دور بر دقیقه (بهانگلیسی:Revolutions per minute)، که به اختصار بهصورتrpm,RPM،rev/min،r/min، یاr⋅min−1 نشان داده میشود، یکی ازیکاهای اندازهگیریسرعت دورانی است. این یکا، بیانکنندهٔ تعداد دورهای چرخشی کاملی است که یک قطعه در مدت یک دقیقه به دور یک محور ثابت انجام میدهد. این یکا معمولاً برای بیان سرعت چرخش درماشینهای دوار مورد استفاده قرار میگیرد و معادل1/60هرتز است.
بر اساسسامانه استاندارد بینالمللی یکاها (SI)، دور بر دقیقه یک یکای استاندارد نیست. چرا که دوران و چرخش یک مفهوممعنایی است نه یک یکا. در این سامانه،کمیتهایبسامد وسرعت دورانی بهترتیب باf وω یاΩ نشان داده شده و یکای آنها در سامانهٔ استاندارد یکاها، s−۱ یاهرتز برای بسامد وrad·s−۱ برای سرعت دورانی است.
دردینامیک، برای محاسبات سرعت دورانی و از نظردیمانسیون، باید از یکایرادیان بر ثانیه برای سرعت دورانی استفاده شود و یکاهای دور بر دقیقه یا هرتز، همه باید به رادیان بر ثانیه تبدیل شوند. برای این کار کافیست (rpm) را در۲π/60 ضرب کنیم.[۱]
هرچند که بعد هرتز و دور بر دقیقه یکسان است، این دو به کمیتهای فیزیکی متفاوتی ارجاع داده میشوند. دور بر دقیقه از جنسسرعت زاویهای بوده و با امگا نشان داده شدهاست و هرتز از جنس فرکانس که با f نشان داده شدهاست. نحوه ارتباط این دو کمیت به صورت زیر است: