| تهرانپارس |
  موقعیت تهرانپارس در نقشه تهران (رنگ سیاه) شناسه‌ها
|
تهرانپارس نام محله‌ای است که در شرقتهران، پایتختایران و در محدودهمنطقه ۴ شهرداری تهران و نیزمنطقه ۸ شهرداری تهران واقع شده است. این محله از سه طرف بهپارک ملی خجیر، بوستان‌های جنگلیسرخه‌حصار،بوستان پلیس،قوچک ولویزان، محدود شده است. بر پایه تقسیم‌بندی انجام شده توسط شهرداری تهران، این محله خود شامل دو قسمت تهرانپارس شرقی و تهرانپارس غربی است.
تهرانپارس غربی از غرب بهبزرگراه شهید باقری، از شرق بهبلوار شاهد (پروین)، از جنوب بهخیابان دماوند و از شمال بهبزرگراه شهید زین‌الدین محدود می‌شود.
تهرانپارس شرقی از شرق به خیابان‌های ۱۳۹ و بخشی از خیابان شهید شفیعی مکرم (۱۳۵)، از غرب بهبلوار پروین، از جنوب به خیابان طالقانی و از شمال بهبزرگراه شهید زین الدین محدود می‌شود. همسایه این محله از شرق، محلات گلشن و جوادیه تهرانپارس هستند. بزرگراه‌هایی چونبزرگراه رسالت (قاسم سلیمانی)،شهید زین‌الدین،شهید باقری از این منطقه عبور می‌کنند.[۲]
از دید مرزبندی با محله‌های پیرامون، تهرانپارس از شمال با محله‌های کوهسار و قنات کوثر ومجیدآباد، از غرب با اوقاف ونارمک و دردشت و علم‌وصنعت، از جنوب با محلهٔ آشتیانی و از شرق با گلشن و جوادیه در ارتباط است.
تهرانپارس دارای ۶۰ کوچه بلند و افقی می‌باشد که از شماره ۱۰۱ در خروجیخیابان دماوند به میدان شقایق تا ۲۵۰ در بالایبزرگراه شهید زین‌الدین خیابان استخر به صورت شماره‌های زوج طبقه‌بندی شده است. همچنین تهرانپارس دارای ۱۱ خیابان عمودی بوده که به صورت فرد از خیابان ۱۰۳ تا ۱۳۹ نامگذاری شده‌اند. فرعی‌های کادوس (شهید سجده‌ای)، عادل (شهید آهنی آمینه)، زرین (شهید گلشنی)، رشید، رستم، گیو (برادران شهید مظفری) و پارسیان (شهید کمیل میرزازاده)، ۱۲۱ (طاهری) ۱۲۳ (اخوت) بخشی از این خیابان‌های عمودی هستند که همچنان با نام قدیم خود شناخته می‌شوند. خیابان ۱۳۱ هم‌اکنون به نام شهید شادالویی، خیابان ۱۳۳ به نام شهید شبستری، خیابان ۱۳۵ به نام شهید شفیعی مکرم، و خیابان ۱۳۷ به نام شهید سلطانی نام گذاری شده‌اند.
خیابان تیرانداز ( حدفاصل سه راه تهرانپارس تا فلکه چهارم)
بلوار اصلی تهرانپارس، که دارای ۴ فلکه بود و به شماره خوانده می‌شد یک خیابان شمالی-جنوبی است که از فلکه چهارم در زیربزرگراه زین الدین در شمال آغاز شده و تا سه راه تهرانپارس در تقاطعخیابان دماوند منتهی می‌شود و به نام آرش (پدر هرمز آرش) نامیده شد. بعدها به آرش تیرانداز تغییر یافت و در بین اهالی تهرانپارس تیرانداز گفته شد. بعد از انقلاب این خیابان از تیرانداز به حجر بن عدی و در حال حاضر به نامآیت الله خوشوقت نامیده می‌شود؛ هر چند که در مکالمات روزمره، بین اهالی همچنان با نام قدیم خود یعنی تیرانداز شناخته می‌شود. خیابان تیرانداز دارای حاشیه تجاری بوده و به نوعی مرکز خرید ساکنین این منطقه است.
از میدان‌ها تنها دو فلکه باقی مانده است. فلکهٔ اول تهرانپارس که[۳] فلکه دوم که با شلوغ شدن محله و افزایش تعداد خودروها و دلایل دیگر راهی جز تغییر باقی نگذاشته بود با اصلاحات وسیع روبرو شد که امروز به یک تقاطع بزرگ به نام چهارراه اشراق با اصلاحات هندسی تبدیل شده است. فلکه سوم تهرانپارس .[۳] اما فلکه چهارم که انتهای خیابان تیرانداز بود، پس از احداثبزرگراه شهید زین‌الدین، حذف شده و به یک دور برگردان تغییر یافت. همچنین نقطه اتصالبزرگراه رسالت و خیابان تیرانداز تقاطعی است به نام چهارراه تیرانداز که میان فلکه اول و دوم (چهارراه اشراق) قرار دارد.
