با افزایش مصرفشکر افزوده در اواخر قرن بیستم، محققان اقدام به بررسی اثرات رژیم غذایی غنی از شکر افزوده (به ویژه شکر تصفیه شده) بر روی سلامتی وتندرستی انسان نمودند. مصرف بیش از اندازهٔ شکر افزودنی، می‌تواندچاقی،دیابت،بیماری قلبی-عروقی،سرطان وپوسیدگی دندان را به همراه داشته باشد[۲]سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۵ میلادی، توصیه مؤکدی مبنی بر کاهش مصرف شکرهای افزوده برای بزرگسالان و کودکان به میزان کمتر از ۱۰٪ از کلانرژی دریافتی داشته‌است. این سازمان همچنین مشوق کاهش آن به کمتر از ۵٪ می‌باشد.[۳]
نیشکر گیاه بومیجنوب شرق آسیا و جنوبآمریکا است. شکر در دوران باستان درشبه‌قاره هند اما در آن زمان عرضه آن به‌صورت گسترده و با قیمتی ارزان نبوده از همین روعسل به‌عنوان شیرین‌کننده در اکثر نقاط جهان مورد استفاده قرار می‌گرفته‌است. تحقیقات نشان می‌دهند که شکر برای اولین بار درهندوستان مورد استفاده قرار گرفته‌است. در ۵۱۰ قبل از میلادامپراتور پارس‌ها به نامداریوش با هدف کشورگشایی به سمتهندوستان رفت و با فتح کردن آن سرزمین با گیاهی آشنا شد که امروزه به نیشکر شهرت دارد. پادشاه داریوش دریافت که آن‌ها موادی غیر از عسل اما دارای شیرینی خاصی هستند. تا آن زمان در اکثر ممالک ازعسل برای شیرین کردن استفاده می‌شد. کم‌کم به افرادی که دریافتند گیاه نیشکر دارای خاصیت شیرین کنندگی است افزوده شد.[نیازمند منبع]
شربت حاصل از عصاره‌گیری از نیشکر یک نوشیدنی محلی و غیر مهم بود تا اینکه تاجرانمسلمان با آوردن نیشکر از هند به نقاط گرمسیری از جملهمصر بعدها توانستند ازشیره آنکریستال شکر را بسازند و با روش‌های مختلف آن را خالص‌سازی کنند.
پس از کریستال‌سازی، به تدریج شکر در تهیه غذاها،دسرها وشیرینی‌جات در کشورهای اسلامی و سپسچین به کار رفت. با این حال شکر تا قرن هجدهم میلادی همچنان در اروپا جزوکالاهای لوکس و تجملی به حساب می‌آمد.[۴]
اولین کارخانجات صنعتی شکر گیری در قرون ۹ و ۱۰ میلادی در کشورهای اسلامیخاورمیانه به‌وجود آمدند که در ابتدا توسط نیرویتوربین آب و بعدها توسطتوربین باد کار می‌کردند. این کارخانجات به‌همراه محصول شکر، به‌تدریج از طریقاندلس به کشورهایاروپایی معرفی شدند.[۵][۶]
چغندر قند سازگاری وسیعی با شرایط متنوع داشته و تحمل خشکی و شوری خاک را نیز دارد و از این رو بـه طـور متوسط حـدود ۷۰ درصد شکر تولیدی در ایران از چغندر قند است.
در قرن نوزدهم میلادی، اقتصاد ایران عمدتاً مبتنی برکشاورزی سنتی و تولید غیرصنعتی بود و صنعت شکر نیز از این وضعیت مستثنی نبود. شواهد تاریخی نشان می‌دهد که در این دوره، تولید شکر در ایران ترکیبی از تولید داخلی و واردات بود. ایران مقدار اندکی شکر جوشانده از هند وارد می‌کرد و این نوع شکر، منبع اصلی شکر وارداتی در بازار ایران به‌شمار می‌رفت. به نظر می‌رسد که در نیمه نخست قرن نوزدهم، بخش بزرگی از شکر تولید داخل از نوع جوشانده بوده است، اما در نیمه دوم قرن، با رشد وابستگی به واردات، به‌ویژه از روسیه، نوع شکر مصرفی تغییراتی یافت. همزمان، سیاست‌های اقتصادی تحمیلی از سوی قدرت‌های خارجی، به‌ویژه بریتانیا و روسیه، موجب شد ایران به بازاری برای محصولات خارجی تبدیل شود، بدون آن‌که توان رقابت صنعتی داشته باشد. در نتیجه، تولید داخلی شکر به‌شدت محدود شد و تکنیک‌های ابتدایی در کشاورزی و فرآوری نیز همچنان غالب باقی ماند.[۷][۸]
اولین تلاش‌ها برای صنعتی‌سازی تولید قند و کاهش وابستگی به واردات، در آغاز قرن بیستم میلادی صورت گرفت. در سال ۱۳۱۳ هجری قمری (برابر با حدود ۱۸۹۵ میلادی)،میرزا علی‌خان امین‌الدوله با مشارکت یک شرکت بلژیکی با نام «شرکت سهامی بلژیکی برای قند سازی در ایران»، اقدام به تأسیسنخستین کارخانه قند در ایران درکهریزک کرد. هرچند پیش از آن، تولید قند از شکر داخلی در برخی نقاط مانند یزد رایج بود، اما با افزایش واردات شکر از روسیه، به‌تدریج شکر روسی جای شکر داخلی را در فرآیند تولید قند گرفت و حتی قند یزدی نیز با شکر وارداتی تهیه می‌شد. این روند نشان‌دهنده تأثیر مستقیم روابط تجاری و سیاسی بر ساختار تولید داخلی ایران در دوران قاجار بود؛ ساختاری که تا پیش از اصلاحات صنعتیدورهٔ پهلوی، همچنان وابسته و محدود باقی ماند.[۹]
یک گزارش فنی در سال ۲۰۰۳ میلادی توسط سازمان بهداشت جهانی نشان داد که مصرف زیاد نوشیدنی‌های شیرین (با افزودن به انرژی دریافتی کلی) خطر چاقی را افزایش می‌دهد.[۱۱] شکر، به تنهایی عاملی برای ایجاد چاقی و سندرم متابولیک نیست، بلکه در صورت مصرف بیش از اندازه در زمره رفتارهای غذایی ناسالم قرار می‌گیرد که می‌تواند خطر ابتلا بهدیابت نوع ۲ وسندرم متابولیک[۱۲] از جمله افزایش وزن و چاقی در بزرگسالان و کودکان را به همراه داشته باشد[۱۳][۱۴]
برخی مطالعات نشان داده که مصرف بیش از اندازهٔ شکر ممکن است باعثاختلال کمبود توجه بیش‌فعالی گردد. هر چند، کیفیت چنین شواهدی اندک است.[۱۵] در سال ۲۰۱۹ میلادی، یکفراتحلیل نشان داد که مصرف شکر باعث بهبودخلق و خو نمی‌شود، اما می‌تواند هوشیاری را کاهش داده و در عرض ۱ ساعت پس از مصرف، خستگی را افزایش دهد.[۱۶] سازمان جهانی بهداشت با استناد به گزارش سال ۲۰۰۳ میلادی، اعلام داشته که شکر، بدون تردید، مهمترین عامل غذایی در ایجاد پوسیدگی دندان‌ها است.[۱۱] بررسی‌ها همچنین نشان داده که چنانچه مصرف شکر کمتر از ۱۰٪ از کل انرژی مصرفی باشد، بروز پوسیدگی کمتر است.[۱۷]
↑Adam Robert Lucas (2005), "Industrial Milling in the Ancient and Medieval Worlds: A Survey of the Evidence for an Industrial Revolution in Medieval Europe", Technology and Culture 46 (1): 1-30 [10-1 & 27].
↑Adam Lucas (2006), Wind, Water, Work: Ancient and Medieval Milling Technology, p. 65, Brill Publishers,ISBN 9004146490.
