Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


پرش به محتوا
ویکی‌پدیادانشنامهٔ آزاد
جستجو

زبان سانسکریت

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر ازسانسکریت)
برایتأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. لطفاً با توجه بهشیوهٔ ویکی‌پدیا برای ارجاع به منابع، با ارائهٔمنابع معتبر بهبهبود این مقاله کمک کنید. مطالب بی‌منبع را می‌توان به چالش کشید و حذف کرد.
یافتن منابع: "زبان سانسکریت" – اخبار ·روزنامه‌ها ·کتاب‌ها ·آکادمیک ·جی‌استور
(چگونگی و زمان حذف پیام این الگو را بدانید)
سانسکریت
संस्कृतम्saṃskṛtam
The word Sanskrit (संस्कृतम्) written in Sanskrit. Displayed in the Sarai font for Devanagari.
کلمهٔ سنسکریت (Sanskrit) نوشته شده به خطدیواناگری.
بیان[ˈsɐ̃skr̩tɐm] (شنیدن)
منطقههند بزرگ
خط بومی ندارد.[۱]
بهدیواناگری، خطوط با ریشهبراهمی یاخط لاتین نوشته می‌شود.
وضعیت رسمی
زبان رسمی در
 هند,اوتاراکند
یکی از بیست و دو زبان برنامه‌ریزی‌شده هند
کدهای زبان
ایزو ۱–۶۳۹sa
ایزو ۲–۶۳۹san
ایزو ۳–۶۳۹san
نوشته‌ای به زبان سانسکریت

سانسکریت یاسَنسکریت (saṃskṛtam संस्कृतम्) یکی از زبان‌های هندو-آریایی باستانیمردمانهندوستان وزبان دینی مذاهبهندوئیسم،بودیسم وجاینیسم می‌باشد که از دیدگاهزبان‌شناسی با زبانپارسی باستان که اززبانهای ایرانی باستان است، هم‌ریشه است[الف. ۱] و زبان سانسکریت؛ از خانواده یِ زبان‌هایهندوآریایی به‌حساب می‌آید.نسک ارجمندوداها به این زبان است. در دوره یِ نوین، دانش سانسکریت کمک بسیاری به خوانش نبشته‌های این دوزبان باستانی کرده است. سانسکریت یکی از زبانهای رسمی ایالتاوتاراکند هند است.[۲] ویکی‌پدیانسخه سانسکریت دارد که در سال ۲۰۰۳ راه‌اندازی شده است.

بن و ریشه‌شناسی

[ویرایش]

واژه یِ سانسکریت از واژه یِ «سامس‌کَرْتَه» (خودساخته) مشتق شده و به معنی خودسازه است. این واژه بعدها معنی «فرهنگی» به خود گرفت و زبان سانکریت (سانسکریت واک) به معنی زبان فرهنگ بالا استفاده شد. به این زبان اصطلاحندِوا باگا نیز گفته می‌شود که به معنی «زبانخدایان» است.[نیازمند منبع]

ترجمه بسم الله به سانسکریت با خط‌های مختلف.

سانسکریتِ وِدایی

[ویرایش]
دست‌نویسریگ‌ودا به خطدیواناگری، ابتدای قرن نوزده میلادی

متن‌های این زبان به سالهای ۱۵۰۰–۱۲۰۰ پیش از میلادمسیح برمی‌گردد.

سانسکریت کلاسیک

[ویرایش]

نوشته‌هایی که به هزاره‌های پس از میلاد و ۱۵۰۰ سال پیش برمی‌گردد.

Kashmiriشایویسم manuscript in theSharada script (c. 17th century)

اهمیت زبان سانسکریت

[ویرایش]
کلمه سانسکریت در دبیره دوانگاری

زبان سانسکریت تاقرن هجدهم برای اروپاییان ناشناخته بود. در این زمان استعمارگرانانگلیسی که درهند به‌سر می‌بردند، در منطقهگجرات و رودسند متوجه شدند که واژگان مشترک و تشابه آوایی بین زبان اهالی این منطقه با زبان‌هایاروپایی وجود دارد و در این خصوص بیشتر تحقیق کردند. در نتیجه اعلام کردند که سانسکریت زبانی کهن و خواهر زبان‌هایآرین است.بعدها معلوم شد که واژگانی از این زبان در همهٔ زبان‌هایشبه‌قاره وجود دارد و با زبانپارسی باستان مشابهت‌هایی وجود دارد؛ مثلاً واژگانی مانند:آواز - خاکی - خیمه -دروازه - درست - درگاه - دربار - دستور - دل - دلیر- پنج اب - روز - روزنامه - رهنامه - روغن - زور - سرخ - شاه - پادشاه - شکر - شمشیر- کمر- بازو- شوروا- صوفی - درویش - جشن - فرمان - فرار- گرم - میر - مهربان - ناودان - نماز (نمزته) - نمک - نیک - واپس - جوان- آهو - ابرو - استر - انبه - بازو (بهو) -ایزد- بور - بهره - پاره - پا - لنگ - پنج - پند - تار - جمشید- خاموش - چهار - چرم - چلو - داس - دختر - خوب - رام - رنگ - دیبا - دود (عود) -زار- ستون - شترنگ - شرتا (باد)- سومه نات- شالی - طاووس - فلفل- کافور - کر - کف - گاری - گرگ - لیمو - ماهی - مرد - زن - مزد - مست - نه - مه - به به (بهجه) ماست - ماه - میدان - میان - میز - نارگیل - ناو - نیلوفر - هزار - نمد - هفت - هشت - هسته - یاسمن/جاسمین/- یوغ/یوگ -، تارا (ستاره)- مهرو… با اختلافاتی در آوا، در بیشتر زبان‌ها وجود دارد. در هند زبان سانسکریت بیشتر بهخط برهمی نوشته می‌شد، اما امروزه زبان سانسکریت بهخط دیواناگری نوشته می‌شود که خط رسمی زبان هندی است.دولت هند اخیراً توجه مهمی به رسمی کردن این زبان در تمامهندوستان نشان داده است.البته این توجه دولتناریندرا مودی و خانماسمرتی ایرانی وزیر علوم و منابع انسانی با واکنش‌های منفی نیز روبرو شده است.

مکان زبان مادری

[ویرایش]

در روستاها و مکان‌های زیر زبان مادری مردم سانسکریت است:

  1. Mattur inکارناتاکا[۳]
  2. Mohad, District: Narasinhpur, Madhya Pradesh
  3. Jhiri, District: Rajgadh,مادایا پرادش[۴]
  4. Kaperan, District: Bundi, Rajasthan
  5. Khada, District: Banswada, Rajasthan
  6. Ganoda, District: Banswada,راجستان[۵]
  7. Bawali, District: Bagapat, Uttar Pradesh
  8. Shyamsundarpur, District: Kendujhar,اوریسا[۶]
  • * عددها در سانسکریت ار ۱ تا ۱۰
  1. éka- اِکا
  2. dva- دوا
  3. tri- تری‌یِنی
  4. catúr- چاتور
  5. páñcan- پانچان
  6. ṣáṣ- سس
  7. saptán- سبتان
  8. aṣṭá- اَشتا
  9. návan- نَوَن
  10. dáśan- دَشَن

زبان سانسکریت در عصر جدید

[ویرایش]

سانسکریت ۱۴هزار گویش‌ور دارد.

نیایش‌ها و مراسم

[ویرایش]

سانسکریت زبان مقدس سنت‌های متفاوتهندو،بودایی وجین است. و هنگام عبادت درمعبد‌های هندوبودیسم نوار ومهایانا وبودیسم تبتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ادبیات و هنر

[ویرایش]

ازاستقلال هند در ۱۹۴۷ میلادی بیش از ۳٬۰۰۰ اثر چاپ شده است.آکادمی ساهیتیا از سال ۱۹۶۷ هر سال یک جایزه به خلاقانه‌ترین اثر سانسکریت اهدا کرده است.

رسانه

[ویرایش]

از ۱۹۴۷ یک برنامه رادیوی ملی به نامرادیوی همه هند پخش می‌شود. کانالتلویزیون ملی دی دی ساعت ۶:۵۵ خبر روزانه به سانسکریت پخش می‌کند. این برنامه‌ها از طریق اینترنت هم در دسترس هستند.

مدارس و وضعیت معاصر

[ویرایش]

ساسکریت از زمان‌های باستانی در هند در مدارس تدریس می‌شده است. نخستیندانشگاه سانسکریتدانشگاه سانسکریت سامپورنانند در ۱۷۹۱ بود که در شهرواراناسی تأسیس شده بود. سانسکریت در هند ۵۰۰۰ مدرسه سنتی و ۱۴۰۰۰ مدرسه عادی دارد.

