شرک ۳ (بهانگلیسی:Shrek the Third) فیلمی پویانماییفانتزی کمدی آمریکایی محصول سال ۲۰۰۷ است که بر اساس کتاب مصور کودکان در سال ۱۹۹۰ به نامشرک! اثرویلیام استیگ ساخته شده است. این فیلم توسطکریس میلر وریمن هویی از فیلمنامهای توسط جفری پرایس، پیتر اس. سیمن، میلر و تهیهکنندهآرون وارنر و داستانی توسطاندرو آدامسون، کارگردان مشترک دو قسمت قبل، کارگردانی شده است. این دنبالهشرک ۲ (۲۰۰۴) و سومین قسمت ازمجموعه فیلمهایشرک است. در این فیلممایک مایرز،ادی مورفی،کامرون دیاز،آنتونیو باندراس،روپرت اورت،جولی اندروز وجان کلیز صداپیشگی خود را از فیلمهای قبلی به همراه صداپیشگان جدید،جاستین تیمبرلیک در نقش آرتور پندراگون واریک آیدل در نقش مرلین، تکرار میکنند. در این فیلم، پرنس چارمینگ قصد دارد شرک و فیونا را که پس از مرگ پادشاه هارولد تاج و تخت را به ارث بردهاند، سرنگون کند. شرک هیچ علاقهای به حکومت پادشاهی ندارد و تلاش میکند تا پسرعموی ۱۶ ساله ضعیف فیونا، آرتی را متقاعد کند که به جای او سلطنت کند.
شرک وپرنسس فیونا قرار است جانشین پادشاه هارولد شوند، اما تلاشهای شرک برای خدمت بهعنوان نایبالسلطنه در دوران بیماری هارولد به فاجعه ختم میشود، چرا که او هیچ علاقهای به پادشاهی سرزمین خیلی خیلی دور ندارد. هارولد در واپسین لحظات زندگیاش به شرک میگوید که یک وارث دیگر وجود دارد: برادرزادهاش و پسرعموی فیونا، آرتور «آرتی» پندراگون. در همین حال، پرنس چارمینگ که سوگند خورده مرگ مادرش، فرشته نجات، را تلافی کند و پادشاه شود، به میخانه سیب سمی میرود و شخصیتهای شرور قصه پریان را قانع میکند که برای رسیدن به «خوشبختی همیشگی» خودشان بجنگند و به او در تصرف سرزمین خیلی دور کمک کنند.
شرک به همراه دوستانش،خر وگربه چکمهپوش، به دنبال آرتی میروند. در حالی که آنها در سفر دریایی هستند، فیونا به شرک میگوید که باردار است. این موضوع شرک را وحشتزده میکند، زیرا او فکر میکند توانایی تربیت فرزند را ندارد. آنها به آکادمی وورستشایر، یک مدرسه شبانهروزی جادویی سطح بالا، میرسند و میفهمند که آرتی یک نوجوان لاغر و ۱۶ ساله است که از اجتماع طرد شده. در یک مراسم تشویق مدرسه، شرک به آرتی میگوید که او برای پادشاهی سرزمین خیلی خیلی دور انتخاب شده است. آرتی ابتدا هیجانزده میشود، اما پس از اینکه خر و گربه بهطور ناخواسته درباره مسئولیتهای پادشاهی صحبت میکنند، دچار وحشت میشود. آرتی که اعتماد به نفسش را از دست داده، تلاش میکند کنترل کشتی را به دست بگیرد و آن را به سمت وورستشایر برگرداند. در پی یک درگیری با شرک، کشتی در جزیرهای دورافتاده سقوط میکند. در آنجا، آنها با معلم جادوی بازنشسته آرتی، مرلین، روبهرو میشوند که این دو را متقاعد میکند تا با یکدیگر ارتباط بهتری برقرار کنند.
فیونا و ملکه لیلیان در حال برگزاری یک جشن نوزاد هستند که چارمینگ و شرورها به قلعه حمله میکنند. جینجی، پینوکیو، گرگ بد بزرگ، و سه خوک کوچک برای مدتی گروه چارمینگ را معطل میکنند تا خانمها بتوانند فرار کنند. اما وقتی یکی از خوکها بهطور تصادفی فاش میکند که شرک برای پیدا کردن آرتی رفته است، چارمینگ کاپیتان هوک و دزدان دریاییاش را میفرستد تا آنها را پیدا کنند. راپونزل که عاشق چارمینگ شده است، به فیونا خیانت میکند و خانمها در سیاهچالهای قلعه زندانی میشوند.
کاپیتان هوک و دزدان دریاییاش در جزیره مرلین به شرک میرسند. شرک از اسارت فرار میکند و هوک به او خبر میدهد که چارمینگ کنترل سرزمین خیلی خیلی دور را به دست گرفته است. شرک آرتی را متقاعد میکند که به وورستشایر برگردد، اما آرتی مرلین را فریب میدهد تا از جادوی خود استفاده کرده و آنها را به سرزمین خیلی دور منتقل کند. جادو مؤثر است، اما بهطور تصادفی باعث میشود که گربه و خر بدنهایشان با هم عوض شود. آنها با پینوکیو روبهرو میشوند و میفهمند که چارمینگ قصد دارد شرک را بهعنوان بخشی از یک نمایش به قتل برساند. پس از نفوذ به قلعه، آنها دستگیر شده و به اسارت درمیآیند.
چارمینگ آماده میشود تا آرتی را بکشد و تاج و تخت را حفظ کند. برای نجات جان آرتی، شرک دروغ میگوید و ادعا میکند که فقط از آرتی استفاده کرده تا او را بهجای خود بهعنوان پادشاه بعدی معرفی کند. چارمینگ حرف شرک را باور میکند و به آرتی که دلشکسته شده، اجازه میدهد برود. خر و گربه که با فیونا، لیلیان و دیگر پرنسسها زندانی شدهاند، شاهد ناامیدی فیونا از بیتحرکی آنها هستند. لیلیان با یک ضربه سر، دیواری از زندان را خراب میکند. در همین حال، پرنسسها برای نجات شرک دست به کار میشوند و خر و گربه نیز جینجی، پینوکیو و دیگران را به همراه اژدها و فرزندان خر آزاد میکنند. آنها آرتی را متقاعد میکنند که شرک برای نجات جان او دروغ گفته است.
چارمینگ یک دوئل نمایشی در یک تئاتر موسیقی در برابر مردم پادشاهی ترتیب میدهد. درست زمانی که چارمینگ قصد دارد شرک، فیونا، خر و گربه را بکشد، پرنسسها و دیگر شخصیتهای قصه پریان با شرورها روبهرو میشوند، اما به سرعت مغلوب میشوند. آرتی وارد میشود و با یک سخنرانی شرورها را متقاعد میکند که میتوانند به جای مطرود شدن، در جامعه پذیرفته شوند. تحت تأثیر سخنان آرتی، شرورها از رفتارهای شرورانه خود دست میکشند. اما چارمینگ حاضر به گوش دادن نمیشود و با شمشیر به سمت آرتی حمله میکند. شرک ضربه را دفع میکند و به نظر میرسد که او زخمی شده است. چارمینگ خود را پادشاه جدید اعلام میکند، اما شرک فاش میکند که چارمینگ ضربه را اشتباه زده است. سپس شرک او را کنار میزند و اژدها برج صحنه را روی چارمینگ میاندازد و او را فوراً میکشد.
با مرگ چارمینگ، آرتی بهعنوان پادشاه جدید سرزمین خیلی خیلی دور تاجگذاری میکند. در حالی که پادشاهی مشغول جشن و شادی است، مرلین ظاهر میشود و جادوی تغییر بدن گربه و خر را برمیگرداند. مدتی بعد، در باتلاق، شرک و فیونا زندگی جدید خود را با تربیت سهقلوهایشان آغاز میکنند. آنها با کمک خر، گربه، لیلیان و اژدها با چالشهای پدر و مادری کنار میآیند و خانوادهای شاد و متحد را تشکیل میدهند.
پس از موفقیتشرک ۲، در مه ۲۰۰۴، مدیرعاملدریمورکس انیمیشن،جفری کاتزنبرگ، اعلام کرد که قسمتهای سوم و چهارمشرک به همراه برنامههایی برای یک فیلم پنجم و نهایی در دست ساخت هستند. او اظهار داشت: «شرک ۳ و۴ به پرسشهای بیپاسخ دیگری پاسخ خواهند داد و در نهایت، در فصل آخر، خواهیم فهمید چگونه شرک به آن باتلاق رسید، جایی که او را در فیلم اول ملاقات میکنیم.»[۵]
دریمورکس جفری پرایس و پیتر اس. سیمن (فیلمنامهنویسان فیلمهایی مانندچه کسی برای راجر رابیت پاپوش دوخت؟،دکتر هالیوود وچگونه گرینچ کریسمس را دزدید) را برای نگارش فیلمنامه استخدام کرد. همچنین جان زاک، نویسنده فیلمبالاترین نمره، بهعنوان مشاور به تیم اضافه شد.[۶] برخلاف دو فیلم اول، این فیلم توسطاندرو آدامسون کارگردانی نشد، زیرا او مشغول کار بر روی فیلمسرگذشت نارنیا: شیر، کمد و جادوگر بود.[۷] با این حال، آدامسون بهعنوان تهیهکننده اجرایی در پروژه حضور داشت و تقریباً هر چهار ماه یکبار در مورد وضعیت فیلم مشاوره میداد.[۸]شرک ۳ به جای آدامسون توسطکریس میلر، هنرمند داستان در فیلم اول و سرپرست داستان در فیلم دوم، کارگردانی شد وریمن هویی، پویانمای ارشد دو فیلم اول، بهعنوان کارگردان مشترک حضور داشت. همچنین میلر و تهیهکنندهآرون وارنر، به همراه پرایس و سیمن، در نگارش فیلمنامه همکاری کردند.[۹]
فیلم در ابتدا قرار بود در نوامبر ۲۰۰۶ اکران شود، اما در دسامبر ۲۰۰۴، تاریخ اکران به مه ۲۰۰۷ تغییر یافت. جفری کاتزنبرگ توضیح داد: «بزرگی فرنچایزشرک ما را به این نتیجه رساند که یک تاریخ اکران در ماه مه، به همراه انتشار دیویدی در فصل تعطیلات، به ما این امکان را میدهد که عملکرد فیلم را به حداکثر برسانیم و سودآوری را افزایش دهیم و در نتیجه ارزش داراییها و بازدهی برای سهامدارانمان را بهبود بخشیم.»[۱۰] به جایشرک ۳،برآبرفته از دیگر آثار استودیوی انیمیشن دریمورکس، در نوامبر ۲۰۰۶ به نمایش درآمد.[۱۱] این تغییر تاریخ اکران همچنین یک روز پس از آن انجام شد کهدیزنی/پیکسار تاریخ اکران فیلمماشینها را از ۴ نوامبر ۲۰۰۵ به ۹ ژوئن ۲۰۰۶ تغییر داد.[۱۲][۱۳]
شرک ۳ در ۱۸ مه ۲۰۰۷ در ۴,۱۲۲ سینمایآمریکای شمالی اکران شد و در روز نخست نمایش خود ۳۸ میلیون دلار فروش داشت که در آن زمان بزرگترین افتتاحیه روز اول برای یک فیلم پویانمایی بود. این فیلم در اولین آخر هفته خود ۱۲۱٫۶ میلیون دلار فروخت، که بهترین افتتاحیه آخر هفته برای یک فیلم پویانمایی و دومین افتتاحیه بزرگ سال ۲۰۰۷ در ایالات متحده پس ازمرد عنکبوتی ۳ بود. این رکورد برای ۹ سال باقی ماند تا اینکهدر جستجوی دوری در سال ۲۰۱۶ با افتتاحیهای ۱۳۵٫۱ میلیون دلاری آن را شکست.[۱۴] در زمان خود، افتتاحیه آخر هفته شرک سوم سومین بالاترین افتتاحیه تمام دوران در این منطقه بود.[۱۵]
شرک ۳ در مجموع ۳۲۲٫۷ میلیون دلار در ایالات متحده و ۴۹۰٫۷ میلیون دلار در بازارهای بینالمللی فروش داشت و مجموع فروش جهانی آن به ۸۱۳٫۴ میلیون دلار رسید. این فیلم چهارمین فیلم پرفروش جهان در سال ۲۰۰۷ و دومین فیلم پرفروش در ایالات متحده در همان سال بود. علاوه بر این، این فیلم پرفروشترین فیلم انیمیشن سال ۲۰۰۷ و سومین فیلم انیمیشن پرفروش تاریخ بود، که تنها پشت سردر جستجوی نمو وشرک ۲ قرار داشت.[۱۶] تخمین زده میشود که این فیلم حدود ۴۶٫۹ میلیون بلیت در آمریکای شمالی فروخته باشد.[۱۷]
این فیلم در ۲۹ ژوئن ۲۰۰۷ دربریتانیا اکران شد و برای دو هفته متوالی در صدر جدول فروش این کشور قرار داشت، تا اینکههری پاتر و محفل ققنوس جایگاهش را گرفت.[۱۸]
در وبگاه جمعآوری نقدراتن تومیتوز، ٪۴۱ از ۲۱۳ بررسی منتقدان مثبت است،و میانگینِ امتیاز آن ۵٫۵/۱۰ است. اجماع این وبگاه چنین مینویسد: «شرک سوم تیرهای شانسی فراوانی در فرهنگ پاپ دارد، اما به قیمت دل، جذابیت و شوخطبعی که دو فیلم نخست شرک را به کلاسیک تبدیل کردهاست.»[۱۹] این فیلم درمتاکریتیک که ازمیانگین وزنی استفاده میکند، بر اساس نظر ۳۵ منتقدین امتیاز ۵۸ از ۱۰۰ را کسب کرده که نشانگر «نقدهای مختلط یا متوسط» است.[۲۰]
این فیلم در ۱۳ نوامبر ۲۰۰۷ بر رویدیویدی واچدی دیویدی منتشر شد.[۲۱][۲۲] نسخه دیویدی در دو فرمت مجزا، یکی بانسبت تصویر معمولی و دیگریعریض عرضه شد.[۲۳] نسخه اچدی دیویدی فیلم و ویژگیهای ویژه آن با نسبت تصویر عریض۱٫۷۸:۱ در وضوح بالای۱۰۸۰پی و صدایدالبی دیجیتال پلاس ۵٫۱ ارائه شدند.[۲۴] ویژگیهای ویژه هر دو فرمت شامل چندین صحنه حذفشده، مستندات، تریلرها، نظرات سازندگان، موزیک ویدئوها، و موارد دیگر بود.[۲۵][۲۶] نسخه اچدی دیویدی بهطور اختصاصی دارای قابلیتهای تعاملی پیشرفتهای مانند فرمت اچدیآی اینتراکتیو و ویژگیهای وبمحور بود. از جمله این قابلیتها میتوان به یک مسیر ویژه اطلاعات، راهنمای فیلم و یک کتاب رنگآمیزی تعاملی اشاره کرد که از تاریخ عرضه قابل دانلود بود.[۲۷]
پس از تصمیم پارامونت برای متوقف کردن تولید اچدی دیویدی (که باعث شدشرک ۳ تنها فیلم پویانمایی دریمورکس باشد که در این فرمت منتشر شد)، این فیلم در ۱۶ سپتامبر ۲۰۰۸ بر رویدیسک بلوری عرضه شد.[۲۸] سپس، در ۷ دسامبر ۲۰۱۰، بهعنوان بخشی از مجموعهشرک: کل داستان دوباره روی بلوری منتشر شد.[۲۹] انتشار جداگانه دیگری نیز در ۳۰ اوت ۲۰۱۱ انجام شد[۳۰] و در ۱ نوامبر ۲۰۱۱ نسخه بلوری سهبعدی آن بهطور انحصاری از طریق فروشگاهبست بای عرضه شد.[۳۱]شرک ۳ در ۱۲ سپتامبر ۲۰۲۳ توسطسرگرمی خانگی یونیورسال پیکچرز بر روی فرمتاولترا اچدی بلوری منتشر شد.[۳۲]
فروش نسخههای دیویدی و بلوری این فیلم درآمدی معادل ۱۷۹٫۱ میلیون دلار به همراه داشت.[۳۳]
شرک ۳ انتظارات زیادی را برانگیخته بود و دریمورکس فیلم را با یک کمپین بازاریابی گسترده حمایت کرد. در طول سال ۲۰۰۷، اسباببازیها، کتابها، بازیها، لباسها و بسیاری اقلام دیگر مرتبط با فیلم عرضه شدند. یک بازی ویدئویی بر اساس این فیلم برای کنسولهایوی،پلیاستیشن ۲،ایکسباکس ۳۶۰،گیم بوی ادونس،پلیاستیشن همراه،رایانه شخصی ونینتندو دیاس منتشر شد.
در مه ۲۰۰۷، یکبازی ویدئویی موبایل با اقتباس ازشرک ۳ توسطگیملافت توسعه یافت.[۳۴] علاوه بر این، بازی شرک ان رول، یک بازی اکشن معمایی بر اساس فیلم، در ۱۴ نوامبر ۲۰۰۷ از طریقایکسباکس لایو آرکید برای ایکسباکس ۳۶۰ منتشر شد. همچنین، یک ماشین پینبال بر اساس این فیلم توسط استرن پینبال تولید شد.[۳۵]
تیم کمدیادالت سویم، تیم و اریک، که از حجم زیاد تبلیغات مرتبط با فیلم در ماههای منتهی به اکران آن ناراضی بودند، تصمیم گرفتند بهطور مستقل این فیلم را تبلیغ کنند.[۳۶] آنها این کار را از طریق یک سری ویدئوهای اینترنتی[۳۷] و همچنین حضور در برنامههای تلویزیونی و رادیویی انجام دادند تا مردم را به تماشای فیلم تشویق کنند.
در ابتدای فیلم، در نمایش شام پرنس چارمینگ، مشخص میشود که صدای سم اسبها با استفاده از نارگیل ایجاد شده است. این شوخی پیشتر درمانتی پایتون و جام مقدس نیز استفاده شده بود، فیلمی کهجان کلیز واریک آیدل نیز در آن بازی کرده بودند. آیدل هنگامنمایش افتتاحیه فیلم از سالن خارج شد (هرچند پس از آرام شدن دوباره به سالن بازگشت) و ادعا کرد که در حال بررسی شکایت از تهیهکنندگانشرک بهدلیل استفاده غیرمجاز از این شوخی است. از طرف دیگر، تهیهکنندگان ادعا کردند که با گنجاندن این بخش در فیلم قصد داشتند به آیدل و کلیز ادای احترام کنند.[۳۸]