رستورانها در پاریس قراردارند.[۷۸]
کابارههای پاریس نیز در نزد جهانیان شهرت فراوانی دارند. در میان این کابارهها میتوان از کاباره قرن نوزدهمی «مولن روژ» نام برد. این کاباره بارها محل اجرای کنسرتهای بزرگانی همچونالویس پریسلی،فرانک سیناترا ولاتویا جکسون بوده است. این کاباره در محلهمونتمارتر قرار دارد.[۷۹]
از دیگر کابارههای پاریس که شهرتی جهانی دارند میتوان از «کاباره لیدو» نام برد. این کاباره روزگاری میزبان کنسرتهایالویس پریسلی بوده است. این کاباره درخیابان شانز الیزه قرار دارد.[۸۰]
نایت کلابها و کابارههای مشهور دیگری نیز در پاریس واقع هستند که میتوان از: کاباره پاریس اولمپیا، فولی برگر، بوبینو، کریزی هورس، کلوب رکس، بودابار و کلوب جرج نام برد.[۸۱]
گردشگران زیادی سالیانه به پاریس وارد میشوند و پاریس نیز دارای تعداد زیادی هتل میباشد. بعضی از هتلهای پاریس شهرت جهانی دارند. این هتلها تاکنون میزبان مشاهیر و ثروتمندترین افراد جهان بودهاند.
فرانسه دارای دومین صنعت سینما در جهان میباشد و مردم آن به سینمای کشور توجه دارند. در سرتاسر فرانسه در حدود ۴۵۰۰سالن سینما وجود دارد که ۳۷۵ عدد از این سینماها در پاریس واقعشده است.[۷۷]
بزرگترین سالن سینمای پاریسگراند رکس نام داشته که ۲۸۰۰ نفر ظرفیت دارد. امروزه مجموعههای عظیمی با تعداد زیادی سالن نمایش (در حدود ۱۰ تا ۲۰ سالن) در پاریس ساخته شده است.
سالانه ۳۰ میلیون بلیت سینما در پاریس فروش میرود.[۷۷] بهای بلیط سینما در این شهر در حدود ۸ یورو بوده و در روزهای دوشنبه هر هفته به صورت نیمبها به فروش میرسد.[۸۴]
همچنین جشنوارهای به نام «فرنچ راندوو» بهطور سالانه در پاریس برگزار میشود که پس ازجشنواره کن وجشنواره برلین سومین جشنواره مهم سینمایی قاره اروپا محسوب میشود.[۸۵]
پاریس در گذشته نیز همیشه مقصدی برای تجار، دانشجویان و زائران مذهبی بوده است. اما صنعتتوریسم در مقیاس بزرگ امروزی با ظهور راهآهن در سال۱۸۴۸ در پاریس آغاز شد. اولین باری که پاریس به عنوان مقصد مورد توجه توریستها مورد نظر قرار گرفت به برگزارینمایشگاه جهانی در سال۱۸۵۵ بازمیگردد. برگزارینمایشگاههای جهانی در پاریس عامل مؤثری در جذب توریست و توسعه در پاریس قرن نوزدهم بوده است.برج ایفل نیز حاصلنمایشگاه جهانی۱۸۸۹ پاریس است. همچنین تلاشهای صورت گرفته در زمانامپراتوری دوم در پاریس و توسعه آن نقش بسزایی در توسعه توریسم در پاریس داشته است.
بناها و موزههای مشهور پاریس در بین پربازدیدکنندهترین آثار توریستی جهان جای دارند. پاریس با دارا بودن بیش از ۳۰ میلیون توریست در سال در صدر پربازدیدترین شهرهای جهان قرار دارد.[۸۶][۸۷][۸۸][۸۹]
موزه لوور در پاریس سالیانه هشت میلیون توریست را به خود جذب میکند که به همین دلیل به عنوان پربینندهترین موزه جهان شناخته میشود.[۹۰][۹۱][۹۲][۹۳]کلیسای نوتردام با ۱۳ میلیون وکلیسای سکره کر با ۱۲ میلیون بازدید سالیانه توسط توریستها از دیگر قطبهای جذب توریست در پاریس هستند.[۹۴][۹۵]برج ایفل نیز به عنوان مشهورترین اثر شهری پاریس سالانه بهطور متوسط ۶٫۵ میلیون بازدیدکننده دارد. این برج از زمان شروع به کار تاکنون بیش از ۲۳۰ میلیون بازدیدکننده را به خود جذب کرده است.[۹۶]دیزنیلند پاریس که پربینندهترین اثر توریستی قاره اروپا محسوب میشود نیز در پاریس قرار داشته و سالانه بیش از ۱۴٫۵ میلیون بازدیدکننده دارد.[۹۷]
موزه تازه تأسیسکوا برانلی که در سال ۲۰۰۶ گشایش یافت نیز سومین موزه بزرگ پاریس بوده و آثاری از قارههایآفریقا،آسیا،اقیانوسیه وآمریکا را دارد.
