ماکس شلر | |
|---|---|
| نام هنگام تولد | ماکس فردیناند شلر |
| زادهٔ | ۲۲ اوت ۱۸۷۴ |
| درگذشت | ۱۹ مهٔ ۱۹۲۸ (۵۳ سال) |
| دوره | فلسفه قرن بیستم |
| حیطه | فلسفه قاره‌ای |
| مکتب | پدیده‌شناسی |
علایق اصلی | تاریخچه روشنفکری,Value theory،فلسفه اخلاق،انسان‌شناسی فلسفی،خودآگاهی،منتقد فرهنگی،جامعه‌شناسی معرفت،دین |
ایده‌های چشمگیر | Value rankings, emotionalشهود، value-based ethics,stratification of emotional life (Scheler),ressentiment |
تأثیرگذار بر | |
ماکس فردیناند شلر (بهآلمانی:Max Ferdinand Scheler) متولد ۲۲ اوت ۱۸۷۴ درمونیخ – درگذشته در ۱۹ مه ۱۹۲۸فرانکفورت)،فیلسوف آلمانی بود. وی در زمینهپدیده شناسی فلسفی واخلاقیات فعالیت می‌کرد. از او به عنوان بنیان‌گذارجامعه‌شناسی معرفت یاد می‌کنند.
شلر در مونیخ آلمان در ۲۲ اوت ۱۸۷۴ بدنیا آمد. مادرش یهودی قشری و پدرش از کلیسای پروتستانمارتین لوتر بود. در نوجوانی به مذهبکاتولیک گروید اما هر چه مسن تر می‌شد تدریجاً از پیروی کامل عقاید آن از حدود سال ۱۹۲۱ می‌کاست. پس از سال ۱۹۲۱ در ملاء عام از پیروی اصول مذهب کاتولیک دوری جست و از مفهوم خدای یهود-مسیحیت دوری کرده تعهد خود را به انسان‌شناسی فلسفی افزایش داد. شلر دردانشگاه یناپزشکی وفلسفه خواند و در آن‌جا نزد فیلسوف برجسته مکتب ایده‌آلی،رودولف کریستف یوکن تحصیل کرد. پس از مرگ وی در سال ۱۹۲۸مارتین هایدگر باخوزه ارتگا یی گاست در بارهٔ شلر گفتند: همه فلاسفه قرن مدیون شلر بودند و او را به عنوان "قویترین نیروی فلسفی نه تنها در آلمان مدرن، بلکه در اروپا معاصر وفلسفه معاصر" مورد ستایش قرار دادند."[۱] در سال ۱۹۵۴ کارل جوزف وتیولا[الف]، بعد بنام پاپ جان پل دوم، دفاع از پایان نامه دکترای خود را در مورد" ارزیابی از امکان ایجاد یکنوع اخلاقیات مسیحی بر اساس سیستم ماکس شلر " ارائه داد.ماکس شلر
هنگامی که اولین ازدواج وی با آمالی فون دیوویتز[ب] به طلاق انجامید، شلر در سال ۱۹۱۲ با موریت فورتوونگلر[پ]، خواهر رهبر ارکسترویلهلم فورت‌ونگلر، ازدواج کرد. شلر در طولجنگ جهانی اول (۱۹۱۴–۱۹۱۸) به انجام وظیفهٔ سربازی خوانده شد، اما بعداً به دلیل آستیگماتی چشم از این وظیفه معاف و مرخص شد. اما با اشتیاق تمام وقت خود را به دفاع از مسئله جنگ مزبور، و علت درگیری آلمان در آن جنگ صرف می‌کرد.
شلر روش پدیده شناسی فلسفی را ازادموند هوسرل گرفته و تغییراتی در آن ایجاد نمود تا بتواند در حوزه‌هایی غیر از آگاهی-پژوهی (که اهتمام هوسرل عمدتاً معطوف به آن بود) به کار بیاید. بنابراین شلر از پیشگامان تسری روش پدیده شناسی به حوزه‌هایی نظیر دین، اخلاقیات و ارزش‌ها بود. او در کنارپدیده شناسی ذات انگار از پدیده شناسی بازساز سخن می‌گوید و نوآوری عمدهٔ او در روش پدیده شناسی شاید همین باشد.[۱]
