خُو[۱]،عَلَف هَرز (پارسی میانه:زاز) (بهانگلیسی:Weed) یا گیاه ناخواسته، گیاه خودرویی است که در میان غلهزارها و باغها روید و تا آن را نکَنند غله و زراعت قوت به هم نرساند و چنانچه باید نشو و نما نکند.[۲] برای علف هرز تعریفهای گوناگونی شدهاست. تعریف مورد قبول بیشتر منابع این است: علف هرز گیاهی است که در جای ناخواسته میروید.[۳] پیداست که انسان و خواسته او در این تعریف گنجانده شدهاست. به عبارت دیگر علف هرز یک گروه بهخصوص را در بر نمیگیرد بلکه هر گیاهی میتواند در برخی شرایط علف هرز بشمار آید.
مفهوم علف هرز بهویژه درکشاورزی اهمیت دارد، چون هدف کشاورزی رشد یک یا چند گونه گیاه مخصوص است و در نتیجه سایر گیاهان ناخواسته میباشند.[۴]
در کشاورزی،باغبانی وجنگلداری، علفهای هرز از طریق رقابت و آلودگی، بهرهوری و کیفیت محصولات را کاهش و همچنین هزینه کنترل را افزایش میدهند. علاوه براین، بعضی از علفهای هرز میتوانند بهعنوان میزبان برایحشرات و عوامل ایجادبیماریهای گیاهی عمل کنند. در مناطق صنعتی نیز، علفهای هرز میتوانند باعث خطر آتشسوزی شوند؛ و در مناطق مسکونی ممکن است مزاحم کار بشر یا کلا ناخوشایند باشند.[۵]
این بیت اشاره دارد به تلاشی که فرد باید انجام دهد تا چیزی را آباد کند و بسازد، وگرنه اگر تلاشی نکند، آن چیزی پر از مشکلات و موانع (خار و خو (علف هرز)) باقی خواهد ماند. به نوعی میتوان آن را به تلاش و کار سخت برای رسیدن به موفقیت و پیشرفت تعبیر کرد.زمانی بدین داس گندم دروبکن پاک پالیزم ازخار و خو
اسدی
این بیت بیانگر این است که در زمانی خاص، با استفاده از داس، گندم را برداشت کن و مزرعه را از هر گونه خار و خو (علف هرز) پاک کن. به طور استعاری، اشاره به تلاش برای پاکسازی زندگی و کارها از مشکلات و موانع دارد.