فشارسنج بازویی خودکار که فشار خونشریانی را نشان میدهد (بافشار خون سیستولیک ۱۵۸ میلیمتر جیوه وفشار خون دیاستولیک ۹۹ میلیمتر جیوه، باضربان قلب ۸۰ ضربه در دقیقه نشان داده میشود)
فشار خون با دو روش اندازهگیری طبقهبندی میشود، فشار خونسیستولیک (عدد اول) و فشار خوندیاستولیک (عدد دوم).[۱] برای اکثر بزرگسالان، فشار خون طبیعی در حالت استراحت درون محدوده سیستولیک ۱۰۰ تا ۱۴۰میلیمتر جیوه و دیاستولیک ۶۰ تا ۹۰ میلیمتر جیوه است.[۱۲][۱۳] برای اکثر بزرگسالان، فشار خون بالا زمانی وجود دارد که فشار خون در حالت استراحت بهطور مداوم ۱۳۰/۸۰ یا ۱۴۰/۹۰ میلیمتر جیوه یا بالاتر باشد.[۵][۱۲][۱۳] اعداد متفاوتی برای کودکان اعمال میشود.[۱۴] به نظر میرسد کهپایش سرپایی فشار خون در طول یک دوره ۲۴ ساعته، دقیقتر ازاندازهگیری فشار خون در مطب است.[۵][۱۰]
تغییرات سبک زندگی و مصرف داروها میتوانند فشار خون را کاهش داده و خطر عوارض مربوط به سلامت را کاهش دهند.[۷] تغییرات سبک زندگی شاملکاهش وزن،ورزش،کاهش مصرف نمک، کاهشمصرف الکل ورژیم غذایی سالم است.[۵] اگر تغییرات سبک زندگی کافی نباشد، ازداروهای فشار خون استفاده میشود.[۷] مصرف همزمان حداکثر سه دارو میتواند فشار خون را در ۹۰٪ افراد کنترل کند.[۵] درمان فشار خون شریانی نسبتا بالا (که بهصورت فشار خون بیش از ۱۶۰/۱۰۰ میلیمتر جیوه تعریف میشود) با استفاده از دارو با افزایشامید به زندگی همراه است.[۱۵] تأثیر درمان فشار خون میان ۱۳۰/۸۰ میلیمتر جیوه و ۱۶۰/۱۰۰ میلیمتر جیوه کمتر مشخص است، برخی مرورها مزیت درمان را نشان میدهند[۱۲][۱۶][۱۷][۱۸] و برخی دیگر مزیت آن را نامشخص میدانند.[۱۹][۲۰] فشار خون بالا، ۳۳٪ از جمعیت جهان را تحت تأثیر قرار میدهد.[۸] حدود نیمی از افراد مبتلا به فشار خون بالا از ابتلا به آن اطلاعی ندارند.[۸] گمان میرود که در سال ۲۰۱۹، فشار خون بالا عامل ۱۹٪ از کل مرگومیرها بوده است (۱۰٫۴ میلیون نفر در سطح جهان).[۸]
هیپرتانسیون به ندرت بانشانه همراه است.[۱] نیمی از افراد مبتلا به هیپرتانسیون از وجود آن بیاطلاع هستند.[۸] هیپرتانسیون معمولاً در معایناتغربالگری سلامت یا هنگام مراجعه به پزشک برای یک مشکل نامرتبط شناسایی میشود.
برخی از افراد مبتلا به فشار خون بالا،سردرد، و همچنینسبکی سر،سرگیجه،وزوز گوش (وزوز یا صدای خشخش در گوش)، تغییر بینایی یا اپیزودهایی ازغش کردن را گزارش میدهند.[۲۱] بااینحال، این نشانهها ممکن است بهاضطراب مرتبط با آن مربوط باشند تا خود فشار خون بالا.[۲۲]
فشار خون بسیار بالا (برابر یا بیشتر از فشار سیستولیک ۱۸۰ میلیمتر جیوه یا فشار دیاستولیک ۱۲۰ میلیمتر جیوه) بهعنوان بحران هیپرتانسیو شناخته میشود.[۲۶] بحران هیپرتانسیو بر اساس عدم وجود یا وجود آسیب به اندامهای انتهایی، به ترتیب به دو نوعهیپرتانسیو فوریتی یااورژانس فشار خون بالا طبقهبندی میشود.[۲۷][۲۸]
در هیپرتانسیو فوریتی، هیچ شواهدی دال بر آسیب به اندامهای انتهایی ناشی از فشار خون بالا وجود ندارد. در این موارد، از داروهای خوراکی برای کاهش تدریجی فشار خون در طول ۲۴ تا ۴۸ ساعت استفاده میشود.[۲۹]
در موارد هیپرتانسیو اورژانسی، شواهدی از آسیب مستقیم به یک یا چند عضو وجود دارد.[۳۰][۳۱] اندامهایی که بیشترین آسیب را میبینند شامل مغز، کلیه، قلب و ریهها هستند که نشانههایی مانندگیجی، خوابآلودگی، درد قفسه سینه و تنگینفس را ایجاد میکنند.[۲۹] در موارد هیپرتانسیو اورژانسی، فشار خون باید سریعتر کاهش یابد تا آسیب مداوم به اندامها متوقف شود؛[۲۹] بااینحال، شواهدی ازکارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده برای این رویکرد وجود ندارد.[۳۱]
هیپرتانسیون تقریباً در ۸ تا ۱۰ درصد از بارداریها رخ میدهد.[۲۵] دو اندازهگیری فشار خون با فاصله شش ساعت که هر دو بالای ۱۴۰/۹۰ میلیمتر جیوه باشند، نشاندهنده تشخیص هیپرتانسیون در دوران بارداری است.[۳۲] فشار خون بالا در دوران بارداری را میتوان بهصورت هیپرتانسیون از قبل موجود،هیپرتانسیون بارداری یاپرهاکلامپسی طبقهبندی کرد.[۳۳] زنانی که پیشاز بارداری دچار هیپرتانسیون مزمن هستند، در معرض خطر بیشتری برای عوارضی مانندزایمان نارس،داشتن نوزاد کموزن هنگام تولد یامردهزایی هستند.[۳۴] زنانی که فشار خون بالا دارند و در دوران بارداری خود عوارضی داشتهاند، در مقایسه با زنانی که فشار خون طبیعی دارند و هیچ عارضهای در بارداری نداشتهاند، سه برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا بهبیماریهای قلبیعروقی هستند.[۳۵][۳۶]
پرهاکلامپسی یک وضعیت جدی در نیمه دوم بارداری و پساز زایمان است که با افزایش فشار خون و وجودپروتئین در ادرار مشخص میشود.[۲۵] این وضعیت در حدود ۵٪ از بارداریها رخ میدهد و تقریباً مسئول ۱۶٪ از کل مواردمرگومیر مادران در سطح جهان است.[۲۵] پرهاکلامپسی همچنین خطرمرگومیر نوزادان را در زمان تولد دو برابر میکند.[۲۵] معمولاً پرهاکلامپسی هیچ نشانهای ندارد و با غربالگری روتین تشخیص داده میشود. وقتی نشانههای پرهاکلامپسی رخ میدهند، شایعترین آنها سردرد، اختلال بینایی (اغلب بهصورت «نورهای چشمکزن»)، استفراغ، درد در ناحیه شکم وتورم هستند. پرهاکلامپسی (pre-eclampsia) گاهی اوقات میتواند به یک وضعیت تهدیدکننده زندگی به ناماکلامپسی تبدیل شود که یک نوعهیپرتانسیو اورژانسی است و عوارض جدی متعددی از جملهاز دست دادن بینایی،تورم مغز،تشنج،نارسایی کلیه،ادم ریوی وانعقاد داخل عروقی منتشر (اختلال لخته شدن خون) را به همراه دارد.[۲۵][۳۷]
در مقابل،هیپرتانسیون بارداری بهعنوان هیپرتانسیون با شروع تازه در دوران بارداری بدون وجود پروتئین در ادرار تعریف میشود.[۳۳]
