Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


پرش به محتوا
ویکی‌پدیادانشنامهٔ آزاد
جستجو

نام علمی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
زنجرهٔ آسیابان با نام علمی Abricta curvicosta

نام علمی (بهانگلیسی:Scientific name) یانامگذاری دونامی یانام دوجمله‌ای (بهانگلیسی: Binomial Nomenclature)، درزیست‌شناسی، روش معمول برای نامیدنگونه‌ها است. اساس این نام‌گذاری این است که نام هر گونه (که پایین‌ترین بخش از سیستم رده‌بندی موجودات زنده است) به زبانلاتین علمیِ جدید آورده می‌شود و دو بخش دارد. به همین دلیل، گاه این نام‌گذاری را «نام لاتینِ» گونه نیز می‌نامند، گرچه این اصطلاح رازیست‌شناسان وزبان‌شناسان نمی‌پسندند و بر کاربرد عبارت «نام علمی» تأکید دارند.

دانشمندان بر این باورند که حدود ۳۰ میلیون گونه ازگیاهان،جانوران و ریزموجودات درکرهٔ زمین زندگی می‌کنند. زیست‌شناسان تاکنون فقط ۱٫۷ میلیون گونه را شناسایی و توصیف علمی کرده‌اند.[۱]

قوانین سیستم

[ویرایش]

با وجود برخی تفاوت‌ها، برخی دیدگاه‌ها در سراسر جهان پذیرفته شده‌اند:

الف) همان‌گونه که از عبارت «دونامی» پیداست، نام علمی از دو کلمه تشکیل شده‌است، که هردو به زبان لاتین جدیدند:

  1. نامسرده (جنس)
  2. یک کلمهٔ دوم که نشان‌دهندهٔ گونهٔ خاص در سرده است، و بیان‌کنندهٔ اختصاصی است.

ب) نام گونه‌ها معمولاً به‌صورتایتالیک نوشته می‌شوند. برای مثال، "Homo sapiens". به‌طورکلی این نام باید به سبکی متفاوت از متنِ نوشته نشان داده شود. در نوشته‌های دستی، معمولاً زیر آن‌ها خط کشیده می‌شود.

ج) نام سرده همیشه با حروف بزرگ انگلیسی آغاز می‌شود. برای مثال، "homo sapiens" غلط است.

د) اولین تقسیم‌بندی پایین‌تر از گونه، با نامزیرگونه، به‌صورت سه‌کلمه‌ای استفاده می‌شود که شامل دو کلمهٔ تشکیل‌دهندهٔ نام گونه به‌همراه یک کلمهٔ سوم نشانگر زیرگونه است. مانند: "Anthus hodgsoni berezowskii".

ه) هنگامی که نام علمی به‌همراهنام رایج استفاده می‌شود، درپرانتز و پس از نام رایج ذکر می‌گردد.

و) هنگامی که صحبت از گونه‌های مختلفِ یک سرده است یا نام یک گونه چندین بار تکرار می‌شود، معمولاً اولین بار نام کامل ذکر می‌گردد (مثلاً: "Escherichia coli" برایاشریشیا کلی). در ادامهٔ متن، نام سرده خلاصه شده و فقط حرف اول به‌همراه نقطه استفاده می‌گردد (مثلاً: "E. coli").

ز) هنگامی که اشاره به یک گونهٔ غیرمشخص از یک سرده می‌شود، به‌جای کلمهٔ دوم، از ".sp" استفاده می‌گردد؛ مثلاً ".Canis sp" به‌معنای یک گونه از سردهٔCanis است. نکتهٔ مهم این است که این کلمه دیگر ایتالیک نخواهد بود. درصورت نیاز به اشاره به چند گونه، از ".spp" استفاده می‌گردد

منشأ نام‌ها

[ویرایش]
۱۷پستان‌دار از جملهزرافه روتشیلد، ۱۵۳حشره، ۵۸پرنده، ۳ماهی، ۳عنکبوت، ۲خزنده، ۱هزارپا و ۱کرم، نام علمی خود را ازوالتر روتشیلد، گرفته‌اند.[۲]

منشأ نام‌ها هر چیزی می‌تواند باشد. معمولاً این نام‌ها از زبانلاتین گرفته می‌شوند. اما می‌توانندیونانی، نام یک محل، شخص، نامی از یک زبان محلی و غیره باشند. در واقع،تاکسونومیست‌ها نام‌ها را از منابع متعددی می‌آورند، حتی با طنز یا بازی با کلمات. بااین‌حال، از لحاظ گرامری، به شیوه‌ای از واژه‌ها استفاده می‌شود که انگار لاتین بوده‌اند. نامخانواده عموماً از نام یکسردهٔ مشهورِ همان خانواده انتخاب می‌شود. نام سرده باید در سراسرفرمانرو بی‌همتا باشد.

تاریخچه

[ویرایش]
کارل لینه (۱۷۰۷–۱۷۷۸)، گیاه‌شناس سوئدی، روش نوین نام‌گذاری را ابداع کرد.

استفاده از سیستم دونامی بهکارل لینه،پزشک وگیاه‌شناسسوئدی بازمی‌گردد که کوشید تا تمامجانداران شناخته‌شده در آن دوره را توصیف کند و به همهٔ گونه‌ها یک نام دوتایی داد. با این حال روش‌های متنوع دونامی دیگری پیش از وی وجود داشته و از چند صد سال قبل استفاده می‌شده‌است. اما پیش از لینه، افراد اندکی از این روش استفاده می‌کردند، اما پس از وی این روش عمومی گردید.

قوانین نام‌گذاری

[ویرایش]

از اواسط قرن نوزدهم میلادی، نیاز به قوانینی برای کنترل نام‌گذاری‌ها احساس گردید. در طول زمان قانون‌هایی برای مدیریت نام‌گذاری‌هایجانوران (ICZNگیاهان (شاملقارچ‌ها وسیانوباکتری‌ها) (ICBNباکتری‌ها (ICNB)، وویروس‌ها (ICTV) ایجاد شده‌است.

منابع

[ویرایش]
  1. What is taxonomy? nhm.ac.uk
  2. Pen Ultimate / Sticking my neck out, Haaretz
  1. http://www.nhm.ac.uk/hosted_sites/tdwg/plants.html
  2. استپت پی. اچ. آ. آ. - تاریخچهٔ قوانین باکتریولوژی
آثار منتشر شده
کلی
پیروان لینه
افراد مرتبط
قدردانی‌ها
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=نام_علمی&oldid=41368615»
رده‌ها:
ردهٔ پنهان:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp