دین حکومتی یادین رسمی نهاد دینی یا باوری است که رسماً مورد حمایت یکحکومت است. کشورهای دارای دین رسمی، گرچهسکولار نیستند، الزاماًحاکمیتی دینی نیز نیستند. دین‌های رسمی تثبیت یک دین با حمایت حکومت است، ولی لازم نیست دولت (مشابه آن گونه که در تئوکراسی است) تحت کنترل دین باشد یا دین در حمایت دولت لزوماً تحت کنترل دولت باشد.
دین‌های رسمی در سراسر تاریخ بشر در تقریباً همهٔ فرهنگ‌ها، شناخته شده بوده‌اند و تاخاور نزدیک باستان و پیشاتاریخ قدمت دارند. رابطهفرق مذهبی و دولت تحت عنوان theologia civilis ("الهیات مدنی") توسطمارکوس ترنتیوس وارو مورد بحث قرار گرفت. نخستینکلیسای مسیحی مورد حمایت حکومتکلیسای حواری ارمنی بود، که در سال ۳۰۱ میلادی تأسیس شد.[۱] درمسیحیت از آنجا که لفظ کلیسا نوعاً به محل پرستش مسیحیان یا سازمان‌های دربرگیرنده چنان محل‌هایی گفته می‌شود، لفظکلیسای دولتی با مسیحیتِ مورد حمایت حکومت، از نظر تاریخی کلیسای دولتیامپراطوری روم در قرون پایانی حیات این امپراطوری، ارتباط دارد، و گاه در اشاره به شاخه ملی مدرنی از مسیحیت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
درخاورمیانه، بسیاری از دولت‌ها که جمعیت شان بیشتر مسلماننداسلام را به عنوان دین رسمی خود دارند گرچه محدودیت‌های مذهبی بر زندگی روزمره شهروندان بسته به کشور متغیر است. در عربستان سعودیحاکمان از هر دو قدرت سکولار و مذهبی برخوردار است، حال آن که در ایران از زمانانقلاب ۱۳۵۷ قدرت سکولاررئیس‌جمهور باید از تصمیماتاقتدار مذهبی تبعیت کند. ترکیه، که آن هم جمعیتش بیشتر مسلمانند، در پی اصلاحات آتاتورک سکولار شد، گرچه برخلافانقلاب روسیه در همان زمان، این منجر به اختیار کردنبی‌خدایی حکومتی نشد.
ساموآ: در ژوئن ۲۰۱۷, پارلمان به این رأی مثبت داد که واژه گزینی اصل ۱ قانون اساسی اصلاح شود، و بدین ترتیب مسیحیت دین رسمی شود. بخش ۱، بند (۱)(۳) بیان می‌کند «ساموآ ملتی مسیحی است که بر اساس خدای پدر، پسر و روح القدس بنا نهاده شده‌است.» وضعیت این دین پیشتر در دیباچه بیان شده بود، که نخست‌وزیر توییلائپا ملیلویگاوی آن را از نظر قانونی ناکافی دانست.[۳][۴]
زامبیا: دیباچه قانون اساسی ۱۹۹۱ زامبیا با وجود تضمین «آزادی دین» زامبیا را یک «ملت مسیحی» اعلام می‌کند.[۵]
مناطقی کهکلیسای کاتولیک به عنوان دین دولتی یا رسمی تثبیت شده‌است:
کاستاریکا: اصل ۷۵ قانون اساسی کاستاریکا تأیید می‌کند که «دین کاتولیک و رسولی دین کشور است، که به حفظ آن، بدون جلوگیری از دیگر انجام آزاد گونه‌های دیگر پرستش که مخالف اخلاق جهانشمول یا رسوم نیک باشند در جمهوری کمک می‌کند.»[۶]
لیختن‌اشتاین:قانون اساسی لیختن‌اشتاین کلیسای کاتولیک را به عنوان دین دولتی توصیف می‌کند که از «حفاظت کامل دولت» برخوردار است. قانون اساسی به هر روی تضمین می‌کند که مردم با دین‌های دیگر «محق خواهند بود آیین خود را به پا دارند و مناسک مذهبی را تا حد سازگار با اخلاق و نظم عمومی به جا بیاورند.»[۷]
آرژانتین: اصل ۲ قانون اساسیآرژانتین صریحاً اظهار می‌دارد که حکومت از آیین رسولی کاتولیسیزم رومی حمایت می‌کند، ولی آن را به عنوان دین دولتی تثبیت نمی‌کند.[۱۲] پیش از متمم ۱۹۹۴، قانون اساسی الزام می‌کرد که رئیس‌جمهور حتماً می‌باید یک کاتولیک رومی باشد.
