
مدرک تحصیلی یاگواهی تحصیلیسندی است که پس از گذراندن دورههای تحصیلیِ تعریفشده در هردانشگاه صادر میشود و حاوی مشخصات شخص صاحب مدرک، مرجع صادرکننده، مشخصات رشته و تاریخ اخذ و غیره است.[۱][۲][۳]
برخی افراد اقدام به خرید یا فروش مدارک تحصیلی میکنند. این کار مخصوصاً در مورد مدارک تحصیلی دانشگاههای خارجی، که کمتر مورداستعلام قرار میگیرد، صورت میپذیرد و به ظاهرقانونی است.[۴]
همچنینبازار سیاهی برایاجارهٔ مدارک تحصیلی نیز وجود دارد که با افزایش تعدادفارغالتحصیلانِبیکار رو به رونق است. یکی از شرایط معمول برای استخدام، داشتنسابقهٔ کاری است. با توجه به این که بسیاری از افرادی که تازه فارغالتحصیل شدهاند فاقد هرگونه سابقهٔ کاری هستند، اقدام به اجاره دادن مدرک تحصیلی خود میکنند تا ضمن کسب درآمد، یک سابقهٔ کاری نیز بهکارنامک خود بیفزایند. از سوی دیگر، شرکتهای عمرانی نیز برایمناقصهها ومزایدهها نیاز بهرتبهبندی دارند که به این روش اقدام بهاستخدام صوریِ فارغالتحصیلان درشرکت خود میکنند. مبالغ اجاره، با توجه به نوع مدرک،بیمه، سابقهٔ کار فارغالتحصیلان، شهر محل سکونت و مدتزمان اجاره، متفاوت است. معمولاً در شهرهایی کهپروژههای عمرانی بیشتری دارند قیمت مدرک تحصیلی بیشتر است.[۴]
بررسی اعتبار مدرک تحصیلی درآموزش الکترونیکی چالشهای زیادی به همراه دارد.[۵] اساساً موسسات مورد تأییدآموزش عالی یا فنی و حرفهای یا مراکز آموزشهای مجاز کارکنان دولتی اجازه صدور مدارک رسمی را دارند اما بعضی از این موسسات مورد تأیید بدون توجه به قوانین وزارت علوم حتی بدون آزمون حضوری،[۶] فقط برمبنای ارسال تکلیف یا امتحان آنلاین اقدام به صدور مدرک میکنند که در واقع مصداقی از مدرک فروشی است.