در غرب
[ویرایش]

دانشگاهسنت جیمز جونیور در لندن سانسکریت را به عنوان برنامه درسی خود دارد.

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. Banerji, Suresh (1971).A companion to Sanskrit literature: spanning a period of over three thousand years, containing brief accounts of authors, works, characters, technical terms, geographical names, myths, legends, and twelve appendices. p. 672.ISBN 978-81-208-0063-2.[پیوند مرده]
  2. «Sanskrit is second official language in Uttarakhand». بایگانی‌شده ازاصلی در ۲۱ فوریه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در۲۱ بهمن ۱۳۹۳.
  3. "This village speaks gods language – India – The Times of India". Timesofindia.indiatimes.com. 2005-08-13. Retrieved2012-04-05.
  4. "Sanskrit boulevard". Hindustan Times. 2008-09-20. Archived fromthe original on 6 June 2011. Retrieved2012-04-05.
  5. Chitrapurmath.netبایگانی‌شده در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۱ توسطWayback MachineThehindu.com
  6. "Orissa's Sasana village – home to Sanskrit pundits!!". Allvoices.com. 2010-04-09. Archived fromthe original on 13 February 2012. Retrieved2012-04-05.

پیوند به بیرون

[ویرایش]
زبان‌های هندوایرانی
داردی
کشمیری
شینا
پشه‌ای
کونار
چیترال
کوهستانی
شمالی
شرقی
مرکزی
غربی
شمال غربی
پنجابی
شرقی
زبان‌های لندا
سندی
غربی
گجراتی
راجستانی
بهیل
دیگر
مرکزی
غربی
شرقی
دیگر
شرقی
بیهاری
بوجپوری
ماگهی
مایتهیلی
سادانی
تهارو
دیگر
بنگالی–آسامی
بنگالی
کومپاری
چیتاگونی
اوریه
هالبی
جنوبی
مراتی–کونکانی
مراتی
کونکانی
جزیره‌ای
قدیم
میانه
اولیه
(پراکریت) میانه
(اپبرمشه) متاخر
نیازبان‌ها
دسته‌بندی
نشده
پیجین‌ها و
کریول‌ها
باستان
شرقی
بینابینی
غربی
میانه
شرقی
غربی
شمال غربی
جنوب غربی
نو
شرقی
پامیری
سایر
غربی
شمال غربی
کردی
زازا-گورانی
کاسپینی
بلوچی
ایران مرکزی
مرکزی شمال غربی
مرکزی شمال شرقی
مرکزی شمال غربی
مرکزی جنوب شرقی
کویری
تفرش
دسته‌بندی‌نشده
جنوب غربی
واژگانخوابیده زبان‌های منقرض‌شده را نشان می‌دهند.
کد زبان‌های معرفی‌شده درایزو ۶۳۹-۳ که حرف اول عنوان بین‌المللی آنها حرفS است
زبان‌های
رسمی
زبان مشترک
برنامه هشتم
قانون اساسی هند
فقط در سطح ایالت
زبان‌های
غیررسمی
عمده
بیش‌از یک میلیون
گویشور
۱۰۰٬۰۰۰ – ۱ میلیون
گویشور
Foundations
گوتاما بودا
مفاهیم کلیدی
Cosmology
Practices
نیروانا
Monasticism
Major figures
متون بودایی
شاخه‌های بوداگرایی
جغرافیای آیین بودا
History
Philosophy
Culture
Miscellaneous
Buddhism and:
Lists
مقالات اصلی
زبان‌های
امروزی
آندامانی بزرگ
دراویدی
ژرمنی
هندوآریایی
ایرانی
تک‌خانواده‌ها
کهاسی
کریول‌های مالایی
موندا
نیکوباری
اونگان
رومی
چینی-تبتی
ترکی
خط‌ها
تاریخی
عربی
براهمایی
ایتالیایی باستان
کنشگری
زبانی
داده‌های کتابخانه‌ای: کتابخانه‌های ملیویرایش در ویکی‌داده


خطای یادکرد: خطای یادکرد: برچسب<ref> برای گروهی به نام «الف.» وجود دارد، اما برچسب<references group="الف."/> متناظر پیدا نشد. ().

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=زبان_سانسکریت&oldid=41994837»
رده‌ها:
رده‌های پنهان:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp