ملک جلال‌الدوله کیومرث یا
گیومرث یکم سی و ششمین فرمانروای دودمان
پادوسپانیان بود که میان سال‌های ۸۰۸ تا ۸۵۷ هجری بر
رستمدار حکومت داشت. ملک کیومرث عامل گسترش مذهب
شیعه امامیه در رستمدار شد و بناهای مذهبی و کتیبه‌های زیادی احداث کرد. او قلمرو پادوسپانیان را، به خصوص در جنوب
البرز، گسترش داد و روابط پر فراز و نشیبی با
تیموریان،
مرعشیان و
کیاییان داشت. کیومرث پیش از به قدرت رسیدن، در زمان حملهٔ
تیمور گورکانی به
طبرستان در سال ۷۹۴ ه، یکی از قلعه‌های قلمرو عمویش،
ملک طوس، را در دست داشت. در جنگ میان
رستم میرزا تیموری و
اسکندر شیخی، کیومرث به طرفداری از رستم میرزا
قلعه نور را ترک کرد و به خدمت او رسید، ولی رستم میرزا او را دستگیر کرد و به عنوان هدیه نزد اسکندر شیخی فرستاد. اسکندر، که پیش‌تر با کیومرث اختلاف داشت، او را آزاد کرد و اسب و پولی به او سپرد تا هر جا می‌خواهد برود. ملک کیومرث برای شکایت از رفتار رستم میرزا نزد برادر او،
شاهزاده پیرمحمد، رفت؛ ولی شاهزاده پیرمحمد هم او را در
شیراز به زندان انداخت. پس از درگذشت تیمور گورکانی، اوضاع قلمرو
تیموریان به هم ریخت و ملک کیومرث با استفاده از فرصت خودش را با لباس مبدل
قلندرها به طبرستان رساند. او به شکل یک گدا وارد قلعه نور شد و توانست با کمک اهالی قلعه، قدرت پیشین خود را بازیابد. زمانی که ملک کیومرث در سال ۸۰۷ هجری به قلعهٔ نور بازگشت، فرمانروای پادوسپانیان (ملک طوس) به تازگی درگذشته بود و کیومرث توانست در مدت کوتاهی سراسر رستمدار را تحت کنترل خود درآورد. کیومرث پس از به قدرت رسیدن شیعه امامیه را
مذهب رسمی پادوسپانیان نمود. او در دوران حکومتش روابط پر فراز و نشیبی با
مرعشیان،
کیاییان و
والیان تیموری داشت و لشکرکشی‌های زیادی برای گسترش قلمرو خود انجام داد. کیومرث همواره از اختلافات داخلی
سادات مرعشی برای تضعیف این دودمان بهره می‌برد و با حمایت از طرفین این درگیری‌ها به قدرت و تسلط خود می‌افزود.
ادامه…
مقاله‌های برگزیده –مقالهٔ امروز
.jpg)