همچنین برخی از مجموعه داران خصوصی، مانندکارتیه ولوی ویتون، در این شهر موزه تأسیس کردهاند.علاوه بر موزهها و ساختمانهای مشهور، مکانهایی همچون کابارهها، رستورانها، هتلها، پارکها، باغها و کاخهای مشهور پاریسی نیز از جمله نقاط توریستی پاریس محسوب میشوند و سالانه میلیونها توریست را از سراسر جهان به سمت خود جلب میکنند.
یکی از زمینهای ورزشگاه رولاند گاروس طی برگزاری یک مسابقه تنیس
پاریس میزبان تیم فوتبالپاری سن ژرمن (Paris Saint-Germain FC)، تیم بسکتبالپاریس بسکت ریسینگ (Paris Basket Racing) و تیم راگبیاستاد فرانسه (Stade Français) است.[۹۸]
پاریس میزبان بازیهای المپیک تابستانی سالهای ۱۹۰۰ و ۱۹۲۴ و جامهای جهانی فوتبال ۱۹۳۸ و ۱۹۹۸ بوده است. همچنین مکان آغاز و پایان بزرگترین مسابقات دوچرخهسواری جهان یعنیتور دو فرانس در این شهر میباشد. همچنین سالانهمسابقات تنیس آزاد فرانسه (رولند گاروس) که یکی از ۴گرانداسلم بزرگ تنیس در جهان است نیز در پاریس برگزار میشود. علاوه بر این مسابقات همچنین میتوان از مسابقات بینالمللی دو ماراتون پاریس، مسابقات تنیس مسترز پاریس، مسابقات اسبدوانی رپوبلیک و جام اسبدوانی گراند پریکس لارک تریومف نام برد.[۱۰۰][۱۰۱]
مردم پاریس نیز به ورزش بسیار علاقهمند بوده و از امکانات ورزشی این شهر بهره میبرند در پاریس هزاران مجموعه کوچک و بزرگ عمومی و خصوصی ورزشی وجود دارد که از آن جمله میتوان به ۱۳۹ مجموعه ورزشی عمومی، ۳۷ استادیوم ورزشی، ۴۶ مجموعه زمینهای تنیس و ۳۷ مجموعه استخر[۱۰۲] اشاره کرد. علاوه بر این ۲۰٫۰۰۰ دوچرخه نیز در ۱٫۴۵۱ ایستگاه در اختیار مردم قرار دارد. در مجموع در پاریس بیش از ۳۷۰ کیلومتر مسیر اختصاصی دوچرخه موجود است.[۷۶]
رم،ایتالیا، از سال ۱۹۵۶ (Seule Paris est digne de Rome; seule Rome est digne de Paris /Solo Parigi è degna di Roma; Solo Roma è degna di Parigi / "تنها پاریس شایسته رم است؛ تنها رم شایسته پاریس است").[۱۰۴]
↑"Le Cholera"(به فرانسوی). Archived fromthe original on 23 February 2006. Retrieved April 10 2006.{{cite web}}:Check date values in:|تاریخ بازدید= (help)
↑کتابParis: The Biography of a City اثر Jones, Colin صفحات ۳۲۴–۳۲۵چاپ ۲۰۰۵
↑۲۱٫۰۲۱٫۱کتابParis: The Biography of a City اثر Jones, Colin صفحه ۳۳۴ چاپ ۲۰۰۵
↑"Media area"(به انگلیسی). Archived fromthe original on 13 September 2008. Retrieved 1–09–2008.{{cite web}}:Check date values in:|تاریخ بازدید= (help)*سایت رسمی کلیسای نوتردام*