The Eternal City, Capital of the World, Throne of St. Peter
The territory of thecomune (Roma Capitale, in red) inside the Metropolitan City of Rome (Città Metropolitana di Roma, in yellow). The white area in the centre is Vatican City.
رُم (بهایتالیایی:Roma) پایتخت و پرجمعیتترین شهرایتالیا است. این شهر همچنین مرکز اداری ناحیهلاتزیو و کلانشهر رم محسوب میشود. رم دارای یککومونه با نامRoma Capitale است که جمعیتی بالغ بر ۲٬۷۴۶٬۹۸۴ نفر را در محدودهای به مساحت ۱٬۲۸۵ کیلومتر مربع در خود جای داده است. رم از نظر جمعیت در محدوده شهری، سومین شهر پرجمعیت دراتحادیه اروپا محسوب میشود. کلانشهر رم با جمعیتی بالغ بر ۴٬۲۲۳٬۸۸۵ نفر، پرجمعیتترینمنطقه شهری در ایتالیا بهشمار میرود و از نظر گستردگی، سومین منطقه کلانشهری در کشور است.[۳] رم در بخش مرکزی-غربیشبهجزیره ایتالیا و در امتداددره رود تیبر قرار دارد.واتیکان، کوچکترین کشور جهان و مقرکلیسای کاتولیک، به عنوان کشوری مستقل، درون محدوده شهر رم واقع شده است. این وضعیت، واتیکان را به تنها نمونه موجود از یک کشور مستقل داخل یک شهر تبدیل کرده است.[۴] رم به دلیل موقعیت جغرافیایی خود، اغلب با نامشهر هفت تپه شناخته میشود و همچنین به عنوان «شهر جاودان» شهرت دارد. این شهر از دیرباز به عنوان مهدتمدن غربی وفرهنگ مسیحیتغربی شناخته شده و همچنین یکی از مهمترین مراکز کلیسای کاتولیک محسوب میشود.[۵][۶][۷]
تاریخ رم بیش از ۲۸ قرن را در بر میگیرد. اگرچهاسطورهشناسی روم، تأسیس این شهر را حدود ۷۵۳ پیش از میلاد میدانند، اما شواهد نشان میدهد که منطقه رم مدتها پیش از آن سکونتگاه انسان بوده است. این امر باعث شده که رم یکی از قدیمیترین شهرهای دارای سکونت مستمر در اروپا باشد و بیش از سه هزار سال محل زندگی انسانها باقی بماند.[۸] جمعیت اولیه این شهر ترکیبی از لاتینها،اتروسکها وسابینان بود. رم به ترتیب پایتختپادشاهی روم،جمهوری روم وامپراتوری روم شد و بسیاری آن را نخستینمادرشهر و شهر امپراتوری جهان میدانند.[۹]
بر پایهٔ افسانههانومیتور پدر یک کاهن زن به نامرئا سیلویا بود و رئا سیلویا دو فرزند دوقلو به نامهایرموس و رمولوس بود. اما نومیتور حکومت خود را به برادرشآمولیوس باخت. آمولیوس دستور داد دوقلوها را در رودتیبر غرق کنند. اما آنها زنده ماندند و با شیرِ یکگرگ ماده وحشی که «گرگ کاپیتولین» نامیده میشود بزرگ شدند.رموس و رمولوس پس از بزرگ شدن تصمیم به ساختن یک شهر گرفتند. اما بر سر جزئیات آن به توافق نرسیدند. سرانجامرومولوس شهر رُم را بنا کرد و نخستین پادشاه این شهر شد.[۱۰]
شماری از مورخان دورهٔ باستان ازجمله پلوتارک، اُوید و لیوی به این داستان اشاره کردهاند.[۱۰]
تاریخ رم را معمولاً از ۲۲ آوریل ۷۵۳ پیش از میلاد، تاریخ سنتی بنیانگذاری شهر رم (که در دورهای مبدأ تاریخ بهشمار میآمده) تا ۴ سپتامبر ۴۷۶ میلادی، یعنی تاریخ برکناریرومولوس آگوستولوس، آخرین امپراتور روم غربی در نظر میگیرند. این دوازده سده تاریخ راادوارد گیبون، سیاستمدار انگلیسی سدهٔ ۱۸ و مشهورترین مورخ تاریخ رم، در ۶ جلد جا کرده وویل دورانت، یک جلد ۹۰۰ صفحهای ازتاریخ تمدن خود را به آن اختصاص داده است.[نیازمند منبع]
تاریخ رم با افسانه آغاز میشود. انیید، یکی از بازماندگان شهرتروا در آن جنگ افسانهای به سرزمین ایتالیای امروزی میآید. نوادگانشرموس ورومولوس، بنا به دستور پادشاهی که پسران را میکشت به آب افکنده میشوند. اما توسط ماده گرگی پرستاری و بزرگ میشوند. این دو تن بعدها شهر رم را بر روی هفت تپه نزدیک به رود تیبر بنیان میگذارند.[۱۰] این افسانه، خالی از حقیقت نیست. بنیانگذاران شهر رم از مردم غیر بومی سرزمین ایتالیا بودند که امروزه قوم و تمدن آنها به نام اتروسکانی شناخته میشود. آن طور که پژوهشگران حدس میزنند، کسانی از بابل یا الهام گرفته از تمدن بابل بودند که به رم آمدند و شهرنشینی را به آن سرزمین آوردند.[نیازمند منبع]
تاریخ رم سه دوره آغازین وجمهوری، امپراتوری، و افول و سقوط امپراتوری را شامل میشود. سنای رم بازیگر ثابت هر سه دوره بود. در ابتدا پس از منازعات فراوان، اختلاف طبقاتی بین اشراف و تودههای زیردست برداشته شد و جمهوری شکل گرفت. نشان اصلی شناسایی قدرت سنای روم حروف اختصاری SPQR بوده است که به معنای سنا و مردم رم است. رمیها به خاطر ارتش منظم شان توانستند قلمرو خود را از دشتهای پیرامون رم (موسوم به لاتیوم، یعنی سرزمین مردملاتین) به کل ایتالیا گسترش بدهند. رمیها بر سر تصرف جزیرهسیسیل با دولتکارتاژ درگیر شدند و بعد ازسه جنگ بزرگ، عاقبت در سال ۱۴۹ پیش از میلاد دولت کارتاژ به کلی نابود شد. در دوره طلایی بین سالهای ۲۷ پیش از میلاد تا ۱۹۲ میلادی رم از شهری آجری به شهری از مرمر تبدیل شد. همه ادیبان و فیلسوفان مهم رم در این دوره زندگی میکردند و بیشتر داستانهای رم باستان، مربوط به این دوران است. پادشاهیکومودوس پایان عصر طلایی بود.[نیازمند منبع]
پانتئون رم، مه ۲۰۰۵
پس از فراگیر شدنمسیحیت درامپراتوری روم، شهر رم یکی از پنج مرکز عمده این دین به حساب میآمد. تسخیراورشلیم،انتاکیه، واسکندریه بین سالهای ۶۳۸ تا ۶۴۲ میلادی به دست اعرابمسلمان، موجب افزایش اهمیت رم در کنارقسطنطنیه گشت. وضعیت این شهر به عنوان یک شهر مهم وپایتخت درامپراتوری مقدس روم و تأثیر احساسی و معنوی آن بر شکلگیری اولیه مسیحیت باعث فزونی یافتن اعتبار آن درقرون وسطی شد.[۱۱]
رم بهطور گستردهای به عنوان پایتختمد جهان است. اگرچه نه به اندازه اهمیتمیلان نیست. رم چهارمین مرکز مهم فشن در جهان پس از میلان،نیویورک، وپاریس است و بالندن رقابت میکند. بیشتر خانههای لوکس مد و زنجیرههای طلا و جواهر مانندبولگاری،فندی،لائورا بیاجوتی، وبریونی دفاتر مرکزیشان در این شهر واقع است. همچنین دیگر برچسبهای مهم مانندشنل،پرادا،دولچه گابانا،آرمانی، وورساچه بوتیکهای لوکسی در رم دارند.
رم در کنار رودخانه تیبر و در نزدیکیدریای مدیترانه قرار دارد. کشورواتیکان در درون شهر رم قرار گرفته است.
رم تنهاشهری جهان است که یککشور را در خود جای داده است.[۱۳]
در سال ۲۰۰۷ رم به عنوان یازدهمین مکان بازدید شده در جهان، سومین در اروپا و نخستین در ایتالیا توسط گردشگران شناخته شد.چینهچیتا از استودیوهای معروف و تاریخی فیلم در رم است. بقایایکولوسئوم، آمفیتئاتر معروف رومی نیز در همین شهر است.
رم یکی از بزرگترین پارکهای عمومی و فضای سبز را بین پایتختهای اروپایی دارد. مهمترین بخش این ناحیه سبز توسط ویلاها و باغهای ایجاد شده توسط حکومت اشرافی ایتالیا جلب نظر میکند. درحالیکه اغلب بوستانهای احاطه شده توسط ویلاها در خلال رونق ساختمانسازی در سده نوزدهم از بین رفت. برخی از برجستهترین آثار برجامانده، ویلا بورگز، ویلا ادا، و ویلا دوریا پامفیلی هستند. ویلا پامفیلی در غرب تپه جانیکولو مساحتی برابر ۱٫۸ کیلومتر مربع (۰٫۷ مایل مربع) دارد. همچنین ویلای شیارا بر روی تپه جانی کولو با زمین بازی برای کودکان و یک ناحیه پیادهرو سایه دار قرار دارد.
↑Beretta, Silvio (2017).Understanding China Today: An Exploration of Politics, Economics, Society, and International Relations. Springer. p. 320.ISBN978-3-319-29625-8.
↑B. Bahr, Ann Marie (2009).Christianity: Religions of the World. Infobase Publishing. p. 139.ISBN978-1-4381-0639-7.
↑"Kraków – Miasta Partnerskie" [Kraków -Partnership Cities].Miejska Platforma Internetowa Magiczny Kraków(به لهستانی). Archived fromthe original on 2 July 2013. Retrieved10 August 2013.