ورزش در دوران بارداری عموماً بیخطر است و ممکن است پیامدهای فشار خون بالا در دوران بارداری را بهبود بخشد،[۳۸] و از فشار خون بالای بارداری و عوارض مرتبط با آن پیشگیری کند.[۳۹][۴۰][۴۱]
هیپرتانسیون اولیه (که همچنین به آن فشار خون اساسی گفته میشود) ناشی از اثر متقابل (interaction) و پیچیدهژنها و عوامل محیطی است. بیش از ۲۰۰۰ گونه ژنتیکی شایع با تأثیرات اندک بر فشار خون،[۴۴] و همچنین برخی گونههای ژنتیکی نادر با تأثیرات زیاد بر فشار خون در ارتباط با فشار خون بالا شناسایی شدهاند.[۴۵] همچنین شواهدی وجود دارد که نشان میدهدمتیلاسیون DNA در چندینجایگاه CpG مجاور ممکن است برخی از تغییرات توالی را به فشار خون مرتبط کند، احتمالاً از طریق تأثیراتی که بر عملکرد عروقی یا کلیوی دارد.[۴۶]
در جوامعی بارژیم غذایی و سبک زندگی غربی، فشار خون باافزایش سن بالا میرود،[۴۷] و خطر هیپرتانسیو شدن در سالهای بعدی زندگی در اکثر این جوامع قابل توجه است.[۴۸] عوامل محیطی یا سبک زندگی متعددی بر فشار خون تأثیر میگذارند. کاهش مصرف نمک در رژیم غذایی، فشار خون را کاهش میدهد؛[۴۹] همانطور که کاهش وزن،[۵۰] تمرینات ورزشی،[۵۱] رژیمهای غذایی گیاهی،[۵۲] افزایش مصرف پتاسیم در رژیم غذایی[۵۳] و مصرف بالای مکمل کلسیم در رژیم غذایی نیز همین تأثیر را دارند.[۵۴] افزایش مصرف الکل با فشار خون بالاتر مرتبط است،[۵۵] اما نقش احتمالی عوامل دیگر مانند مصرف کافئین،[۵۶] وکمبود ویتامین D;[۵۷] کمتر مشخص است. میانگین فشار خون در زمستان بیشتر از تابستان است.[۵۸]
افسردگی با هیپرتانسیون مرتبط است[۵۹] همچنینتنهایی یک عامل خطر بهشمار میرود.[۶۰]بیماری پریودنتال نیز با فشار خون بالا مرتبط است.[۶۱] قرار گرفتن در معرضآرسنیک از طریق آب آشامیدنی با فشار خون بالا ارتباط دارد.[۶۲]آلودگی هوا با هیپرتانسیون مرتبط است.[۶۳] اینکه این ارتباطات علّی هستند یا خیر، مشخص نیست.نقرس و افزایش اسید اوریک خون باهیپرتانسیون مرتبط هستند[۶۴] شواهد حاصل از مطالعات ژنتیکی (تصادفیسازی مندلی) و کارآزماییهای بالینی نشان میدهد که این رابطه احتمالاً علّی است.[۶۵]مقاومت به انسولین، که در چاقی شایع است و جزئی ازسندرم X (یاسندرم متابولیک) است، میتواند باعث هیپراوریسمی و نقرس شود[۶۶] و همچنین با فشار خون بالا مرتبط است.[۶۷]
حوادث دوران اولیه زندگی، مانندکموزنی هنگام تولد،سیگار کشیدن مادر و عدمشیردهی ممکن است از عوامل خطر برای هیپرتانسیون اساسی در بزرگسالان باشند، اگرچه قدرت این روابط ضعیف است و مکانیسمهای مرتبط با این مواجههها با هیپرتانسیون در بزرگسالی هنوز مشخص نیست.[۶۸]
یک مرور در سال ۲۰۱۸ نشان داد که هر مقدار الکل، باعث افزایش فشار خون در مردان میشود، در حالی که مصرف بیش از یک یا دو نوشیدنی، این خطر را در زنان افزایش میدهد.[۷۱]
عوامل تعیینکننده میانگین فشار شریانیتصویری که عوارض فشار خون بالا را نشان میدهد
در اکثر افرادی که مبتلا بههیپرتانسیون اساسی هستند، افزایش مقاومت در برابر جریان خون (مقاومت محیطی کل) باعث بالا رفتن فشار میشود، در حالی کهبرونده قلبی طبیعی باقی میماند.[۷۲] شواهدی وجود دارد که نشان میدهد برخی از افراد جوانتر مبتلا بهپرههیپرتانسیون یا «هیپرتانسیون مرزی»، برونده قلبی بالا، ضربان قلب بالا و مقاومت محیطی طبیعی دارند که به آن هیپرتانسیون مرزی هیپرکینتیک (hyperkinetic) میگویند.[۷۳] این افراد ممکن است در سنین بالاتر با کاهش برونده قلبی و افزایش مقاومت محیطی، ویژگیهای معمول هیپرتانسیون اساسی تثبیتشده را نشان دهند.[۷۳] اینکه این الگو برای همه افرادی که در نهایت دچار هیپرتانسیون میشوند، معمول است یا خیر، مورد بحث و اختلافنظر است.[۷۴] افزایش مقاومت محیطی در هیپرتانسیون تثبیتشده عمدتاً به دلیل باریک شدن ساختاری شریانهای کوچک وآرتریولها (arterioles) است،[۷۵] اگرچه کاهش تعداد یا تراکم مویرگها نیز ممکن است در این امر نقش داشته باشد.[۷۶]
فشار نبض (تفاوت میان فشار خون سیستولیک و دیاستولیک) اغلب در افراد مسن مبتلا به هیپرتانسیون افزایش مییابد.[۸۰]این وضعیت میتواند به این معنی باشد که فشار سیستولیک بهطور غیرطبیعی بالا است، اما فشار دیاستولیک ممکن است طبیعی یا پائین باشد، وضعیتی کههیپرتانسیون سیستولیک ایزوله نامیده میشود.[۸۱] فشار نبض بالا در افراد مسن مبتلا به هیپرتانسیون یا هیپرتانسیون سیستولیک ایزوله با افزایشسفتی شریانی توجیه میشود که معمولاً با افزایش سن همراه است و ممکن است با فشار خون بالا تشدید شود.[۸۲]
مصرف بیش از حدسدیم یا ناکافی بودنپتاسیم در رژیم غذایی منجر به افزایش سطحسدیم داخل سلولی میشود که باعث انقباض عضلات صاف عروق، محدود شدن جریان خون و در نتیجه افزایش فشار خون میشود.[۸۸][۸۹] هیپرتانسیون اساسی غیر تعدیلکننده نوعی هیپرتانسیون حساس بهنمک است که در آن مصرف سدیم، پاسخهایعروقآدرنال یاکلیوی بهآنژیوتانسین II را تعدیل نمیکند.[۹۰] این افراد ۲۵٪ از جمعیت هیپرتانسیو را تشکیل میدهند.[۹۱]
هیپرتانسیون بر اساس فشار خون بالا در حالت استراحت تشخیص داده میشود. برای تشخیص هیپرتانسیون، اندازهگیری فشار خون بالا حداقل در دو نوبت جداگانه لازم است.[۱۲][۱۳][۶]
برای تشخیص دقیق هیپرتانسیون، باید از روش مناسباندازهگیری فشار خون استفاده شود.[۹۲] اندازهگیری نادرست فشار خون شایع است و میتواند میزان فشار خون را تا ۱۰ میلیمتر جیوه تغییر دهد، این امر احتمالاً منجر به تشخیص و طبقهبندی نادرست هیپرتانسیون شود.[۹۲] روش صحیح اندازهگیری فشار خون شامل چندین مرحله است. اندازهگیری صحیح فشار خون مستلزم آن است که فرد مورد نظر حداقل به مدت پنج دقیقه در آرامش بنشیند و سپس یک کاف فشار خون مناسب را روی بازوی برهنهاش قرار دهد.[۹۲] فرد باید در حالت نشسته با پشتی تکیهداده، کف پاها روی زمین و پاها روی هم انداخته نباشند.[۹۲] فردی که فشار خونش اندازهگیری میشود، باید در طول این فرایند از صحبت کردن یا حرکت کردن خودداری کند.[۹۲] بازویی که فشار خون آن اندازهگیری میشود باید روی سطحی صاف و همسطح قلب قرار گیرد.[۹۲] اندازهگیری فشار خون باید در یک اتاق ساکت و آرام انجام شود تا متخصص پزشکی که فشار خون را بررسی میکند، بتواندصداهای کوروتکوف (Korotkoff) را بشنود و در عین حال باگوشی پزشکی بهشریان بازویی گوش دهد تا اندازهگیری دقیق فشار خون انجام شود.[۹۲][۹۳] کاف فشار خون باید به آرامی (۲ تا ۳ میلیمتر جیوه در ثانیه) خالی شود و در عین حال به صداهای کوروتکوف گوش داده شود.[۹۳]مثانه باید پیشاز اندازهگیری فشار خون فرد خالی شود زیرا این کار میتواند فشار خون را تا ۱۵/۱۰ میلیمتر جیوه افزایش دهد.[۹۲] برای اطمینان از صحت (accuracy)، باید چندین بار فشار خون (حداقل دو بار) با فاصله ۱ تا ۲ دقیقه اندازهگیری شود.[۹۳] پایش فشار خون بهصورت سرپایی طی ۱۲ تا ۲۴ ساعت دقیقترین روش برای تأیید تشخیص است.[۹۴] یک استثنا در این مورد، افرادی هستند که فشار خون بسیار بالایی دارند، بهخصوص زمانی که عملکرداندامها ضعیف است.[۹۵]
با در دسترس بودندستگاههای پایش فشار خون سیار ۲۴ ساعته ودستگاههای فشار خون خانگی، اهمیت عدم تشخیص اشتباه در افراد مبتلا بههیپرتانسیون روپوش سفید، منجر به تغییر پروتکلها شده است. در بریتانیا، بهترین روش فعلی این است که پساز یک بار بالا بودن فشار خون در کلینیک، آن را با اندازهگیری سرپایی یا، در شرایط کمتر ایدهآل، پایش فشار خون خانگی در طول ۷ روز پیگیری کنند.[۹۵]کارگروه ویژه خدمات پیشگیرانه ایالات متحده همچنین توصیه میکند که اندازهگیریها در محیطی خارج از مراکز مراقبت سلامت انجام شود.[۹۴] همچنین ممکن است لازم باشد که بههیپرتانسیون کاذب در سالمندان یا سندرم عدم قابلیت فشردهسازی شریان توجه شود. تصور میشود که این وضعیت به دلیلکلسیفیکاسیون شریانها رخ میدهد که باعث میشود فشار خون هنگام اندازهگیری با کاف بهطور غیرطبیعی بالا نشان داده شود، در حالی که اندازهگیریهای داخل شریانی فشار خون، طبیعی هستند.[۹۶]هیپرتانسیون ارتواستاتیک زمانی است که فشار خون هنگام ایستادن افزایش مییابد.[۹۷]
هیپرتانسیون ثانویه در کودکان پیشاز نوجوانی شایعتر است و بیشتر موارد ناشی ازبیماری کلیوی است.هیپرتانسیون اولیه یا اساسی در نوجوانان و بزرگسالان شایعتر است و عوامل خطر متعددی از جمله چاقی و سابقه خانوادگی هیپرتانسیون دارد.[۷۹]
ارزیابی اولیه پساز تشخیص هیپرتانسیون باید شاملشرح حال کامل ومعاینه فیزیکی باشد.سازمان جهانی بهداشت، انجام تستهای اولیه زیر را پیشنهاد میکند:الکترولیتهای سرم،کراتینین سرم، پنل لیپید،HbA1c یاگلوکز ناشتا،نوار ادرار والکتروکاردیوگرام (ECG/EKG).[۸] کراتینین سرم برای ارزیابی وجود بیماری کلیوی اندازهگیری میشود که میتواند علت یا نتیجه هیپرتانسیون باشد.[۳۰] eGFR همچنین میتواند اندازهگیری اولیهای از عملکرد کلیه ارائه دهد که میتوان از آن برای نظارت بر عوارض جانبی برخیداروهای آنتیهیپرتانسیو بر عملکرد کلیه استفاده کرد.تست نمونههای ادرار برای پروتئین بهعنوان یک شاخص ثانویه بیماریهای کلیوی استفاده میشود. تستهای لیپید و گلوکز برای شناسایی کوموربیدیتیهایی مانند دیابت وچربی خون بالا (hyperlipidemia) و برای طبقهبندی خطر بیماریهای قلبیعروقی انجام میشوند. تست الکتروکاردیوگرام (EKG/ECG) برای بررسی شواهد مبنی بر تحت فشار بودن قلب ناشی از فشار خون بالا، مانندضخیم شدن عضله قلب یا اینکه قلب قبلاً اختلال خفیف مانند حمله قلبی خاموش را تجربه کرده است یا خیر، انجام میشود.
شرایط اندازهگیری میتواند بر اندازهگیری فشار خون تأثیر بگذارد.[۹۸] دستورالعملهای بالینی از حد آستانههای متفاوتی برای اندازهگیری در مطب (که همچنین بهعنوان کلینیک نیز شناخته میشود)، خانه (زمانی که بیمار فشار خون خود را در خانه اندازهگیری میکند) وفشار خون سرپایی (با استفاده از یک دستگاه خودکار طی ۲۴ ساعت) استفاده میکنند.[۹۸]
هیپرتانسیون در حدود ۰٫۲ تا ۳ درصد از نوزادان رخ میدهد؛ بااینحال، فشار خون بهطور معمول در نوزادان سالم اندازهگیری نمیشود.[۴۳] هیپرتانسیون در نوزادان پُرخطر، شایعتر است. هنگام تصمیمگیری در مورد طبیعی بودن فشار خون در نوزاد، عوامل مختلفی مانندسن بارداری، سن پساز لقاح ووزن هنگام تولد باید در نظر گرفته شوند.[۴۳]
هیپرتانسیون، که تحت عنوان فشار خون بالا در چندین ویزیت تعریف میشود، ۱٪ تا ۵٪ از کودکان و نوجوانان را تحت تأثیر قرار میدهد و با خطرات طولانیمدت بیماری-سلامت مرتبط است.[۱۰۰] فشار خون در دوران کودکی با افزایش سن بالا میرود و در کودکان، فشار خون بالا بهعنوان میانگین فشار خون سیستولیک یا دیاستولیک در سه یا چند نوبت که برابر یا بالاتر از صدک ۹۵ مناسب برای جنس، سن و قد کودک باشد، تعریف میشود. بااینحال، پیشاز اینکه بتوان یک کودک را مبتلا به فشار خون بالا دانست، فشار خون بالا باید در ویزیتهای مکرر تأیید شود.[۱۰۰] در نوجوانان، پیشنهاد شده است که هیپرتانسیون با استفاده از همان معیارهای بزرگسالان تشخیص داده و طبقهبندی شود.[۱۰۰]
بخش زیادی از بار (burden) بیماری فشار خون بالا را افرادی متحمل میشوند که بهعنوان هیپرتانسیو شناخته نمیشوند.[۱۰۱] در نتیجه، برای کاهش عوارض فشار خون بالا و کاهش نیاز به داروهای آنتیهیپرتانسیو، بهاستراتژیهای جمعیتی نیاز است. برای کاهش فشار خون، تغییر سبک زندگی توصیه میشود.
تغییرات سبک زندگی توصیهشده برای پیشگیری از هیپرتانسیون عبارتند از:
حفظ وزن طبیعی بدن برای بزرگسالان (مثلاشاخص توده بدنی زیر ۲۵ کیلوگرم/متر2)[۱۳]
کاهش و مدیریت استرس،[۱۳] مثلاً از طریق مدیتیشن ویوگا[۱۳]
اصلاح مؤثر سبک زندگی میتواند فشار خون را به اندازه یک داروی آنتیهیپرتانسیو کاهش دهد. ترکیب دو یا چند تغییر در سبک زندگی میتواند نتایج بهتری را به همراه داشته باشد.[۱۰۱] شواهد قابل توجهی وجود دارد که نشان میدهدکاهش مصرف نمک در رژیم غذایی، فشار خون را کاهش میدهد، اما اینکه این امر به کاهش مورتالیتی و بیماریهای قلبیعروقی منجر میشود یا خیر، هنوز مشخص نیست.[۱۰۲] مصرف تخمینی دریافت سدیم بیشتر یا مساوی ۶ گرم در روز و کمتر از ۳ گرم در روز، هر دو با خطر بالای مرگومیر یا بیماریهای عمده قلبیعروقی مرتبط هستند، اما ارتباط میان مصرف بالای سدیم و پیامدهای نامطلوب فقط در افراد مبتلا به هیپرتانسیون مشاهده میشود.[۱۰۳] در نتیجه، در غیاب نتایج حاصل از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده، منطقی بودن کاهش سطح مصرف سدیم در رژیم غذایی به کمتر از ۳ گرم در روز مورد تردید قرار گرفته است.[۱۰۲] دستورالعملهای بالینی ESC اشاره میکنند کهپریودنتیت (periodontitis) با وضعیت نامطلوب سلامت قلبیعروقی مرتبط است.[۱۰۴]
ارزش غربالگری روتین برای هیپرتانسیون مورد بحث است.[۱۰۵][۱۰۶][۱۰۷] در سال ۲۰۰۴، برنامه ملی آموزش فشار خون بالا توصیه کرد که کودکان ۳ سال و بالاتر باید حداقل یکبار در هر ویزیت مراقبتهای سلامت، اندازهگیری فشار خون داشته باشند،[۱۰۰]موسسه ملی قلب، ریه و خون وآکادمی اطفال آمریکا نیز توصیه مشابهی ارائه داد.[۱۰۸] بااینحال،آکادمی پزشکان خانواده آمریکا[۱۰۹] از دیدگاه ایالات متحده حمایت میکند.کارگروه خدمات پیشگیرانه ایالات متحده اعلام کرد که شواهد موجود برای تعیین تعادل بین مزایا و خطرات غربالگری هیپرتانسیون در کودکان و نوجوانان بدون نشانه کافی نیست.[۱۱۰][۱۱۱] این تیم همچنین غربالگری هیپرتانسیون را با اندازهگیری فشار خون در مطب برای بزرگسالان ۱۸ سال یا بالاتر توصیه میکند.[۱۰۷][۱۱۲]
گروههای متخصص مختلفی دستورالعملهای بالینی را در مورد اینکه فشار خون هدف در افراد تحت درمان برای هیپرتانسیون چقدر باید پائین باشد، ارائه دادهاند. این گروهها یک فشار هدف در محدوده کمتر از ۱۶۰–۱۴۰/ ۱۰۰–۹۰ میلیمتر جیوه را برای عموم مردم توصیه میکنند.[۱۳][۱۴][۱۱۴][۱۱۵] مرورهایکاکرین، اهداف مشابهی را برای زیرگروههایی مانند افراد مبتلا به دیابت[۱۱۶] و افراد دارای سابقه بیماری قلبیعروقی توصیه میکند.[۱۱۷] علاوهبر این، مرورهای کاکرین نشان داده است که برای افراد مسن با خطر قلبیعروقی متوسط تا بالا، مزایای تلاش برای دستیابی به هدف فشار خون پائینتر از حد استاندارد (برابر یا کمتر از ۱۴۰/۹۰ میلیمتر جیوه) در مقایسه با خطرات مرتبط با این مداخله ناچیز است.[۱۱۸] این یافتهها ممکن است برای دیگر جمعیتها قابل تعمیم نباشد.[۱۱۸]
بسیاری از گروههای متخصص، فشار خون هدف را اندکی بالاتر و ۱۵۰/۹۰ میلیمتر جیوه برای افراد میان ۶۰ تا ۸۰ سال توصیه میکنند.[۱۱۴][۱۱۵][۱۱۹] JNC 8 وکالج پزشکان آمریکا نیز هدف ۱۵۰/۹۰ میلیمتر جیوه را برای افراد بالای ۶۰ سال توصیه میکنند،[۱۴][۱۱۹] اما برخی از متخصصان درون این گروهها با این توصیه مخالفند.[۱۲۰] همچنین برخی از گروههای متخصص، اهداف کمی پائینتری را در افراد مبتلا بهدیابت[۱۲۱] یابیماری مزمن کلیه،[۱۲۲] توصیه کردهاند، اما برخی دیگر همان هدف را برای کل جمعیت عمومی توصیه میکنند.[۱۴][۱۱۶] مسئله بهترین هدف درمانی و اینکه این اهداف باید برای افراد پُرخطر متفاوت باشند یا خیر، حل نشده است،[۱۲۳] اگرچه برخی از متخصصان کاهش فشار خون شدیدتری را نسبت به آنچه در برخی دستورالعملهای بالینی توصیه شده است، پیشنهاد میکنند.[۱۲۴]
دستورالعملهای انجمن قلب آمریکا در سال ۲۰۲۵، مصرف دارو را برای همه بزرگسالانی که متوسط فشار خون آنها ۹۰/۱۴۰ میلیمتر جیوه یا بالاتر است، توصیه میکند.[۱۲۵] همچنین مصرف دارو را برای بزرگسالانی که فشار خون ۸۰/۱۳۰ میلیمتر جیوه یا بالاتر دارند و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی در ۱۰ سال آینده ۷٫۵ درصد یا بیشتر است، و در افرادی که فشار خون ۸۰/۱۳۰ میلیمتر جیوه یا بالاتر دارند و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی در ۱۰ سال آینده کمتر از ۷٫۵ درصد است و فشار خون پس از ۳ تا ۶ ماه اصلاح سبک زندگی، بالای ۸۰/۱۳۰ میلیمتر جیوه باقی میماند، توصیه میکند.[۱۲۵]
اولین خط درمان برای هیپرتانسیون، تغییر سبک زندگی از جمله تغییر رژیم غذایی، فعالیت بدنی و کاهش وزن است. اگرچه همه این موارد در توصیههای علمی مورد تأیید قرار گرفتهاند،[۱۲۶] یک مرور سیستماتیککاکرین هیچ شواهدی (به دلیل کمبود داده) برای تأثیرات رژیمهای غذایی کاهش وزن بر مرگومیر، عوارض طولانیمدت یا عوارض جانبی در افراد مبتلا به هیپرتانسیون پیدا نکرد.[۱۲۷] این مرور، کاهش وزن بدن و فشار خون را تأیید کرد.[۱۲۷] اثربخشی بالقوه آنها مشابه و گاهی اوقات از یک داروی واحد فراتر میرود.[۱۳] اگر هیپرتانسیون به اندازهای بالا باشد که استفاده فوری از داروها را توجیه کند، تغییرات سبک زندگی همچنان همراه با دارو توصیه میشود.
