Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


پرش به محتوا
ویکی‌پدیادانشنامهٔ آزاد
جستجو

نئوپلاسم

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
باتومور اشتباه نشود.
Medical condition
نئوپلاسم
نام‌های دیگرتومور
یک تومور بدخیم درروده بزرگ که در نمونهکولکتومی می‌توان دید.
تخصصسرطان‌شناسی
طبقه‌بندی و منابع بیرونی
آی‌سی‌دی-۱۰C00-D48
آی‌سی‌دی-۹-سی‌ام140-239.99
دادگان بیماری‌ها28841سرطان
مدلاین پلاس001310.
سمپD009369

نئوپلاسم(بهانگلیسی:Neoplasm) یا نورویش[۱] نوعی رشد غیر طبیعی و بیش از حدبافت است. رشد نئوپلاسم با بافت‌های اطرافش تناسب ندارد.[۲] در بیشتر مواقع این رشد غیر طبیعی باعث ایجاد یک توده می‌شود، که به آنتومور گفته می‌شود.[۳]

هم‌چنین سلول‌های یک نئوپلاسم زمانی که باید بمیرند، نمی‌میرند.[۴]

نئوپلاسم از دو بخش «نئو» به معنی «جدید» و «پلاسم» به معنی «رشد» یا «رشد یافته» تشکیل شده است.[۵]

به فرایند ایجاد نئوپلاسم، «نئوپلازی» گفته می‌شود.

نسخه دهم طبقه بندی بین‌المللی بیماری‌ها (ICD-10) نئوپلاسم را به چهار گروه اصلی تقسیم می‌کند: خوش‌خیم (benign)، درجا (insitu)، بدخیم (malignant) و نئوپلاسم با رفتار نامعلوم. به نئوپلاسم‌های بدخیم، «سرطان» می‌گوییم که موضوع رشته سرطان‌شناسی (انکولوژی) است.[۶]

در نئوپلاسم پس از قطع عامل محرکی که سبب ایجاد این تغییر شده است، رشد وتقسیم سلولی غیر طبیعی ادامه می‌یابد (مانند قطع سیگار پس از ابتلا بهسرطان ریه)[۷].

معمولاً قبل از بروز نئوپلازی در بدن ابتدا در سلول‌ها الگوی رشد غیرعادی ماننددیسپلازی یامتاپلازی رخ می‌دهد.

انواع

[ویرایش]

نئوپلاسم می‌تواندخوش‌خیم، بالقوه بدخیم یا بدخیم (سرطان) باشد.

  • نئوپلاسم خوش‌خیم مانندفیبروئید رحم،استخوان‌رست و ملانوسیتیک نوی (خال‌های پوستی). این نوع تومورها در نقاطی از بدن محدود هستند و جابجایی ومتاستاز نداشته و منجر به سرطان نمی‌شوند.
  • نئوپلاسم بالقوه بدخیم مانندکارسینوم درجا. سلول‌ها حالت تهاجمی نداشته و معمولاً به نقاط دیگر گسترش نمی‌یابند، اما قابلیت تبدیل شدن به سرطان را به مرور زمان دارد.
  • نئوپلاسم بدخیم با نامسرطان شناخته شده و حالتی پیش رونده دارد. احتمالمتاستاز بالاست و بافت‌های اطراف آلوده می‌شوند و در صورت عدم درمان معمولاً کشنده است، مانندسرطان ریه وسرطان کبد.[۸]
  • نئوپلاسم ثانویه

دلایل ایجاد نئوپلاسم

[ویرایش]

مشکلاتژنتیکی واپی ژنتیکی،جهش‌ها و آسیبدی‌ان‌ای می‌توانند منجر به تکثیر بی‌رویه، غیرعادی و کنترل نشدهٔ سلول‌ها و بافت‌ها و بروز نئوپلاسم شوند، اما در برخی تومورها مانندکیست سباسه دلیل ایجاد تومور تکثیر غیرعادی سلول‌ها نیست.کیست‌های پستان که معمولاً در هنگامبارداری نمایان می‌شوند نیز مثال دیگری از این موارد می‌باشد. در برخی از موارد نادر با وجود متاستاز و گسترش سرطان در بدن، منشأ اولیهٔ سرطان مشخص نیست. این گونه از سرطان‌هاسرطان با منشأ نامعلوم نام دارند.[۹] نئوپلاسم‌ها همواره موجب ایجاد تومور نشده و در مواردی همچونسرطان خون وکارسینوم درجا نئوپلاسم وجود دارد و منجر به سرطان می‌شود، اما تومور تشکیل نمی‌شود.[۱۰]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

پانویس

[ویرایش]

^نورویش برابرنهاده فرهنگستانزبان فارسی به معنی رویشی نو ولی نابهنجار دریاخته است.

