دودمان شیا یادودمان خاقان‌های نیکوکار (چینی:夏朝) نخستیندودمان شاهی در چین است؛ که از سال ۱۹۸۹ تا ۱۵۵۸ پیش از میلاد فرمان می‌رانده‌اند. این دودمان مرز بیناسطوره وتاریخ است؛ برخی شواهدباستان‌شناسی وجود چنین دودمانی را تأیید کرده‌است، با این حال برخی مورخ‌ها در اصل وجود آن تردید دارند. این سلسله در سده بیست‌ویکم قبل از میلاد تأسیس و در سده شانزدهم قبل از میلاد سرنگون شد و در مجموع حدود ۵۰۰ سال حیات داشت. ناحیه‌های مرکزی حکومت آن شامل مناطق جنوبی استانشان سی و غرب استانخه نان امروزه چین بوده‌است.یوی بزرگ مؤسس سلسلهٔشیا قهرمانی است کهسیل‌ها را مهار می‌کرد. گفته می‌شود که وی به سبب مهار موفقیت‌آمیزرود زرد که سال‌ها طغیان می‌کرد، مورد پشتیبانی مردم قرار گرفت و سرانجام سلسلهٔشیا را تأسیس کرد. ایجاد سلسلهٔشیا نشان‌گر تغییر جامعهٔ اولیه و ایجاد جامعه با نظاممالکیت خصوصی و ورود چین به جامعهٔبرده‌داری است.
در پایان سلسلهٔشیا دربار سلطنتی وضیعت خوبی نداشت وتناقضات طبقاتی شدید بود. به ویژهجیه آخرین پادشاه این سلسله پس از روی کار آمدن،سبک زندگی تجملی داشت ومدیریت او بر کشور ضعیف بود. او به یکی از سوگلی‌ها به ناممه شی علاقه داشت و هر روز با اومی‌گساری وتفریح می‌کرد.
او مقاماتی را که با این کار مخالفت می‌کردند، بهقتل می‌رساند. بدین سبب، کشورهای تحت فرمان سلسلهٔشیا یکی پس از دیگری به سلسلهٔشیا خیانت کردند. در این زمان، کشورشانگ یکی از کشورهای مذکور با استفاده از این فرصت به قلم‌رو سلسلهٔشیا حمله کرد و سرانجام ارتش سلسلهٔشیا را شکست داد. پادشاه سلسلهشیا فرار کرد و در شهرنن چائو در گذشت و به دنبال آن سلسلهشیا سرنگون شد. اسناد زیادی دربارهٔ سلسلهٔشیا در دست نیست؛ لذا در خصوص وجود سلسلهٔشیا درتاریخ چین هنوز نیز در محافل علمی و دانشگاهی اختلاف نظر دارند. اما کتاب تاریخی معروف چین با نامشی جی یعنی یادداشت‌های تاریخی به‌طور روشن از سلسلهٔشیا سخن به میان آورده‌است. باستان شناسان امیدوارند که روزی بقایای سلسلهٔشیا را کشف کنند تا با تاریخ این سلسله آشنا شوند. در سال ۱۹۵۹ میلادی، باستان شناسان بررسیخرابه‌های شیا را آغاز کردند و به جستجوی فرهنگ سلسلهٔشیا پرداختند. اکنون، بسیاری کارشناسان آشنا با به فرهنگارلی تو در خرابه‌هایارلی تو در شهریان شی استانخه نان در جستجوی فرهنگ سلسلهٔشیا هستند. تاریخ این خرابه‌ها مربوط به سال ۱۹۰۰ پیش از میلاد و در چارچوب سلسلهٔشیا بوده‌است. با وجود آن‌که اکنون اسناد چندانی در این مورد در دست نیست، اما مدارک فراوان مختلف دیگر دانشمندها را در مطالعهٔ فرهنگ سلسلهٔشیا مساعدت کرده‌است. برخی از وسایل تولیدی کشف شده از خرابه‌هایارلی توسنگی است. بعضی‌ها از استخوان و صدف ساخته شده. مردم آن زمان از این وسایل بدوی استفاده می‌کرده‌اند. با وجود آن‌که تاکنونظروف مفرغی در خرابه‌های سلسلهٔشیا پیدا نشده، اما در این خرابه‌ها کارد،پرچم و وسائل دیگر وسلاح و ظروف کشف شده‌است. علاوه بر این، ظروف یشمی که سطح ساخت آن با مهارت انجام شده بود و آلات موسیقی دیگر از خاک بیرون آورده شده‌است. تقویم مربوط به سلسلهٔشیا بسیار قابل توجه است. کتابی با نامدا تای لی جی اسناد مهمی دربارهٔ تقویم کشاورزی چین را در خود جای داده‌است. در این کتاب نوشته شده که مردم آن زمان می‌توانستند بر اساس جهتستاره دب اکبر ماهِ سال را مشخص کنند. این نخستین تقویم چین است تا این روش درجه روشنایی ستارگان و موقعیت آن‌ها، وضع هوا و امور کشاورزی در ۱۲ ماه ثبت می‌شد. تقویم کشاورزی مذکور چین نشان‌گر سطح پیشرفت تولیدات کشاورزی سلسلهٔشیا و قدیمی‌ترین دست‌آورد علمی پرارزش چین است.[۱]
.svg)
