رویان‌شناسی (بهانگلیسی:Embryology) (ازیونانی ἔμβρυον با تلفظembryon، به معنای "متولد نشده، رویان")، شاخه‌ای اززیست‌شناسی است که به مطالعهتکوین پیش از تولدگامت‌ها (سلول‌های جنسی)،باروری، و تکوینرویان‌ها وجنین‌ها می‌پردازد. به علاوه، رویان‌شناسی به مطالعهاختلالات مادرزادی پیش از تولد به نامتراتوژن می‌پردازد.
رویان‌شناسی ابتدا توسطمارچلو مالپیگی معرفی شد، و سپس به نامپیش-تشکیلی شناخته شد. این نظریه می‌گوید که موجودات از نسخه‌های از پیش موجود کوچکی از خودشان تکوین می‌یابند. سپسارسطو نظریه‌ای به ناماپی‌ژنژ داد که اکنون پذیرفته شده‌است. ایدهٔ اپی‌ژنز این است که موجودات از یک دانه یا تخم، به صورت مراحل پشت‌سرهم تکوین پیدا می‌کنند. رویان‌شناسی مدرن از کارهای کارل ارنست فون بائر پدید آمد، گرچه که مشاهدات دقیقی درایتالیا توسطکالبدشناسانی چونآلدرواندی ولئوناردو داوینچی نیز درعصر رنسانس صورت پذیرفت.
در قرن ۱۸م میلادی، ایدهٔ رایج در رویان‌شناسی انسانی غرب، فرضیهپیش‌تشکیلی بود: این ایده که نطفه شامل رویانی (یک نوزاد پیش-شکل‌یافته کوچک یاهومونکولوس) است که در طی تکوین صرفاً بزرگتر می‌شود.
توصیف رقیب ایده مذکور،اپی‌ژنز بود که ابتدا دو هزار سال قبل تر توسط ارسطو مطرح شد. بسیاری از تلاش‌های اولیه برای رویان‌شناسی، حاصل کارهایکالبدشناسان ایتالیایی بود:آلدرواندی، آرانزیو،لئوناردو داوینچی،مارسلو مالپیگی، گابریل فالوپیو،جرولامو کاردانو، امیلیو پاریسانو، فورتونیو لیستی،استفانو لورنزینی،اسپالانزانی، انریکو سرتولی، و مائورو روسکونی. براساس نظریه اپی‌ژنز، شکل جانور به صورت تدریجی از تخم نسبتاً بی‌شکلی پدیدار می‌گردد. با ارتقاءمیکروسکوپی در قرن ۱۹م، زیست‌شناسان قادر بودند تا رویان‌هایی که در طی مراحل پشت‌سرهم شکل می‌گرفتند را دیده، و از همین رو اپی‌ژنز جانشین پیش‌تشکیلی به عنوان توضیح مورد توجه میان رویان‌شناسان شد.
تسهیم، جزو اولین مراحل تکوین رویان است. تسهیم به تقسیمات متعددمیتوزی گفته می‌شود که بعد از باروریتخم توسطاسپرم روی می دهد. روش‌هایی که در آن سلول‌ها تقسیم می شوند، مختص برخی از جانوران بوده و ممکن است اشکال مختلفی داشته باشد.
تسهیم هولوبلاستیک، تقسیم کامل سلولیست. تسهیم هولوبلاستیک می تواند به صورت شعاعی (تسهیم شعاعی)، مارپیچی (تسهیم مارپیچی)، دوطرفه (تسهیم دوطرفه)، یا چرخشی (تسهیم دورانی) باشد. در تسهیم هولوبلاستیک، کل تخم تقسیم شده و تبدیل به رویان می گردد، در حالی که در تسهیم مروبلاستیک برخی از سلول‌ها تبدیل به رویان شده و دیگر سلول‌ها تبدیل به کیسه زرده می گردند.
تسهیم مروبلاستیک، تقسیم ناکامل سلول‌هاست. شیار تقسیم به ناحیه زرده نفوذ نمی کند، چرا که آن سلول‌ها مانع از تشکیل غشاء شده و این موجب جدایی ناکامل سلول‌ها می گردد. تسهیم مروبلاستیک ممکن است دوطرفه (تسهیم دوطرفه)، دیکی (تسهیم دیسکی) یا سنترولسیتال (مرکز زرده‌ای).
Welton, John. “| Circle Surrogacy". Circle Surrogacy, Full Service, Worldwide Surrogate-Parenting Agency, www.circlesurrogacy.com/about/what-is-surrogacy.
Apostoli, Pietro; Catalani, Simona (2011). "Chapter 11. Metal Ions Affecting Reproduction and Development". In Astrid Sigel, Helmut Sigel and Roland K. O. Sigel (ed.).Metal Ions in Toxicology. Metal Ions in Life Sciences. Vol. 8. RSC Publishing. pp. 263–303.doi:10.1039/9781849732116-00263.ISBN978-1-84973-091-4.
Scott F. Gilbert.Developmental Biology. Sinauer, 2003.شابک۰−۸۷۸۹۳−۲۵۸−۵.
Lewis Wolpert.Principles of Development. Oxford University Press, 2006.شابک۰−۱۹−۹۲۷۵۳۶-X.
