به گرداندنِ کارهای وابسته به خانه،خانهداری میگویند.نگهداری از خانه، بخشی از خانهداری میباشد، که میتواند دربرگیرندهی کارهایی مانندِآشپزی، شستوشو،نگهداری از نوزاد،باغبانی و همچنینخرید باشد.
به زنی که پیشهٔ اصلیِ او خانهداری است، «زن خانهدار» گفته میشود، و همچنین به مردی که پیشهٔ اصلیِ او خانهداری است، «مرد خانهدار» گفته میشود.
در سالهای اخیر، در ایران، تلاش شده تا خانهداری یک شغل شمرده شود[۱] و زنانِ خانهداربیمه شوند.[۲]
خانهداری از نمودهایتقسیم کار جنسیتی (تقسیم کار بر اساس جنسیت) است. در تقسیم کار جنسیتی اززنان ومردان انتظار میرود فقط به دسته خاصی از کارها که از قبل تعیین شدهاست و به اختیار خود شخص نیست بپردازند. در این تقسیمبندی، زنان مسئول کارهای خانه و خانهداری، و بزرگ کردن بچهها شمرده میشوند کهکار بدون درآمد است. در نتیجه از نظر مالیوابسته به مردان میشوند و دسترسی بهپولی که از آنِ خود بدانند نخواهند داشت.[۳]
بتی فریدان در کتاب پژوهشی مشهور خود،راز و رمز زنانه، به «مشکلی که نامی ندارد»، افسردگی پنهان زنانی که خانهدار و بدون شغل خارج از خانه هستند پرداختهاست.[۴][۵]آن اکلی نیز در کتابهای مهم خودزنِ خانهدار وجامعهشناسی خانهداری، برای بار اول خانهداری را به عنوان مسئلهای مهم و به عنوان «کار» مطرح کرد. بهطور مداوم جامعهشناسان بیشتری به این موضوع پرداختند.[۶]
آنتونی گیدنز کارخانگی را «کار بیمزدی که بدون پرداخت مستقیم و خارج از حوزه یک شغل خاص انجام میگیرد» تعریف میکند. به گفتهفاکس هاردینگ «در خارج از بازار بخش اعظم کارهای مراقبتی و وظایف خانگی به عهده زنان است. به کوتاهی آنکه: الگوی غالب، شامل یک «نان آور» است و به زنان نقشهای تدبیر منزل و پرورش کودکان محول میشود که فرض بر این است که با طبیعت آنها تناسب دارد؛ بنابراین فعالیتهای آنها در مراکز کاری محدود است. موضوعی که تمایزگذاری بین مردان کارگر و زنان مراقبتکننده را منعکس میکند.»[۷] دلفی دربارهٔ کار خانهداری نوشتهاست «کارگر نیروی کار خود را میفروشد در حالی که زن متأهل نیروی کارش را به رایگان واگذار میکند. حق انحصاری و نپرداختن مزد با هم ارتباط نزدیک دارند عرصه کار خانگی در چهار چوب رابطه شخصی و عام (ازدواج) در اصل نوعی بردگی است.»[۸]
گرایشهای گوناگونفمینیسم دیدگاههای گوناگونی به خانهداری دارند. مثلاًفمینیسم رادیکال آن را «کاری در خدمت مردان و در راستای حفظ منافع مردان» دانسته،فمینیسم مارکسیستی خانهداری را کاری رایگان در خدمت منافعسرمایهداری و بازتولید نیروی کار میداند،[۹] وفمینیسم سوسیالیستی آن را «کاری که هم مردان و هم سرمایهداری از آن منتفع میشوند» میداند. اما همه این گرایشها خانهداری را کاری واقعی میدانند.[۱۰]
|archive-date= را بررسی کنید (کمک)|تاریخ= را بررسی کنید (کمک)[پیوند مرده]این یکمقالهٔ خردخانواده است. میتوانید باگسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |