آلیشیا کریستین«جودی» فاستر (انگلیسی:Alicia Christian "Jodie" Foster؛ زادهٔ ۱۹ نوامبر ۱۹۶۲) بازیگر و فیلمساز آمریکایی است. او دریافتکنندهٔ افتخارات مختلفی از جمله دو جایزهٔاسکار، سه جایزهٔگلدن گلوب و جایزهٔسیسیل بی. دمیل است. مجلهپیپل در ۱۹۹۲ او را زیباترین زن جهان معرفی کرد.[۱] در ۲۰۱۶ ستارهای با نام او درپیادهروی مشاهیر هالیوود نصب شد.[۲]
فاستر کار حرفهای خود را بهعنوان مدل کودک آغاز و بعدها بهعنوانآیدل نوجوان در سیتکام تلویزیونیمیبری آر. اف. دی (۱۹۶۸) به بازی پرداخت. نخستین حضور سینمایی او درناپلئون و سامانتا (۱۹۷۲) بود و کار برجستهٔ خود را درراننده تاکسی (۱۹۷۶) گرفت که در آن نقش یک فاحشهٔ خردسال را ایفا میکند و برایش نامزد دریافت جایزهٔاسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن شد. پس از فارغتحصیلی دردانشگاه ییل، فاستر به نقشهای بزرگسالانه روی آورد و برای بازی در نقش یک بازمانده از تجاوز جنسی در درام حقوقیمتهم (۱۹۸۸) برندهٔ جایزهٔاسکار بهترین بازیگر زن شد. او در سال ۱۹۹۱ دومین جایزهٔ اسکار خود را برای فیلم ترسناک روانشناختیسکوت برهها دریافت کرد که در آن نقش مأمور افبیآیکلاریس استارلینگ را به تصویر کشید. او در همان سال کارگردانی را با ساختکوچکمردی به نام تیت تجربه کرد.
آلیشیا کریستین فاستر در ۱۹ نوامبر ۱۹۶۲ در لس آنجلس به دنیا آمد. او کوچکترین فرزند اِولین الا «برندی» (۱۹۲۸–۲۰۱۹) و بازرگان ثروتمند لوسیوس فیشر فاستر سوم است.[۴] او تبار انگلیسی، آلمانی و ایرلندی[۵] دارد. فاستر از طرف پدرش، او نوادگانجان آلدن است که در سال ۱۶۲۰ درمیفلاور به آمریکای شمالی رسید.[۴][۶] والدینش قبل از به دنیا آمدن او از هم طلاق گرفتند و او رابطهای با پدرش نداشت.[۴][۷][۸] او سه خواهر و برادر بزرگتر دارد: لوسیندا (زادهٔ ۱۹۵۴)، کنستانس (زادهٔ ۱۹۵۵)، و لوسیوس با نام مستعار «بادی» (زادهٔ ۱۹۵۷)؛ و همچنین سه برادر ناتنی از از ازدواج قبلی پدرش.[۶]
مادرش پس از طلاق فرزندان را با شریک زندگی خود در لس آنجلس بزرگ کرد.[۴][۹] او تا زمانی که بر روی مدیریت حرفهٔ بازیگری بادی و جودی تمرکز داشتهباشد، یک روزنامهنگار بود که برای تهیهکننده فیلمآرتور پی. جیکوبس کار میکرد.[۴][۶][۷] اگرچه فاستر رسماً آلیشیا نام داشت، خواهران و برادرانش او را «جودی» صدا میکردند و این نام ماندگار شد.[۱۰]
فاسترکودکی نابغه بود که توانست خواندن را در سه سالگی یاد بگیرد.[۴][۷] او در یکمدرسهٔ مقدماتی فرانسویزبان به تحصیل پرداخت.[۷] تسلط بهزبان فرانسه او را قادر به بازی در فیلمهای فرانسوی کرده و همچنین نسخههای فرانسویزبان اکثر فیلمهای انگلیسی زبان خود رادوبله میکند.[۴][۱۱] سپس در دانشگاه ییل درنیوهیون، کنتیکت[۸][۱۲] تحصیل و در آنجا ادبیات آفریقایی-آمریکایی را مطالعه کرد. او پایاننامهاش را در موردتونی موریسون تحت راهنمایی هنری لوئیس گیتس جونیور نوشت و در سال ۱۹۸۵ با بالاترین امتیاز فارغالتحصیل شد.[۴][۱۳][۱۴][۱۵] او در سال ۱۹۹۳ برای سخنرانی در کلاس فارغالتحصیلی به ییل بازگشت و در سال ۱۹۹۷ مدرک دکترای افتخاری هنرهای زیبا را دریافت کرد.[۱۶][۱۷] همچنین در سال ۲۰۱۸ جایزهٔ یک عمر دستاورد هنری از دانشگاه ییل به او اهدا شد.[۱۸]
فاستر در بیش از ۵۰ فیلم حضور یافتهاست. در سال ۱۹۶۸ در سریالمیبری آر دی اف حضور یافت،[۱۹] و یک سال بعد در سریالتفنگ دودی شرکت کرد. پس از آن در فیلممعاشقه با پدر ادی در نقش «جو کلی»، دوست «ادی» نقشآفرینی کرد.[۲۰]در سال ۱۹۷۰ در فیلم تلویزیونیِتهدید در کوهستان بازی کرد و پس از آن در فیلمهایناپلئون و سمانتا (۱۹۷۲)،یک سرخپوست کوچک (۱۹۷۳)،جمعهٔ غریب (۱۹۷۶) وکندلشو (۱۹۷۷) ایفای نقش کرد. همچنین، او در سریالی به نامماه کاغذی در کنارکریستوفر کانلی به ایفای نقش پرداخت.[۲۱]
جودی فاستر در چهارده سالگی مجری برنامهٔیکشنبه شب زنده شد. او پس ازدرو باریمور، که در هفت سالگی مجری این برنامه بوده، جوانترین مجری این برنامه بهشمار میرود.[۲۲] وی بهعنوان بازیگر نقشپرنسس لیا در فیلمجنگ ستارگان مطرح شد، اما این نقش را رد کرد زیرا قبلاً با دیزنی قرارداد داشت و در آن زمان روی دو فیلم کار میکرد.[۲۳]
جان هینکلی، یکی از طرفداران افراطیِ جودی، پس از دیدن فیلمراننده تاکسی، مجذوب جودی فاستر شد و پس از ورود فاستر بهدانشگاه یِیل، برای او نامه میفرستاد و گاهی نیز برای او پیغام تلفنی میگذاشت. در ۳۰ مارس ۱۹۸۱ هینکلی سوءقصدی به جانرونالد ریگان، رئیسجمهور وقتایالات متحدهٔ آمریکا کرد (در این حادثه، ریگان و سه نفر همراه او آسیب دیدند).
پس از این ترور، هینکلی انگیزهٔ این کار خود را تحت تأثیر قراردادن جودی فاستر اعلام کرد.[۲۶] در سال ۱۹۸۲، فاستر با حضور در دادگاه به این موضوع اشاره کرد که او هیچ رابطهای با جان هینکلی ندارد و در همان هنگام، هینکلی یک مداد به سمت فاستر پرتاب کرد و با فریاد گفت: "من پیدایت میکنم فاستر!"[۲۷]
شخص دیگری با نام ادوارد ریچاردسون نیز فاستر را تا اطراف دانشگاه تعقیب کرد و قصد شلیک گلوله به سمت او را کرد، اما ناموفق بود.[۲۸][۲۸] در سال ۱۹۹۱، فاستر از حضور در مصاحبه با برنامهٔامروز درشبکهٔ انبیسی صرفنظر کرد. همچنین، در سال ۱۹۹۹، او در مصاحبهای باچارلی رز در برنامهٔ۶۰ دقیقهٔ دوم درمورد این موضوع بحث کوتاهی کرد.[۲۹]
جودی فاستر، برخلاف دیگر ستارگان کودک، مانندشرلی تمپل وتاتوم اونیل، در سنین جوانی هم از شهرت بالایی برخوردار بود. بااینکه فیلمهایراننده تاکسی،روباهها،هتل نیوهمپشایر،[۳۰]پنج گوشه[۳۱] وسرقت از خانه[۳۲] ازنظر درآمدزایی ناموفق بودند، اما نقش فاستر در این فیلمها، امتحانی برای بازی در فیلممتهم بود. او برای بازی در این فیلم، در نقش «سارا توبیاس»، زنی که موردتجاوز جنسی قرار گرفته بود، برندهٔجایزهٔ اسکار وگلدن گلوب بهعنوان بهترین بازیگر نقش اول زن شد. دیگر نقش معروف او شخصیتکلاریس استارلینگ، یک مأمورافبیآی بود. او در کنارآنتونی هاپکینز، که ایفاگر نقشهانیبال لکتر در فیلمسکوت برهها، محصول سال ۱۹۹۱ بود، توانست دومین جایزهٔ اسکار خود را دریافت کند.[۳۳]پس از این فیلم، او فیلمی به نامکوچکمردی به نام تیت را در همان سال کارگردانی کرد. این فیلم درمورد یک بچهٔ بسیار زیرک بود که نقش مادرِ آن کودک را خود جودی فاستر ایفا کرد.[۳۴] همچنین، او در سال ۱۹۹۵ فیلمی به نامخانهای برای تعطیلات را کارگردانی کرد. این فیلم یککمدی سیاه با بازیهالی هانتر ورابرت داونی جونیور بود. در سال ۱۹۹۲، فاستر یک شرکت ساخت فیلم با نام «اگ پیکچرز» را درلس آنجلس تأسیس کرد. این شرکتفیلمهای مستقلی را تهیه میکرد که در سال ۲۰۰۱ بسته شد. در اینخصوص، فاستر گفته بود که این شرکت قدرت تولید فیلمهای سرگرمکننده را ندارد.[۲۱]
جودی فاستر در سال ۱۹۹۴ تهیهکنندگی فیلمنل را برعهده گرفت. این اولین حضور او بهعنوان تهیهکننده بود. همچنین، خود او نیز در این فیلم نقشآفرینی کرد. داستان این فیلم درمورد یک زن جوان است که در یک محل بسته، بهصورتقرنطینه نگهداری میشود که قصد بازگشت به انسانیت را دارد. جودی فاستر پس از این فیلم، حضورش بهعنوان بازیگر و تهیهکننده را دشوار خواند. در سال ۱۹۹۳، او در فیلمی با نامسامرزبای باریچارد گییر بازی کرد. پس از این فیلم، ریچارد گییر درمورد او گفت:
او خیلیکلوزآپ بازی میکند، زیرا افکار او کاملاً پاک است.
در سال ۱۹۹۷، او بامتیو مککانهی در فیلمتماس ظاهر شد. این فیلم براساسرمانی ازکارل ساگان بود. در این فیلم، فاستر ایفاگر نقش یک دانشمند بود که بهدنبال یافتن حیات در خارج از زمین است.تماس، اولین فیلم داستانی ـ تخیلیِ جودی فاستر بود و همچنین اولین تجربهٔ او با بازی در محیط پرده آبی بود. در اینخصوص او گفت:
دیوارهای آبی، سقفهای آبی، فقط آبی بود. آبی آبی آبی؛ و من در یک سینی چرخان با دوربین میچرخیدم. این واقعاً برای من دشوار بود.
در سال ۲۰۰۲، جودی فاستر در فیلماتاق وحشت بازی کرد. این فیلم به کارگردانیدیوید فینچر در هفتهٔ اولِ اکران خود در آمریکا توانست ۳۰میلیون دلار فروش داشتهباشد. این بزرگترین موفقیت تجاری سینماییِ فاستر بود.[۳۷] پس از این فیلم، او در فیلمی فرانسویزبان با نامیک نامزدی بسیار طولانی را بازی کرد. در سراسر فیلم، او بهصورت روان فرانسوی صحبت کرد. فیلم بعدی اونقشهٔ پرواز در سال ۲۰۰۵ به روی پردههای سینما رفت. او در این فیلم ایفاگر نقش یک مادر بود که درهواپیما فرزندش را گم میکند.[۳۸][۳۹]
فاستر قصد ساخت فیلمی به نامفلورا پلوم با بازیمریل استریپ وایوان مک گرگور داشت که به گفتهٔ خودش درنهایت از ساخت آن منصرف شد.[۴۵][۴۶][۴۷]در فوریه ۲۰۱۱ مجری سی و ششمین دوره جشنواره سزار فرانسه بود و یک ماه بعد از آن فیلمسگ آبی به کارگردانی را عرضه کرد.مل گیبسون،آنتون یلچین،جنیفر لارنس و خود جودی فاستر از بازیگران آن هستند.[۴۸][۴۹] همچنین در همان سال در فیلمکشتار ساختهرومن پولانسکی بازی کرد، از دیگر بازیگران آن فیلم میتوان بهجان سی ریلی،کیت وینسلت وکریستوف والتز اشاره کرد. کشتار در شصت و هشتمین دوره جشنواره ونیز در سپتامبر ۲۰۱۱ به روی پرده رفت و نظر مثبت منتقدان را جلب کرد. جودی فاستر برای بازی در این فیلم نامزد گلدن گلوب بهترین بازیگر زن شد.[۵۰]
بهگفتهٔ فاستر، او تنها سه بار به ملاقات پدر خود رفتهاست و این ملاقاتها بسیار خشک بودهاست. جودی دو خواهر بزرگتر از خود با نامهای لوسیندا «سیندی» فاستر (متولد ۱۹۵۴) و کانستیس «کانی» فاستر (متولد ۱۹۵۵) و یک برادر بزرگتر از خودش به نام لوسیوس «بادی» فاستر (متولد ۱۹۵۷) دارد.[۵۱] همچنین، پدر جودی فاستر در سال ۲۰۱۱، با سوءاستفاده از نام دخترش، بیش از ۱۰۰هزار دلار به بهانهٔ کمک برای ساخت خانه برای چندین بیخانمان اختلاس کرده بود. وی در ۸۹ سالگی با رأی دادگاهِ نهایی به ۵ سال زندان محکوم شد.[۵۲][۵۳][۵۴][۵۵]
خواهرش، کانی، در بعضی از برنامههای تلویزیونی حضور داشته است. فاستر و برادرش برای چندین سال از یکدیگر دور هستند. در سال ۱۹۹۷، برادرش یککتاب با نامفرزند فاستر نوشت. او در این کتاب درمورد جودی نوشت: «من همواره میپنداشتم که جودی یکهمجنسگرا یادوجنسگرا بود.»[۵۶] او مدعی شده که تغییر نام آلیشیا به جودی حالتی رمزدار دارد؛ زیرا بهگفته او، جودی Jo_D نامی سرّی بود که مادر وی، که یک همجنسگراست، برایمعشوقهٔ خود، جوزفین دومینگز گذاشته بود. نظر فاستر درمورد این گفته این بود که این گفتهها فقط برای شکستن قلبمادر او بودهاست.[۵۷]
گرایش جنسی فاستر تبدیل به بحث عمومی در سال ۱۹۹۱ شد، زمانیکه فعالان معترض به ادعایهمجنسگراهراسی در فیلمسکوت برهها (۱۹۹۱) اعلام کردند که او لزبین بودن خود را در نشریاتی چوناوت ویک وویلج ویس پنهان کردهاست. در سال ۲۰۱۳ او در سخنرانیش پس از دریافت جایزه سیسیل بی دمیل درهفتادمین مراسم گلدن گلوب،آشکارسازی کرد و در ادامه منجر به این شد که بسیاری از رسانههای خبری او را به عنوان لزبین یاگی توصیف کنند، اگرچه بعضی از رسانهها به این نکته که او از کلمات «گی» و «لزبین» در سخنرانیش استفاده نکردهاست.
جودی فاستر دو پسر دارد با نامهای چارلز فاستر (متولد ۲۰ ژوئیهٔ ۱۹۹۸) و کریستوفر کیت فاستر (متولد ۲۹ سپتامبر ۲۰۰۱)؛ اما هویتپدر فرزندان او نامشخص است.[۵۸] فاستر در سال ۲۰۱۴ با دوستدختر خود،الکساندرا هدیسونازدواج کرد. رابطهٔ آنها از مهٔ ۲۰۱۳ آغاز شده بود.[۵۹]
ازنظر عقیده، فاستر یکبیخدا است و بهدین یاآیین خاصی باور ندارد؛[۶۰] اما بهگفتهٔ خودش به عقاید و دین دیگران احترام میگذارد.[۶۱] او همچنین از خشونت بیجا در فیلمها بیزار است، بهطوریکه از فیلمشهر گناه نیز انتقاد کرد و گفت:
این فیلم آنقدرکارتونی و دردآور بود که خیلی عذابم داد. من نمیدانم شما چطور میتوانید از آزار و اذیت وکودکربایی سرگرم شوید یا بخندید. کجای این موضوع بامزه است؟ من از این قضیه نمیتوانم رد شوم. نمیدانم کسی میداند که تأثیر این پیام چیست؟[۶۲]
↑Brooks, Tim and Marsh, Earle (1992)The Complete Directory to Prime Time Network TV Shows 1946 to Present, 5th Edition. New York: Valentine Books.ISBN 0-345-37792-3.
↑۲۱٫۰۲۱٫۱خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامybio وارد نشده است. (صفحهٔراهنما را مطالعه کنید.).