عشقآباد (اَشک آباد) (ترکمنی: Aşgabat şäheri، آشغابات شأهری) پایتخت کشورترکمنستان است. این شهر در پایه کوه کوپه داغ در بیابان قره قوم و در نزدیکی مرز این کشور باایران واقع شدهاست. این شهر در عین اینکه درولایت آخال واقع شده، اما از این ولایت مستقل بوده و قانوناً یک شهر همدرجهٔ ولایت است.
اشک آباد سالها پایتخت پادشاهی ایرانیاشکانیان بوده است.[۲]
این شهر در نزدیکی پایتخت باستانی اشکانیان (شهرنسا) قرار دارد. نام عشقآباد در قدیم «اَشکآباد» (aşkāpāt) بودهاست و آن را برگرفته از نامایرانی واوستایی «اشک یکم» (سردودمان سلسلهاشکانیان) به همراه واژه فارسی عِشق (از ریشهٔ کلمهٔ اوستائی ایشکا است.[۷]واژهٔ «آباد» ریشهٔ کلمه آپاد درفارسی باستان هست.[۳]
عشقآباد در سال ۱۸۱۸ تنها روستای کوچک جهت استراحت کاروانیان جاده ابریشم بوده که در نزدیکی شهر باستانی نسا قرار داشتهاست.شهرنِسا زمانی یکی از پایگاه های اشکانیان بوده که در حمله مغول کاملاً ویران شدهاست. آثار این شهر در نزدیکی عشقآباد کشف شدهاست. در حال حاضر این گونه پنداشته شدهاست که عشقآباد بر روی خرابههای شهر باستانینِسا بنا گردیدهاست.
در سال ۱۸۸۱ روسیه یک پایگاه نظامی به منظور پشتیبانی حمل و نقل ریلی (قطار سراسری) که از دریای خزر شروع و در کشورهای قزاقستان و ازبکستان عبور میکرد در آن منطقه احداث نمود.در سال ۱۹۱۹ اولین معبد بهاییان در عشقآباد تأسیس و لزوماً تا سال ۱۹۳۸م یکی از آثار هنری عشقآباد بهشمار میرفت که در سال ۱۹۶۳ توسط شوروی تخریب و ویران گردید.در سال ۱۹۱۹ این شهر به افتخارپاول پولتوراتسکی انقلابی بلشویک بهپولتوراتسک تغییر نام داد، اما در سال ۱۹۲۷ دوباره به نام اصلیاش عشقآباد بازگشت.
در سال ۱۹۲۴ عشقآباد رسماً پایتختترکمنستان شوروی شد. در سال ۱۹۴۸ میلادیزمینلرزهٔ ویرانگری این شهر را تخریب کرد که سپس بازسازی گردید.در سال ۱۹۶۲ طرح کانال قره قوم که در نوع خود طولانیترین کانال جهان به طول ۶۰۰ کیلومتر بود و قره قوم را به آمودریا متصل مینمود، شروع شد.
جمعیت این شهر در سال ۲۰۱۲ میلادی ۱٬۰۳۲٬۰۰۰ نفر بود. ارتفاع عشقآباد از سطح دریا ۲۱۴ تا ۲۴۰ متر است.
عشقآباد در جنوب ترکمنستان، دردشت توران، و در ۲۵ کیلومتری شمال مرز ایران واقع شدهاست. این شهر در وادی آخال-تکه در دشت کوهپایهای کوهستانکُپهداغ قرار دارد. کوههای کپهداغ از سمت جنوب به شهر نزدیک میشوند و بیابانقرهقوم نیز از سمتشمال تا نزدیکیهای شهر میآید. در سال ۱۹۶۲ کانال آبیاری قرهقوم به عشقآباد رسید.[۵]
شهرشیروان در استانخراسان شمالی نزدیکترین شهر ایران به عشقآباد است و از مرز این شهرستان در حدود ۲۰ کیلومتر فاصله تا پایتختترکمنستان است. فاصلهٔ عشقآباد ازمشهدایران ۲۵۰ کیلومتر است.
پس از بیرونروی ازاتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی، تعداد زیادی ساختمانهای مسکونی بلند در این شهر بهوجود آمد. تکنیکهای ساختمانی مدرن ساختمانهای بلند اغلب ۱۲ را توسعه داد که نسبتاً در مقابلزلزله مقاوم هستند. ساختمانها در اصل برجهای مسکونی هستند که طبقهٔ اول عموماً به محلهای خرید و خدماتی اختصاص داده شدهاست. بسیاری از این ساختمانها از مرمر سفید ساخته شدهاند. بنای یادبود بیطرفی یک بار پایین آورده شد و دوباره در جنوب پایتخت در همان شکل اولیهاش بر پا شد. برج ترکمنستان، که ۲۱۱ متر ارتفاع دارد، جدیدترین ساختمان در این کشور است.[۶]