Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


پرش به محتوا
ویکی‌پدیادانشنامهٔ آزاد
جستجو

زمان ده‌دهی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
ساعت ده‌دهی فرانسوی از دورانانقلاب فرانسه. صفحه بزرگ ده ساعتِ روز ده‌دهی را بااعداد عربی نشان می‌دهد، در حالی که صفحه کوچک دو دورهٔ ۱۲ ساعته از روز استاندارد ۲۴ ساعته را بااعداد رومی به نمایش می‌گذارد.
ساعتی با زمان ده‌دهی که ۲٫۵۰ ز. د (برابر با ۰۶:۰۰ زمان استاندارد) را نشان می‌دهد.

زمان ده‌دهی نوعی روش برای نشان دادن زمان روز است که از واحدهایی برمبنای ده بهره می‌برد. این اصطلاح اغلب به‌طور خاص برای اشاره به سیستمی زمانی به کار می‌رود که از سال ۱۷۹۲ (در طولانقلاب فرانسه) به مدت چند سال درفرانسه به کار می‌رفت.

در این سیستم زمانی، هر روز به ۱۰ ساعتِ ده‌دهی، هر ساعت ده‌دهی به ۱۰۰ دقیقهٔ ده‌دهی، و هر دقیقهٔ ده‌دهی به ۱۰۰ ثانیهٔ ده‌دهی تقسیم می‌شود (هر روز متشکل از۷۰۰۵۱۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠۱۰۰۰۰۰ ثانیهٔ ده‌دهی است). در حالی کهاستاندارد زمان آشناترِUTC، روز را به ۲۴ساعت، هر ساعت به ۶۰دقیقه و هر دقیقه به ۶۰ثانیه تقسیم می‌کند (هر روز متشکل از۷۰۰۴۸۶۴۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠۸۶۴۰۰ ثانیهٔSI است).

مزیت اصلی سیستم زمان ده‌دهی این است که چونمبنای به‌کاررفته برای تقسیم زمان با مبنایی که برای نمایش آن استفاده می‌شود یکسان است، نمایش ساعت، دقیقه و ثانیه را می‌توان به عنوان یک مقدار یکپارچه در نظر گرفت، و لذا تفسیربرچسب زمانی و انجام تبدیل‌ها ساده‌تر می‌شود. برای نمونه، ۱:۲۳:۴۵ معادل ۱ ساعت ده‌دهی و ۲۳ دقیقهٔ ده‌دهی و ۴۵ ثانیهٔ ده‌دهی، یا ۱٫۲۳۴۵ ساعت ده‌دهی، یا ۱۲۳٫۴۵ دقیقهٔ ده‌دهی یا ۱۲۳۴۵ ثانیهٔ ده‌دهی است. یا ۳ ساعت ده‌دهی معادل ۳۰۰ دقیقهٔ ده‌دهی یا ۳۰۰۰۰ ثانیهٔ ده‌دهی است. این ویژگی همچنین نشان دادن برچسب زمانی را به عنوان یک روز کسری ساده می‌کند، به طوری که ۲۰۲۲/۱۲/۲۷٫۵۴۳۲۱ را می‌توان به عنوان ۵ ساعت ده‌دهی و ۴۳ دقیقهٔ ده‌دهی و ۲۱ ثانیهٔ ده‌دهی پس از آغاز روز تفسیر کرد، یا به عنوان یک کسر ۰٫۵۴۳۲۱ از روز (۵۴٫۳۲۱٪ از روز) در نظر گرفت (که کمی پس از ساعت ۱۳:۰۰ سنتی است). همچنین این سیستم به خوبی با نمایش زمان دیجیتال (که با استفاده ازدوره‌های زمانی استفاده می‌کند) سازگار می‌شود؛ به این صورت که زمان داخلی سیستم می‌تواند مستقیماً هم برای محاسبات و هم برای نمایش به کاربر استفاده شود.

ده‌دهی۲۴ ساعته۱۲ ساعته
۰ (نیمه شب)۰۰:۰۰۱۲:۰۰ صبح
۱۰۲:۲۴۲:۲۴ صبح
۲۰۴:۴۸۴:۴۸ صبح
۳۰۷:۱۲۷:۱۲ صبح
۴۰۹:۳۶۹:۳۶ صبح
۵ (ظهر)۱۲:۰۰۱۲:۰۰ بعد از ظهر
۶۱۴:۲۴۲:۲۴ بعد از ظهر
۷۱۶:۴۸۴:۴۸ بعد از ظهر
۸۱۹:۱۲۷:۱۲ بعد از ظهر
۹۲۱:۳۶۹:۳۶ بعد از ظهر

تاریخ

[ویرایش]

مصر

[ویرایش]

دِکان‌ها ۳۶ گروه از ستارگان (صور فلکی کوچک) هستند که در نجوممصر باستان برای تقسیم راحت‌ترِ ۳۶۰ درجهٔ دایرةالبروج به ۳۶ قسمت ۱۰ درجه‌ای استفاده می‌شدند. از آنجایی که هر ده روز یک دکان جدید ظاهر می‌شود (یعنی هر ده روز یک گروه ستاره‌ای دکانی جدید در سپیده دم، درست قبل از طلوع خورشید، پس از مدتی پنهان‌شدن توسط نور خورشید، دوباره در آسمان شرقی ظاهر می‌شود)، یونانیان آن‌ها رادکانی (یونانی: δεκανοί؛ جمعِ dekanόςدکانوس) یا «ده‌ها» می‌نامیدند. یک دورهٔ ده‌روزه میان دو طلوع متوالی دکان نیز یک دهه نام دارد. در آن زمان، ۳۶ دهه (۳۶ × ۱۰ = ۳۶۰ روز) به اضافه پنج روز اضافه شده برای تشکیل ۳۶۵ روز یک سال شمسی وجود داشت.

چین

[ویرایش]

زمان ده‌دهی درچین، در بیشتر طول تاریخ آن در کنار زمانمبنای ۱۲ استفاده می‌شد. در هزاره اول قبل از میلاد، روزِ نیمه‌شب-تا-نیمه‌شب هم به ۱۲ ساعت دوتایی (چینی سنتی: 時辰؛چینی ساده‌شده: 时辰؛پین‌یین: shí chén) تقسیم می‌شد، و هم به ۱۰شی / ۱۰۰که (چینی: 刻؛ پین‌یین: kè).[۱][۲] تعداد متفاوتی ازکه به ازای هر روز، طی سه دوره کوتاه مورد استفاده قرار گرفت: ۱۲۰که از ۵ تا ۳ سال قبل از میلاد، ۹۶که از ۵۰۷ تا ۵۴۴ پس از میلاد، و ۱۰۸که از سال ۵۴۴ تا ۵۶۵. تعدادی از تقریباً ۵۰ تقویم چینی نیز هرکه را به ۱۰۰فِن تقسیم می‌کنند، هرچند بقیه هرکه را به ۶۰فن قسمت می‌کنند. در سال ۱۲۸۰، تقویمشئوشی (اعطای فصل) هرفن را به ۱۰۰میائو تقسیم کرده، و یک سیستم زمان ده‌دهی کامل از ۱۰۰که، ۱۰۰فن و ۱۰۰میائو ایجاد کرد. استفاده از زمان ده‌دهی چینی در سال ۱۶۴۵ متوقف شد. در این زمان،تقویم شی‌شیان - بر اساس نجوم اروپایی و آورده‌شده توسطیسوعیان به چین - جایگزین شد که در آن ۹۶که در روز در کنار ۱۲ ساعت دوتایی اتخاذ شد. هرکی دقیقاً یک‌چهارم ساعت بود.[۳]

گینگ (gēng یا 更) یک سیگنال زمانی است که توسط طبل یا گونگ ایجاد می‌شود. کاراکتر 更، که از نظر لغوی به معنای «چرخش» یا «ساعت» است، از چرخش نگهبانان به هنگام درآمدن این صدا می‌آید. نخستین گینگ به صورت نظری در غروب آفتاب می‌آید، اما استاندارد شده بود که در ساعت ۱۹:۱۲ فرا برسد. زمان بین هر گینگ ۱/۱۰ روز است، که باعث می‌شود یک گینگ برابر با ۲٫۴ ساعت (۲ ساعت و ۲۴ دقیقه) باشد. به عنوان یک سیستم ۱۰ قسمتی، گیگ با ۱۰ بُن سماوی مرتبط بود؛ به ویژه از آن‌جایی که در ادبیات چینی، این بن‌ها در شمارش گینگ‌ها در طول شب به کار می‌رفتند.

در اوایل دوره سلسلهٔ شیا متعلق بهعصر برنز، روزها به هفته‌های ده‌روزه، معروف بهشون (xún یا 旬)، گروه‌بندی می‌شدند. ماه‌ها شامل سهشون بود. ۱۰ روز نخست،شونِ نخستی (上旬)، ۱۰ روز وسطْشون میانی (中旬)، و ۹ یا ۱۰ روز آخرشون پایانی (下旬) نام داشت. ژاپن این الگو را با هفته‌های ۱۰ روزه به نامجون (旬) اتخاذ کرد. در کره، آن‌ها به عنوان خورشید (순، 旬) شناخته می‌شدند.

فرانسه

[ویرایش]

پیش از انقلاب

[ویرایش]
یک جدول نجومی از سال‌نامهٔ ملی فرانسه (Almanach National de France) که از زمان ده‌دهی استفاده می‌کند.

در سال ۱۷۵۴،ژان لو رون دالامبر درآنسیکلوپدی نوشت:

بسیار مطلوب می‌شد که همه تقسیم‌بندی‌ها، مثلاًلیور،سو،توس، روز، ساعت و غیره از ده‌ها به ده‌ها بود. این تقسیم مجر به محاسبات بسیار ساده‌تر و راحت‌تری می‌شد و بر تقسیم من‌درآوردیلیور به بیستسو،سو به دوازدهانکار، روز به بیست و چهار ساعت، ساعت به شصت دقیقه و غیره ارجحیت زیادی داشت.

در ۱۷۸۸،کلود بونیفیس کولینیون پیشنهاد کرد که روز را به ۱۰ ساعت یا ۱۰۰۰ دقیقه، هر ساعت جدید را به ۱۰۰ دقیقه، هر دقیقهٔ جدید را به ۱۰۰ ثانیه و هر ثانیهٔ جدید را به ۱۰۰۰ ثالثه (لاتین: tierces؛ به معنای «سوم») تقسیم کنیم. مسافتی کهمنطقهٔ سایه‌مرز در یک چنین ثالثه‌ای درخط استوا طی می‌کند و برابر یک‌میلیاردممحیطزمین است، یک واحد جدید طول می‌شد که نیمپهنای‌دست نام می‌گرفت (برابر با چهارسانتی‌متر مدرن). علاوه بر این، ثالثهٔ جدید جدید به ۱۰۰۰ رابعه (لاتین: quatierces) تقسیم می‌شود که وی آن را «نقاط میکروسکوپی زمان» نامید. او همچنین هفتهٔ ۱۰ روزه و تقسیم سال را به ۱۰ «ماه خورشیدی» را پیشنهاد کرد.

جمهوری فرانسه

[ویرایش]

زمان ده‌دهی به‌طور رسمی در طولانقلاب فرانسه معرفی شد.ژان-شارل د بوردا در ۵ نوامبر ۱۷۹۲ یک طرح‌نامه برای زمان ده‌دهی ارائه کرد.کنوانسیون ملی در ۵ اکتبر ۱۷۹۳ فرمان داد:

XI. Le jour, de minuit à minuit, est divisé en dix parties, chaque partie en dix autres, ainsi de suite jusqu’à la plus petite portion commensurable de la durée.

۱۱. روز، از نیمه‌شب تا نیمه‌شب، به ده قسمت تقسیم می‌شود، هر قسمت به ده قسمت دیگر، و به همین ترتیب تا کوچک‌ترین بخش قابل اندازه‌گیری مدت زمان.

این قسمت‌ها در ۲۴ نوامبر ۱۷۹۳ (تقویم جمهوری فرانسه: ۴ فریمر سال ۲) نامگذاری شدند. تقسیمات اولیه را ساعت نامیدند و افزودند:

La centième partie de l'heure est appelée minute décimale; la centième partie de la minute est appelée seconde décimale.

کسر صدم ساعت، دقیقهٔ ده‌دهی نام دارد. کسر صدم دقیقه، ثانیهٔ ده‌دهی نام دارد.

بنابراین، نیمه شب را یاdix heures (ساعت ده) یاzéro heures (ساعت صفر)، ظهر راcinq heures (ساعت پنج) می‌نامیدند، و به همین ترتیب.

شیوهٔ نمایش

[ویرایش]

در آن زمان، هنوز دونقطه (:) به عنوان جداکنندهٔ واحد برای زمان‌های استاندارد استفاده نشده بود. واحدها یا به‌طور کامل نوشته می‌شدند یا به اختصار؛ بنابراین، پنج ساعت و هشتاد و سه دقیقهٔ ده‌دهی ممکن بود به صورت .5h. 83m نوشته شود. حتی امروزه نیز به جای دو نقطه، معمولاً از «h» در فرانسوی برای جدا کردن ساعت‌ها و دقیقه‌های ۲۴ ساعته استفاده می‌شود (مثال: 14h00). مانند زمان مبنای ۱۲، زمان ده‌دهی بر اساس زمان واقعی خورشیدی نشان داده می‌شود (به جای زمان میانگین)؛ به شکلی ظهر در آن زمانی است که خورشید به بالاترین نقطه خود در آسمان محلی می‌رسد، که در مکان‌های مختلف و در طول سال متفاوت است.

گاه در اسناد رسمی، ساعات ده‌دهی به‌جای دقیقه به دهم یادسیم (décimes) تقسیم می‌شد. یکدسیم برابر با ۱۰ دقیقهٔ ده‌دهی بوده، که تقریباً معادل یک ربع ساعت (۱۵ دقیقه) در زمان استاندارد است؛ بنابراین، «پنج ساعت و دو دسیم» برابر است با ۵٫۲ ساعت ده‌دهی، یا تقریباً ۱۲:۳۰ بعد از ظهر در زمان استاندارد.[۴]

کاربرد

[ویرایش]

با آن کهساعت‌ها (از جملهساعت‌های مچی) با صفحاتی تولید شدند که هم زمان استاندارد را با شماره‌های ۱–۲۴ نمایش می‌داد، و هم زمان ده‌دهی را با شماره‌های ۱–۱۰، زمان ده‌دهی هیچگاه فراگیر نشد. تا پیش از آغاز سال ۳ انقلابی (مصادف با ۲۲ سپتامبر ۱۷۹۴) این سیستم هرگز رسماً به کار گرفته نشده بود. از این تاریخ، و برای مدت کوتاهی، زمان ده‌دهی به طور رسمی مورد استفاده قرار گرفت؛ اما در ۱۸ ژرمینال سال ۳ (۷ آوریل ۱۷۹۵)، همان قانونی کهسیستم متریک را معرفی کرده بود، استفاده‌ی اجباری از زمان ده‌دهی را به تعلیق در آورد. البته این سیستم شمارش زمان تا چند سال پس از آن تاریخ نیز در برخی جاها استفاده می‌شد. اگرچه که گاه از زمان ده‌دهی به عنوانزمان متریک یاد می‌شود، سیستم متریک در ابتدا هیچ یکایی برای زمان نداشت. در نسخ بعدی آن بود که ثانیه، برابر با186,400{\displaystyle {\tfrac {1}{86,400}}} روز، به عنوان یکای زمان متریک استفاده شد. با این وجود، زمان ده‌دهی در بسیاری از شهرها کاربرد داشت—از جملهمارسی وتولوز، جایی که یک ساعت تک‌عقربه‌ای با نمایش زمان ده‌دهی به مدت پنج سال در جلویکاپیتول قرار داشت.[۵] درمارسی، زمان ده‌دهی تا سال ۱۸۰۰ به منظور ثبت اعمال مدنی به کار می‌رفت. درکاخ تویلری در پاریس، حداقل تا سال ۱۸۰۱، دو صفحه از چهار صفحه‌ی ساعت، نشانگر زمان ده‌دهی بودند.لاپلاس، ریاضی‌دان و اخترشناس فرانسوی، سفارش ساخت یک ساعت مچی با زمان ده‌دهی را برای خود داده بود، و از زمان ده‌دهی در کار خود و در قالبروزهای کسری استفاده می‌کرد.

زمان ده‌دهی زیرمجموعه‌ای از تلاشی بزرگ‌تر جهتده‌دهی‌سازی در فرانسه‌ی انقلابی بود (که ده‌دهی‌سازی واحدهای پول و اندازه‌گیری نیز می‌شد) و به عنوان جزئی ازتقویم جمهوری فرانسه معرفی شد، که در آن در کنار تقسیم ده‌دهی روز، ماه نیز به سهدهه (décades) متشکل از ۱۰ روز قسمت می‌شد. شروع هر سال مصادف بااعتدال پاییزی بود و بر اساسزمان خورشیدی واقعی یا ظاهری دررصدخانه‌ی پاریس تعیین می‌شد. این تقویم در پایان ۱۸۰۵ لغو شد.

سوئیس

[ویرایش]

در ۲۳ اکتبر ۱۹۹۸، شرکتسوئیسی ساعت‌سازیسواچ یک زمان ده‌دهی به نام زمان اینترنت معرفی کرد که روز را به ۱۰۰۰ دقیقهٔ ده‌دهی تقسیم می‌کند (سواچ آن‌ها راbeats. نامید، و هر یک برابر با ۸۶٫۴ ثانیه در زمان استاندارد است)، که از ۰۰۰ تا ۹۹۹ شمارش می‌شود، به شکلی که @۰۰۰ نشان‌گر نیمه‌شب و @۵۰۰ نشانگر ظهر بهوقت استاندارد درسوئیس است، کهوقت اروپای مرکزی محسوب می‌شود (یک ساعت جلوتر اززمان جهانی). خطی که بر روی مقر سواچ در شهر بیل سوئیس (اکنونBiel/Bienne) نقاشی شده بود، به‌عنوان نشان‌دهنده نصف النهار بیل اعلام شد، و زمان اروپای مرکزی مجدداً به عنوان «Biel Meantime» نامگذاری شد، حتی با وجود این که بازمان محلی بیل مطابقت ندارد.[۶]

تبدیلات

[ویرایش]

دقیقاً ۸۶۴۰۰ ثانیهٔ استاندارد (برای تعریف فعلی ثانیه استاندارد بهSI مراجعه کنید) در یک روز استاندارد وجود دارد؛ اما در سیستم زمان ده‌دهی فرانسوی، ۱۰۰۰۰۰ ثانیه ده‌دهی در روز وجود دارد؛ بنابراین، ثانیه ده‌دهی ۱۳٫۶٪ کوتاه‌تر از همتای استاندارد خود بود.

برای تبدیل زمان SI به زمان ده‌دهی و بلعکس، می‌توان از جدول زیر کمک گرفت:

یکاثانیه (SI)دقیقهساعتh:mm:ss.sss
۱ ثانیه ده‌دهی۰٫۸۶۴۰٫۰۱۴۴۰٫۰۰۰۲۴۰:۰۰:۰۰.۸۶۴
۱ دقیقه ده‌دهی۸۶٫۴۱٫۴۴۰٫۰۲۴۰:۰۱:۲۶.۴۰۰
۱ ساعت ده‌دهی۸۶۴۰۱۴۴۲٫۴۲:۲۴:۰۰.۰۰

و برای یکاهای ده‌دهی:

یکا= چند روز ده‌دهی؟= چند ساعت ده‌دهی؟= چند دقیقه ده‌دهی؟= چند ثانیه ده‌دهی؟
۱ روز ده‌دهی۱۱۰۱۰۰۰۱۰۰۰۰۰
۱ ساعت ده‌دهی۰٫۱۱۱۰۰۱۰۰۰۰
۱ دقیقه ده‌دهی۰٫۰۰۱۰٫۰۱۱۱۰۰
۱ ثانیه ده‌دهی۰٫۰۰۰۰۱۰٫۰۰۰۱۰٫۰۱۱

عملاً از زمان ده‌دهی می‌توان تفسیر کرد که چه درصدی از شبانه‌روز (از لحظه‌ی نیمه‌شب) سپری شده است. برای مثال، ساعت ۵:۴۱:۶۶ ده‌دهی (۱۳:۰۰:۰۰ متریک) نشان می‌دهد که ۵۴٫۱۶۶٪ از شبانه‌روز پشت سر گذاشته شده است. یا برعکس، اگر گفته شود که تا این لحظه ۲۷٫۶۰۰٪ از روز سپری شده، به این معناست که ساعت ۲:۷۶:۰۰ ده‌دهی (۰۶:۳۷:۲۶ متریک) است. به طور کلی، هر ساعت ده‌دهی برابر ۱۰٪ از روز و هر ۱۰ دقیقه‌ی ده‌دهی معادل ۱٪ از روز است. به منظور تبدیل ساعات متریک به درصد از روز، کافیست آن‌ها را بر ۲۴:۰۰:۰۰ تقسیم کرد. به این ترتیب مثلاً ساعت ۱۵:۰۰:۰۰ برابر است با:

15:00:0024:00:00=1524=0.625=%62.5{\displaystyle {\frac {15:00:00}{24:00:00}}={\frac {15}{24}}=0.625=\%62.5}

و از ۶۲٫۵٪ به سرعت می‌توان دریافت که ساعت ۱۵:۰۰:۰۰ متریک برابر است با ۶:۲۵:۰۰ ده‌دهی.

به‌کارگیری این سیستم، تبدیل واحد در یکاهایی که بر مبنای زمان تعریف شده‌اند را نیز ساده‌تر می‌سازد. مثلاً سرعت از تقسیم مسافت طی‌شده در واحد زمان محاسبه می‌شود. اگر از یکاهای متریک استفاده کنیم، برای مثال هرمتر بر ثانیه معادل ۳٫۶کیلومتر بر ساعت، و هر کیلومتر بر ساعت معادل518{\displaystyle {\tfrac {5}{18}}} متر بر ثانیه است. در حالی که اگر از زمان‌های ده‌دهی استفاده می‌شد، هرمتر بر ثانیه‌ی ده‌دهی برابر با ۱۰کیلومتر بر ساعت ده‌دهی، و هرکیلومتر بر ساعت ده‌دهی برابر با ۰٫۱متر بر ثانیه‌ی ده‌دهی بود.

ساعات اعشاری

[ویرایش]

نوع متداول دیگر زمان ده‌دهی، ساعت اعشاری است. در سال ۱۸۹۶، هانری د ساراوتن از انجمن جغرافیایی اوران، تقسیم ۲۴ ساعت روز به ۱۰۰ دقیقهٔ ده‌دهی و هر دقیقه را به ۱۰۰ ثانیهٔ ده‌دهی پیشنهاد کرد.[۷] اگرچه این پیشنهاد توسط Bureau des Longitudes تأیید نشد، اما استفاده از کسرهای اعشاری ساعت برای نشان دادن زمان روز به جای دقیقه رایج شده‌است.

ساعات اعشاری اغلب در حسابداری جهت محاسبهٔ حقوق و دستمزد و صورت‌حساب‌های ساعتی استفاده می‌شود.دستگاه‌های ساعت‌زنی معمولاً زمان روز را بر حسب دهم یا صدم ساعت ثبت می‌کنند. برای مثال، ۰۸:۳۰ به عنوان ۰۸٫۵۰ ثبت می‌شود. هدف از این کار، تسهیل حسابداری با حذف نیاز به تبدیل بین دقیقه و ساعت است.

در هوانوردی، جایی که اضافه کردن زمان در یک محیط از قبل پیچیده معمول است، ردیابی زمان با ثبت کسری اعشاری از ساعت‌ها ساده می‌شود. به عنوان مثال، به جای جمع کردن ۱:۳۶ به ۲:۳۶، به دست آوردن ۳:۷۲ و سپس تبدیل آن به ۴:۱۲، می‌توان ۱٫۶ را به ۲٫۶ اضافه کرده و ۴٫۲ ساعت را به دست آورد.[۸]

روزهای کسری

[ویرایش]

گاهی زمان روز در علم و همچنین در کامپیوتر به عنوان کسری اعشاری از روز نشان داده می‌شود. زمان استاندارد ۲۴ ساعته با تقسیم تعداد ساعات سپری شده از نیمه شب بر ۲۴ برای ایجاد یککسر اعشاری به یک روز کسری تبدیل می‌شود؛ بنابراین، نیمه شب ۰٫۰ روز است، ظهر ۰٫۵ روز و…، که می‌توان آن را به هر نوع تاریخ اضافه کرد، از جملهٔ موارد زیر (که همه به یک لحظه اشاره دارند):

ممکن است از هر تعداد رقم اعشار که برای دقت لازم است استفاده شود؛ بنابراین: ۰٫۵ روز = ۰٫۵۰۰۰۰۰ روز. روزهای کسری اغلب بهساعت هماهنگ جهانی یاساعت زمینی محاسبه می‌شوند، هرچند تاریخ‌های جولیان از تاریخ/زمان نجومی قبل از ۱۹۲۵ استفاده می‌کند (هر تاریخ در ظهر شروع می‌شد = «۰٫») ومایکروسافت اکسل ازمنطقه زمانی محلی رایانه استفاده می‌کند. استفاده از روزهای کسری تعداد واحدهای محاسبات زمانی را از چهار (روز، ساعت، دقیقه، ثانیه) به تنها یک (روز) کاهش می‌دهد.

روزهای کسری اغلب توسطاخترشناسان برای ثبت مشاهدات استفاده می‌شود، و در ارتباط با منطقهٔ زمانی پاریس توسط ریاضیدان و ستاره‌شناس فرانسوی قرن هجدهم،پیر سیمون لاپلاس به کار رفت، که نمونه‌هایی را در این‌جا می‌بینید:

... et la distance périhélie, égale à 1,053095; ce qui a donné pour l'instant du passage au périhélie, sept.29j,10239, temps moyen compté de minuit à Paris.Les valeurs précédentes de a, b, h, l, relatives à trois observations, ont donné la distance périhélie égale à 1,053650; et pour l'instant du passage, sept.29j,04587; ce qui diffère peu des résultats fondés sur cinq observations.

— Pierre-Simon Laplace، Traité de Mécanique Céleste

روزهای کسری از آن زمان توسط ستاره شناسان مورد استفاده قرار گرفته‌است. به عنوان مثال،جان هرشل، ستاره‌شناس بریتانیایی قرن نوزدهم، این مثال‌ها را بیان کرد:

Between Greenwich noon of the 22d and 23d of March, 1829, the 1828th equinoctial year terminates, and the 1829th commences. This happens at 0d·286003, or at 6h 51m 50s·66 Greenwich Mean Time … For example, at 12h 0m 0s Greenwich Mean Time, or 0d·500000...

— John Herschel، Outlines of Astronomy

میان ظهر گرینویچ بیست و دوم و بیست و سوم مارس ۱۸۲۹، ۱۸۲۸مین سال اعتدالی به پایان رسیده، و ۱۸۲۹مین آغاز می‌گردد. این در روز ۰٫۲۸۶۰۰۳، یا در ۶:۵۱:۵۰٫۶۶ به وقت گرینویچ رخ می‌دهد … برای مثال، در ساعت ۱۲:۰:۰ به وقت گرینویچ، یا روز ۰٫۵۰۰۰۰۰…

— جان هرشل، Outlines of Astronomy

روزهای کسری معمولاً برای بیاندورههایعناصر مداری به کار می‌رود. کسر اعشاری معمولاً به تاریخ تقویم یاروز ژولیوسی برای اجرام طبیعی، یا بهتاریخ ترتیبی برای ماهواره‌های مصنوعی درعناصر دو خطی اضافه می‌شود.

