خاندان شاهی میتانی بعد ازکاسیهابابل را گشوده و در سدههای ۱۲ تا ۱۵ پیش از میلاد درمیانرودان فرمانروایی کردند. واژگان هند و اروپایی و نامهای هند و ایرانی زیادی میان میتانیها مشترک است؛ تمدن میتانی، تحت نفوذ فرهنگ هندو-آریایی بود و در فهرست خدایان میتانی، نام چهار خدا (میترا،ورونا،ایندرا،اشوینها) ذکر شده که اسمهای قدیمی دارند و درریگ ودا هم ذکر شدهاست[۴][۵] و محتملا نشان از این دارد که میتانیهادین ودائی داشتهاند.[۵]
تمدن میتانی در بزرگترین گستره خود در زمان فرمانروایی «براترنا»، ق. ۱۵ قبل از میلاد
میتانیها در پی گسترش قلمروشان تا سواحل مدیترانه از جنوب با مصر هممرز شدند و نبردهایی مابین این دو تمدن شکل گرفت. درگیری در سوریه، بین مصر و میتانی برای چندین نسل ادامه یافت تا اینکه یک معاهده صلح بین آمنهوتپ سوم و شاه شوترنا دوم منعقد شد، و در نهایت مرز بین این دو امپراتوریهای رو به رشد، در نزدیکی قطنا و کادش، یعنی مرزسوریه و لبنان امروزی قرار گرفت.[۶]
نهرین لغتی است که مصریان سرزمین تحت حکومت میتانیها را بدین نام میشناختند. منابع مصری میتانی را، «نَهرین» مینامیدند که از واژهرود، در زبان اکدیها گرفته شدهاست.
مرز شمالی که میتانی را از هیتیها و سایر ایالتهای هوری جدا کند هرگز ثابت نشدهاست[۷] و تمدن میتانی با شاهانیهیتی و دیگر حکمرانان زمان خود روابط و پیمانها داشتند. در دژنیشتبغازکوی متعلق بههیتیها و نیز در میان مدارک بازیافته درنامههای عمارنه اشارات فراوان راجع به شاهان میتانی آمدهاست.سنگنبشتهٔ معروف میتانی که در زمان نگارش آن به سال ۱۳۱۷ پیش از میلاد میرسد مربوط به پیماننامهای است که میان شاه میتانی و شاههیتی بستهشده. ایزدانی که در این سنگنبشته از آنان یاد شده، عبارتند ازایندرا،ورونا،مهر، وناسیته. با وجود هندوآریایی بودن این خدایان، زبان مردم عادی، مشخصا زبان هوری بوده، که نه هندواروپایی است و نه سامی.[۸] شباهتهای برخی از نامها و اصطلاحات میتانی به زبانهای هند و آریایی نشان میدهد که هند و آریاییان خود را در جریان گسترش هندو آریایی بر جمعیت هوری تحمیل کردند.[۹]
در کاوشهای اخیر (۲۰۱۷) در جنوب ترکیه، در خرابههای یک معبد، آثار آیینی و مهر استوانه ای میتانی پیدا شدهاست که مربوط به ۱۷۶۰–۱۶۱۰ قبل از میلاد است و قدیمیترین آثار یافت شده از دورهٔ میتانی میباشند.[۱۰]
در قرن سیزدهم قبل از میلاد، هجوم هیتیها از سمت غرب و آشوریان از جنوب، به امپراتوری میتانی پایان داد و این امپراتوری بین دو قدرت فاتح تقسیم شد.