منابع

[ویرایش]
  1. https://wiki.apll.ir/word/index.php/Neoplasm
  2. Taylor, Elizabeth J. (2000). Dorland's Illustrated medical dictionary (29th ed.). Philadelphia: Saunders. p. 1184.ISBN 978-0721662541.
  3. Stedman's medical dictionary (28th ed.). Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. 2006. p. Neoplasm.ISBN 978-0781733908.
  4. "neoplasm".www.cancer.gov(به انگلیسی). 2011-02-02. Retrieved2021-08-02.
  5. "neoplasm | Origin and meaning of neoplasm by Online Etymology Dictionary".www.etymonline.com(به انگلیسی). Retrieved2021-08-02.
  6. «ICD-10 Version:2010».icd.who.int. دریافت‌شده در۲۰۲۱-۰۸-۰۲.
  7. Robbins & Cotran Pathologic Basis of Disease
  8. «act1 gloss4».
  9. Tammela, Tuomas; Sage, Julien (2020-03-09)."Investigating Tumor Heterogeneity in Mouse Models".Annual Review of Cancer Biology.4 (1): 99–119.doi:10.1146/annurev-cancerbio-030419-033413.ISSN 2472-3428. Archived fromthe original on 14 September 2021. Retrieved6 February 2021.
  10. «نسخه آرشیو شده».pathology.jhu.edu. بایگانی‌شده ازاصلی در ۱۰ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در۲۰۲۱-۰۲-۰۶.
  • Vinay Kumar, Abul K. Abbas, Nelson Fausto, Nelson Fausto.Robbins & Cotran Pathologic Basis of Disease. chapter 7, 7th edit
-پلازی (رویش)
نوعانگلیسیبرابر فارسیتوضیح
هایپرپلازیHyperplasiaبیش‌رویشافزایش تعداد یاخته‌های بهنجار در بافت یا عضو
نئوپلازیNeoplasiaنورویشرویش یاختۀ تازۀ نابهنجار
دیسپلازیDysplasiaدُش‌رویشتکوین یاختۀ نابهنجار در بافت
متاپلازیMetaplasiaدگررویشتغییر نابهنجار ماهیت یاخته‌ها در بافت
پروسوپلازیProsoplasiaپیشارویشیاخته کارکرد تازه‌ای می‌یابد
دزموپلازیDesmoplasiaبسته‌رویشرشد غیرطبیعی در بافت همبند
آپلازیAplasiaنارویشتکوین نیافتن یک یاخته یا اندام یا بافت به‌طور کلی یا جزئی
هایپوپلازیHypoplasiaکم‌رویشکاهش تعداد یا رشد یاخته در بافت
وضعیت‌ها
تومورهای خوش‌خیم
پیشرفت بدخیم
مکان‌نگاری
بافت‌شناسی
سایر
مرحله‌بندی/درجه‌بندی
سرطان‌زایی
متفرقه
لوله گوارش
فوقانی
سرطان مری
سرطان معده
تحتانی
سرطان روده کوچک
سرطان آپاندیس
سرطان روده بزرگ
سرطان مقعد
فوقانی و/یا تحتانی
ضمیمه
کبد
دستگاه صفراوی
سرطان لوزالمعده
صفاق
لوزالمعده
هیپوفیز
تیروئید
تومور فوق کلیه
غده پاراتیروئید
غده کاجی
MEN
اصول آسیب‌شناسی
بیماری (عفونت،نئوپلاسم،سبب‌شناسی،بیماری‌زایی) • همودینامیک (ایسکمی) • التهابآسیب سلولبهبود زخم

سازگاری سلولی:آتروفیهیپرتروفیهیپرپلازیدیسپلازیمتاپلازی (سنگفرشی،غده‌ای)

مرگ یاخته:بافت‌مردگی (نکروز انعقادی،نکروز آبکی،قانقاریا،نکروز پنیری،نکروز چربی،نکروز فیبرینی،میوسیتولیز) • مرگ برنامه‌ریزی‌شدهٔ سلول (آپوپتوز) • پیکنوزکاریورکسیکاریولیز

انباشت‌ها:رنگدانه (هموسیدرن،لیپوکروم/لیپوفوشین،ملانین) • تغییر چرب
آسیب‌شناسی تشریحی
آسیب‌شناسی بالینی
آیکون خرد

این یکمقالهٔ خردزیست‌شناسی است. می‌توانید باگسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=نئوپلاسم&oldid=43045903»
رده‌ها:
رده‌های پنهان:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp