جَوَندِگان (به لاتین:Rodentia از واژهٔ لاتینrodere به معنای «جویدن») بزرگ‌ترینراستهٔپستانداران را تشکیل می‌دهند و حدود ۴۰ درصد از کلگونه‌های پستانداران را شامل می‌شوند.[۱]
ویژگی اصلی و متمایزکنندهٔ این جانوران، داشتن یک جفتدندان پیشین در هر آرواره است که به‌طور مداوم در طول زندگی رشد می‌کند. این دندان‌ها بدون ریشه‌اند و مینای آن‌ها تنها در سطح جلویی قرار دارد که باعث می‌شود با جویدن مواد سخت، لبه‌ای تیز و اسکنه‌مانند پیدا کنند. جوندگان برای جلوگیری از رشد بیش از حد این دندان‌ها ناچار به جویدن مداوم اجسام مختلف هستند.[۲]
جوندگان تقریباً در تمامقاره‌ها وزیستگاه‌های جهان، ازتوندراهای قطبی گرفته تابیابان‌های خشک و سوزان، یافت می‌شوند و تنها درجنوبگان حضور ندارند.[۳] گونه‌های مختلف جوندگان می‌توانند در زیر زمین، روی زمین، در درختان و حتی در محیط‌های آبی زندگی کنند. این پراکندگی وسیع، نشان‌دهندهٔ سازگاری بالای این راسته است.
جوندگان از نظراندازه بسیار متنوع‌اند: ازموش کوتوله آفریقایی (با وزن حدود ۵ گرم) تابرگچه‌خوار که ممکن است تا ۷۰ کیلوگرم وزن داشته باشد.[۴] بیشتر آن‌ها بدنی کوچک و جمع‌وجور دارند ورژیم غذایی آن‌ها از گیاه‌خواری تا همه‌چیزخواری و حتیحشره‌خواری متغیر است.
بسیاری از جوندگان دارای سرعت تولیدمثل بالایی هستند که به بقای آن‌ها در طبیعت کمک می‌کند. این جانوران نقش مهمی درزنجیرهٔ غذایی دارند و غذای اصلی بسیاری ازگوشت‌خواران،پرندگان شکاری وخزندگان را تشکیل می‌دهند. همچنین با پراکندندانه‌ها، به تجدید حیاتگیاهان کمک می‌کنند.[۵]
در گذشتهخرگوش‌ها نیز در راستهٔ جوندگان قرار می‌گرفتند، اما امروزه به دلیل تفاوت‌های ساختاری (مانند داشتن دو جفت دندان پیشین در فک بالا)، در راستهٔ جداگانهٔخرگوش‌سانان (Lagomorpha) طبقه‌بندی می‌شوند.[۶]
↑Musser، Guy؛ Carleton، Michael D. (۲۰۰۵).Rodentia. Wilson, D. E. ; Reeder, D. M. (Eds.). Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (3rd ed.). ص. ۷۴۵–۷۵۲.شابک۰۸۰۱۸۸۲۲۱۴.
↑Walker's Mammals of the World. Johns Hopkins University Press.۱۹۹۹. ص. ۱۶۰۰.شابک۰۸۰۱۸۵۷۸۹۹.
↑Macdonald، David (۲۰۰۹).The Encyclopedia of Mammals. Oxford University Press. ص. ۶۹۲–۷۰۷.شابک۹۷۸-۰۱۹۹۲۰۶۰۸۹ مقدار|شابک= را بررسی کنید: checksum (کمک).
↑Carleton، Michael D. (۲۰۰۳).Rodentia. Grzimek's Animal Life Encyclopedia. ص. ۷۴۵–۷۵۶.شابک۰-۷۸۷۶-۵۷۸۲-۱ مقدار|شابک= را بررسی کنید: checksum (کمک).
↑Mammalogy. Jones & Bartlett Learning.۲۰۱۳. ص. ۲۱۷.شابک۹۷۸-۱۴۴۹۶۴۳۱۷۲ مقدار|شابک= را بررسی کنید: checksum (کمک).
↑خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامencyclopedia.com وارد نشده است. (صفحهٔراهنما را مطالعه کنید.).
.jpg)