تغییرات غذایی که برای کاهش فشار خون مؤثر شناخته شدهاند عبارتند از رژیمهای غذایی کمسدیم،[۱۲۸][۱۲۹]رژیم غذایی DASH (رویکردهای تغذیهای برای توقف هیپرتانسیون)،[۱۳۰] که در یک مرور جامع در مقایسه با ۱۱ رژیم غذایی دیگر بهترین بود،[۱۳۱] و رژیمهای غذایی گیاهی.[۷۹] یک دستورالعمل بالینی در سال ۲۰۲۴ افزایش مصرففیبر غذایی را توصیه کرد،[۱۳۲] حداقل ۲۸ گرم در روز برای زنان و ۳۸ گرم در روز برای مردان مبتلا به هیپرتانسیون.[۱۳۲]
افزایشپتاسیم در رژیم غذایی، مزیت بالقوهای برای کاهش خطر هیپرتانسیون دارد.[۱۳۳][۱۳۴] کمیته مشورتی دستورالعملهای بالینی تغذیهای در سال 2015 (DGAC) اظهار داشت که پتاسیم یکی از مواد مغذی کمیاب است که در ایالات متحده به میزان کم مصرف میشود.[۱۳۵] بااینحال، افرادی که داروهای آنتیهیپرتانسیو خاصی (مانند مهارکنندههای ACE یا ARB) مصرف میکنند، نباید مکملهای پتاسیم یا نمکهای غنیشده با پتاسیم را به دلیل خطر افزایش سطح پتاسیم مصرف کنند.[۱۳۶]
یک مرورکاکرین در سال ۲۰۲۰، تأثیر پیادهروی برفشار خون وضربان قلب در بزرگسالان را بررسی کرد. این مرور نشان داد که پیادهروی احتمالاًفشار خون سیستولیک را کاهش میدهد و تأثیرات آن در گروههای سنی مختلف و هر دو جنس همسو و سازگار است. همچنین شواهدی وجود داشت که نشان میداد پیادهروی ممکن است فشار خون دیاستولیک و ضربان قلب را کاهش دهد. بهطور کلی، قطعیت شواهد بسته به پیامد و زیرگروه، از متوسط تا پائین متغیر بود. به نظر میرسد پیادهروی یک استراتژی بیخطر، در دسترس و بالقوه مؤثر برای حمایت از سلامت قلبیعروقی باشد.[۱۳۸]
تکنیکهای کاهش استرس مانندبیوفیدبک یامدیتیشن متعالی ممکن است بهعنوان یک روش کمکی برای دیگر درمانها جهت کاهش هیپرتانسیون در نظر گرفته شوند، اما شواهد مستقلی مبنی بر تأثیر آنها در پیشگیری از بیماریهای قلبیعروقی وجود ندارد.[۱۳۷][۱۳۹][۱۴۰] خود-پایشی و یادآورهای قرار ملاقات ممکن است از استفاده از راهبردهای دیگر برای بهبود کنترل فشار خون پشتیبانی کنند، اما نیاز به ارزیابی بیشتری دارند.[۱۴۱]
چندین دسته از داروها، که در مجموع تحت عنوانداروهای آنتیهیپرتانسیو شناخته میشوند، برای درمان هیپرتانسیون در دسترس هستند.
داروهای خط اول برای هیپرتانسیون شاملدیورتیکهای تیازیدی،مسدودکنندههای کانال کلسیم،مهارکنندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین (مهارکنندههای ACE) ومسدودکنندههای گیرنده آنژیوتانسین (ARBs) هستند.[۱۴۲][۱۴] این داروها ممکن است بهتنهایی یا بهصورت ترکیبی استفاده شوند (استفاده همزمان از مهارکنندههای ACE و ARBs توصیه نمیشوند)؛ گزینه دوم ممکن است به حداقل رساندن مکانیسمهای تنظیمکننده متقابل که برای بازگرداندن مقادیر فشار خون به سطوح قبل از درمان عمل میکنند، کمک کند،[۱۴][۱۴۳] اگرچه شواهد برای درمان ترکیبی خط اول به اندازه کافی قوی نیست.[۱۴۴] اکثر افراد برای کنترل هیپرتانسیون خود به بیش از یک دارو نیاز دارند.[۱۲۶] داروهای کنترل فشار خون باید با رویکرد مراقبت مرحلهای در صورت عدم دستیابی به سطوح هدف اجرا شوند.[۱۴۱] قطع مصرف چنین داروهایی در سالمندان میتواند توسط متخصصان مراقبت سلامت در نظر گرفته شود، زیرا هیچ شواهد قوی مبنی بر تأثیر آنها بر مورتالیتی،انفارکتوس میوکارد یاسکته مغزی وجود ندارد.[۱۴۵][نیازمند بهروزرسانی است]
پیشاز این، تصور میشد کهبتابلاکرها مانندآتنولول (atenolol)، در صورت استفاده بهعنوان درمان خط اول هیپرتانسیون، تأثیرات مفید مشابهی دارند. بااینحال، یک مرور کاکرین که شامل ۱۳ کارآزمایی بود، نشان داد که تأثیرات بتابلاکرها در پیشگیری از بیماریهای قلبیعروقی نسبت به دیگر داروهای آنتیهیپرتانسیو پائینتر است.[۱۴۶]
شواهد محدودی برای تجویز داروهای آنتیهیپرتانسیو برای کودکان مبتلا به هیپرتانسیون وجود دارد. شواهد محدودی وجود دارد که آن را با دارونما (placebo) مقایسه کرده و تأثیر نسبتاً کمی بر فشار خون در کوتاهمدت نشان میدهد. تجویز دوز بالاتر، منجر به کاهش بیشتر فشار خون نشد.[۱۴۷]
هیپرتانسیون مقاوم به درمان بهعنوان فشار خون بالایی تعریف میشود که علیرغم تجویز همزمان سه یا چند داروی آنتیهیپرتانسیو بامکانیسمهای اثر متفاوت، همچنان بالاتر از سطح هدف باقی میماند.[۱۴۸][۱۳][۱۴۹]عدم مصرف داروهای تجویزشده طبق دستور، یکی از علل مهم هیپرتانسیون مقاوم به درمان است.[۱۵۰] برای تأیید فشار خون مقاوم واقعی، رژیم درمانی دارویی باید شامل دوزهای مطلوب یا بهترین دوزهای قابل تحمل باشد. کنترل ناکافی فشار خون باید با روشهای اندازهگیری خارج از مطب، مانند پایش فشار خون در منزل یا پایش فشار خون سرپایی ۲۴ ساعته، تأیید شود تا اثر روپوش سفید رد شود. پایبندی به درمان باید تأیید شده و علل ثانویه فشار خون رد شود. اگر به این عوامل پرداخته نشود، اصطلاحات فشار خون مقاوم کاذب یا فشار خون مقاوم ظاهری پیشنهاد میشود.[۱۳]
برخی از علل ثانویه شایع هیپرتانسیون مقاوم به درمان عبارتند ازآپنه انسدادی خواب،آلدوسترونیسم اولیه (primary aldosteronism) وتنگی شریان کلیوی، برخی از علل ثانویه نادر نیز عبارتند ازفئوکروموسیتوم وکوآرکتاسیون آئورت.[۱۵۱] از هر پنج فرد مبتلا به هیپرتانسیون مقاوم، یک نفر مبتلا به آلدوسترونیسم اولیه است که یک بیماری قابل درمان، حتی قابل درمان قطعی است.[۱۵۲] هیپرتانسیون مقاوم همچنین ممکن است ناشی از فعالیت مزمن و بالایسیستم عصبی خودکار باشد، تأثیری که بهعنوان هیپرتانسیون نوروژنیک شناخته میشود.[۱۵۳] درمانهای الکتریکی کهبارورفلکس را تحریک میکنند، بهعنوان گزینهای برای کاهش فشار خون در افراد در این شرایط در حال مطالعه هستند.[۱۵۴]
طبق یکی از منابع،هیپرتانسیون مقاوم به درمان بهفشار خون بالایی اطلاق میشود که با مصرف همزمان پنج یا چند عامل آنتیهیپرتانسیو از کلاسهای مختلف کنترل نمیشود.[۱۵۵] افراد مبتلا به هیپرتانسیون مقاوم به درمان بهصورت تیپیکال فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک بیشتری دارند و در معرض خطر بالای ابتلا به بیماریهای قلبیعروقی شدیدتر و مورتالیتی به هر علتی (all-cause mortality) هستند.[۱۵۵][۱۵۶]
طبق تخمینها، در سال ۲۰۲۴ از هر سه نفر در جهان، یک نفر یا ۳۳٪ ازجمعیت جهان مبتلا به هیپرتانسیون بودهاند.[۶] از بین تمام افراد مبتلا به هیپرتانسیون، حدود ۴۶٪ هیپرتانسیون در آنها تشخیص داده نشده و از ابتلای خود به این بیماری بیاطلاع هستند.[۶] در سال ۱۹۹۰، تقریباً ۶۰۰ میلیون نفر مبتلا به هیپرتانسیون بودند، اما این تعداد تا سال ۲۰۲۴ به ۱٫۱۳ میلیارد نفر افزایش یافت که عمدتاً به دلیل افزایش عوامل خطر هیپرتانسیون در کشورهایی با سطح درآمد پائین و متوسط بود.[۶]
هیپرتانسیون در مردان کمی شایعتر است.[۹] در افراد زیر ۵۰ سال، مردان بیشتر از زنان به هیپرتانسیون مبتلا میشوند،[۹] و در سنین بالای ۵۰ سال، شیوع هیپرتانسیون در مردان و زنان یکسان است.[۹] در سنین بالای ۶۵ سال، زنان بیشتر از مردان به هیپرتانسیون مبتلا میشوند.[۱۳] فشار خون بالا با افزایش سن شایعتر میشود.[۵] این بیماری در کشورهایی با سطح درآمد بالا، متوسط و پائین شایع است.[۲] همچنین در افراد باوضعیت اجتماعیاقتصادی پائین شایعتر است.[۱۵۹] بروز هیپرتانسیون در افراددیابتی تقریباً دو برابر شایعتر است.[۱۶۰]
در سال ۲۰۱۹، بالاترین نرخهای تشخیصدادهشده هیپرتانسیون در آفریقا (۳۰٪ برای هر دو جنس) و پائینترین نرخها در قاره آمریکا (۱۸٪ برای هر دو جنس) بود.[۹] این میزان همچنین درون مناطق مختلف بهطور قابل توجهی متفاوت است، بهطوری که میزان آن در سطح کشور پرو به ۲۲٫۸٪ (مردان) و ۱۸٫۴٪ (زنان) و در پاراگوئه به بالاترین میزان خود یعنی ۶۱٫۶٪ (مردان) و ۵۰٫۹٪ (زنان) میرسد.[۹]
در سال ۱۹۹۵، تخمین زده میشد که ۲۴٪ از جمعیت ایالات متحده مبتلا به هیپرتانسیون بودند یا داروهای آنتیهیپرتانسیو مصرف میکردند.[۷۹] تا سال ۲۰۰۴، این رقم به 29%[۷۹][۷۹] و تا سال ۲۰۱۷ به ۳۲٪ (۷۶ میلیون بزرگسال آمریکایی) افزایش یافت.[۱۲] در سال ۲۰۱۷، با تغییر دستورالعملهای بالینی آمریکایی در تعریف هیپرتانسیون، ۴۶٪ از افراد در ایالات متحده به این بیماری مبتلا هستند.[۱۲] برخی دادهها نشان میدهد که بزرگسالان آفریقایی-آمریکایی در ایالات متحده با نرخ ۴۴٪، بالاترین میزان هیپرتانسیون در جهان را دارند.[۱۶۱] بااینحال، پژوهشهای دیگر استدلال میکنند که «دیدگاه کوتهبینانهای» در مورد دادههای آمریکایی وجود داشته است و خاطرنشان میکنند که گروههای دیگر، بهویژه روسها و اروپای شرقی، بهطور قابل توجهی میزان هیپرتانسیون بالاتری نسبت به آمریکاییهای سیاهپوست دارند.[۱۶۲] تفاوت در میزان هیپرتانسیون چند عاملی بوده و در دست مطالعه است.[۱۶۳]
میزان فشار خون بالا در کودکان و نوجوانان در ۲۰ سال گذشته در ایالات متحده افزایش یافته است.[۷۹] فشار خون بالا در دوران کودکی، بهویژه در سنین قبل از نوجوانی، اغلب نسبت به بزرگسالان، به دلیل یک اختلال زمینهای ثانویه است. بیماری کلیوی شایعترین علت ثانویه هیپرتانسیون در کودکان و نوجوانان است. با این وجود، بیشتر موارد را هیپرتانسیون اولیه یا اساسی تشکیل میدهد.[۱۶۴]
درک مدرن از سیستم قلبیعروقی با کار پزشکویلیام هاروی (William Harvey) (1578-1657) آغاز شد، که گردش خون را در کتاب خود "De motu cordis" توصیف کرد. کشیش انگلیسی،استفن هیلز (Stephen Hales)، اولین اندازهگیری منتشرشده از فشار خون را در سال ۱۷۳۳ انجام داد.[۷۹][۱۶۶] بااینحال، هیپرتانسیون بهعنوان یک موجودیت بالینی با اختراعفشارسنج کافدار توسطسیپیونه ریوا-روچی (Scipione Riva-Rocci) در سال ۱۸۹۶ به رسمیت شناخته شد.[۱۶۷] این امر امکان اندازهگیری آسان فشار سیستولیک را در کلینیک فراهم کرد. در سال ۱۹۰۵،نیکولای کوروتکوف (Nikolai Korotkoff) با توصیفصداهای کوروتکوف که هنگام باز کردن دریچه دستگاه فشارسنج و با استفاده از گوشی پزشکی شنیده میشوند، این تکنیک را بهبود بخشید.[۱۶۶] این روش، امکان اندازهگیری فشار سیستولیک و دیاستولیک را فراهم کرد.
نشانههای شبیه به علائم بیماران مبتلا به بحران هیپرتانسیو در متون پزشکی فارسی قرون وسطی در فصل «fullness disease» مورد بحث قرار گرفته است.[۱۶۸] این نشانهها شامل سردرد، سنگینی در سر، کُندی حرکات، قرمزی عمومی و احساس گرمی در بدن، برجستگی، اتساع و گرفتگی عروق، پُری نبض، اتساع پوست، ادرار رنگی و غلیظ، از دست دادن اشتها، ضعف بینایی، اختلال در تفکر، خمیازه کشیدن، خوابآلودگی، پارگی عروق و سکته مغزی هموراژیک است.[۷۹] فرض بر این بود که fullness disease به دلیل وجود مقدار زیادی خون درون رگهای خونی ایجاد میشود.
توصیف هیپرتانسیون بهعنوان یک بیماری، از جمله توسطتوماس یانگ (Thomas Young) در سال ۱۸۰۸ و بهویژهریچارد برایت (Richard Bright) در سال ۱۸۳۶ ارائه شده است.[۷۹] اولین گزارش از فشار خون بالا در فردی بدون شواهد بیماری کلیوی توسطفردریک اکبر محمد (Frederick Akbar Mahomed) (1849-1884) ارائه شد.[۱۶۹]
تا دهه ۱۹۹۰، هیپرتانسیون سیستولیک بهعنوان فشار خون سیستولیک ۱۶۰ میلیمتر جیوه یا بیشتر تعریف میشد.[۱۷۰] در سال ۱۹۹۳، دستورالعملهای بالینی WHO/ISH، مقدار ۱۴۰ میلیمتر جیوه را بهعنوان حد آستانه هیپرتانسیون تعریف کردند.[۱۷۱]
از نظر تاریخی، درمان آنچه که «بیماری نبض سخت» (hard pulse disease) نامیده میشد، شامل کاهش حجم خون از طریقحجامت یا استفاده اززالو بود.[۷۹] این روش توسطامپراتور زرد چین،کورنلیوس سلسوس (Cornelius Celsus)،جالینوس وبقراط توصیه میشد.[۷۹] رویکرد درمانی برای درمان بیماری نبض سخت شامل تغییرات سبک زندگی (دوری از خشم ورابطه جنسی) و برنامه غذایی برای بیماران (اجتناب از مصرفشراب، گوشت و شیرینی، کاهش حجم غذا در یک وعده غذایی، حفظ رژیم غذایی کمانرژی و استفاده ازاسفناج وسرکه در رژیم غذایی) بود.
در قرنهای ۱۹ام و ۲۰ام، پیشاز اینکه درمان دارویی مؤثر برای هیپرتانسیون امکانپذیر شود، از سه روش درمانی استفاده میشد که همگی عوارض جانبی متعددی داشتند: محدودیت شدید سدیم (برای مثالرژیم غذایی برنج[۷۹])سمپاتکتومی (برداشتن (فرسایش) بخشهایی ازسیستم عصبی سمپاتیک از طریق جراحی) و پیروگنتراپی (pyrogen therapy) (تزریق موادی که باعث تب میشدند و بهطور غیرمستقیم فشار خون را کاهش میدادند).[۷۹][۱۷۲]
سازمان جهانی بهداشت، هیپرتانسیون (فشار خون بالا) را بهعنوان علت اصلیمورتالیتیقلبیعروقی شناسایی کرده است.[۷۹]اتحادیه جهانی هیپرتانسیون (World Hypertension League; WHL)، یک سازمان فراگیر متشکل از ۸۵ انجمن و اتحادیه ملی هیپرتانسیون، اذعان کرد که بیش از ۵۰٪ از جمعیت هیپرتانسیو در سراسر جهان از وضعیت خود بیاطلاع هستند.[۷۹] برای رسیدگی به این مشکل، WHL در سال ۲۰۰۵، یک کمپین آگاهیبخشی جهانی در مورد هیپرتانسیون آغاز کرد و ۱۷ می هر سال را بهعنوانروز جهانی هیپرتانسیون اختصاص داد.[۷۹]
فشار خون بالا شایعترین مشکل پزشکی مزمن است که باعث مراجعه افراد به ارائهدهندگان مراقبتهای سلامت اولیه در ایالات متحده میشود. انجمن قلب آمریکا هزینههای مستقیم و غیرمستقیم فشار خون بالا را در سال ۲۰۱۰، حدود ۷۶٫۶ میلیارد دلار تخمین زد.[۱۶۱] در ایالات متحده، ۸۰٪ از افراد مبتلا به هیپرتانسیون از بیماری خود آگاه هستند، ۷۱٪ از آنها داروهای آنتیهیپرتانسیو مصرف میکنند، اما تنها ۴۸٪ از افرادی که از بیماری خود آگاه هستند، آن را به درستی کنترل میکنند.[۱۶۱] مدیریت کافی هیپرتانسیون میتواند با کاستیهایی در تشخیص، درمان یا کنترل آن مختل شود.[۷۹]ارائهدهندگان مراقبت سلامت با موانع بسیاری برای دستیابی به کنترل فشار خون مواجه هستند، از جمله مقاومت بیماران در برابر مصرف داروهای متعدد برای رسیدن به اهداف فشار خون. افراد همچنین با چالشهای پایبندی به برنامههای پزشکی و ایجاد تغییرات در سبک زندگی روبرو هستند. با این وجود، دستیابی به اهداف فشار خون امکانپذیر است و از همه مهمتر، کاهش فشار خون بهطور قابل توجهی خطر مرگومیر ناشی از بیماری قلبی و سکته مغزی، ابتلا به دیگر بیماریهای ناتوانکننده و هزینههای مرتبط با مراقبتهای پزشکی پیشرفته را کاهش میدهد.[۱۷۶][۷۹] هزینه بالای دارو، بسیاری از بیماران را از ادامه درمان منصرف میکند.[۱۷۷]
هیپرتانسیون در گربهها با فشار خون سیستولیک بالاتر از ۱۵۰ میلیمتر جیوه مشخص میشود وآملودیپین (amlodipine) معمولاً درمان خط اول آن است. گربهای که فشار خون سیستولیک بالای ۱۷۰ میلیمتر جیوه داشته باشد، هیپرتانسیو محسوب میشود. همچنین اگر گربه مشکلات دیگری مانند بیماری کلیوی یا جداشدگی شبکیه چشم داشته باشد، ممکن است فشار خون زیر ۱۶۰ میلیمتر جیوه نیز نیاز به کنترل داشته باشد.[۱۷۸]
فشار خون طبیعی در سگها میتواند میان نژادها تفاوت قابل توجهی داشته باشد، اما اگر فشار خون سیستولیک بالای ۱۶۰ میلیمتر جیوه باشد، بهخصوص اگر با آسیب به اندامهای هدف همراه باشد، اغلب هیپرتانسیون تشخیص داده میشود.[۱۷۹] مهارکنندههای سیستم رنین-آنژیوتانسین و مسدودکنندههای کانال کلسیم اغلب برای درمان هیپرتانسیون در سگها استفاده میشوند، اگرچه ممکن است داروهای دیگری نیز برای شرایط خاص ایجادکننده فشار خون بالا تجویز شوند.[۱۷۹]
↑۲٫۰۲٫۱۲٫۲Lackland, Daniel T.; Weber, Michael A. (May 2015). "Global burden of cardiovascular disease and stroke: hypertension at the core".The Canadian Journal of Cardiology.31 (5): 569–571.doi:10.1016/j.cjca.2015.01.009.PMID25795106.
↑۴٫۰۴٫۱Hernandorena I, Duron E, Vidal JS, Hanon O (July 2017). "Treatment options and considerations for hypertensive patients to prevent dementia".Expert Opinion on Pharmacotherapy (Review).18 (10): 989–1000.doi:10.1080/14656566.2017.1333599.PMID28532183.S2CID46601689.
↑Sundström J, Arima H, Jackson R, Turnbull F, Rahimi K, Chalmers J, Woodward M, Neal B (February 2015). "Effects of blood pressure reduction in mild hypertension: a systematic review and meta-analysis".Annals of Internal Medicine.162 (3): 184–191.doi:10.7326/M14-0773.PMID25531552.S2CID46553658.
↑Falk, Jamie M.; Froentjes, Liesbeth; Kirkwood, Jessica Em; Heran, Balraj S.; Kolber, Michael R.; Allan, G. Michael; Korownyk, Christina S.; Garrison, Scott R. (2024-12-17). "Higher blood pressure targets for hypertension in older adults".The Cochrane Database of Systematic Reviews.2024 (12).doi:10.1002/14651858.CD011575.pub3.ISSN1469-493X.PMC 11650777.PMID39688187.{{cite journal}}:Check|pmc= value (help);Check|pmid= value (help);Unknown parameter|article-number= ignored (help)
↑Wang D, Wright JM, Adams SP, Cundiff DK, Gueyffier F, Grenet G, Ambasta A (24 September 2025). "Pharmacotherapy for mild hypertension".The Cochrane Database of Systematic Reviews.2025 (9).doi:10.1002/14651858.CD006742.pub3.PMC 12458985.PMID40990196.{{cite journal}}:Check|pmc= value (help);Check|pmid= value (help);Unknown parameter|article-number= ignored (help)
↑Gibson P (30 July 2009)."Hypertension and Pregnancy".eMedicine Obstetrics and Gynecology. Medscape.Archived from the original on 24 July 2009. Retrieved16 June 2009.
↑۴۲٫۰۴۲٫۱Rodriguez-Cruz E, Ettinger LM (6 April 2010)."Hypertension".eMedicine Pediatrics: Cardiac Disease and Critical Care Medicine. Medscape.Archived from the original on 15 August 2009. Retrieved16 June 2009.
↑Edwards, Jamie J.; Deenmamode, Algis H. P.; Griffiths, Megan; Arnold, Oliver; Cooper, Nicola J.; Wiles, Jonathan D.; O'Driscoll, Jamie M. (October 2023). "Exercise training and resting blood pressure: a large-scale pairwise and network meta-analysis of randomised controlled trials".British Journal of Sports Medicine.57 (20): 1317–1326.doi:10.1136/bjsports-2022-106503.ISSN1473-0480.PMID37491419.
↑Meng L, Chen D, Yang Y, Zheng Y, Hui R (May 2012). "Depression increases the risk of hypertension incidence: a meta-analysis of prospective cohort studies".Journal of Hypertension.30 (5): 842–851.doi:10.1097/hjh.0b013e32835080b7.PMID22343537.S2CID32187480.