مزایا و معایب زمان ده‌دهی در برابر زمان متریک

[ویرایش]

مزایای زمان ده‌دهی

[ویرایش]
  • تبدیل میان روز، ساعت، دقیقه و ثانیه (و حتی واحدهای کوچک‌تری مثل ثالثه) به سادگی و تنها با جابه‌جایی ممیز (ضرب در / تقسیم به توان‌های ۱۰) امکان‌پذیر است.
  • نمایش ثانیه‌ها و دقایق به صورت کسری از ساعت، و نمایش ساعت به صورت کسری از روز، به راحتی امکان‌پذیر بوده و نیاز به تبدیل مداوم ساعت به کسر و برعکس (به ویژه در رایانش یا حسابداری) را از بین می‌برد.
  • می‌توان آن را به صورت درصد سپری‌شده از شبانه‌روز تفسیر کرد که با شهود انسان سازگاری بیشتری دارد.
  • تبدیلات یکاهایی که به زمان گره خورده‌اند (مثل یکاهای مربوط بهسرعت یابسامد) ساده‌تر می‌شود.
  • نیاز به تأکید بر روی ساعات صبح (A.M.) و بعد از ظهر (P.M.) از بین می‌رود.
  • نمایش ساعت همواره با یک رقم (۰ تا ۹) انجام می‌شود (در ساعت‌های دیجیتال مبتنی برنمایشگرهای هفت قسمتی، این موضوع به معنای حذف یک نمایشگر اضافه است).

معایب زمان ده‌دهی

[ویرایش]
  • عدد ۱۲ به {۱، ۲، ۳، ۴، ۶، ۱۲} و عدد ۶۰ به {۱، ۲، ۳، ۴، ۵، ۶، ۱۰، ۱۲، ۱۵، ۲۰، ۳۰، ۶۰} بخش‌پذیر است. در برابر آن‌ها، ۱۰ و ۱۰۰مقسوم‌علیه‌های کم‌تری دارند: به ترتیب {۱، ۲، ۵، ۱۰} و {۱، ۲، ۴، ۵، ۱۰، ۲۰، ۲۵، ۵۰، ۱۰۰}. لذا مثلاً در حالی که13{\displaystyle {\tfrac {1}{3}}} ساعتِ متریک برابر عددِ رُندِ ۲۰ دقیقه‌ی متریک است،13{\displaystyle {\tfrac {1}{3}}} ساعت ده‌دهی برابر با …۳۳٫۳۳۳۳ دقیقه‌ی ده‌دهی خواهد بود. و یا دوره‌ی کاری ۸ ساعته (که از تقسیم ۲۴ ساعت شبانه‌روز به ۳ به دست آمده است) در زمان ده‌دهی برابر می‌شود با …۳٫۳۳۳۳ ساعت ده‌دهی.

جستارهای وابسته

[ویرایش]

پانویس

[ویرایش]
  1. Nachum Dershowitz,Edward M. Reingold,"Calendrical Calculations", page 207
  2. Joseph Needham, Ling Wang, and Derek John de Solla PriceHeavenly clockwork: the great astronomical clocks of medieval China (Cambridge: Cambridge University Press, 1986) 199-202,شابک‎۰−۵۲۱−۳۲۲۷۶−۶.
  3. K. Yabuuti [Kiyoshi Yabuuchi], "Astronomical tables in China, from the Wutai to the Ch'ing dynasties", inJapanese Studies in the History of Science no. 2 (1963) 94–100.
  4. Carrigan, Richard A. (May–June 1978). "Decimal Time: Unlike the metric system of measurements, decimal time did not survive the French Revolution. But is dividing the day by tens a possibility for the future?".American Scientist.66 (3): 305–313.JSTOR 27848641.
  5. Matthew Shaw (2011).Time and the French Revolution: The Republican Calendar, 1789-year XIV. Boydell & Brewer Ltd. pp. 132–3. ISBN 978-0-86193-311-2.
  6. "Internet Time".www.swatch.com. Swatch United States.
  7. Sarrauton, Henri de (1896).L'Heure décimale et la division de la circonférence, Oran: Fouque
  8. "Pilot Log Books".Civil Aviation Safety Authority. Archived fromthe original on 2012-03-21. Retrieved2012-06-23.

پیوند به بیرون

[ویرایش]
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=زمان_ده‌دهی&oldid=39778277»
رده‌ها:
ردهٔ پنهان:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp