| پناهگاه حیات وحش و پارک ملی موته | |
|---|---|
رده‌بندی آی‌یوسی‌ان: II (پارک ملی) | |
  جایگاه پارک در نقشه ایران | |
 | |
| مکان | استان‌هایاصفهان ومرکزی،ایران |
| مساحت | ۲۰۵٬۰۰۰ هکتار (۷۹۰ مایل مربع) |
| تأسیس‌شده | ۱۳۴۶ |
| ارگان حاکم | سازمان حفاظت محیط زیست ایران |
پارک ملی و پناهگاه حیات وحش موته[۱][۲] یکی از مناطق تحت حفاظتسازمان حفاظت محیط زیست ایران است که با وسعت ۲۰۵ هزار هکتار در شمال غربیاستان اصفهان، شمالبخش میمه و جنوب غربیشهرستان دلیجان قرار دارد. پناهگاه حیات وحش موته در مابینشهرستان شاهین‌شهر و میمه،شهرستان محلات، جنوب شهر نیم ور وشهرستان گلپایگان قرار دارد.[۳] طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ حدود ۸۵۱۰ راس آهو و ۱۹۶۶ راس کل و بز و ۷۵۷۶ راس قوچ و میش در منطقه حفاظت‌شده موته زندگی می‌کنند.[۴] از این روی از این منطقه حفاظت‌شده به عنوان مهم‌ترین پناهگاهآهوی ایرانی یاد می‌شود.[۵]تالاب شور گلپایگان نیز بخشی از این منطقه حفاظت‌شده است.[۶]
پارک ملی و پناهگاه حیات وحش موته شامل دو سطح حفاظتی پناهگاه حیات وحش و پارک ملی است.
پناهگاه حیات وحش موته با پیشینه‌ای افزون بر ۵۱۰ سال حفاظت، منطقه‌ای با ارزش از نظر تنوع زیستی جانوری و گیاهی در ایران محسوب شده که سطح حفاظتی بخش‌هایی از آن اخیراً به پارک ملی ارتقا یافته است.[۷]
مساحت پناهگاه حیات وحش موته ۱۶۷۶۷۸هکتار است. این پناهگاه حیات وحش طبق مصوبهٔ شمارهٔ ۶۰۶ در تاریخ ۹۵/۱۲/۲۴ به عنوانپناهگاه حیات وحش در فهرستمناطق تحت حفاظت سازمان محیط زیست ایران قرار گرفت.[۸]
مساحت پارک ملی موته (پارک ملی امن موته) ۳۶۹۱۴هکتار است. این پارک ملی طبق مصوبهٔ شمارهٔ ۵۲۴ در تاریخ ۹۵/۱۲/۲۴ به عنوانپارک ملی در فهرستمناطق تحت حفاظت سازمان محیط زیست ایران قرار گرفت.[۹]
پارک ملی موته علاوه بر این‌که مهم‌ترین زیستگاه آهوی ایرانی است و بزرگ‌ترین و خالص‌ترین جمعیت آهوی ایرانی را در خود جای داده، ۲۵ گونه پستاندار، ۸۸ گونه پرنده و ۲۵ گونه خزنده را نیز در خود جای داده است.[۱۰] همچنین یک گونه دو زیست نیز در پناهگاه حیات‌وحش موته شناسایی و ثبت شده‌اند.یوزپلنگ ایرانی نیز زمانی در این منطقه زندگی می‌کرد آهوی ایرانی شاخص‌ترین جانوری است که در دشت موته زیست می‌کند؛ قوچ و میش، کل و بز، پلنگ، گربه وحشی، کفتار، گرگ، شغال، روباه، گراز، انواع جوندگان، خزندگان، آگامای پولک شاخی و پرندگانی از جمله کبک، تیهو، کوکر شکم‌سیاه، انواع چکچک، انواع چکاوک، شاهین، بالابان، دلیجه، عقاب و کرکس از گونه‌های جانوری دیگر این منطقه هستند.[۳]
پارک ملی و پناهگاه حیات وحش موته زیستگاه طیف گسترده‌ای از پرندگان شکاری مانند شاهین و بالابان و پرندگانی نظیر کبک، تیهو، باقرقره، کبوتر و انواع گنجشک‌سانان است.تنوع خزندگان این زیستگاه نیز بالاست و گونه‌هایی چون گرزه‌مار، مار پلنگی، مار شاخدار، وارانوس و لاک‌پشت مهمیزدار در این منطقه زیست می‌کنند؛ همچنین، چند گونه دوزیست و ماهی نیز در برکه‌ها و چشمه‌های منطقه زندگی می‌کنند. همچنین شرایط مطلوب زیستگاهی و موقعیت جغرافیایی منطقه موته در مسیر پرندگان مهاجر باعث شده که در فصل‌های بارندگی، پاییز و زمستان، این منطقه شاهد حضور طیف گسترده‌ای از پرندگان مهاجر آبزی و کنارآبزی در آبگیرهای شوررباط ترک وتالاب شور گلپایگان باشد.[۱۱]
معدن تراورتن میمه در منطقه موته و در محدوده پناهگاه محافظت‌شده حیات وحش موته قرار دارد. فعالان محیط زیست اصفهان و مردم محلی به عملیات اکتشاف و راه‌اندازیمعدنتراورتن توسطحوزه علمیه اصفهان معترض هستند و راه‌اندازی معدن را بهانه‌ای برای تخریب منطقه حفاظت‌شده برای کسب منافع اقتصادی توسطحوزه علمیه اصفهان ارزیابی می‌کنند.[۵][۱۲]
