مَزّه یک احساس است که توسطحس چشایی آشکار می‌شود. البته مزه یکاحساس کلی می‌باشد؛ یعنی هر آنچه را کهحس چشایی احساس کند مزه دارد و هر آنچه را که احساس نکند مزه ندارد. آنچه با حس چشایی درک می‌شود با کلماتی چونتلخی،ترشی،شیرینی،شوری واُمامی بیان می‌شود.
اما تندی یک مزه نیست چون باحس لامسه درک می‌شود. این احساس در نتیجه تاثیر مادهکاپسی‌سین در دهان ایجاد می‌شود.[۱] در هنرِآشپزی به مخلوط نمودن مواد مختلف به ویژهادویه جات برای ایجاد احساس مطبوع در افرادی که غذای مورد نظر را میل می‌کنند طعم دار نمودنغذا می‌گویند. طعم دهنده‌ها عموماً ازگیاهان معطر تهیه می‌شوند که مخلوط آن‌ها با یکدیگر بو و مزه دلپذیری را در افراد ایجاد میکند. البته تعریف دیگر طعم این است: مزه +بو، در عبارتی دیگر باید گفت که طعم غذا ترکیبی از حس چشایی و بوی غذاست. اگر انسان دچارسرما خوردگی شدید و راهبینی شخص بسته شود، به سختی مزهٔ غذا را تشخیص خواهد داد. مزه کردن یاچشیدن قرار دادن جزئی از یک چیز یاغذا رویزبان برای تعیین مزهٔ آن است. انسان‌ها با استفاده از غُده‌های چشایی روی زبان خود، قادر بهچشیدن مزه غذاهای مختلف است. زبان پوشیده از برآمدگی‌های بسیار ریزی است که در اطراف خودغده‌های چشایی را جای داده‌اند. در قسمت پشت و جلو و اطراف زبان توده‌ای از این غده به چشم می‌خورد.رگ‌های عصبی که از غده‌های چشایی به سویمغز امتداد یافته‌اند،ترشی،شیرینی، تلخی و شوری غذا را به اطلاع می‌رسانند.
و توضیح دیگر مزه که در کنارنوشیدنی‌های الکلی برای از بین بردن و تغییر دادن مقداری از تلخی آن است.
شیرینی یامزهٔ شیرین یکی از مزه‌های پنج‌گانه است که اغلب در دنیا تجربه‌ای لذت‌بخش قلمداد می‌شود. این مزه را بیش از هر چیز با غذاهایی که شامل مقدار زیادیکربوهیدرات ساده مثلشکر هستند همبسته می‌دانند.
«تلخی» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای روستایی با این نام،تلخی (تربت حیدریه) را ببینید.
تلخی یامزهٔ تلخ لغتی است برای توصیف طیفی از مزه یا احساسی مدروک شده توسطحس چشایی که در گیاهانی همچون دانهٔقهوه ولیموی مانده وجود دارد. به ماده‌ای که مزهٔ تلخ دارد، تلخ گفته می‌شود.
تلخی کمک میکند تا بعضی جانداران مانندپستاندارانغذای مسموم را تشخیص دهند معمولاً خوراکی‌های مسموم در طبیعت تلخ هستند. از این رو این جانداران بی‌تمایلی غریزی نسبت به مزهٔ تلخ دارند. به عنوان نمونه دانهٔ سیب که مزه تلخی دارد سمی است[۲][یادداشت ۱] و مقداریسیانور در خود دارد و خوردن ۲۰۰ عدد دانهٔ سیب برای کشتن انسان کافی است.[۲] همچنینبادام‌های تلخ و هستهٔهلو و برخی دیگر که تلخ هستند دارایسیانور بوده و خوردن کافی آن‌ها کشنده است. اما بعضی خوراکی‌های تلخ اینچنین نیستند.
لیمو ترش میوه‌ای است که مزهٔ ترشی دارد و توسط یکدستگاه چشایی نرمال قابل ادراک است.
ترشی یامزهٔ ترش لغتی است برای توصیف طیفی از مزه یا احساسی مدروک شده توسطحس چشایی. به ماده‌ای که مزهٔ ترش داردترش گفته‌می‌شود.لیمو ترش میوه‌ای است که به نماد خوراکی‌های ترش تبدیل شده‌است.
مزهٔ ترش کمک میکند که بعضیجانداران چونپستانداران خوراکی مناسب برایهضم غذا را بعد از خوردن غذا تشخیص دهند چراکه خوراکی‌های ترش معمولاً خاصیتاسیدی دارند.
مزه تند یا تندی یکی از مزه های محبوب در برخی از کشورهای آسیایی نظیرهند می باشد، مزه تند در هنگام برخورد با زبان حسی همانندسوختگی وتشنگی را القا میکند. تندی در مقادیر زیاد باعث مشکلاتی در سلامتی بدن می گردد.
سدیم کلرید یا نمک خوراکی ماده خوردنی است که امروزه به نماد مزهٔ شوری شناخته می‌شود که توسط یکدستگاه چشایی نرمال مزه‌ای که از آن درک می‌شود شوری یا مزهٔ شور نام دارد.
شوری یامزهٔ شور لغتی است برای توصیف طیفی از مزه یا احساسی مدروک شده توسطحس چشایی. به ماده‌ای که مزهٔ شور دارد،شور گفته می‌شود. امروزهنمک خوراکی به عنوان نمادی برای مزهٔ شور تبدیل شده‌است.
طبق مطالعات اخیر، که هنوز تأیید نشده‌اند، یک مزه هفتم وجود دارد: محققان دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن جوانه‌های چشایی برای چربی را شناسایی کرده‌اند که توسط ژنCD36 تنظیم می‌شوند .[۴][۵]
ادویه‌های مشهور و متعددی از ترکیب برخی از مواد فوق تهیه می‌شود که از آن جمله می‌توان به موارد ادویه‌هایهندی نظیر ادویهکاری و ادویهگارام ماسالا اشاره کرد.
در فرهنگ لغت‌های مختلف، لغت‌های مختلفی برای توصیف طیف‌های مختلفی از مزه به کار برده می‌شود در فارسی، از جمله: شیرین، تلخ، شور، ترش، دِبش، لب ترش، گس، تند، زبان گز، مَلَس، لب شور، شورمزه، ترش و شیرین، میخوش. لغات بالا به مخلوطی از مزه‌ها با نسبت‌های خاصی گفته می‌شود، گرچه ممکن است که این لغات حواس لامسه را نیز دربر بگیرد و مخلوطی از آن را توصیف کند.
در غرب حدود ۳۵۰ سال قبل از میلادارسطو دو طعم شیرین و تلخ به عنوان پایه‌ترین طعم‌ها معرفی کرد. درهندوستان در علم شفا طعم‌های اصلی عبارتند از تلخ، تند، شور، ترش و شیرین.چندی پیش طعم «خوشمزه» نیز به‌عنوان طعم پنجم روی زبان معرفی شد، اما اخیراً دانشمندان دریافته‌اند کهچربی یک طعم محسوب می‌شود و با زبان قابل تشخیص است. تیمی از دانشمندان آمریکایی موفق به شناسایی یک گیرنده شیمیایی روی جوانه‌های چشایی شده‌اند که مولکول‌های چربی را شناسایی میکند، دانشمندان دریافتند میزان حساسیت آن‌ها در افراد مختلف متفاوت است.
