 |
|
حفرزمین جهت رسیدن به‌هدف مورد نظر راحفاری گویند. حفاری می‌تواند جهت رسیدن به منطقهنفت،آب،گاز و غیره انجام گیرد. عملیات‌های حفاری با سرعت بسیار زیادی انجام می‌گیرند، زیرا استفاده ازدکل حفاری به‌مدت طولانی از نظر اقتصادی بسیار پرهزینه می‌باشد. عملیات حفاری بسیار خطرناک می‌باشد و همواره از باتجربه‌ترین افراد جهت انجام این کار استفاده می‌شود.
تعیین محل حفاری درصنعت نفت کاریست که مهندسینزمین‌شناس انجام می‌دهند و پس از آن با هماهنگی با مهندسین مخزن و تعیین محل دقیق وجود نفت عملیات حفاری آغاز می‌گردد.
یک دکل حفاری شامل شش زیر مجموعه است
سیستم تولید نیروی دکل
سیستم بالا برنده
سیستم گردش گل
سیستم دورانی
سیستم کنترل فوران چاه
سیستم ثبت تجهیزات و عملیات حفاری
گل حفاری یا Drilling Mud یا Drilling Fluid درمهندسی ژئوتکنیک به مخلوطی از آب و رس گفته می‌شو، که برای حمل مواد حفر شده در سیستم‌های حفاری، به سطح زمین از آن استفاده می‌شود.گل حفاری غیر از بالا آوردن تراشه‌های زمین کاربردهای دیگری نیز در ته چاه انجام می‌دهد، که عبارتند از خنک کردن و روان کردن مته. علت اینکه بجای آب از گل حفاری استفاده می‌شود این است که خرده سنگ‌های حفاری شده، دارای وزن مخصوص زیادی هستند و با اینکه گل بعلت سرعت زیاد آن‌ها را با خود بالا می‌آورد، ولی باید گرانروی گل بحدی باشد، که بتواند خرده سنگها را با سهولت و به سرعت، از چاه خارج نماید.
گلی که بدین ترتیب خرده سنگها را از چاه بیرون می‌کشد و بدرون صافی مخصوصی که شبیه غربال است هدایت می‌شود در آنجا خود گل از صافی عبور کرده اما خرده سنگها روی صافی باقی می‌مانند و گل پس از عبور از صافی در مخزنی جمع‌آوری و از آنجا مجدداً بداخلرشته حفاری تلمبه می‌شود. بدین ترتیب جریان دائمی گل از درون کاسه گردان به داخل رشته حفاری و سرمته و از آنجا به فضای بین رشته حفاری و چاه و تا صافی مخزن ادامه پیدا می‌کند.
گل حفاری باعث می‌شود ستون گل حفاری به دیوار چاه فشار آورد و مانع ریزش آن شود. به علاوه بدنه چاه را اندود کرده و منافذ آن را می‌گیرد و دیگر آنکه در مواقعی که مته در اعماق زیاد به لایه گاز یا نفت (در حفاری‌های نفت و گاز) می‌رسد ستون گل مانع می‌شود که گاز یا نفت از منافذ لایه مذکور که ممکن است فشار زیاد هم داشته باشد بروی چاه راه یابد. به همین جهت غلظت و وزن گل حفاری باید بیش از وزن آب و بحدی باشد که بتواند فشار لایه متخلخل مذکور را خنثی کند.
امروزه سیال حفاری باید بتواند حداقل ده نیاز را برآورده سازد تا بتوان از آن به عنوان یک سیال خوب نام برد.
مهم‌ترین وظیفه گل حفاری حمل خرده‌های حفاری به سطح و جلوگیری از فوران چاه با ایجاد فشار هیدروستاتیک می‌باشد؛ همچنین گل حفاری موجب کاهش دما و روان‌کاری مته شده و به دلیل ایجاد نیروی شناوری، وزن وارده به دکل را کاهش می‌دهد.
حفاری انحرافی به‌نوع خاصی از حفاری گفته می‌شود که قسمت بالاییمخزن در سطح زمین به‌دلیل خانه‌سازی یا صعب‌العبور بودن قابل دسترسی نبوده، در نتیجه حفاری از محل‌های مجاور آغاز می‌شود و پس از مقدار مشخصی از حفاری با استفاده از یک برش درون لولهٔ جداری حفاری به‌صورت انحرافی و به صورت زاویه‌سازی تدریجی آغاز می‌شود و تا نقطهٔ مورد نظر ادامه می‌یابد. حفاری انحرافی در کوهستان‌ها و دریاها و مناطق شهری بسیار مناسب می‌باشد. قابل توضیح است که حفارهای ایرانی به عنوان پیشگامانحفاری انحرافی در جهان شناخته می‌شوند.
| شاخص‌ها | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| شرکت‌ها و مؤسسات |
| ||||||||||||
| اطلاعات و فهرست‌ها | |||||||||||||
| اکتشاف و تولید | |||||||||||||
| تاریخچه | |||||||||||||
| مخازن و میدان‌ها | |||||||||||||
| موضوعات دیگر | |||||||||||||
