Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


پرش به محتوا
ویکی‌پدیادانشنامهٔ آزاد
جستجو

مجلس

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
این مقاله نیازمندویکی‌سازی است. لطفاً با توجه بهراهنمای ویرایش وشیوه‌نامه، محتوای آن را بهبود بخشید.
برای دیگر کاربردها،مجلس (ابهام‌زدایی) را ببینید.
قوه مقننه
اتاق‌ها
مجلس
طرز کار مجلس
گونه‌ها
قوه‌های مقننه برپایه کشور
مجلساتریش

مجلس یا[۱]قوای مقننه هر یک از کشورهای دارایحکومت انتخابی است. واژهٔ برابرِ متداول مجلسپارلمان (بهفرانسوی:Parlement) است[۱] که به ویژه بهقوه مقننه بریتانیا و کشورهای پیروسیستم حکومتی وست مینیستر گفته می‌شود. البتهواژهپارلمان امروزه ممکن است در اشاره به قوای مقننه هر یک از کشورهای دارای حکومت انتخابی استفاده شود.[۲]

واژه‌شناسی

[ویرایش]

مجلس لفظیعربی به معنای محل نشستن و محل اجتماع و انجمن گروهی از مردم برایمشاوره ومذاکره است.[۳] مجلس واژه‌ای فارسی از ریشه عربی است که از فعلجلس به معنای نشستن آمده‌است و در مفهوم انواع جلسات یا نشست‌های خصوصی و عمومی، استفاده می‌شود.[۴]

پارلمان از واژهٔفرانسوی parlement به معنایصحبت کردن گرفته شده‌است. نخستین کاربرد این واژه به سال ۱۲۳۶ برمی‌گردد که پادشاهانگلستان جلسه‌ای با حضور جمعی از اشراف و بزرگان کشور را با نام پارلمان تشکیل داد.

البته در زبان پارسی گاهی مجلس و پارلمان با دلالت ضمنی به معنیمجلس نمایندگان (بخش نخست و اصلینظام‌های دومجلسی) به کار می‌رود.

نظام‌ها

[ویرایش]
نقشهٔ نهادهای قانون‌گذار جهان بر پایهٔ نظام مجلس
  نهاد قانون‌گذاری تک‌مجلسی
  نهاد قانون‌گذاری دومجلسی
   نهاد قانون‌گذاری تک‌مجلسی و یک نهاد مشورتی
  بی مجلس
  نامعلوم

پارلمان‌ها معمولاً از یک یا دو بخش تشکیل می‌شوند که بهتک‌مجلسی یادومجلسی معروف هستند.[۵]

البته در برخی کشورها مانندقطر وعربستان یکمجلس مشورتی هست که با مجلس قانون‌گذاری فرق دارد و صرفاً نقش‌های مشورتی باشاه را دارد.

تک‌مجلسی

[ویرایش]

نظام تک‌مجلسی به‌طور کلی شامل یک مجلس نمایندگان است که نمایندگان مردم در آن حضور دارند و قانون را تصویب می‌کنند.

دومجلسی

[ویرایش]

در بیشتر کشورها نظام دومجلسی حاکم است که شامل مجلس نمایندگان یامجلس سفلا ومجلس دوممجلس سنا یامجلس علیا است. مجلس نمایندگان بخش اصلی است که مانند نظام تک‌مجلسی می‌باشد ولی مجلس دوم وظیفه‌هایی دیگر دارد و گاه مکمل مجلس نمایندگان است. مثلاً مجلس مشورتیمصر نقش رایزنی و کمک به مجلس مصر را دارد.

خیلی از کشورها برای هریک از مجلس‌هایشان نام دارند. مثلاً در ایران پیش از انقلاب ناممجلس شورای ملی ومجلس سنا، در بریتانیامجلس عوام ومجلس اعیان، در افغانستانولسی‌جرگه ومشرانو جرگه به ترتیب به مجلس نمایندگان ومجلس دوم می‌گفته‌اند.

نظام مجلسی

[ویرایش]

نظام مجلسی (نظام پارلمانی) نوعی از حکومت است که در آنقوه مجریه ازقوه مقننه برمی‌خیزد و در برابر آن پاسخگوست.

قوای مقننه‌ای که پارلمان خوانده می‌شوند در یکنظام پارلمانی که قوه مجریهٔ آن بر اساسقانون به پارلمان پاسخگو است فعالیت می‌کنند. پارلمان این کشورها معمولاً از یک یا دو بخش تشکیل می‌شوند (مانند مجلس عوام و مجلس خواص) و تک مجلسی یا دومجلسی خوانده می‌شوند، گرچه مدل‌های پیچیده‌تری هم موجود هستند.

نخست‌وزیر یک کشور معمولاً همیشه رهبرحزب اکثریت در مجلس سفلی در پارلمان است ولی مسئولیت را تا زمانی در اختیار دارد کهرای اعتماد مجلس پابرجا بماند. اگر اعضای مجلس سفلی اعتماد خود به رهبر را به هر علتی از دست بدهند، فراخوانی برای رای عدم اعتماد می‌دهند ونخست‌وزیر را مجبور بهاستعفا می‌کنند.

فهرست مجلس‌ها

[ویرایش]

مقاله اصلی:فهرست مجالس قانونگذاری بر اساس کشور

آسیا

[ویرایش]

اتحادیه اروپا

[ویرایش]

استرالیا و اقیانوسیه

[ویرایش]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ۱٫۰۱٫۱«مجلس» [عمومی] هم‌ارزِ «پارلمان» (بهفرانسوی:parlement)؛ منبع:گروه واژه‌گزینی.(۱۳۷۶-۱۳۸۵). فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان.تهران: انتشاراتفرهنگستان زبان و ادب فارسی.شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۷۷-۱ (ذیل سرواژهٔparlement)
  2. Parliament
  3. لغت‌نامه دهخدا، سرواژهٔ مجلس
  4. Majles. Encyclopedia of the Modern Middle East and North Africa, The Gale Group, Inc, 2004.http://www.answers.com/topic/majles, accessed August 18, 2012.
  5. The first Parliamentsبایگانی‌شده در ۱۳ اکتبر ۲۰۱۰ توسطWayback Machine Parliament.uk
درویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔمجلس موجود است.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=مجلس&oldid=42185696»
رده‌ها:
رده‌های پنهان:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp