جمهوری چک (بهچکی:Česká republika)،کشوری محصور در خشکی واقع دراروپای مرکزی، هم‌مرز باآلمان،لهستان،اتریش واسلواکی و یکی از اعضایاتحادیه اروپا است. این کشور در تاریخ اول ژانویه۱۹۹۳ و به دنبال تقسیم کشورچکسلواکی پدید آمد.پایتخت و بزرگترین شهر آنپراگ است. با وجود این که این کشور عضو اتحادیه اروپا است، واحد پول آنکرونا است. بر مبنای آخرین داده‌های دقیق جغرافیایی بیشترین درازای کشور جمهوری چک ۴۹۱ کیلومتر بوده است.[۱]جمعیت جمهوری چک ۱۰ میلیون و ۷۰۸ هزار نفر وزبان رسمی این کشورچکی است که اززبان‌های اسلاوی است.[۲] شهر پراگ ۱٫۳ میلیون نفر جمعیت دارد.[۳] جمهوری چک به دریا راه ندارد و سه ناحیه تاریخیبوهم،موراوی، و بخش کوچکی ازسیلزی را شامل می‌شود. مردم چک از تباراسلاو و ازمردمان هندواروپایی هستند. سازمان اطلاعاتی جمهوری چک یکی از قوی‌ترین، پرنفوذترین و بزرگترین سازمان‌های اطلاعاتی-امنیتی بیشتر در خود اروپا و کمتر در اقصی نقاط جهان است که تاکنون همکاری‌های گسترده‌ای با کشورهای پیرامون و سازمان‌های سرشناسی مانند موساد، میت ترکیه، سی‌آی‌اِی و ام‌آی۶ داشته است.
مردم چک به‌طور تاریخی به عنوان «بی‌اعتنا به مذهب» توصیف شده‌اند و این کشور، رتبه سومبی‌دین‌ترین وندانم‌گرا ترینمردمان را درجهان دارد.[۲] در سرشماری سال۲۰۱۱ میلادی، ۴۵٫۲ درصد پاسخی به پرسش در مورددین خود ندادند و ۳۴٫۲ درصد نیز گفتند که بی‌دین هستند. ۱۰٫۳ درصد از مردم این کشورمسیحی از شاخهکاتولیک رومی هستند و ۹٫۴ درصد نیز باورهای دیگر را دنبال می‌کنند.بر این اساس حدود79.4 مردم این کشور بی دین شناخته میشوند.[۴]در یک نظرسنجی سال ۲۰۰۵ میلادی ۱۰ درصد از مردم چک گفتند که به وجود خدا باور دارند.[۵]
از نظر تاریخی به سه ناحیهبوهم،موراویا، وسیلزی تقسیم می‌شود. بیشتر مرزهای جمهوری چک از مناطق کوهستانی تشکیل شده‌اند. در مرزهای جنوب غربجنگل بوهم، در شمال غربکوهستان ارتس، و در شمال کشور ناحیهزودت و کوهستانکرکونوشه (Krkonoše) قرار گرفته است. آب‌های روان در سرزمین چک پس از گذر از دیگر کشورها به سه دریا یعنی دریای شمال،دریای بالتیک ودریای سیاه می‌ریزند.
جمهوری چک سرزمین متنوعی دارد. منطقه بوهم که در غرب کشور واقع شده توسط رودهایالبه (چکی: Labe) ومولداو (چکی: Vltava) آبیاری می‌شود و کوهستان‌های کم‌ارتفاع کرکونوشه و زودت آن را احاطه کرده‌اند. بلندترین نقطه کشور یعنی اسنیژکا (Sněžka) که ۱۶۰۲ متر ارتفاع دارد در همین منطقه و در مرز بوهم با لهستان واقع شده است.اسنیژکا در زبان چکی به معنای «برف‌پوش» است.
موراویا که بخش شرقی کشور را تشکیل می‌دهد نیز منطقه‌ای پر از تپه و ماهور است. این منطقه توسط رودخانه موراوا آبیاری می‌شود و سرچشمه روداودر (چکی: Odra) نیز در این ناحیه قرار دارد. مرز شرقی موراویا از کوهستانبسکید وکارپات سفید تشکیل شده است. تنها مرز چک با اتریش کوه‌های کمی دارد و عمدتاً با رودتایا (چکی: Dyje دیه) مشخص شده است.
کم‌ارتفاع‌ترین نقطه جمهوری چک با ۱۱۵ متر ارتفاعهژنسکو (Hřensko) نام دارد و در محلی واقع شده که رودخانه البه کشور را ترک می‌کند.
جمهوری چک از سال ۲۰۰۰ میلادی به ۱۳پروینسیک (به چکی: kraje، به انگلیسی: region) تقسیم شده است.هر یک از این مناطق یک شورای منطقه‌ای (krajské zastupitelstvo) و یک رئیس شورای منطقه‌ای (hejtman) برای خود انتخاب می‌کند.
در خرداد ۱۳۹۷میلوش زِمان رئیس‌جمهوری چک، بار دیگرآندری بابیش، میلیاردر و کمونیست سابق این کشور را به عنوان نخست‌وزیر برگزید تا وی تلاش کند به همراه سوسیال - دموکرات‌ها ائتلافی را تشکیل دهد که کمونیست‌ها به‌طور غیررسمی از آن حمایت می‌کنند. رئیس‌جمهور نیز عضو سابق حزب کمونیست است که به عنوان حامی روسیه وچین در بین مردم مشهور است.همزمان هزاران نفر از مردم جمهوری چک در سراسر کشور در اعتراض به خواسته بابیش برای تشکیل دولتی که به‌طور ضمنی از سوی کمونیست‌ها حمایت می‌شود، تجمع کردند. حزب کمونیست پیش از این حمایت خود را از بابیش وعده داده بود. این حزب آشکارا با افزایش شمار نظامیان چک در مأموریت‌هایسازمان ملل متحد و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) به ویژه در کشورهای منطقه بالتیک مخالف است.[۸]
در جمهوری چک بخش تقریباً وسیعی به نام ایالت زودت وجود دارد که اهالی آن آلمانی بوده‌اند. نزدیک به یک سوم از این کشور را شامل می‌شود و در تمام نواحی چک به خصوص اطراف مرز با آلمان ساکن‌اند. زودت از ایالات تاریخی آلمان بود که در دوره حکومت رایش سوم برای مدتی به آلمان الحاق شد.
مردم چک بهزبان چکی سخن می‌گویند. اکثریت مردم این جمهوری بی‌دین‌اند. بعد ازپراگ،برنو،پلزن،استراوا ولیبه رتس از شهرهای مهم این کشورند.دانشگاه بزرگ چارلز دانشجویان بسیاری را از نقاط گوناگون جهان به این کشور کوچک کشانده؛ از جمله دانشجویان زیادی از ایران که اکثراً در رشتهٔ پزشکی تحصیل می‌کند.
چکسلواکی از زمان برقراری حکومت کمونیستی در فوریه ۱۹۴۸ تا سقوط آن در نوامبر ۱۹۸۹، شاهد دو موج عظیم مهاجرت بود. اولین موج، پس از «کودتای پراگ» در ۱۹۴۸ بود که بیش از ۶۰ هزار نفر کشور را ترک کردند و دومی پس از ناکامی «بهار پراگ» و اشغال چکسلواکی از سوی نیروهای پیمان ورشو در اوت ۱۹۶۸ رخ داد که موجب فرار دست‌کم ۱۲۰ هزار نفر به سوی کشورهای غربی شد. در میان مهاجران، نویسندگان هم بودند که به دو دسته تقسیم می‌شدند؛ یکی نویسندگانی که پیش از تبعید خود را به عنوان نویسنده تثبیت کرده بودند و دومین گروه، کسانی که پس از ترک وطن استعداد نویسندگی خود را نشان دادند.[۹]
در اولین دوره ادبیات تبعید چک، یعنی دوره بیست ساله ۱۹۴۸ تا ۱۹۶۸، نزدیک به صد نویسنده و شاعر چکی‌زبان در پنج قاره جهان پراکنده شدند و حدود ۲۵۰ عنوان کتاب شامل رمان، مجموعه داستان و شعر را در خارج از کشور منتشر کردند.[۱۰]
برخی از نویسندگان مهم چکی:فرانتز کافکا اگر چه آثارش را به آلمانی می‌نوشت اما همه عمر در پراگ و منطقهبوهمیا زندگی کرد.
واسلاو هاول نخستین رئیس‌جمهوری چک خود نمایشنامه‌نویس مشهوری است.
داوید چرنی مجسمه‌ساز جوان چک است که کارهایش اغلب جنجالی است.
میلان کوندرا نویسنده چک که از سال ۱۹۷۵ در فرانسه زندگی می‌کند و از سال ۱۹۸۱ یک شهروند فرانسوی شده است.
بهومیل هرابال زاده ۲۸ مارس ۱۹۱۴ دربرنو، درگذشته ۳ فوریه ۱۹۹۷ در پراگ. میلان کوندرا او را بهترین نویسندهٔ معاصر چک خوانده است.
به سبب وجود نیروی کار فوق‌العاده ماهر، این کشور به قدرت صنعتی کشورهایبلوک شرق سابق تبدیل شد. این کشور که در قلب اروپا واقع شده، دارای تابستان‌های خنک و زمستان‌های سرد و مرطوب بوده، و میزان بارندگی آن بسیار زیاد است. کشاورزی در اقتصاد کشور، نقش مهمی به عهده دارد، و عمده محصولات آن، جو وچغندر قند می‌باشد. دامداری و جنگل‌داری نیز در این کشور متداول است.کارخانه ماشین‌سازی اشکودا، صنعت تولیدآبجو و الکل و کارخانه‌های تولیدکریستال کمک بسیاری به اقتصاد پویای این جمهوری می‌کند. صنعت گردشگری و طبیعت زیبای این کشور سالانه جمعیت بسیاری را میهمان خود می‌کند. از صادرات جمهوری چک، می‌توان به سنگ آهن و زغال‌سنگ اشاره کرد. جمهوری چک، هم‌اکنون، در حال گذر از نظام اقتصاد کمونیستی، به سمت بازار آزاد و خصوصی‌سازی صنعت و کشاورزی است.
سوویچکوا نا اسمتانیه (Svíčková na smetaně)، راسته سس‌زده گاو، از غذاهای اصیل چکی است که با نان‌های خمیری سفید به نامکِنِدلیکی سرو می‌شود.
در آشپزی چکی تمرکز، بر استفاده از گوشت است. گوشت خوک، گاو، مرغ استفاده زیادی دارد و در کنار آن غذاهای مختلفی نیز با گوشت غاز،اردک، و خرگوش تهیه می‌شود.از ماهی در آشپزی چکی کم استفاده می‌شود، به استثنای مراسم کریسمس که در آن هنگام مردم چک ماهیقزل‌آلای تازه وکپور می‌خورند.
نانی خمیری که بدون مخمر تهیه شده و به صورت قطعات گرد بریده می‌شود به نام «کِنِدلیکی» معروف است استفاده زیادی در غذاهای چکی دارد و با انواعگولاش خورده می‌شود. کیک‌های شکلاتی و میوه‌ای مانند دیگر کشورهای اروپای مرکزی، در جمهوری چک نیز از دسرهای مورد علاقه هستند.
آبجو چک دارای سابقه‌ای طولانی و مهم است. نخستین آبجوسازی در این کشور از سال ۱۱۱۸ میلادی به‌وجود آمد و جمهوری چک، امروزه دارای بالاترین مصرف سرانه آبجو در جهان است. آبجو از نوعپیلزنر که خاستگاه آن شهر پلزن است و همچنین آبجویی که در شهرچسکه بودیویتسه (به آلمانی: بودوایز) تهیه می‌شود از آبجوهای معروف این کشور هستند. نام آبجوی آمریکاییبادوایزر نیز به همین شهر اشاره دارد.
منطقه جنوب موراویا ازقرون وسطی شراب تولید می‌کند و حدود ۹۴ درصد از باغ‌های انگور جمهوری چک در موراویا قرار دارد. گذشته از نوشیدنی ودکا مانند با طعم میوه به ناماسلیوُویتسه، آبجو و شراب، جمهوری چک مشروب مخصوص به‌خودی نیز به نامبـِخِروفکا تولید می‌کند. از نوشیدنی‌های کولا-مانند تولید محل می‌شود بهکوفالا اشاره کرد.
.svg)