↑Yang BY, Qian Z, Howard SW, Vaughn MG, Fan SJ, Liu KK, Dong GH (April 2018). "Global association between ambient air pollution and blood pressure: A systematic review and meta-analysis".Environmental Pollution.235: 576–588.Bibcode:2018EPoll.235..576Y.doi:10.1016/j.envpol.2018.01.001.PMID29331891.
↑Dluhy RG, Williams GH (1998)."Endocrine hypertension". In Wilson JD, Foster DW, Kronenberg HM (eds.).Williams textbook of endocrinology (9th ed.). Philadelphia; Montreal: W.B. Saunders. pp. 729–749.ISBN978-0-7216-6152-0.
↑Grossman E, Messerli FH (January 2012). "Drug-induced hypertension: an unappreciated cause of secondary hypertension".The American Journal of Medicine.125 (1): 14–22.doi:10.1016/j.amjmed.2011.05.024.PMID22195528.
↑Andersson OK, Lingman M, Himmelmann A, Sivertsson R, Widgren BR (2004). "Prediction of future hypertension by casual blood pressure or invasive hemodynamics? A 30-year follow-up study".Blood Pressure.13 (6): 350–354.doi:10.1080/08037050410004819.PMID15771219.S2CID28992820.
↑Struijker Boudier HA, le Noble JL, Messing MW, Huijberts MS, le Noble FA, van Essen H (December 1992). "The microcirculation and hypertension".Journal of Hypertension Supplement.10 (7): S147–156.doi:10.1097/00004872-199212000-00016.PMID1291649.
↑Chobanian AV (August 2007). "Clinical practice. Isolated systolic hypertension in the elderly".The New England Journal of Medicine.357 (8): 789–796.doi:10.1056/NEJMcp071137.PMID17715411.S2CID42515260.
↑Esler M, Lambert E, Schlaich M (December 2010). "Point: Chronic activation of the sympathetic nervous system is the dominant contributor to systemic hypertension".Journal of Applied Physiology.109 (6): 1996–1998, discussion 2016.doi:10.1152/japplphysiol.00182.2010.PMID20185633.S2CID7685157.
↑Marchesi C, Paradis P, Schiffrin EL (July 2008). "Role of the renin-angiotensin system in vascular inflammation".Trends in Pharmacological Sciences.29 (7): 367–374.doi:10.1016/j.tips.2008.05.003.PMID18579222.
↑Gooch JL, Sharma AC (September 2014). "Targeting the immune system to treat hypertension: where are we?".Current Opinion in Nephrology and Hypertension.23 (5): 473–479.doi:10.1097/MNH.0000000000000052.PMID25036747.S2CID13383731.
↑Adrogué HJ, Madias NE (May 2007). "Sodium and potassium in the pathogenesis of hypertension".The New England Journal of Medicine.356 (19): 1966–1978.doi:10.1056/NEJMra064486.PMID17494929.S2CID22345731.
↑Williams GH, Hollenberg NK (November 1985). "Non-modulating essential hypertension: a subset particularly responsive to converting enzyme inhibitors".Journal of Hypertension Supplement.3 (2): S81–S87.PMID3003304.
↑Harrison, Tinsley Randolph; Jameson, J. Larry; Fauci, Anthony S.; Kasper, Dennis L.; Hauser, Stephen L.; Longo, Dan L.; Loscalzo, Joseph, eds. (2018).Harrison's Principles of Internal Medicine (20th ed.). McGraw-Hill Education. p. 1896.ISBN978-1-259-64404-7.When plasma renin activity (PRA) is plotted against 24-h sodium excretion, ~10–15% of hypertensive patients have high PRA and 25% have low PRA. High-renin patients may have a vasoconstrictor form of hypertension, whereas low-renin patients may have volume-dependent hypertension.
↑۹۳٫۰۹۳٫۱۹۳٫۲Vischer AS, Burkard T (2017). "Principles of Blood Pressure Measurement – Current Techniques, Office vs Ambulatory Blood Pressure Measurement".Hypertension: From basic research to clinical practice (Review). Advances in Experimental Medicine and Biology. Vol. 956. pp. 85–96.doi:10.1007/5584_2016_49.ISBN978-3-319-44250-1.PMID27417699.
↑۱۰۰٫۰۱۰۰٫۱۱۰۰٫۲۱۰۰٫۳National High Blood Pressure Education Program Working Group on High Blood Pressure in Children Adolescents (August 2004). "The fourth report on the diagnosis, evaluation, and treatment of high blood pressure in children and adolescents".Pediatrics.114 (2 Suppl 4th Report): 555–576.doi:10.1542/peds.114.2.S2.555 (inactive 3 July 2025).hdl:2027/uc1.c095473177.PMID15286277.{{cite journal}}: تمیزکاری شیوه یادکرد ۱: شناساگر شیء دیجیتال غیرفعال از ژوئیه ۲۰۲۵ (link)
↑Mente A, O'Donnell M, Rangarajan S, Dagenais G, Lear S, McQueen M, Diaz R, Avezum A, Lopez-Jaramillo P, Lanas F, Li W, Lu Y, Yi S, Rensheng L, Iqbal R, Mony P, Yusuf R, Yusoff K, Szuba A, Oguz A, Rosengren A, Bahonar A, Yusufali A, Schutte AE, Chifamba J, Mann JF, Anand SS, Teo K, Yusuf S (July 2016)."Associations of urinary sodium excretion with cardiovascular events in individuals with and without hypertension: a pooled analysis of data from four studies".Lancet.388 (10043): 464–475.doi:10.1016/S0140-6736(16)30467-6.hdl:10379/16625.PMID27216139.S2CID44581906.The results showed that cardiovascular disease and death are increased with low sodium intake (compared with moderate intake) irrespective of hypertension status, whereas there is a higher risk of cardiovascular disease and death only in individuals with hypertension consuming more than 6 g of sodium per day (representing only 10% of the population studied)
↑Daniels SR, Gidding SS (March 2013). "Blood pressure screening in children and adolescents: is the glass half empty or more than half full?".JAMA Pediatrics.167 (3): 302–304.doi:10.1001/jamapediatrics.2013.439.PMID23303514.
↑Nagele E, Jeitler K, Horvath K, Semlitsch T, Posch N, Herrmann KH, Grouven U, Hermanns T, Hemkens LG, Siebenhofer A (October 2014). "Clinical effectiveness of stress-reduction techniques in patients with hypertension: systematic review and meta-analysis".Journal of Hypertension.32 (10): 1936–1944, discussion 1944.doi:10.1097/HJH.0000000000000298.PMID25084308.S2CID20098894.
↑Dickinson HO, Campbell F, Beyer FR, Nicolson DJ, Cook JV, Ford GA, Mason JM (January 2008). "Relaxation therapies for the management of primary hypertension in adults".The Cochrane Database of Systematic Reviews (1).doi:10.1002/14651858.CD004935.pub2.PMID18254065.{{cite journal}}:Unknown parameter|article-number= ignored (help)
↑Santschi V, Chiolero A, Burnier M (November 2009). "Electronic monitors of drug adherence: tools to make rational therapeutic decisions".Journal of Hypertension.27 (11): 2294–2295, author reply 2295.doi:10.1097/hjh.0b013e328332a501.PMID20724871.
↑۱۷۲٫۰۱۷۲٫۱Dustan HP, Roccella EJ, Garrison HH (September 1996). "Controlling hypertension. A research success story".Archives of Internal Medicine.156 (17): 1926–1935.doi:10.1001/archinte.156.17.1926.PMID8823146.
↑Lyons HH, Hoobler SW (February 1948). "Experiences with tetraethylammonium chloride in hypertension".Journal of the American Medical Association.136 (9): 608–613.doi:10.1001/jama.1948.02890260016005.PMID18899127.
2022AAFP guideline:Coles, Sarah; Fisher, Lynn; Lin, Kenneth W.; Lyon, Corey; Vosooney, Alexis A.; Bird, Melanie D. (December 2022). "Blood Pressure Targets in Adults With Hypertension: A Clinical Practice Guideline From the AAFP".American Family Physician.106 (6): Online.ISSN1532-0650.PMID36521481.Key recommendations.