تیمور شرقی: با این که قانون اساسی تیمور شرقی به اصولآزادی ادیان وجدایی دین از دولت احترام می‌گذارد در بخش ۴۵ کاما ۱ همچنین «مشارکت کلیسای کاتولیک در فرایند رهایی ملی» را در دیباچه خود به رسمیت می‌شناسد که (گرچه این هیچ ارزش قانونی ندارد).[۱۳]
السالوادور: گرچه بخش ۳ قانون اساسی ال سالوادور اعلام می‌کند که محدودیتی نباید بر پایه تفاوت ملیت، نژاد، جنسیت یا دین نباید وضع شود، اصل ۲۶ اعلام می‌کندکلیسای کاتولیک را به رسمیت می‌شناسد و به آن اولویت قانونی می‌دهد.[۱۴][۱۵]
گواتمالا: قانون اساسی گواتمالا شخصیت قضاییکلیسای کاتولیک را به رسمیت می‌شناسد. دیگر کلیساها، فرقه‌ها، نهادها و انجمن‌های دارای خصوصیت مذهبی رسمیت شخصیت قضایی خود را در تطابق با مقررات نهادشان به دست می‌آورند.[۱۶]
ایتالیا:قانون اساسی ایتالیا دین دولتی ای تثبیت نمی‌کند، ولی دولت و کلیسای کاتولیک را به عنوان «مستقل و دارای اقتدار، هر یک درون حوزه خود» به رسمیت می‌شناسد.[۱۷] قانون اساسی اضافه بر این بر خلاف همه دیگر باورها جایگاه یکتا در خصوص سازماندهی پرستش را حفظ می‌کند.[۱۸]
پاناما: قانون اساسی پاناما کاتولیسیزم را به عنوان «دین اکثریت» شهروندان به رسمیت می‌شناسد ولی آن را به عنوان دین رسمی دولت تثبیت نمی‌کند.[۱۹]
پاراگوئه: قانون اساسی پاراگوئه نقش کلیسای کاتولیک را در شکل‌گیری تاریخی و فرهنگی این کشور به رسمیت می‌شناسد.[۲۰]
پرو: قانون اساسی پرو کلیسای کاتولیک را به عنوان یکی از عناصر مهم درتاریخ پرو،فرهنگ پرو، شکل‌گیری اخلاقی پرو به رسمیت می‌شناسد و همکاری خود را به آن اعطا می‌کند.[۲۱]
یونان:کلیسای یونان در قانون اساسی یونان به عنوان دین غالب در یونان به رسمیت می‌شناسد[۲۴]و تنها کشور در جهان است که ارتدوکسی شرقی در قانون اساسی آن به عنوان دین رسمی به رسمیت شناخته شده‌است.[۲۵][۲۶] به هر روی، این بند به کلیسای یونان انحصار پرستش نمی‌دهد، دیگر ادیان برابر دانسته شده‌اند و به جا آوردن آزادانه آنها ممکن است.[۲۷]
اسلامدینیآفرینش‌گرا،یکتاپرستانه وابراهیمی است. به پیروان اسلام «مسلمان» می‌گویند. هم‌اکنون اسلام از نظر پیروان عقیدتی از دید شمار رسمی با ۲میلیارد و ۱۰۰ ميليون نفر پیروان، قبل از جمعیتبی‌خدایان و بعد ازمسیحیان در جایگاه دوم در جهان جای دارد.
