فلج بل (بهانگلیسی:Bell's palsy) در اثر فلجعصب زوج هفتم مغزی یاعصب صورتی رخ میدهد. در این حالت عضلات صورت به صورت ناگهانی و بهطور موقت فلج میشوند، اغلب تنها یک طرف صورت را گرفتار میکند.درگیری عصب صورتی معمولاً به تنهائی یک بیماری نیست بلکه علامتی از یک بیماری دیگر است مانند عفونت، آسیب یا تومور عصب صورتی. فلج خودبخودیعصب فاسیال بدون شواهد سایر بیماریها، فلج ایدیوپاتیک بل نامیده میشود. اگرچه دلایل زیادی وجود دارد که نشان میدهد فلج بل دارای یک مکانیسم ایمنی التهابی ویروسی است.این بیماری در هرگروه سنی رخ میدهد ولی در ۴۰–۲۰ سالگی شایع تر است.در یک جمعیت صدهزار نفری سالانه ۲۰–۱۰ مورد از آن رخ میدهد.
علائم فلج بل شامل ضعف در یک طرف صورت، انقباضات کوتاهمدت عضلانی،افتادگی پلک و لب، اشکریزش و سرازیر شدنآب دهان در طرف مبتلا، خشکی چشم، خشکی دهان، اختلالچشایی، مشکل در مکیدن پستان توسط نوزاد و لبخند کج میباشد.
عصب صورت بیشتر عضلات صورت و قسمتهای گوش را کنترل میکند. عصب صورت از میان شکاف باریک استخوان از مغز به صورت میرسد. اگر عصب صورت ملتهب شود، این امر باعث آسیب زدن به پوشش محافظ عصب میشود. با آسیب دیدن پوشش محافظ عصب ممکن است سیگنالهای فرستاده شده از مغز به عضلات صورت به درستی منتقل نشوند و منجر به ضعیف یا فلج شدن عضلات صورت شود که در این صورت فلج بل رخ داده است.
فلج بل به دلیل متورم یا فشرده شدن عصب هفتم مغزی رخ میدهد. علت دقیق این آسیب ناشناخته است، اما بسیاری از محققان پزشکی معتقدند که به احتمال زیاد این عارضه ناشی از عفونت ویروسی است.
اغلب افراد مبتلا به فلج بل در طول دو تا سه هفته بدون درمان بهبود پیدا میکنند. موفقترین شیوه درمان این است که علت آسیب عصبی را شناسایی و برطرف کرد. گاهسیتیاسکن یاام.آر. آی مغز والکترومیوگرافی عصب هفتم توصیه میشوند.
اکثریت مبتلایان به فلج صورتی بل در طول سه تا شش ماه کاملاً بیعلامت میشوند. اغلبکورتیکواستروئیدهای خوراکی مانندپردنیزولون در درمان به کار میروند مصرف همزمان یک داروی ضد ویروس مانند اسیکلوویر سبب هم افزایی داروها شده و توصیه میشود.درمان توانبخشی بسیارموثر است و در صورت لزوم دو هفته بعد از مصرف کورتیکواستروئیدهافیزیوتراپی شروع میشود.[نیازمند منبع] قطره چشمیمتیل سلولز برای سلامت و حفاظت چشمی که مرتباً در معرض محیط اطراف است مفید است.
در مواردی که فلج صورت طول بکشد، اقدامات توانبخشی تحت عنوان تمرینات نروموسکولا انجام می شود. در مواردی مثل رشد نابحای عصب صورت که دو یا چند عضله همرمان منقبض می شوند این تمرینات مفید می باشند. استفاده از بیوفیدبک نیز برای درمان و انجام تمرینات نوروموسکولار مفید است.
محققیقن زیادی معتقدند که استفاده از تحریکات الکتریکی در برگشت فلج صورت مضر است و باعث اختلال حرکتی عضلات صورت می گردد. استفاده از تحریکات الکتریکی میتوتند باعث ایجاد یا تشدید سینکینزی شود.