خیابان مهم و اصلی دیگر،بلوار پروین (شاهد) است که ازبزرگراه زین‌الدین در شمال آغاز شده و پس از رسیدن به میدان پروین (تقاطع بلوار پروین و خیابان ۱۹۶ شرقی)، چهارراه سید الشهدا (تقاطع بلوار پروین و خیابان جشنواره) و داشتن تقاطع بابزرگراه شهید قاسم سلیمانی، به انتهای جاده آبعلی و در ادامه به سه راه تهرانپارس ختم می‌شود.
در محدوده‌ای که امروزه با نام تهرانپارس شناخته می‌شود، سال‌ها قبل از تقسیم اراضی آن و انجام خیابان کشی‌های مدرن، چندینروستا وآبادی قرار داشتند که مهدی‌آباد ومجیدآباد از آن جمله‌اند.[۴] در سال ۱۳۱۰ شخصی بنامهرمز آرش که یکی از سرمایه دارانزرتشتی بود، این زمین‌ها را که ۳۶ میلیون متر مربع وسعت داشتند، از خانوادهابوالقاسم خان بختیار خرید و تهرانپارس را ساخت همچنین در ابتدای خیابان جشنواره حدود۵۰ متر جلوتر از چهارراه اشراق مدرسهزرتشتیان را بناکرد. پس از آن، تهرانپارس مدرن به دست فرانسویان طراحی شد و به «تهران پاریس» نامگذاری شد. در اتوبان شهید باقری به سمت شمال بعداز تقاطع فرجام و باقری آثاری از تهران پاریس همچنان به صورت اسکلت سازی ساختمانی مشخص است. قبل ازانقلاب، تهرانپارس محل سکنی تعداد زیادی از امریکاییان مقیم ایران بود که با وقوع انقلاب از کشور خارج شدند.[۵][۶]
مهدی‌آباداین روستا که امروزه هیچ نشانی از آن بر روی نقشه دیده نمی‌شود چندین سال قبل از ساخت و سازهای شهری در دهه ۳۰ خورشیدی، متروکه و مخروبه شده بوده است که مورخان علت اصلی آن را خریداری قنات روستا توسطسفارت آمریکا گفته‌اند.
مجیدآبادمجیدآباد یکی از روستاهای قدیمی شرق تهران بوده است و محله امروزی آن، هم چنان با همان نام قدیمی خود روزگار سپری می‌کند. هم‌اکنون پارک پلیس یا همان باغ اناری سابق در این محله هست که سریال قدیمیباغ گیلاس را در این باغ و امارت قدیمی آن فیلم‌برداری نموده‌اند.
فروشپوشاک زنانه و بچه‌گانه با توجه به پیشینه زنجیر تامین وابسته، بخشی قابل توجه از اقتصاد محلی محله را تشکیل می‌دهد. گونه‌های مختلفکفش‌های پاشنه‌بلند و اسپرت زنانه ساخت ایران یا چین در دهه ۱۳۹۰، فروشگاه‌های وابسته در محله را از آن خود کردند.جین،بادی‌سوت ولگ نیز در رده‌های پسین در دهه ۱۳۹۰ قرار داشته‌اند.[۷]
بخش سرگرمی به ویژه فروش و سرویس‌های پس از فروش گیم وکنسول‌های بازی، در بخش‌هایی از محله درآمدهای پایداری داشته‌اند.[۸]
چرم، به‌طور ویژه کالاهای تولیدشده توسطصنعت چرم ایران، توانسته‌اند بازارگاهی پرسود در محله داشته باشند. بسیاری از بوت و نیم‌بوت‌های چرم زنانه و بچه‌گانه از طریق فروشگاه‌های وابسته یا نمایندگی رسمی شرکت‌های ایرانی، در محله به فروش می‌رسند. در شرق تهران، این محله یکی از محله‌های مهم برای خریدچکمه چرم زنانه، بچه‌گانه و مردانه ایرانی است.[۹]
ترابری همگانی این محله دارای ایستگاه‌هایخط ۲ مترو (فرهنگسرا به صادقیه) با نام‌هایایستگاه مترو شهید باقری (در تقاطع بزرگراه باقری و رسالت) وایستگاه مترو تهرانپارس (در تقاطع بزرگراه رسالت و خیابان ۱۲۳) وایستگاه مترو فرهنگسرا (خیابان جشنواره، مقابلفرهنگسرای اشراق) است.
در این محله اتوبوسرانی تهران دارای خط‌های زیر است:
.jpg)
