قاچاق اسلحه (انگلیسی:Arms trafficking) همچنین gunrunning به جابجایی یاقاچاق غیرقانونیسلاح‌ها یامهمات غیرمجاز گفته می‌شود. اینکه چه چیزی اساس تجارت قانونی اسلحه را تعیین می‌کند به شکل گسترده‌ای متفاوت است و بر اساس قوانین ملی و محلی می‌باشد.
گزارش ۱۹۹۷هیئت کارشناسان دولتی سازمان ملل متحد برسلاح‌های کوچک تعریفی شفاف‌تر و دقیق‌تر ارائه کرد که به صورت بین‌المللی پذیرفته شد. این گزارشاسلحه‌های کوچک (ریوالورها (ششلول یا هفت‌تیر)،پیستل‌های خودبارگذار،تفنگ‌ها،کارابین‌ها،مسلسل دستی،تفنگ‌های تهاجمی ومسلسل‌های سبُک) که برای استفاده شخصی طراحی شده‌اند و سلاح‌های سبُک (مسلسل سنگین،نارنجک‌اندازهای دستی و سوارشدهٔ سنگین،پدافندهای هوایی قابل حمل،توپ‌های ضدتانک قابل حمل،توپ‌های بدون لگد،سیستم‌های موشکی ضدهوایی قابل حمل وخمپاره‌اندازهای کالیبر کمتر از ۱۰۰ میلی‌متر) که برای استفاده توسط چند شخص به عنوان یک واحد نظامی طراحی شده‌اند را از هم متمایز و تفکیک کرد. همچنین مهمات ومواد منفجره که یک بخش مکمل از اسلحه‌های کوچک و سلاح‌های سبک در درگیری هستند.[۱]
اگرچه قاچاق اسلحه در مناطق درگیری‌های سیاسی گسترده‌است، اما این موضوع تنها به چنین نواحی‌ای منحصر نمی‌شود، و برای مثال درکره جنوبی، رقمی حدود ۶۳ میلیون قبضه سلاح بههند وپاکستان قاچاق شده‌است.[۲]
ممنوعیت قاچاق اسلحه یکی از زمینه‌هایی ست که در مفادحقوق بین‌الملل به صورت رو به افزایش مورد توجه است. نمونه‌هایی از قاچاق اسلحه سابق و کنونی شامل:
درایالات متحده، گاهی اوقات اصطلاحخط لوله آهن[نکته ۱] برای توصیفبزرگراه میان‌ایالتی ۹۵ و بزرگراه‌های متصل به آن به عنوان یک گذرگاه قاچاق اسلحه بهنیویورک سیتی استفاده می‌شود.[۳]
ارزش کلی بازار جهانی اسلحه سالانه حدود ۶۰ میلیارد دلار تخمین زده شده‌است با حدود ۸ میلیارد دلار برای پیستل‌ها، تفنگ‌ها، مسلسل‌ها و گلوله‌ها.[۴] ارزش کل تجارت غیرقانونی اسلحه به سختی قابل تخمین است، اماتجارت غیرقانونی اسلحه‌های کوچک حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد از کل تجارت اسلحه در جهان تخمین زده شده‌است.[۵]
پلیس ایتالیا اعلام کرد که ۹ نفر از جمله چند ایرانی را در شهر میلان به اتهام دست داشتن در قاچاق سلاح به ایران بازداشت کرده‌است.[۶]
یک سرباز سابق نیروی دریایی بریتانیا به نام اندرو فاکنر، روز سه شنبه ۱۳ مهر ۱۳۸۹ که قصد فروش ۱۰۰ عدد دوربین اسلحه به ایران را داشت در فرودگاه هیثروی لندن دستگیر شد.[۷]
آرماندو اسپاتارو، دادستان ضد تروریسم ایتالیا، در یک کنفرانس خبری سلاح‌ها و مهماتی که از یک شبکه قاچاق اسلحه به دست آمده را نشان داده و گفت دو ایرانی بنام‌های حمید معصومی نژاد، خبرنگار رادیو و تلویزیون دولتی ایران و نازنین روناسی از جمله بازداشت شدگان هستند.[۸][۹]
منذر الکسار، زادهٔ ۱۹۴۵ درسوریه مشهور به «شاهزاده ماربلا»(بهانگلیسی:Prince of Marbella)، محکوم شده در ۲۰ نوامبر ۲۰۰۸ در ایالات متحده برای فروش تسلیحات بهفارک.
ویکتور بوت زادهٔدوشنبه،جمهوری سوسیالیستی تاجیکستان شوروی، برای قاچاق اسلحه به سراسر جهان به ویژه از کشورهای شوروی سابق به خاورمیانه و آفریقا از طریق مجموعه شرکت‌های راه و ترابری که در فیلم واقع‌گرایارباب جنگ نیز به تصویر کشیده شد. محکوم شده در سال ۲۰۱۰ به جرم فروش اسلحه بهفارک.
ساموئل کامینگز (۷ فوریه ۱۹۲۷–۲۹ آوریل ۱۹۹۸) دلال آمریکایی اسلحه‌های کوچک، مؤسس شرکت اینترنشنال آرمامنت کرپوریشن مشهور به اینترآرمز یا اینترآرمکو در ۱۹۵۳، شرکتی که بازار خصوصی و آزاد جهانی فروش سلاح را قبضه کرد.[۱۰]
عدنان خاشقجی، زاده ۲۵ ژوئیه ۱۹۳۵، تاجر عربستان سعودی. در اوائل دهه ۱۹۸۰ ارزش خالص تجارت خودش را تا ۴ میلیارد دلار رساند.
لئونید مینین (اوکراینی:Леонід Юхимович Мінін) زاده ۱۴ دسامبر ۱۹۴۷ قاچاقچی بین‌المللیاوکراینی که در ۴ اوت ۲۰۰۰ درمیلانایتالیا توسط مقامات ایتالیا دستگیر شد و برای دلالی غیرقانونی اسلحه به کشورهای آفریقای غربی به دو سال زندان محکوم شد.
سارکیس سوقانالیان(ارمنی:Սարգիս Սողանալեան؛۶ فوریه ۱۹۲۹ دراسکندرون–۵ اکتبر ۲۰۱۱)، مشهور بهتاجر مرگ که به عنوان بزرگترین تاجر اسلحه درجنگ سرد مشهور شد و در طول دهه ۱۹۸۰ طیجنگ ایران و عراق یکی از تأمین کنندگان سلاح گرم و جنگ‌افزار برایرژیم سابق بعث بود که ارزش معاملات وی به ۱٫۶ میلیارد دلار رسید.[۱۱]
دیل استافل (۱۹۶۱–۴ دسامبر ۲۰۰۴) تاجر و دلال اسلحه آمریکایی که درتلاش‌های آمریکا در بازسازی پس ازجنگ عراق درگیر بود. پس از آگاهیپنتاگون از فساد و بی‌نظمی در پرداخت که پرسنل ایالات متحده درحکومت ائتلاف موقت عراق با دولت عراق درگیر آن بودند، او در یک کمین درتاجی عراق کشته شد.
|ماه= صرف‌نظر شد (کمک)