خاندان والوا فرمانروایان فرانسه از ابتدایجنگ صدساله تا پایان قرن ۱۶ میلادی بودند. آنها در این ۳ قرن کشور را از پایانقرون وسطی و عصرحاکمیت فئودالی به سویرنسانس هدایت کردند. والوآها به دنبال پیشینیان خود (خاندان کاپتی) کار یکپارچگی فرانسه را به پیش برده و آن را با موفقیت به پایان رساندند. خاندان والوا خود یکی از شاخه‌های کاپتی‌ها- حاکمان فرانسه در قرون ۱۰ تا ۱۴ میلادی – محسوب می‌شدند. والوآها که در دوره آشفتگی اوضاع فرانسه به قدرت رسیدند، به مرور به سه شاخه تقسیم شدند:
شاخه مستقیم که خود شاخه فرعی ازخاندان کاپتی بود و با فرمانرواییفیلیپ پنجم آغاز شد و از ۱۳۲۸ تا ۱۴۹۸ میلادی بر فرانسه حکم راند. اوج قدرت والوآها مربوط به همین دوره می‌باشد.
شاخه والوآ-اورلئان که تنها یک عضو آن –لوئی دوازدهم (۱۴۹۸–۱۵۱۵) – به حکومت رسید.
شاخه والوآ-آنگولم که از ۱۵۱۵ تا ۱۵۷۴ و با پادشاهیفرانسوای یکم قدرت را در دست داشت و سرانجام پس از دورهجنگ‌های مذهبی فرانسه فروپاشید و جای خود را به خاندان بوربون داد.[۱]
نخستین فرمانروایان والوآ درگیرجنگ صدساله با انگلستان بودند. این جنگ که در ابتدای سلطنت والوآها (ابتدای قرن ۱۴ میلادی) آغاز شد، تا ۱۴۵۳ ادامه یافت. در این مدت، شاهان والوا با دو خطر مهم رو به رو بودند. نخست،دودمان پلانتاژنه به عنوانپادشاهان انگلستان که بخش بزرگی از فرانسه را تصرف کرده بود و همچنین، فئودال‌هایی که با سوءاستفاده از کاهش قدرت شاه، در پی کسب نفوذ بیشتر بودند. این جنگ سرانجام در زمانشارل هفتم (۱۴۲۲–۱۴۶۱) با پیروزی فرانسویان خاتمه یافت. از آن پس شاهان والوآ کوشیدند تا قدرت فئودال‌ها را کاهش دهند؛ لذا، اختیارات مالیاتی و اعلام جنگ و صلح را از آنِ خود کرده و با افزایش توان نظامی، فئودال‌ها را به حاشیه راندند.[۲]
آغاز درگیری‌های موسوم بهجنگ‌های ایتالیا در اوایل قرن ۱۶ میلادی، باعث شروع رقابت تاریخی والوآها بادودمان هابسبورگ شد. مسئله‌ای که بعدها بهرقابت فرانسه و اتریش تبدیل شد و بخش مهمی از تاریخ معاصر اروپا را به خود اختصاص داد. رنسانس فرانسه نیز در زمان دو پادشاه والوآها –فرانسوای یکم وهانری دوم (۱۵۱۵–۱۵۵۹) – روی داد.[۳]
این نبردها پس از مرگشارل چهارم و پایان شاخهٔ اصلیدودمان کاپتی آغاز شد. چون هیچ وارث مذکری در شاخهٔ اصلی خاندان کاپتی نبود،ادوارد سوم، پادشاه انگلستان، (که در عین حال خواهرزادهٔ شارل چهارم بود) مدعی تاج و تخت فرانسه شد. از سوی دیگر، اشراف فرانسه ترجیح دادند ازفیلیپ والوآ (که از شاخهٔ فرعی خاندان کاپتی و پسرشارل، کنت والوآ و نوهٔفیلیپ سوم بود) حمایت کنند. به این ترتیب، فیلیپ با عنوانفیلیپ ششم و نخستین شاهدودمان والوآ بر تخت فرانسه نشست.[۴]
نبردهای میان خاندان والوآ ودودمان پلانتاژنه (خاندان سلطنتی انگلستان در آن زمان)، به همراه دو دورهٔ صلح موقتی (در فاصلهٔ سال‌های ۱۳۶۰–۱۳۶۹ و ۱۳۸۹–۱۴۱۵)، چندین نسل به طول انجامید و در نهایت در سال ۱۴۵۳ با پیروزی خاندان والوآ و بیرون راندن انگلیسی‌ها از خاک فرانسه به پایان رسید.[۵]
