لیگ فوتبال
پریمِرا دیویژن یالا لیگا (بهاسپانیایی: La Liga) که با نام تجاریلا لیگا ئی ای اسپورتز نیز شناخته می‌شود، دستهٔ برتر لیگ حرفه‌ایفوتبال اسپانیا است. این لیگ با شرکت ۲۰ تیم برگزار می‌شود. در پایان هر فصل سه تیمی که در انتهای جدول قرارگرفته‌اند بهدسته دوم سقوط کرده و با سه تیم برتر دستهٔ دوم جایگزین می‌شوند. لا لیگا یکی از مهم‌ترین لیگ‌های فوتبال دنیاست و هم‌اکنون باضریب ۱۰۲٫۲۸۳ بالاتر ازلیگ برتر فوتبال انگلستان،بوندس‌لیگای آلمان،سری آ ایتالیا ولیگ ۱ فرانسه در رتبهٔ اول فوتبال اروپا قرار دارد. این لیگ بیش از هر لیگ دیگری از سوییوفا در ردهٔ اول معتبرترین لیگ‌های اروپایی قرار گرفته است.
تاکنون ۶۲ تیم در لا لیگا سابقهٔ حضور داشته‌اند و ۹ تیم دستیابی به جام قهرمانی را تجربه کرده‌اند. از دههٔ ۱۹۵۰ لالیگا تحت سیطرهٔرئال مادرید وبارسلونا بوده است.
در دهه‌های ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰ و دو دههٔ اخیر، لا لیگا قهرمانان دیگری را نیز به خود دیده است که شاملاتلتیکو مادرید،اتلتیک بیلبائو،والنسیا،سویا،دپورتیو لاکرونیا،رئال سوسیداد ورئال بتیس می‌شود. لا لیگا یکی از محبوب‌ترین لیگ‌هایورزش‌های حرفه‌ای در دنیاست. هر مسابقهٔ آن در فصل ۰۸–۲۰۰۷ به‌طور میانگین ۲۹٬۰۲۹ تماشاگر داشته که آن را در ردهٔ هشتم در میان تمام لیگ‌هایورزشی دنیا و در ردهٔ دوم در میان لیگ های فوتبال (پس ازلیگ برتر انگلستان) قرار می‌دهد.
باشگاه‌های لالیگا بیشترین قهرمانیدر لیگ قهرمانان اروپا (۲۰ بار)،لیگ اروپا (۱۴ بار)،سوپرجام اروپا (۱۷ بار) وجام باشگاه‌های جهان (۸ بار) را کسب کرده‌اند و بازیکنان آن بیشترین تعدادتوپ طلا (۲۴ بار)، جایزهٔبهترین بازیکن مرد فیفا (۱۹ بار) و جایزهٔبهترین بازیکن مرد سال یوفا (۱۲ بار) را به‌دست آورده‌اند.
از زمان آغاز لالیگا، ۶۲ تیم در آن به رقابت پرداخته‌اند. در طول دههٔ ۱۹۴۰والنسیا،اتلتیکو مادرید و بارسلونا به‌عنوان قدرتمندترین باشگاه‌ها ظاهر شدند و چند عنوان را به‌دست آوردند. رئال مادرید و بارسلونا در دههٔ ۱۹۵۰ قهرمانی را در دست داشتند و هر کدام چهار عنوان قهرمانی لالیگا را در این دهه کسب کردند. در طول دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، برتری با رئال مادرید بود و این تیم، ۱۴ عنوان قهرمانی لالیگا، را به‌دست‌آورد. در این دوره اتلتیکو مادرید نیز چهار عنوان قهرمانی را به‌دست‌آورد.[۱] در طول دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، رئال مادرید همچنان تیمی برجسته در لالیگا بود، اما باشگاه‌هایباسکاتلتیک کلاب ورئال سوسیداد نیز موفق بودند و هر کدام دو عنوان قهرمانی را به‌دست آوردند. از دههٔ ۱۹۹۰ به بعد، بارسلونا بر لالیگا تسلط داشته و تا به امروز هفده عنوان قهرمانی را به‌دست آورده است.[۲] رئال مادرید در این دوره یازده عنوان قهرمانی را به‌دست آورده است. لالیگا در این سال‌ها قهرمانان دیگری از جملهوالنسیا ودپورتیوو لاکرونیا را نیز به‌خود دیده است.
در مجموع ۲۰ تیم در فصل ۲۰۲۴/۲۰۲۵ در لیگ به رقابت می‌پردازند، که شامل تیم‌های زیر است:
قهرمانان از ۱۹۲۹ تاکنون
[ویرایش]مبالغ پرداختی از طرففدراسیون فوتبال اسپانیا:
- تیم اول: ۱۰۵ میلیونیورو
- تیم دوم: ۱۰۰ میلیون یورو
- تیم سوم:۴۰ میلیون یورو
- تیم چهارم: ۹ میلیون یورو
- تیم پنجم: ۸٫۵ میلیون یورو
- تیم ششم: ۸ میلیون یورو
- تیم هفتم: ۷٫۵ میلیون یورو
- تیم هشتم: ۷ میلیون یورو
- تیم نهم: ۶٫۵ میلیون یورو
- تیم دهم: ۶ میلیون یورو
- تیم یازدهم: ۵٫۵ میلیون یورو
- تیم دوازدهم: ۵ میلیون یورو
- تیم سیزدهم: ۴٫۵ میلیون یورو
- تیم چهاردهم: ۴ میلیون یورو
- تیم پانزدهم: ۳٫۵ میلیون یورو
- تیم شانزدهم: ۳ میلیون یورو
- تیم هفدهم: ۲٫۵ میلیون یورو
- تیم هجدهم: ۲ میلیون یورو
- تیم نوزدهم: ۱٫۵ میلیون یورو
- تیم بیستم: ۰٫۵ میلیون یورو
حق پخش تلویزیونی تیم‌ها
[ویرایش]حق پخش تلویزیونی تیم‌های لالیگا (فصل ۱۶–۲۰۱۵):
- رئال مادرید: ۱۹۵ میلیون یورو
- بارسلونا: ۱۳۵ میلیون یورو
- والنسیا: ۴۵ میلیون یورو
- اتلتیکو: ۴۰ میلیون یورو
- اتلتیک بیلبائو: ۳۰ میلیون یورو
- سویا: ۳۰ میلیون یورو
- ویارئال: ۳۰ میلیون یورو
- رئال بتیس: ۲۸ میلیون یورو
- اسپانیول: ۲۸ میلیون یورو
- دیپورتیوو لاکرونیا: ۲۵ میلیون یورو
- رئال سوسیداد: ۲۵ میلیون یورو
- مالاگا: ۲۵ میلیون یورو
- ختافه:۲۵ میلیون یورو
- سلتاویگو: ۲۲ میلیون یورو
- لوانته: ۲۰ میلیون یورو
- اسپورتینگ گیخون: ۱۸ میلیون یورو
- لاس پالماس:۱۸ میلیون یورو
- گرانادا: ۱۸ میلیون یورو
- رایو وایکانو: ۱۸ میلیون یورو
- ایبار: ۱۸ میلیون یورو
قهرمانان بر پایهٔ باشگاه
[ویرایش]| باشگاه | قهرمان | نایب قهرمان | سال‌های قهرمانی |
|---|
رئال مادرید | 0۳۶ | 0۲۶ | ۱۹۳۱–۳۲، ۱۹۳۲–۳۳، ۱۹۵۳–۵۴، ۱۹۵۴–۵۵، ۱۹۵۶–۵۷، ۱۹۵۷–۵۸، ۱۹۶۰–۶۱، ۱۹۶۱–۶۲، ۱۹۶۲–۶۳، ۱۹۶۳–۶۴، ۱۹۶۴–۶۵، ۱۹۶۶–۶۷، ۱۹۶۷–۶۸، ۱۹۶۸–۶۹، ۱۹۷۱–۷۲، ۱۹۷۴–۷۵، ۱۹۷۵–۷۶، ۱۹۷۷–۷۸، ۱۹۷۸–۷۹، ۱۹۷۹–۸۰، ۱۹۸۵–۸۶، ۱۹۸۶–۸۷، ۱۹۸۷–۸۸، ۱۹۸۸–۸۹، ۱۹۸۹–۹۰، ۱۹۹۴–۹۵، ۱۹۹۶–۹۷، ۲۰۰۰–۰۱، ۲۰۰۲–۰۳، ۲۰۰۶–۰۷، ۲۰۰۷–۰۸، ۲۰۱۱–۱۲، ۱۷–۲۰۱۶، ۲۰۱۹–۲۰، ۲۰۲۱–۲۲، ۲۴-۲۰۲۳ |
| بارسلونا | 0۲۸ | 0۲۸ | ۱۹۲۹–۲۹، ۱۹۴۴–۴۵، ۱۹۴۷–۴۸، ۱۹۴۸–۴۹، ۱۹۵۱–۵۲، ۱۹۵۲–۵۳، ۱۹۵۸–۵۹، ۱۹۵۹–۶۰، ۱۹۷۳–۷۴، ۱۹۸۴–۸۵، ۱۹۹۰–۹۱، ۱۹۹۱–۹۲، ۱۹۹۲–۹۳، ۱۹۹۳–۹۴، ۱۹۹۷–۹۸، ۱۹۹۸–۹۹، ۲۰۰۴–۰۵، ۲۰۰۵–۰۶، ۲۰۰۸–۰۹، ۲۰۰۹–۱۰، ۲۰۱۰–۱۱، ۲۰۱۲–۱۳، ۲۰۱۴–۱۵، ۲۰۱۵–۱۶، ۲۰۱۷–۱۸، ۲۰۱۸–۱۹، ۲۰۲۲–۲۳، ۲۰۲۴–۲۵ |
اتلتیکو مادرید | 0۱۱ | 0۱۰ | ۱۹۳۹–۴۰، ۱۹۴۰–۴۱، ۱۹۴۹–۵۰، ۱۹۵۰–۵۱، ۱۹۶۵–۶۶، ۱۹۶۹–۷۰، ۱۹۷۲–۷۳، ۱۹۷۶–۷۷، ۱۹۹۵–۹۶، ۱۴–۲۰۱۳، ۲۱–۲۰۲۰ |
اتلتیک بیلبائو | 0۸ | 0۷ | ۱۹۲۹–۳۰، ۱۹۳۰–۳۱، ۱۹۳۳–۳۴، ۱۹۳۵–۳۶، ۱۹۴۲–۴۳، ۱۹۵۵–۵۶، ۱۹۸۲–۸۳، ۱۹۸۳–۸۴ |
| والنسیا | 0۶ | 0۶ | ۱۹۴۱–۴۲، ۱۹۴۳–۴۴، ۱۹۴۶–۴۷، ۱۹۷۰–۷۱، ۲۰۰۱–۰۲، ۲۰۰۳–۰۴ |
رئال سوسیداد | 0۲ | 0۳ | ۱۹۸۰–۸۱، ۱۹۸۱–۸۲ |
| دپورتیوو لاکرونیا | 0۱ | 0۵ | ۱۹۹۹–۲۰۰۰ |
| سویا | 0۴ | ۱۹۴۵–۴۶ |
| رئال بتیس | 0۰ | ۱۹۳۴–۳۵ |
تا تاریخ ۸ ژانویهٔ ۲۰۲۲ این بازیکنان بیشترین گل را در لالیگا به ثمر رساندند.
نام بازیکنانی که هنوز در لالیگا فعال هستند،پررنگ شده و بازیکنانی که در سایر لیگ‌ها بازی می‌کنند،کج شده است:
تا تاریخ ۸ ژانویهٔ ۲۰۲۲ این بازیکنان بیشترین بازی را در لالیگا انجام دادند.
نام بازیکنانی که هنوز در لالیگا فعال هستند،پررنگ شده و بازیکنانی که در سایر لیگ‌ها بازی می‌کنند،کج شده است:
لالیگا همچنین پس ازلیگ ملی فوتبال آمریکا،لیگ برتر بیسبال آمریکا،اِن‌بی‌اِی،لیگ برتر فوتبال انگلستان،لیگ ملی هاکی آمریکا وبوندس‌لیگا هفتمین لیگ حرفه‌ای ورزش در جهان از نظر درآمد است.[۱۸] لالیگا از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۶، توسطبانکو بیلبائو ویسکایا آرخنتاریا حمایت می‌شد. سپس از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۳ توسطبانک سانتاندر و از سال ۲۰۲۳ توسطالکترونیک آرتس حمایت مالی می‌شود.
