Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


پرش به محتوا
ویکی‌پدیادانشنامهٔ آزاد
جستجو

سده هجدهم میلادی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر ازقرن هجدهم)
Millennia
Centuries
  • '
Timelines
  • [[#Events|]]
  • [[#Events|]]
  • [[#Events|]]
State leaders
  • '
Decades
خطای عبارت: عملگر < دور از انتظار
خطای عبارت: عملگر < دور از انتظار
عبور واشینگتن از دلاور در ۲۵ دسامبر ۱۷۷۶ (۵ دی ۱۱۵۵). رخدادی نمادین در طولانقلاب آمریکا
تسخیر زندان باستیل در ۱۴ ژوئیه ۱۷۸۹. رخدادی نمادین در طولانقلاب فرانسه

سدهٔ هجدهم میلادی به فاصلهٔ بین سال‌های۱۷۰۱ تا۱۸۰۰ درگاهشماری گریگوری گفته می‌شود.

گاهی مورخان اروپایی، اصطلاح سدهٔ هجدهم میلادی را برای اشاره به دوره‌های دیگری استفاده می‌کنند. برای مثال سده ۱۸ کوتاه به سال‌های بین۱۷۸۹۱۷۱۵ یعنی از مرگلویی چهاردهم فرانسه تا آغازانقلاب فرانسه گفته می‌شود تا بتوان به دو رویدادی که با هم ارتباط تنگاتنگی دارند اشاره کرد. انقلاب فرانسه با ارائه تعریفی از ملت، آن را به‌طور مستقیم وارد معادلات بین‌المللی کرد.

از سوی دیگر مورخینی هستند که از اصطلاح سده ۱۸ طولانی برای اشاره به دورانی که ازانقلاب باشکوهانگلستان در سال۱۶۸۸ شروع و تاجنگ واترلو در سال۱۸۱۵ یا حتی کمی بعد از آن طول می‌کشد استفاده می‌کنند.

در طول سده ۱۸ میلادیروشنگری در انقلاب‌هایفرانسه،هائیتی وآمریکا به حد اعلای خود رسید. فلسفه و علم با سرعت زیادی پیشرفت کردند.

فیلسوفان، زمانی را تصور می‌کردند که دیگربنیادگرایی مسیحی وجود نداشته باشد. این رؤیا با وقوع انقلاب فرانسه به واقعیت تبدیل شد اما چیزی نگذشت کهدورهٔ وحشت به رهبریماکسیمیلیان روبسپیر فرا رسید و این آرزو را به چالش کشید. سلاطین اروپایی در آغاز با آغوشی باز به استقبالعصر روشنگری رفتند اما پس از آن که شعله‌های انقلاب فرانسه درگرفت از ترس این که قدرتشان را از دست ندهند به ائتلاف‌های گستردهٔ ضدانقلابی پیوستند.

امپراتوری عثمانی پس از پذیرفتنمعاهده کارلویتز، با شیبی آرام به سمت زوال حرکت می‌کرد زیرا نتوانسته بود با پیشرفت‌های اروپایی‌ها در فناوری همگام شود.عصر لاله نماد دورهٔ صلح و رویکرد به اروپا پس از پیروزی در مقابل روسیه جوان در سال۱۷۱۱ بود. در طول این سده تلاش‌های زیادی برای اصلاحات انجام گرفت که موفقیت‌های محدودی داشتند. همچنین امپراتوریسوئد پس از شکست خوردن ازروسیه درجنگ بزرگ شمالی، روند افول خود را آغاز کرد و روسیه به قدرت مطلقحوزه بالتیک تبدیل شد.

سده ۱۸، پایانی بر کار کشورمشترک‌المنافع لهستان - لیتوانی بود. این پادشاهی که زمانی قدرتمند و گسترده بود و می‌توانست مسکو را شکست بدهد و لشکریان عثمانی را مغلوب سازد، تحت حملات متعدد در هم شکست. نظام حکومتی نیمه‌دموکراتیک این کشور آن قدر مؤثر نبود که بتواند از پس قدرت رژیم‌های سلطنتی همسایه نظیر پروس، روسیه و اتریش برآید. این کشورها سرزمین‌های این اتحادیه را بین خود تقسیم کردند و دورنمای سیاسیاروپای مرکزی را برای صد سال آینده دستخوش تغییر قرار دادند.

در آسیا نیز امپراتوری‌هایچین وهند رو به افول گذاشتند و در ایران،سلسله صفویه سقوط کرد.

امپراتوری بریتانیا با شکست دادن فرانسه در آمریکا دردهه ۱۷۶۰ وتسلط بر بخش‌های زیادی از هندوستان تبدیل به ابرقدرتی جهانی شد. با این حال بریتانیایی‌ها بخش اعظم مستعمرات خود در شمال آمریکا را در پیانقلاب آمریکا که فعالانه توسط فرانسوی‌ها حمایت می‌شد از دست دادند. با ثبت اختراعموتور بخار در بریتانیا دردهه ۱۷۵۰انقلاب صنعتی در این کشور آغاز شد. هر چند این انقلاب شروع آرامی داشت اما بعدها تأثیر عظیمی بر جوامع انسانی و محیط زیست گذاشت.

رویدادها

[ویرایش]

دههٔ ۱۷۰۰

[ویرایش]
پتر کبیر درجنگ پلتاوا
توکوگاوا یوشیمونه،شوگونژاپن

دههٔ ۱۷۱۰

[ویرایش]

دههٔ ۱۷۲۰

[ویرایش]
سلسلهٔ صفوی با هجومافغان‌ها بهایران به پایان رسید.
روسیه با حمله به ایران در سال۱۱۰۱ شهرهایدربند،باکو،شیروان،گیلان،مازندران واسترآباد را اشغال کرد.

دههٔ ۱۷۳۰

[ویرایش]
نادر شاه افشار
فردریک دوم کبیر، پادشاهپروس

دههٔ ۱۷۴۰

[ویرایش]
پس ازجنگ کالودن در سال۱۷۴۶ نظام طایفه‌ای اسکاتلندی‌ها رو به زوال گذاشت.

دههٔ ۱۷۵۰

[ویرایش]
مرگ فرمانده ولف

دههٔ ۱۷۶۰

[ویرایش]
کریم‌خان زند، بنیان‌گذار سلسلهٔ زند در ایران

دههٔ ۱۷۷۰

[ویرایش]
جیمز کوک، دریانورد و پویندهٔ بریتانیایی

دههٔ ۱۷۸۰

[ویرایش]
شیخ المنصور رهبریچچنی‌تبار بود که در سده ۱۸ (میلادی) علیهامپریالیسمکاترین کبیر درقفقاز به پا خواست.

دههٔ ۱۷۹۰

[ویرایش]
آقا محمدخان قاجار، مؤسسسلسلهٔ قاجار درایران
ناپلئون بناپارت در حال عبور از گردنهآلپ

شخصیت‌های مهم

[ویرایش]

رهبران، سیاستمداران و نظامیان جهان

[ویرایش]
محی‌الدین محمد اورنگ‌زیب عالمگیر ششمینامپراتور گورکانیهند و سومین پسرشاه‌جهان وارجمندبانو
بنجامین فرانکلین، یکی از پدران بنیانگذارایالات متحده
توماس جفرسون نویسنده اصلیاعلامیه استقلال ایالات متحده و سومین رئیس جمهور آمریکا
کاترین دوم روسیه ملقب بهکاترین کبیر ۳۴ سالامپراتور روسیه بود.
فردیناند ششم اسپانیا
امپراتور چیانلانگ، ششمین امپراتورمنچوییسلسلهٔ چینگ درچین
ماکسیمیلیان روبسپیر، انقلابی فرانسوی و از آغازگراندوره وحشتفرانسه

صنعت نمایش، تئاتر و سرگرمی

[ویرایش]
دیوید گریک، بازیگر، نمایش‌نامه‌نویس، مدیر تئاتر و تهیه‌کنندهٔانگلیسی

موسیقی‌دانان و آهنگسازان

[ویرایش]
موتزارت، نابغه موسیقی اهل اتریش
بتهوون، نابغه موسیقی کلاسیک اهل آلمان
یوزف هایدن، موسیقی دان شهیر اتریشی
یوهان سباستیان باخ، آهنگساز و نوازندهارگآلمانی

هنرمندان نگارگر، نقاشان، پیکرتراشان، گراورسازان و معماران

[ویرایش]
ژان باپتیست سیمون شاردن
جاشوا رینولدز، نقاش انگلستانی الاصل
جیوانی پائولو پانینی
یوری فلتن، معمار کاخکاترین کبیر
ژاک لویی داوید، نقاش فرانسوی سبکنئوکلاسیسیسم

