نامیبیا (بهانگلیسی:Namibia) با نام رسمیجمهوری نامیبیا (بهانگلیسی:Republic of Namibia) کشوری در غربجنوب آفریقا است که از شمال باآنگولا و از از شمال خاوری بازامبیا و از خاور بابوتسوانا و از خاور، جنوب خاوری و جنوب باآفریقای جنوبی مرز مشترک دارد و از سوی باختر به آبهایاقیانوس اطلس میرسد.
بخش اعظم منطقه نامیبیای امروزی از سال ۱۸۸۴ تا پایان جنگ جهانی یکممستعمره آلمان بود و پس از آن تحت کنترل آفریقای جنوبی درآمد تا اینکه در سال ۱۹۹۰ نامیبیا موفق به استقلال ازآفریقای جنوبی شد.
نزدیک به ۲۰۰۰ سال پیش، نامیبیای فعلی زیستگاه قوم سان[۳] بود، پس از آن قوم هررو[۴] که به زبان بانتو[۵] تکلم میکردند در سال۱۶۰۰ میلادی به نامیبیا مهاجرت کردند. امروزه بیشتر نژاد کشور نامیبیا را قوم اووامبو[۶] تشکیل میدهند که در سال۱۸۰۰ میلادی به نامیبیا مهاجرت کردند.
در اواخر قرن ۱۵ میلادی، دریانورد پرتغالی،بارتولومو دیاز[۷] اولین اروپاییای که از نامیبیا دیدن کرد لقب گرفت. کشور نامیبیا پیش از اینآفریقای جنوب غربی[۸] نام داشت. این منطقه در سال۱۸۸۴ به مستعمرهٔ آلمان تبدیل شد، بین سالهای۱۹۰۴ تا۱۹۰۸ نیروهای آلمانی دهها هزار تن از قبیلهٔ هررو را قتلعام کردند، آنها به این دلیل کشته شدند که علیه استعمار آلمان قیام کرده بودند.
در سال۱۹۱۵ و درگیر بودن آلمان در جنگ جهانی اول، آفریقای جنوبی از فرصت استفاده کرد و نامیبیا را تحت تسلط خود درآورد. در سال۱۹۲۱ میلادی، نامیبیا به عنوان منطقهٔ تحت قیومیت اتحادیهٔ ملل به آفریقای جنوبی واگذار شد. به محض انحلال اتحادیهٔ ملل در سال۱۹۴۶ میلادی، آفریقای جنوبی از پذیرفتن استرداد نامیبیا به سازمان ملل و پس دادن نامیبیا که توسط اتحادیهٔ ملل به ودیعه به این کشور سپرده شده بود، سر باز زد.
گروه جداییطلب مارکسیست سیاه، تحت عنوانسازمان خلق آفریقای جنوب غربی[۹] که به اختصار سواپو (SWAPO) خوانده میشد، در سال۱۹۶۰ تشکیل شد، هدف این گروه کوچک مقیاس شورشی، کمک به دستیابی این کشور به استقلال بود. در سال۱۹۶۶ سازمان ملل بار دیگر به آفریقای جنوبی هشدار داد که از این منطقه صرفنظر کند، اما باز هم آفریقای جنوبی زیر بار نرفت.
در سال۱۹۷۴ و بنا به قطعنامهٔسازمان ملل متحد مبنی بر الزام انتقال قدرت نامیبیا از طرف آفریقای جنوبی به سازمان ملل تأکید کرد. نخستوزیر وقت آفریقای جنوبی، بالتازار ورستر[۱۰] این قطعنامه را رد کرد، ورستر اعلام کرد دولتش آمادهٔ مذاکره برای استقلال نامیبیا است ولی نه با سواپو. چندی بعد سازمان ملل سواپو را به عنوان نمایندهٔ مشروع مردم نامیبیا به رسمیت شناخت. در سال۱۹۸۵ و بعد از براندازی دولت و برچیده شدن نظامآپارتاید و چندنژادی شدن کشور در آفریقای جنوبی و نصب دولت جدید در این کشور، عاقبت در سال۱۹۸۸، آفریقای جنوبی با طرح استقلال نامیبیا موافقت کرد.
جمهوری نامیبیا[۱۱] کشوری است واقع در جنوبآفریقا، شمال غربآفریقای جنوبی، غرببوتسوانا، جنوبآنگولا و در کنار ساحل اقیانوس اطلس جنوبی است. پایتخت نامیبیا، شهرویندهوک[۱۲] (با ۲۳۳٬۵۲۹ نفر جمعیت میباشد. مساحت نامیبیا ۸۲۵٬۴۱۸کیلومتر مربع و جمعیت آن ۱٬۸۲۰٬۱۹۰ نفر است.
از مهمترین شهرهای نامیبیا میتوان بهوالویس بی[۱۳] ۶۵٫۰۰۰ نفر، سواکوپموند[۱۴] ۳۵٬۰۰۰ نفر، رهوبوت[۱۵] ۲۱٬۳۷۸ نفر و روندو[۱۶] ۱۹٬۰۰۰ نفر اشاره کرد.
از نقطه نظر اقلیمی، این کشور دارای آب و هوایی خشک و گرمسیری میباشد، در شرق نامیبیا، بیابانکالاهاری واقع شده است و در غرب این کشور نیزبیابان نامیب که در امتداد ساحل اقیانوس اطلس کشیده شده است وجود دارد که بر اثر جریانهای آب سرد اقیانوسی ایجاد شده است.
قانون اساسی کشور در فوریه سال ۱۹۹۰ تصویب گردید. نظام پارلمانی کشور به صورت دومجلسی اداره میشود و نظام حقوقی آن رومی هلندی است. رئیس دولت، رئیسجمهور بوده ورئیس حکومت نخستوزیر (ناهاس آنگولا) میباشد.
سازمان خلق آفریقای جنوب غربی (سواپو) که در سال ۱۹۶۰ میلادی به عنوان جنبشی آزادیبخش تشکیل شده است، از زمان استقلال کشور نامیبیا در ۲۱ مارس سال ۱۹۹۰میلادی، تاکنون حزب حاکم در این کشور شمرده میشود.
رهبر سواپو،سم نوجوما[۱۷] در۲۱ مارس۱۹۹۰ به عنوان رئیسجمهور نامیبیا انتخاب شد. نوجوما در سالهای۱۹۹۴ و۱۹۹۸ بار دیگر به عنوان رئیسجمهور نامیبیا برگزیده شد، پیش از آن قانون اساسی این کشور با این تغییر که رئیسجمهور میتواند تا سه دورهٔ پیاپی ریاست جمهوری به حکومت ادامه دهد، اصلاح شده بود. سرانجام در سال۲۰۰۴ میلادی دورهٔ ریاست جمهوری نوجوما، منقضی شد. در نوامبر۲۰۰۴،هیفیکهپونیه پوهامبا[۱۸] با به دست آوردن بیش از ۷۶٪ آرا، رئیسجمهور جدید نامیبیا شد. او در۲۱ مارس۲۰۰۵ در مسند قدرت نشست. در سال۲۰۰۴ میلادی، دولت آلمان رسماً از نامیبیا به خاطر کشتار قبیلهٔ هررو توسط نیروهای آلمانی طی سالهای۱۹۰۴ تا۱۹۰۸، عذرخواهی کرد.
اولین نخستوزیر نامیبیا پس از استقلال این کشور،هاگه گینگوب بود که از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۲ میلادی در آن منصب قرار داشت. گینگوب از سال ۲۰۰۸ میلادی به عنوان وزیر تجارت، از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵ میلادی به عنوان نخستوزیر و از سال ۲۰۱۵ تاکنون رئیسجمهور این کشور میباشد.
در تیرماه سال ۱۳۹۲ سفارت ایران در نامیبیا پس از تعطیلی ۱۶ ساله بازگشایی شد و کیومرث فتوحی مقدم سفیر ایران در آن کشور کار خود را آغاز کرد. علیاکبر صالحی، وزیر امور خارجه ایران، علت این تعطیلی شانزدهساله را «برخی مشکلات اقتصادی» اعلام کرد.[۱۹]
سم نوجوما، رهبر سواپو پس از سال۱۹۹۰ در سالهای۱۹۹۴ و۱۹۹۸ بار دیگر به عنوان رئیسجمهور نامیبیا برگزیده شد، پیش از آن قانون اساسی این کشور با این تغییر که رئیسجمهور میتواند تا سه دورهٔ پیاپی ریاست جمهوری به حکومت ادامه دهد، اصلاح شده بود. سرانجام در سال۲۰۰۴ میلادی دورهٔ ریاست جمهوری نوجوما، منقضی شد.
هیفیکهپونیه پوهامبا در نوامبر۲۰۰۴ با به دست آوردن بیش از ۷۶ درصد آرا، رئیسجمهور جدید نامیبیا شد. پوهامیا، دبیرکل حزب سواپو از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۲ و نایب رئیس همین حزب از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۷ بود و از نوامبر ۲۰۰۷ تا کنون به عنوان رئیس این حزب فعالیت میکند.
واحد پول نامیبیا، دلار با واحد جزء (سنت) نام دارد.
از مهمترین صادرات نامیبیا میتوان به، ماهی، لبنیات همچنین مواد معدنی از قبیل، الماس، سرب، روی، قلع، نقره، تنگستن، اورانیوم و مس اشاره کرد.
اقتصاد کشور به صادرات مواد معدنی به ویژه الماس وابسته است این کشور پنجمین تولیدکننده اورانیوم در دنیا میباشد. نرخ بیکاری ۳۵٪، جمعیت زیر خط فقر ۵۰٪ و نرخ تورم ۷/۲٪ میباشد. اقتصاد این کشور به اقتصاد آفریقای جنوبی گره خورده و پول آفریقای جنوبی دراین کشور بهراحتی پذیرفته میشود.[۲۰]
نژاد ۸۷ ٪ مردم نامیبیا، سیاهپوست (شامل: ۵۰ ٪ قبیلهٔ اووامبو، ۹ ٪ قبیلهٔ کاوانگوس، همچنین ۷ ٪ هررو، ۷ ٪ دامارا، ۵ ٪ ناما، ۴ ٪ کاپریوین، ۳ ٪ بوشمن، ۲ ٪ باستر و کمتر از ۱ ٪ نیز تسوانا) بقیه نیز، ۶ ٪ سفید و ۷ ٪ نیز دورگه هستند.رشد سالانه جمعیت این کشور ۳/۲ درصد است.
زبان انگلیسی زبان رسمی نامیبیا است، زبانهای آفریکانس، آلمانی و بانتو نیز رایج است. تا سال ۱۹۹۰ زبانهای آلمانی وآفریکانس نیز رسمیت داشتند. حزب حاکم کشور یعنیسواپو، از سالها پیش از استقلال نامیبیا تصمیم گرفته بود تا این کشور را پس از استقلال یکزبانه کند و این سیاست برای تمایز با سیاست رایج در کشورآفریقای جنوبی اتخاذ شده[۲۱] زیرا در آفریقای جنوبی تمامی یازده زبان اصلی کشور رسمیت دارند.
زبان اول نیمی از مردم نامیبیا زباناوشیوامبو است امازبان میانجی که در سراسر کشور رواج دارد زبان آفریکانس است. امروزه در میان نسل جوان، زبان انگلیسی به سرعت در حال تبدیل شدن به زبان اصلی است.[۲۲]
↑Department of Economic and Social Affairs Population Division (2009)."World Population Prospects, Table A.1"(PDF). 2008 revision. United Nations. Retrieved12 March 2009.{{cite journal}}:Cite journal requires|journal= (help)
↑Pütz, Martin (1995) "Official Monolingualism in Africa: A sociolinguistic assessment of linguistic and cultural pluralism in Africa", p. 155 in Discrimination through language in Africa? Perspectives on the Namibian Experience. Mouton de Gruyter. Berlin,ISBN 3-11-014817-X