کشورهند بیشترین جمعیت افرادهندو،سیک،جین واسرائیل بیشترین جمعیت افرادیهودیی وچین بیشترین جمعیت افرادبی‌دین را دارند که همگی دارای یک حکومت سکولار هستند.
↑"Vatican City". Catholic-Pages.com. Archived fromthe original on 4 September 2019. Retrieved12 August 2013.
↑Temperman, Jeroen (2010).State–Religion Relationships and Human Rights Law: Towards a Right to Religiously Neutral Governance. BRILL.ISBN9789004181496.... guarantees the Roman Catholic Church free and public exercise of its activities and the preservation of the relations of special co-operation with the state in accordance with the Andorran tradition. The Constitution recognizes the full legal capacity of the bodies of the Roman Catholic Church which have legal status in accordance with their own rules.
↑"Guatemala's Constitution of 1985 with Amendments through 1993"(PDF).Constitution Project.The juridical personality of the Catholic Church is recognized. The other churches, cults, entities, and associations of religious character will obtain the recognition of their juridical personality in accordance with the rules of their institution[,] and the Government may not deny it[,] aside from reasons of public order. The State will extend to the Catholic Church, without any cost, [the] titles of ownership of the real assets which it holds peacefully for its own purposes, as long as they have formed part of the patrimony of the Catholic Church in the past. The property assigned to third parties or those
↑"Constitution of the Italian Republic"(PDF). Senato.it. Retrieved6 June 2021.The State and the Catholic Church are independent and sovereign, each within its own sphere. Their relations are regulated by the Lateran pacts. Amendments to such Pacts which are accepted by both parties shall not require the procedure of constitutional amendments.
↑"Constitution of the Italian Republic"(PDF). Senato.it. Retrieved6 June 2021.All religious denominations are equally free before the law. Denominations other than Catholicism have the right to self-organisation according to their own statutes, provided these do not conflict with Italian law. Their relations with the State are regulated by law, based on agreements with their respective representatives.
↑"Constitution of the Republic of Peru"(PDF). Archived fromthe original(PDF) on 24 July 2015. Retrieved18 June 2021.Within an independent and autonomous system, the State recognizes the Catholic Church as an important element in the historical, cultural, and moral formation of Peru and lends it its cooperation. The State respects other denominations and may establish forms of collaboration with them.
↑"The Constitution of the Republic of Poland". 1997-04-02.The relations between the Republic of Poland and the Roman Catholic Church shall be determined by international treaty concluded with the Holy See, and by statute. The relations between the Republic of Poland and other churches and religious organizations shall be determined by statutes adopted pursuant to agreements concluded between their appropriate representatives and the Council of Ministers.
↑"قانون اساسی اسپانیا".Sections 14, 16 & 27.3,Constitutionof29 December 1978(PDF). Retrieved5 March 2018.No religion shall have a state character. The public authorities shall take into account the religious beliefs of Spanish society and shall consequently maintain appropriate cooperation relations with the Catholic Church and other confessions.
↑Enyedi, Zsolt; Madeley, John T.S. (2 August 2004).Church and State in Contemporary Europe. Routledge. p. 228.ISBN978-1-135-76141-7.Both as a state church and as a national church, the Orthodox Church of Greece has a lot in common with Protestant state churches, and even with Catholicism in some countries.
↑Meyendorff, John (1981).The Orthodox Church: Its Past and Its Role in the World Today. St Vladimir's Seminary Press. p. 155.ISBN978-0-913836-81-1.Greece therefore is today the only country where the Orthodox Church remains a state church and plays a dominant role in the life of the country.
↑[۲] The Constitution of Greece: Part Two Individual and Social Rights: Article 13
Rowlands, John Henry Lewis (1989).Church, State, and Society, 1827-1845: the Attitudes of John Keble, Richard Hurrell Froude, and John Henry Newman. Worthing, Eng. : P. Smith [of] Churchman Publishing; Folkestone, Eng. : distr. … by Bailey Book Distribution.ISBN1-85093-132-1