نویسندگان و شاعران

[ویرایش]
الکساندر پوپ شاعر و منتقد انگلیسی
جاناتان سوییفت هجونویس، شاعر و نویسنده رساله‌های سیاسی
ولتر، نویسنده و فیلسوف فرانسوی عصر روشنگری

فیلسوفان و دین‌شناسان

[ویرایش]
امانوئل سویدنبرگ، عالم و عارفسوئدی
گوتهولد افرایم لسینگ، فیلسوف و منتقد ادبی و نویسنده اهل آلمان
ایمانوئل کانت، فیلسوفآلمانی و مبدعمنطق استعلایی که از نخستین پیشگامانایدئالیسم آلمانی بود و بیشتر به جهت نقد های سه گانه خویش یعنی (نقد عقل محض ،نقد قوه حکم ونقد عقل عملی) معروف است.
دیوید هیوم، فیلسوفاسکاتلندیفایده گرا و از پیشروانمکتب تجربه‌گرایی که با نگاشتن کتاب (رساله درباره طبیعت آدمی) تاثیر بسزایی بر تفکرات عصر خود و قرون بعد از خود گذاشت .
پیر سیمون لاپلاس ، ریاضیدان و متفکرفرانسوی که با ایده های چشمگیری چونجبرگرایی علمی ،عملگر وتبدیلات لاپلاس ، مطالعه مکانیک کلاسیک بر اساس حسابان ، تفسیر بیزی دراحتمالات و ... را توسعه بخشید که تاثیر بسزایی در عرصه بسیاری از شاخه هایفیزیک ریاضی داشت.

دانشمندان و پژوهشگران

[ویرایش]
آدام اسمیت، اقتصاددان اسکاتلندی و نویسنده کتابثروت ملل . از وی به عنوان پدر علماقتصاد نوین یاد میشود . چشمگیر ترین ایده های اومزیت مطلق ودست نامرئی بود که تا سالیان سال تاثیرات بسزایی بر سرنوشت جوامع گذاشت.
جیمز وات، پدر انقلاب صنعتی
ماریا گائتانا آنیزی، زبان‌شناس، ریاضی‌دان و فیلسوف ایتالیایی نویسنده اولین کتاب حساب دیفرانسیل و انتگرال

دزدان دریایی

[ویرایش]

اختراعات، اکتشافات و نوآوری‌ها

[ویرایش]
نمونه‌ای از یکماشین بخار اولیه
اختراعاکتنت به دقت ناوبری در دریاها کمک شایانی کرد.
نمونه‌ای از یک دستگاهچاپ سنگی (لیتوگرافی)

آثار شاخص ادبی و فلسفی

[ویرایش]
تصویر ویراست نخست کتابسفرهای گالیور اثرجاناتان سویفت
تصویر عنوان کتابسنجش خرد ناب اثرامانوئل کانت
تصویر عنوان کتابثروت ملل اثرآدام اسمیت

آثار شاخص موسیقی

[ویرایش]
بخش آغازین فوگوی شش قسمتی به خطباخ

پانویس

[ویرایش]
  1. 曽根崎心中
  2. Les Mille et Une Nuits
  3. A Tale of a Tub
  4. The Rape of the Lock
  5. Robinson Crusoe
  6. The New Science
  7. Gulliver's Travels
  8. The Dunciad
  9. A Little Pretty Pocket-Book
  10. 忠臣蔵
  11. Clarissa
  12. The History of Tom Jones, a Foundling
  13. Elegy Written in a Country Churchyard
  14. A Dictionary of the English Language
  15. Candide
  16. The Theory of Moral Sentiments
  17. Tristram Shandy
  18. Émile, ou De l'éducation
  19. Du contrat social ou Principes du droit politique
  20. Die Leiden des jungen Werthers
  21. 雨月物語
  22. The Wealth of Nations
  23. The History of the Decline and Fall of the Roman Empire
  24. Amazing Grace
  25. Lives of the Most Eminent English Poets
  26. Kritik der reinen Vernunft
  27. Die Räuber
  28. Les Liaisons dangereuses
  29. Federalist Papers
  30. Kritik der praktischen Vernunft
  31. Songs of Innocence
  32. Путешествие из Петербурга в Москву
  33. Reflections on the Revolution in France
  34. Rights of Man
  35. Poor Liza
  36. Songs of Experience
  37. Lyrical Ballads
  38. An Essay on the Principle of Population
  39. 紅樓夢
  40. Rinaldo
  41. Brandenburgische Konzerte
  42. Le quattro stagioni
  43. Johannes-Passion
  44. Matthäus-Passion
  45. Hippolyte et Aricie
  46. Goldberg-Variationen
  47. Messiah
  48. h-Moll-Messe
  49. Die Kunst der Fuge
  50. Orphée et Eurydice
  51. Le nozze di Figaro, ossia la folle giornata
  52. Il dissoluto punito, ossia il Don Giovanni
  53. Jupiter-Sinfonie
  54. Die Zauberflöte
  55. London symphonies
  56. The Creation
    • دهه‌ها و سال‌ها

دهه‌ها و سال‌ها
۱۶۹۰
۱۷۰۰
۱۷۱۰
۱۷۲۰
۱۷۳۰
۱۷۴۰
۱۷۵۰
۱۷۶۰
۱۷۷۰
۱۷۸۰
۱۷۹۰
۱۸۰۰

جستارهای وابسته

[ویرایش]
هزارهسده
۹ پ‌م:۹۰ پ‌م۸۹ پ‌م۸۸ پ‌م۸۷ پ‌م۸۶ پ‌م۸۵ پ‌م۸۴ پ‌م۸۳ پ‌م۸۲ پ‌م۸۱ پ‌م
۸ پ‌م:۸۰ پ‌م۷۹ پ‌م۷۸ پ‌م۷۷ پ‌م۷۶ پ‌م۷۵ پ‌م۷۴ پ‌م۷۳ پ‌م۷۲ پ‌م۷۱ پ‌م
۷ پ‌م:۷۰ پ‌م۶۹ پ‌م۶۸ پ‌م۶۷ پ‌م۶۶ پ‌م۶۵ پ‌م۶۴ پ‌م۶۳ پ‌م۶۲ پ‌م۶۱ پ‌م
۶ پ‌م:۶۰ پ‌م۵۹ پ‌م۵۸ پ‌م۵۷ پ‌م۵۶ پ‌م۵۵ پ‌م۵۴ پ‌م۵۳ پ‌م۵۲ پ‌م۵۱ پ‌م
۵ پ‌م:۵۰ پ‌م۴۹ پ‌م۴۸ پ‌م۴۷ پ‌م۴۶ پ‌م۴۵ پ‌م۴۴ پ‌م۴۳ پ‌م۴۲ پ‌م۴۱ پ‌م
۴ پ‌م:۴۰ پ‌م۳۹ پ‌م۳۸ پ‌م۳۷ پ‌م۳۶ پ‌م۳۵ پ‌م۳۴ پ‌م۳۳ پ‌م۳۲ پ‌م۳۱ پ‌م
۳ پ‌م:۳۰ پ‌م۲۹ پ‌م۲۸ پ‌م۲۷ پ‌م۲۶ پ‌م۲۵ پ‌م۲۴ پ‌م۲۳ پ‌م۲۲ پ‌م۲۱ پ‌م
۲ پ‌م:۲۰ پ‌م۱۹ پ‌م۱۸ پ‌م۱۷ پ‌م۱۶ پ‌م۱۵ پ‌م۱۴ پ‌م۱۳ پ‌م۱۲ پ‌م۱۱ پ‌م
۱ پ‌م:۱۰ پ‌م۹ پ‌م۸ پ‌م۷ پ‌م۶ پ‌م۵ پ‌م۴ پ‌م۳ پ‌م۲ پ‌م۱ پ‌م
۱:  ۱  ۲  ۳  ۴  ۵  ۶  ۷  ۸  ۹۱۰
۲:۱۱۱۲۱۳۱۴۱۵۱۶۱۷۱۸۱۹۲۰
۳:۲۱۲۲۲۳۲۴۲۵۲۶۲۷۲۸۲۹۳۰
۴:۳۱۳۲۳۳۳۴۳۵۳۶۳۷۳۸۳۹۴۰
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=سده_هجدهم_میلادی&oldid=42211989»
رده‌ها:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp